logo

Xitoyda faoliyat yuritayotgan yirik ishlab chiqarish zavodlari

Загружено в:

19.11.2024

Скачано:

0

Размер:

10813.0546875 KB
Mavzu: Xitoyda faoliyat yuritayotgan 
yirik ishlab chiqarish zavodlari    2009 yilda Xitoy iqtisodiyoti eng yuqori cho'qqiga chiqdi. Davlat 
Germaniyani itarib, tovarlarning asosiy eksportchisiga aylandi. Xitoyda 
ishlab chiqarilgan mahsulotlar hozirda katta assortimentda taqdim 
etilgan va ko'plab do'konlarda mavjud. Xitoydagi zavodlar Yevropa 
ishlab chiqarishi bilan birga rivojlanmoqda. Ko pgina kompaniyalar o z ʻ ʻ
profilida bir-biridan farq qiladi. Bundan tashqari, ular geografik 
joylashuvida farqlanadi. Masalan, Xitoyning janubiy qismida 
tikuvchilikka, shuningdek, texnologiya yaratishga ixtisoslashgan 
fabrikalar mavjud.	
     Eng mashhur ishlab chiqaruvchi viloyatlar - Shenzhen va Guanchjou. Shimoldava sharqiy ochiq kimyo sanoati va 
muhandislik. Zavodlarni ochishning muhim mezoni - xomashyo bazasiga eng yaqin joy. Boshqa nuances ham 
hisobga olinadi. Gap arzon ishchi kuchi, sotish bozorlarining mavjudligi, transportning o'tkazuvchanligi, energiya 
resurslarining mavjudligi haqida bormoqda
.  Xitoy tovarlari    Sanoat rivojlanishi.  Ko'pchilik hayratda, ammo XX asrning o'rtalariga 
qadar Xitoy Respublikasi iqtisodiyoti va ishlab chiqarishi yomon 
rivojlangan edi. Davlat o z taraqqiyoti bo yicha Yevropa davlatlaridan ʻ ʻ
deyarli 100 yil orqada qoldi. 1949 yildan keyin vaziyat o'zgara boshladi. 
Sanoat va qishloq xo'jaligini sanoatlashtirish keskin rivojlana boshladi. 50 
yil davomida 350 dan ortiq korxona va fabrikalar ochildi. Ishlab chiqarish 
hajmi 40 barobar oshdi. Ochiq zavodlar soni bo'yicha Xitoy hozirda 
etakchi o'rinni egallaydi. Mamlakatda 350 dan ortiq sanoat rivojlanmoqda. 
Rivojlanish tezligi shunchalik kattaki, hukumat uni ushlab turishga harakat 
qilmoqda. Bu global iqtisodiyotda inqirozga olib kelishi mumkin bo'lgan 
keskin sakrashlar bo'lmasligi uchun amalga oshiriladi .      Metal sanoati.  Xitoyda ochilgan poyabzal fabrikalari, shuningdek, 
haddan tashqari rivojlangan to qimachilik sanoati bilan bir qatorda, ʻ
respublika hududida metallurgiya sanoati yaxshi ishlaydi.
Mamlakat qora metallar ishlab chiqarish bo yicha birinchi o rinda turadi. 	
ʻ ʻ
Uning hududida temir rudasi, kokslanadigan ko'mir va qotishma metallar 
zaxiralari mavjud. Ular juda muhim xom ashyo hisoblanadi.
Bundan tashqariqora metallurgiya rivojlangan va rangli. Xitoyda mis, 
qalay rudalari va boshqa nodir moddalarning ko'plab konlari mavjud. 
Zavodlar zamonaviy texnologiyalarga ega bo'lishi kerakligi sababli 
zavodlar asosan faqat eng rivojlangan hududlarda joylashgan.    Yengil sanoat.  Xitoyning oziq-ovqat va to qimachilik sanoati rivojlanmoqda. Ikkinchisi shimolda (jun, zig'ir va ʻ
kanop ishlab chiqarish) va janubda (ipak va jut) fabrikalar bilan ifodalanadi. Xitoy paxta kiyimi eksporti bo'yicha 
birinchi o'rinda turadi. Biroq, vaqti-vaqti bilan soxta va soxta narsalar mavjud.
Yengil sanoat katta hajmdagi mahsulotlarni doimiy eksport qilish orqali mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirishda 
muhim o rin tutadi.	
ʻ Mavzu: Koreyada faoliyat 
yuritayotgan                   yirik 
ishlab chiqarish zavodlari               
               Janubiy Koreyaning avtomobilsozlik sanoati  avtomobil ishlab chiqarish 
hajmi bo yicha dunyoda oltinchi, avtomobil eksporti hajmi bo yicha beshinchi 	
ʻ ʻ
o rinda turadi.	
ʻ
Dastlab shunchaki xorijiy kompaniyalardan import qilingan qismlarni yig ish 	
ʻ
bo lgan bo lsa-da, Janubiy Koreya bugungi kunda dunyodagi eng ilg or	
 	ʻ ʻ ʻ
avtomobilsozlik  	
mamlakatlari qatoriga kiradi. Yillik ichki ishlab chiqarish 
1988-yilda birinchi marta milliondan oshdi. 90-yillarda ushbu sanoat ko plab 	
ʻ
ichki modellarni ishlab chiqardi, ular nafaqat dizayn, ishlash va texnologiya 
nuqtai nazaridan o zining imkoniyatlarini namoyish etdi, balki uning asri 	
ʻ
yaqinlashayotganidan dalolat beradi. 	
