COREL DRAW DASTURIDA KONTUR BILAN ISHLASH
![COREL DRAW DASTURIDA KONTUR BILAN ISHLASH.
Reja:
1. CorelDRAW dasturi vektorli tasvirlarni yaratish.
2. To’gri turtburchak asbobi.](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_1.png)
![KONTUR (frans. contour — tashqi ko rinish) — 1) predmet yoki uning detallari umumiy ʻ
qiyofasini
ifodalovchi ko rinish, abris, chiziq. K. tasviriy ifodalash vositalaridan biri ʻ
hisoblanadi.
Uning yordamida shaklning xarakteri, harakati, qiyofasi ta kidlanadi; ʼ
2)
elektrotexnika va radiotexnikada induktivlik, sigam, elektr qarshiliklardan iborat berk
zanjir.
Lotin
alifbosida maqola: KONTUR haqida to'liq ma'lumot kategoriyasi: K harfi fikringiz
bo'lsa
izohda qoldiring va do'stlaringiz bilan ulashing biz bundan minatdor bo'lamiz bizni
kuzatishni
davom eting (u kim, bu nima, qanaqa ?, tushunchasi, degan savolarga javob
topishingiz
mumkin)
CorelDRAW dasturi vektorli tasvirlarni yaratishda
yupqa chiziqlardan tortib har xil
formaga
ega kistlardan foydalanadi. Vektor grafikasi “qo’l yordamida” chizishdan yiroq
shuning
uchun avval obyektning vektor konturini chizish kerak keyin esa uni qanday qilib
muharrirlashni
oylab ko’rish kerak.
Vektor
kontorlarinin muharrirlashda qanday asbob bilan yaratilganidan qattiy turda
Forma
(Shape) va maxsus muharrir paneli (Node Edit) (tuginlarni muharrirlaydi)
foydalaniladi.
Konturlar va tayanch nuqtalar Kontur- bu dasturning obyektlarni chizichda
foydalaniladigan
to’gri chiziq bulib obyektning strukturasini tashkil qiladi. Kontur
keyinchalik
To’ldorish (Fill) va Chegaralash (Outline), sifatida foydalanilib bosmaga ham
chiqarilishi
mumkin.
Agarda
konturning bazi bir parametrlari yoq bolsa oddiy holda kontur ko’rinmaydi
fahat
maxsus holda ko’rish imkoniyati bor va bosmaga chiqarilmaydi. Forma (Shape)asbobi
yordamida
ajratiladigan kontur alhida obyekt (object) bulib hisoblanadi. Kontur qoplagan
segmentlardan
tashkil topgan bulib u Bezie egri chizigi ,tayonich nuqtasi,va tuginlar(nodes)
iborat.](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_2.png)
![CorelDRAW dasturida konturning uch turi mavjud. Agarda bitta tayonich nuqtasini
o’zgartirilsa
u bilan bogliq forma ham uzgaradi. Segmantning formasi uzgatirilgan
deganimiz
boshqarish nuqtalari ham uzgarishini beradi.
Standart
obyektlar asboblari Standarrt geometrik obyektlar (to’griturburchak,
kvadrat,ellips,aylana,
va h.) yordamida murakkab geometrik obyektlarni chizish mumkin.
To’griturtburchak asbobi
(Rectangle) To’griturburchak asbobi (Rectangle)
to’griturburchaklar,kvadrat
va chetlari aylana chaklidagi to’griturtburchaklarni chizishda
foydalaniladi.
To’griturburchak chizish uchun asbobni ishga qoshib sichqoncha tugmasini
kerakli
razmerga ega bo’lgancha ushlab turilib qoyib yuberiladi. Agarda markazdan
to’griturtburchak
chimoqchi bo’lsak turmasi bilan birga ishlatiladi. Kvadrat chizish uchun
tugmasi
bilan birgalikda ishlatiladi. Obyektning parametrlarini o’zgartirish uchun obyekt
ajratilib
sichqonchani ong tomoni bosiladi va menu oshiladi bu erda Xossalar (Properties)
dan
obyektning Xossalari (Object Properties) tanlanadi.](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_3.png)
![Ellips asbobi (Ellipse) Ellips asbobi (Ellipse) ellips va aylanalarni chizish uchun
ishlatiladi.
Ellipsni ekran markazida chizish uchun bilan birga , aylanani chizish uchun esa
bilan
birgalikda ishlatiladi. Obyektnin xossalari da ellipsni har xil o’zgartirichlar qilish
mumkin.
