O'zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti Tarix fakulteti Jahon tarixi kafedrasi Kurs ishi Mavzu: “ Napaleon I ning hayoti va faoliyati ” Bajardi: 460 -guruh talabasi Toshquvvatov Nuriddin Ilmiy rahbar: Samarqand -2024

2 Reja: Kirish I BOB. Napaleon I ning hayoti va faoliyati 1.1. Napale on I ning hayoti . 1.2. Napale on I yoshligi 1.3. Napoleon: mustabid tojdor mi yo ma‘rifatparvar hukmdor? II BOB. “ Napaleon I ning hayoti va faoliyati ” mavzus ini o’tishda zamonavi y pedagogi k metodlardan foydalani sh 2.1. ―Tushunc halar tahl ili jadvali‖ metodi dan foydalanish 2.2. ―B/B/B jadvali ‘‘ metodi 2.3. Mavzu yuzasidan qo‘shimcha dars ishlanmasi. Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar

3 Kirish Mavzuning dolzarbligi. XVIII asr oxiri - XIX asr boshi - Frantsiya tarixidagi eng muhim davr. Hukmron guruhlar bir -birini tez kuch va tezlik bilan almashtirdilar. Yakobin diktaturasidan Frantsiya ijroiya organi - Direk toriya kengashiga o'tadi, 18 Brumaire to'ntarishi natijasida hokimiyat 3 konsul qo'liga o'tadi, ulardan biri Napoleon Bonapart edi. Kelajakda Frantsiya rivojlanishining siyosiy, iqtisodiy va tashqi siyosati vektorlari qayerga yo'naltiriladi, siz ushbu sabo qni o'rganish orqali bilib olasiz. Napoleon urushlari natijasida imperiya hududlari kengayib bordi. 1805 -yili Austerlis jangida Napoleon Rossiya imperatori Aleksandr I va Avstriya taxti egasi Frans II qoʻshinidan iborat birlashgan armiya ustidan gʻalabani qoʻlga kiritdi. Oʻz gʻalabalaridan ruhlangan Napoleon endi Buyuk Britaniyaga nisbatan ―qitʼa qamali‖ eʼlon qildi. Unga koʻra, Napoleonga qaram barcha davlatlarning Buyuk Britaniya bilan savdo -sotiq qilishi taqiqlandi. 1 Napoleonning maqsadi shu yoʻl bilan Buyuk Britaniyani boʻysundirish edi. Rossiya ham 1807 -yili Napoleon bilan tinchlik hamda ittifoq toʻgʻrisida Tilzit shartnomasini imzolab, Fransiyaning Yevropadagi barcha gʻalabalarini tan oldi. Shartnomaga koʻra, Rossiyaga Buyuk Britaniya bilan aloqani uz ish va qitʼa qamaliga qoʻshilish majburiyati yuklandi. Ammo Napoleon Buyuk Britaniyaga qarshi qitʼa qamalidan koʻzlangan maqsadiga erisha olmadi. Aholi tinimsiz urushlardan charchadi, mamlakatda norozilik, bosib olingan hududlarda milliy - ozodlik harakati k uchaydi. Napoleonga bu norozilikni bostirish uchun katta bir gʻolibona urush kerak edi. Shuning uchun ham u Rossiyaga qarshi urush boshlab, gʻalaba qozonishni rejalashtirdi. Inqilob davridagi frantsuzlar va Napoleon o'zlarini Rim Respublikasi va Rim imperi yasi bilan solishtirishni yaxshi ko'rardilar. 1 Manfred A. 3., Napoleon Bonapart, M., 1971