       Koreyaning avtomobilsozlik tarixi 1955-yil avgust oyida, Koreyalik 
biznesmen Choy Mu-Seong va uning ikki aka-ukasi (Choi Xe-Seong va 
Choi Soon-Seong) AQSh harbiy kuchlariga modifikatsiyalangan va 
mahalliylashtirilgan jip  dvigatelini  	o rnatgan paytdan boshlandi. Sibal 	ʻ
(mashina) deb nomlangan birinchi avtomashinasini ishlab chiqarishga 
mo ljallangan jip uslubidagi avtomobil korpusi, arzimas yog  barabanidan 	
ʻ ʻ
va harbiy ahamiyatsiz Jeep qismlaridan iborat edi. Sibal	
  yangi yurish  	yoki 
yangi boshlanish deb tarjima qilinadi.    Avtomobilsozlik sanoatini rivojlantirish uchun, Koreya hukumati 1962-
yilda „Avtomobil sanoatini rivojlantirish siyosati“ ni va yosh sanoatini 
himoya qilish uchun „Avtomobil sanoatini himoya qilish to g risida“ ʻ ʻ
qonunni e lon qildi. Xorijiy	
 	ʼ avtomobil   ishlab   chiqaruvchilarga  	Koreyada 
ishlash taqiqlandi, mahalliy biznes subyektlari bilan qo shma korxonalar 	
ʻ
bundan mustasno. Hukumatning sa y-harakatlari sohaga kiradigan 	
ʼ
boshqa korxonalarda tashkil etilgan kompaniyalar va yangi startaplarni 
shakllantirishga olib keldi. 1962-yilda uchta kompaniya tashkil etildi: 
Kyeongseong Precision Industry, u o z nomini „Kia Industry“ ga o zgartirdi 	
ʻ ʻ
va 1962-yilda Mazda bilan hamkorlikda avtomobillar yig ishni boshladi;	
ʻ     Hyundaining AQShga yalpi eksporti 1990-yilda bir milliondan oshdi. 1993-yilda uning 
Elantra Avstraliyada „1993dagi eng yaxshi mashina“ sifatida tanlangan edi. Hyundai s ʼ
Accent 1995-yilda Kanadaning Best Buy mukofotiga sazovor bo ldi va o sha yili 	
ʻ ʻ
Avante ham Osiyo-Tinch okeani rallisida g olib chiqdi. Shunday bo lsa-da, barcha 	
ʻ ʻ
yutuqlar orasida Hyundai uchun muammo boshlandi. Ammo bu unday emas edi.
Dastlab Excel yaxshi qabul qilingan bo lsa ham, Hyundaiga yomon tasvirni berdi, 	
ʻ
chunki vaqt o tishi bilan uning kamchiliklari aniq bo ldi. Shuningdek, xarajatlarni 	
ʻ ʻ
pasaytirishga qaratilgan harakatlar natijasida uning sifati va ishonchliligi zarar ko rdi. 	
ʻ
Amerika Qo shma Shtatlarida Hyundai kompaniyasining yomon obro siga ega 	
ʻ ʻ
bo lgandan so ng, savdo keskin tushib ketdi va avtoulov sotuvchilari o zlarining 	
ʻ ʻ ʻ
franchayzalarini tashlay boshlashdi.    Hyundai dunyodagi eng yirik avtomobil bozorini tark etishning o rniga, o z transport ʻ ʻ
vositalarining sifati, dizayni, ishlab chiqarilishi va uzoq muddatli tadqiqotlariga 1998-
yilda katta sarmoya kiritishni boshlagan va o z avtomobillariga o n yillik yoki 100000 	
ʻ ʻ
mil kafolatini qo shgan. Qo shma Shtatlar. Ushbu harakat Hyundai uchun dividendlar 	
ʻ ʻ
to ladi va 2004-yilda kompaniya JD Power and Associates tomonidan o tkazilgan 	
ʻ ʻ
so rovnomada	
 	ʻ Honda  	bilan	  Toyota  	brendidan keyin ikkinchi o rinni egalladi. Biroq, 	ʻ
20-asrning oxiriga kelib, sanoat o z uyida katta tazyiqlarga duch keldi, ichki bozor 	
ʻ
besh foizgacha o sdi va mahalliy va tashqarida raqobat kuchayib ketdi. Energiya 	
ʻ
chiqindilari, havoning ifloslanishi va transportning tiqilib qolishi tobora surunkali holga 
aylanib borayotgan bir paytda, Koreya hukumati avtomobil ishlab chiqaradigan yirik 
davlatlar qatoriga avtomobil va benzin uchun eng og ir transport vositalariga aktsiz 	
ʻ
solig i joriy etdi.	
 	ʻ Mavzu: Turkiyada faoliyat 
yuritayotgan yirik ishlab chiqarish 
zavodlari     Turkiyada shakar ishlab chiqarishga oid tadqiqotlarni 19-asr boshlariga 
olib borish mumkin. Bu boradagi birinchi urinish 1839 yilda Nejip podsho 
shaxsan o zi boshchiligida, zavod qurish uchun Germaniyadan mashina ʻ
va asbob-uskunalarni olib keltirildi, uning vafotidan keyin bu faoliyat 
amalga oshmadi. Yana bir urinish 1840 yilda Arnavutkoydan Dimitriy 
afandi tomonidan amalga oshirildi.	
      Shundan so‘ng 1867-yilda Davuto'g‘li Karabet, 1879-yilda Chiroqlar 
boshqarmasi mudiri Mishel podsha, 1890-yilda Yusuf Bey va asr oxirlarida 
Rauf podsho tomonidan urinishlar bo‘ldi. Ushbu urinishlardan so'ng, ba'zi 
tadbirkorlar	
  Adabozori  	va Karajabey yaqinida va	  Birinchi   Jahon   urushi
 	