Bu erda ellips tiplarini tanlash mumkin:
Ko’pburchakning
asbobi (Polygon) Ko’pburchakni tomonlari berilgan geometrik
obyekt
deb tuchinilsa bo’ladi. Ko’pburchak turlaridan biri yulduzcha xisoblanadi,uning](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_4.png)
![uchlari qavariq ko’pburchak ishiga joylashgan va maydonni kesib utib tutashtirilgan
tomaonlardan
iborat figura bo’ladi. Ko’pburchaklarni chizish tepada keltirilganlardan farhi
yoq.
Agarda bilan birgalikda chizilsa to’gri ko’pburchak chiziladi yani hamma tomonlari
neng
bo’lgan ko’pburchak. Parametrlarini o’zgartirich uchun Obyektning Xossalaridan
(Object
Properties) foydalaniladi.](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_5.png)
![Konturlar va tayonich nuqtalar
Kontur- bu dasturning obyektlarni chizichda
foydalaniladigan
to’gri chiziq bulib obyektning
strukturasini
tashkil qiladi. Kontur keyinchalik
To’ldorish
(Fill) va Chegaralash (Outline),
sifatida
foydalanilib bosmaga ham chiqarilishi
mumkin.Agarda
konturning bazi bir parametrlari
yoq
bolsa oddiy holda kontur ko’rinmaydi fahat
maxsus
holda ko’rish imkoniyati bor va bosmaga
chiqarilmaydi.
Konturni birlashtirish va uzish .
Ochiq
konturni yopiq konturga aylantirish uchun boshdagi va oxirgi nuqtalar
biriktiriladi,bu
amal ikkita usul bilan bajariladi:
1. Ikkita
nuqtani birlashtirish uchun avval nuqtalar ajratiladi va Свойства
(Property
Bar)ning asboblar satridagi Соединить два узла (Join Two Nodes) ( 3 rahamli)
tanlaniladi.
Agarda ikkita nuqta ustma-ust joylashgan bo’lsa ikkita nuqta bitta nuqtaga
aylanadi.
Agarda qandaydir masofada joylashgan bo’lsa usha masofani markazida
birlashtiriladi.
2. Chetdagi
nuqtalarni birlashtirish to’grichiziqli segment bilan amalga
oshiriladi.Bunig
uchun Свойства (Property Bar) asboblar satridagi Автоматическое
замыкание
контура (Auto-close) ( 13 rahamli) tugmasi bosiladi
3. Agarda
konturni uzmoqchi bo’lsangiz avval usha nuqtalar ajratiladi Свойства
(Property
Bar) asboblar satridagi Разорвать кривую (Break Curve) ( 4 rahamli) tugmasi
bosiladi
va natijada bitta nuqta urnida ikkita nuqta paydo bo’ladi .
Konturni
bir nechta konturlarga ham ajratishga bo’ladi, buning uchun obyektning
kamida
bitta tayanch nuqtasi tanlanilib Извлечь подконтур (Extract Subpath) tugmasi
bosiladi.](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_6.png)
![CorelDRAW dasturi kolonkalarning hoxlagan turini yaratish imkoniyatiga ega.
Buning
uchun yopiq grafik konturni matn uchun konteyner qilib olinadi.Matnni kontur ga
joylashtirish
nushun Текст (Text), asbobini ishga tushirish kerak va kursorni obyektning
konturiga
olib kelib sichqoncha bilan chertiladi. Shtrixlangan kontur yuzaga kelgandan
keyin
matnni kiritib boshlash kerak.
Matnni ihtiyoriy traektoriya bo’ylab joylashtirish.
Obyekt
bilan boglangan matn hafahat obyekt ishga silzitilishi mumkin, kontur
boyicha
hoqlagan shalnga ham keltirish mumkin.
Matn
bilan egri chiziqni boglash ushun avval ekkalasini ajratish kerak va menuning
Текст
(Text), аправить текст по траектории (Fit Text to Path...) buyruqlari bajariladi.
Matnni
kontur traektoriasida korinadigan holga keltirish uchun Текст (Text) tanlanilib,va
kursorni
konturga olib kelganda kontur shakli uzgaradi oxirida sichqoncha bilan chertiladi.
Matn
kursori paydo bo’lgandan keyin matin keritilib boshlanadi.
Boglangan
dinamik obyektlarni boshqarich uchun menuning Окно/Панели типа
Docker
(Window/Dockers) Направить текст по траектории (Fit Text to Path) buyrugi
yordamida
amalga oshiriladi.](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_7.png)
![Контур guruh konturlari
Контур guruh konturlari sohalardagi birdan utishlar yoki kichli kontrastrlarni chiziqli
konturlar
hisobiba qabul qilinadi.