4 Burbonlarning ag'darilishi qirollik Tarkiniyaliklar sulolasining quvib chiqarilishiga o'xshatilgan. Qadimgi Rim. Siyosiy guruhlarning terror bilan kechgan kurashi bir davrga o'xshardi. Bonapart Yuliy Tsezar va Oktavian Avgust bilan qiyoslandi: Bonapartistik rejim ichki nizolarni to‗xtatdi, turli ijtimoiy va siyosiy qatlamlarni yarashtirdi, Fransiyaning iqtisodiy barqarorligi va harbiy qudratini oshirdi. Kurs ishid an koʻzlangan asosiy maqsad shundan iboratki, Ushbu kurs ishida biz konsullik va Frantsiyada Napoleon imperiyasining yaratilishi haqida gapiramiz. O‗tgan yili 7 -sinf umumiy tarix kursida 1789 yilgi Fransuz inqilobi masalasi ko‗rib chiqildi. Eslatib o' tamiz, Frantsiya qiroli Lyudovik XVI 1793 yilda qatl etilgan va o'sha yilning yozida Yakobin diktaturasi(1793 yil iyundan 1794 yil iyulgacha mavjud bo'lgan inqilobiy Frantsiyadagi siyosiy rejim). Yakobinlar diktaturasi qulagandan so'ng Frantsiyada hokimiya t tepasiga yangi organ keldi. Katalog(Fransiya Respublikasi Konstitutsiyasi boʻyicha Fransiya Respublikasining ijro etuvchi hokimiyati, 1795 -yilda Milliy konventsiya tomonidan qabul qilingan). 1795 -1799 yillarga to'g'ri keladigan Frantsiyadagi Katalog davr i unchalik muvaffaqiyatli bo'lmagan. Bu Fransiyada iqtisodiy inqiroz avj olgan payt edi. 1799 yilga kelib, Frantsiyadagi katalog mashhur bo'lib qoldi. Xalq tomonidan qo'llab - quvvatlanadigan shaxs yoki hokimiyat kerak edi. Odamlar kuchli hukmdorni ko'rishni xohlardi.

5 I BOB. Napaleon I ning hayoti va faoliyati 1.1. Napale on I ning hayoti . Napoleon Bonapart (fr ansuzcha: Napoléon Bonaparte, italyancha: Napoleone Buonaparte; 1769 -yil 15 -avgust — 1821 -yil 5 -may) — fransuz inqilobining oxirgi bosqichlarida va Fransuz inqilobi urushlarida mashhurlikka erishgan fransuz qoʻmondoni va siyosiy yetakchisi. Napoleon I, Na poleon Bonapart (1769.15.8, Ayachcho shahri, Korsika o. — 1821.5.5, Muqaddas Yelena o.) — fransuz davlat arbobi va sarkardasi, Fransiya Respublikasining birinchi konsuli (1799 — 1804), Fransiya imperatori (1804 — 14 va 1815). 10 yoshida Fransiyaning Oten kolle jiga kirgan, soʻng oʻsha 1779 -yilda Briyenn harbiy oʻquv yurtiga koʻchirilgan. 1784 -yil mazkur oʻquv yurtini muvaffaqiyatli tamomlab, Parij harbiy maktabiga (1784 — 85) oʻtgan. 1785 -yil podporuchik unvonida armiya xizmatini boshlagan. Maxsus, umumiy ilmiy, falsafiy, siyosiy, badi -iy adabiyotni oʻqib oʻrgangan. Ilgʻor fransuz maʼrifatparvarlari ruhida tarbiyalangan NAPALEON I 1789 -yil Buyuk fransuz inqilobini iliq kutib olgan. 1792 -yil Yakobinchilar klubiga aʼzo boʻlgan. U Parij shahri garnizoni qoʻmondoni va 1796 -yi lda Italiyada harakat qilayotgan fransuz armiyasining bosh qoʻmondoni etib tayinlangan. Italiya kompaniyasida NAPALEON I oʻzini buyuk sarkarda ekanligini na -moyon qilgan. Gʻolib sifatida Parijga kirib kelgan NAPALEON I Misrga harbiy yurish qilish haqidagi qarorini Direk toriyadan oʻtkazgan. Lekin, oʻz xohishi bilan u Misrni tashlab, 1799 -yil oktabrda Parijga qaytib kelgan va 9 — 10 -noyabrda davlat toʻntarishi oʻtkazib, konsullkk rejimini joriy etgan va amalda butun hokimiyatni oʻz qoʻliga olgan. U inqilob qoʻlga kiritgan de mokratik yutuqlarni bekorga chiqargan. Ammo, iqtisodiy sohada inqilob samaralarini, shu jumladan, mulkni qayta taqsimlash tadbirini himoya qilgan, sanoat va savdoning rivojlanishiga katta eʼtibor bergan. 1800 -yil fransuz bankiga asos solgan. 1802 -yil NAPALEON I oʻzini umrbod konsul etib tayinlanishiga