paytida chet elliklar tomonidan Oqshahar yaqinida zavod tadqiqotlari 
o'tkazganligi ko'rindi.	
  Anqara ,	  Kastamonu ,	  Bursa ,	  Chanoqqal'a ,	  Sivas  	va	 
Elazig'da  	
olib borilgan tadqiqotlar va nihoyat 1917-yilda tashkil etilgan Zenit 
kompaniyasining urinishlari boshqalar kabi natijasiz qoldi.     Turkiya birinchi jahon urushida ham, mustaqillik urushida ham katta shakar 
tanqisligidan aziyat chekdi. Bu muammoni bartaraf etish maqsadida Turkiyada 
Respublika davrida milliy shakar sanoatini tashkil etishga harakat qilindi. 1923-yil 24-
iyulda imzolangan Lozanna shartnomasi olib kelgan keng imkoniyatlar qand 
sanoatining yo‘lga qo‘yilishiga olib kelgan ilk harakatlarga zamin yaratdi. Ko'plab 
tadbirkorlar ishtirokida "Uşak Terakkii Ziraat TAŞ." tashkil etildi.
1925 yilda qabul qilingan 601-sonli qonun bilan; Shakar zavodlarini tashkil etish 
rag‘batlantirildi, shakar zavodi tashkil qilmoqchi bo‘lgan xususiy tadbirkorlarga 
imtiyozlar berildi, shakar importi qiyinlashtirildi. Shunday qilib, Lozanna shartnomasi 
qoidalari davlatning bojxona tariflari erkinligidan foydalanishini cheklab qo'ygan va shu 
tariqa shakar import solig'ini besh yil davomida oshirgan bo'lsa, bu qonun shakar 
ishlab chiqarishni qo'llab-quvvatlash uchun turli imtiyozlar keltirdi. Davlat shakar ishlab 
chiqarishni qo‘llab-quvvatlayotgani bejiz emas, bu transport va qishloq xo‘jaligi 
sohalarini ham jonlantiradi. Mavzu:Yaponiyada faoliyat 
yuritayotgan yirik ishlab chiqarish 
zavodlari    Kemasozlik  Ko'p asrlar davomida 
Yaponiya uchun  kemasozlik  	an'anaviy 
sanoat bo'lib kelgan. Asosiy kema qurish 
hududlari-Yaponiyaning ichki-dengizi 
qirg'oqlari, Kyushu shimoliy qirg'oqlari va 
Tinch okeani qirg'oqlari.
Eng yirik zavodlar Sasebo, Nagasaki
,Kure,Onomichi, Sakaide, Kobe , Yokosuka ,	
 
