Topishmoqlar

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

772.203125 KB

Скачать

Topishmoq nima?
1. Topishmoqlarni ba’zan “ topmacha ”, “ matal ”, “ jumboq ”
deb ham atashgan.
2. Mumtoz adabiyotda “ chiston ”
ham deyiladi.
3. Topishmoq hammabop, ommaviy
janrdir.
4. Topishmoqlar kishining tasavvurini
va tafakkurini o ‘ stiradi.

E’tibor bering!

Topishmoqda yashirin ma’no ko‘pincha
majoziy shaklda keltiriladi. Aniqrog‘i, narsa
nomi biron-bir qush, hayvon, buyum,
o‘simlikka qiyoslangan holda beriladi.
Topishmoqning javobini topmoqchi
bo‘lgan kishi unda keltirilgan ko‘chma
belgilarni xayolida mantiqan solishtiradi va
uning hayotdagi belgilarga to‘g‘ri kelishiga
qarab javobini topadi.

Bilib oling !
Topishmoqlar nasriy va
she’riy shaklda ixcham,
sodda va ravon, qofiyali
uslubda yaratiladi.

She’riy va nasriy topishmoqlar

Chin qushim chinni qushim,
Chin tepaga qo‘ndi qushim.
Tumshug‘ini yerga berib,
Xalqqa salom berdi qushim.
Ko‘ylagi qavat-qavat,
Tugmalari yo‘q faqat.

Topishmoqning tuzilishi
1.Bir predmetli:
” Qoziq ustida qor turmas”
2.Bir nechta predmetli:
“ Bir daraxtda o‘n ikki shox,
har shoxda o‘ttiz yaproq,
- bir yog‘i qora, bir yog‘I oq”

Topishmoqlar yaratilishi
An’anaviy topishmoqlar zamirida
xalqimizning tarixi va qadriyatlari aks etadi.
Zamonaviy topishmoqlarda
kundalik turmushimizdagi
o ‘ zgarishlar, fan va texnika
yutuqlari o ‘ z ifodasini topgan.Topishmoqlar o‘zining yaratilish davriga ko‘ra 2 xil bo‘ladi:

Topishmoq ertaklar
1. Topishmoqli ertaklar bo ‘ lib,
bunda topishmoq ertak ichida
keladi.
2. Ertak-topishmoq hisoblanib,
undagi asar voqealari topishmoq
asosida quriladi.

Chiston nima? ‘‘C h is to n ’’ a s li fo rs c h a s o ‘z
b o ‘lib , to p ish m o q , ju m b o q
m a ’n o s in i a n g la ta d i. C h is to n
m u m to z a d a b iy o tn in g k ic h ik
lirik ja n ri h is o b la n ib , s a v o l-
ja v o b s h a klid a p a y d o b o ‘lg a n .
U n d a g i n a rs a -h o d is a la r
ko ‘ch m a m a ’n o d a ta sv irla n a d i.

“ Anor” chistoni
Ul na gumbazdur, eshig-u tuynugidin
yo ‘ q nishon,
Necha gulgunpo ‘ sh qizlar manzil
aylabdur, makon ?
Sindirib gumbazni, qizlar holidin olsam
xabar,
Yuzlariga parda tortig ‘ liq turarlar bag ‘ ri
qon!

Topishmoqlarni toping
1. Ixlos qo ‘ ysang, o ‘ rtoqman
Ilm-u fanga buloqman.
Donolar ayganidek,
Ma’rifatga chiroqman.
Kimki olarkan qo ‘ lga,
Boshlayman yaxshi yo ‘ lga.
Bamisoli oftobman,
Chin do ‘ stingiz - … man .

2 . Yerga tushsa, loy qilar,
Dehqonlarni boy qilar.

Mustaqil bajarish uchun topshiriq:
1. Darslikda berilgan topishmoqlardan
ixtiyoriy 4 tasini yod oling.
2. Ota-onangiz yordamida
mehnatsevarlik, vatanparvarlik,
haqidagi darslikka kirmagan
topishmoqlardan 4 tadan topib
yodlang, yaqinlaringizga aytib
bering.

Mavzu : Topishmoqlar ADABIYOT

Topishmoq nima? 1. Topishmoqlarni ba’zan “ topmacha ”, “ matal ”, “ jumboq ” deb ham atashgan. 2. Mumtoz adabiyotda “ chiston ” ham deyiladi. 3. Topishmoq hammabop, ommaviy janrdir. 4. Topishmoqlar kishining tasavvurini va tafakkurini o ‘ stiradi.

E’tibor bering! Topishmoqda yashirin ma’no ko‘pincha majoziy shaklda keltiriladi. Aniqrog‘i, narsa nomi biron-bir qush, hayvon, buyum, o‘simlikka qiyoslangan holda beriladi. Topishmoqning javobini topmoqchi bo‘lgan kishi unda keltirilgan ko‘chma belgilarni xayolida mantiqan solishtiradi va uning hayotdagi belgilarga to‘g‘ri kelishiga qarab javobini topadi.

Bilib oling ! Topishmoqlar nasriy va she’riy shaklda ixcham, sodda va ravon, qofiyali uslubda yaratiladi.

She’riy va nasriy topishmoqlar Chin qushim chinni qushim, Chin tepaga qo‘ndi qushim. Tumshug‘ini yerga berib, Xalqqa salom berdi qushim. Ko‘ylagi qavat-qavat, Tugmalari yo‘q faqat.

Topishmoqlar

10.08.2023

0

772.203125 KB

Похожие