Yokogama , Hakodate shaharlarida 
joylashgan .
Yaponiyaning yetakchi kemasozlik 
kompaniyalari: Sasebo 
(Sasebo),Mitsubishi(	
  Nagasaki  	),Kawasaki (
Kobe ), Universal (	
  Kawasaki  	) va boshqalar. Yaponiyaning "Nippon-maru" kemasi.    Ikkinchi-jahon   urushidan  so'ng,kema qurish texnikasining takomillashtirilishi tufayli 
Yaponiya bu sohada dunyoda etakchi bo'ldi.1970-yillarning birinchi yarmida u umumiy 
yuk ko'tarish quvvati16 million tonnadan ortiq bo'lgan kemalarni ishlab chiqardi. 
Biroq,neft zarbasidan so'ng,1974-1975 yillarda.Neftni tashish uchun yirik tankerlarga 
bo'lgan talab keskin pasayib, ishlab chiqarishning keskin pasayishiga olib keldi.  1980-
yillarda yapon kema quruvchilari inqirozdan qaytdilar,ammo Janubiy Koreya va 
Kommunistik Xitoydan raqobatchilarni qabul qilishga majbur bo'lishdi. 21-asrboshlarida 
Yaponiya va Koreya xalqaro-kemasozlik bozorida yetakchilik uchun kurashni davom 
ettirmoqda. 2021-yil may oida Yaponiyaning Kobe portida Kawasaki Heavy Industries 
Ltd(KHI)tomonidan qurilgan dunyodagi birinchi suyultirilgan	
  vodorod  	tankeri Suiso 
Frontier taqdim etildi.     Avtomobilsozlik  20-asrning ikkinchi yarmida Yaponiya iqtisodiyotining jadal 
rivojlanishini ta minlagan asosiy tarmoqlardan biri hisoblanadi.Avtomobil mahsulotlari 	
ʼ
Yaponiya eksportining asosiy turlaridan biridir. Asosiy avtomobil ishlab chiqarish joylari 
Kanagava,Shizuoka va Aichi prefekturalarida joylashgan. Eng yirik zavodlar	
  Xirosima
,Shizuka,Toyota,	
  Hamamatsu ,	  Yokosuka ,	  Yokogama ,	  Ota  	shaharlarida 
joylashgan.Yaponiya avtomobil sanoati	
  1960- yillarda Yaponiya iqtisodiy mo''jizasi 
davrida boshlangan. Mazda  avtomobili   1970-yillardan  boshlab tadbirkorlar o'zlarining avtomobil mahsulotlarini	 
AQShga   eksport   qila  	
boshladilar.Bu 1974-yilda ikki davlat o'rtasida savdo 
mojarosiga olib keldi.Buni hal qilish uchun Yaponiya hukumati yapon 
avtomobillarini xorijga eksport qilishga cheklovlar o'rnatdi va yapon 
tadbirkorlari o'z ishlab chiqarishlarini qisman AQShga o'tkazdilar.Mojaroning 
hal etilishi Yaponiya avtomobil sanoatining rivojlanishiga muvaffaqiyatli 
hissa qo'shdi.
1989 -yilda ishlab chiqarish eng yuqori cho'qqisiga chiqdi, o'sha paytda 
mamlakatda 13 millionga yaqin avtomobil ishlab chiqarilgan,shundan 6 
millioni chet elga eksport qilingan.

Mavzu: Xitoyda faoliyat yuritayotgan yirik ishlab chiqarish zavodlari

2009 yilda Xitoy iqtisodiyoti eng yuqori cho'qqiga chiqdi. Davlat Germaniyani itarib, tovarlarning asosiy eksportchisiga aylandi. Xitoyda ishlab chiqarilgan mahsulotlar hozirda katta assortimentda taqdim etilgan va ko'plab do'konlarda mavjud. Xitoydagi zavodlar Yevropa ishlab chiqarishi bilan birga rivojlanmoqda. Ko pgina kompaniyalar o z ʻ ʻ profilida bir-biridan farq qiladi. Bundan tashqari, ular geografik joylashuvida farqlanadi. Masalan, Xitoyning janubiy qismida tikuvchilikka, shuningdek, texnologiya yaratishga ixtisoslashgan fabrikalar mavjud.

Eng mashhur ishlab chiqaruvchi viloyatlar - Shenzhen va Guanchjou. Shimoldava sharqiy ochiq kimyo sanoati va muhandislik. Zavodlarni ochishning muhim mezoni - xomashyo bazasiga eng yaqin joy. Boshqa nuances ham hisobga olinadi. Gap arzon ishchi kuchi, sotish bozorlarining mavjudligi, transportning o'tkazuvchanligi, energiya resurslarining mavjudligi haqida bormoqda . Xitoy tovarlari

Sanoat rivojlanishi. Ko'pchilik hayratda, ammo XX asrning o'rtalariga qadar Xitoy Respublikasi iqtisodiyoti va ishlab chiqarishi yomon rivojlangan edi. Davlat o z taraqqiyoti bo yicha Yevropa davlatlaridan ʻ ʻ deyarli 100 yil orqada qoldi. 1949 yildan keyin vaziyat o'zgara boshladi. Sanoat va qishloq xo'jaligini sanoatlashtirish keskin rivojlana boshladi. 50 yil davomida 350 dan ortiq korxona va fabrikalar ochildi. Ishlab chiqarish hajmi 40 barobar oshdi. Ochiq zavodlar soni bo'yicha Xitoy hozirda etakchi o'rinni egallaydi. Mamlakatda 350 dan ortiq sanoat rivojlanmoqda. Rivojlanish tezligi shunchalik kattaki, hukumat uni ushlab turishga harakat qilmoqda. Bu global iqtisodiyotda inqirozga olib kelishi mumkin bo'lgan keskin sakrashlar bo'lmasligi uchun amalga oshiriladi .