Выявление
краев Edge Detect filtri
Выявление
краев (Edge Detect) filtri tasvirdagi kuchli kontrastrlarni ajratish va
ularni
to’gri chiziqlarga aylantirich. Bu filtr yiqari kontrastrli mayda detallarga ega bulagn
tasvirlar
bilan ishlagan da foyda beradi masalan matnlar bilan.
Mulohat
oyna Цвет фона (Background color) da uchta tipning bittasini tanlasa
bo’ladi:
Белый (White), Черный (Black) va Другой (Other). Oxirgida hoqlagan rangni
foydalansa
bo’ladi. Чувствительность (Sensitivity) maydoni kontrast daragasini sozlash
uchun
foydalaniladi.
Выделение
краев (Find Edges) filtra.
Выделение
краев (Find Edges) filtri yuqaridagi, filtrga uxshash bo’ladi,
chegaradagilarni
kesib to’gri chiziq sifatida ishlatiladi.
Тип контура (Edge Type) mulohat oynasida ikkita variant berilgan: Смягченный
(Soft)
va Однотонный (Solid). Уровень (Level) maydonida yoriqlilikning intensivligini
aniqlaydi.
Оконтуривание (Trace Contour) filtri
Оконтуривание
(Trace Contour) filtri ranglarning birdan uzgargan joylarini
anoqlash
va ularni rangli konturlar bilan tasvirlash.
Contour
(Контур) panelida ikkita tugma bulob ulardan bittasi kontur larning tashqi
ko’rinishini,
ikkinchisi esa kontur rang parametrlarini bildiradi.
Birinchi
tugma bosilganda Шаги (Steps) va Смешение (Offset) joriy bo’ladi. К
центру
(То center) yordamida Смещение (Offset) maydonida berilgan intervallar bilan
berilgan
kontsentrik shakllar bilan tultiradi. Fahat, kuchish diamert boyicha bo’lmaydi,
(
teng ikkiga bulinmaydi), har bir chiziq oldingisidan berilgan masofaga siljitiladi,shu](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_8.png)
![sababli ikki barabar kam kontur chiqadi (masalan, diametri 100мм doira, kushish —10 мм
bo’lsa,
xisob buyicha 10ta kontur bo’lishi kerak, bizda 5 ta chiqadi,sababi qo’shish ikki
tomondan
bo’lganligidan).
Внутрь
(Inside) kontsentrik shaklar bilan tuldiriladi,uning soni Шаги (Steps)
maydanidan
beriladi, Смешение (Offset) dan esa intervali aniqlanadi.
Наружу
(Outside) esa obyektning tashqarisadan kontsentrik shakl bilan tuldiradi
shaklar
soni Шаг (Steps)da beriladi, intervallar soni esa Смещение (Offset) aniqlanadi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. M.Aripov,A.Haydarov,
A.Tillayev. “Infotmatika asoslari”.
2. Arxiv.uz
internet sayti.
3 . M.M.Musayev,
A.A.Qaxxorov, M.M.Karimov “ Kompyuter tarmoqlarini yig’ish ”.
4 .
Kuchkarova D.F., Pulatova X.A., Xaitov B.U. “Kompyuter grafikasi”.](/data/documents/6a6f098d-3a1b-4a33-97cd-ed7af8947d56/page_9.png)
COREL DRAW DASTURIDA KONTUR BILAN ISHLASH. Reja: 1. CorelDRAW dasturi vektorli tasvirlarni yaratish. 2. To’gri turtburchak asbobi.
KONTUR (frans. contour — tashqi ko rinish) — 1) predmet yoki uning detallari umumiy ʻ qiyofasini ifodalovchi ko rinish, abris, chiziq. K. tasviriy ifodalash vositalaridan biri ʻ hisoblanadi. Uning yordamida shaklning xarakteri, harakati, qiyofasi ta kidlanadi; ʼ 2) elektrotexnika va radiotexnikada induktivlik, sigam, elektr qarshiliklardan iborat berk zanjir. Lotin alifbosida maqola: KONTUR haqida to'liq ma'lumot kategoriyasi: K harfi fikringiz bo'lsa izohda qoldiring va do'stlaringiz bilan ulashing biz bundan minatdor bo'lamiz bizni kuzatishni davom eting (u kim, bu nima, qanaqa ?, tushunchasi, degan savolarga javob topishingiz mumkin) CorelDRAW dasturi vektorli tasvirlarni yaratishda yupqa chiziqlardan tortib har xil formaga ega kistlardan foydalanadi. Vektor grafikasi “qo’l yordamida” chizishdan yiroq shuning uchun avval obyektning vektor konturini chizish kerak keyin esa uni qanday qilib muharrirlashni oylab ko’rish kerak. Vektor kontorlarinin muharrirlashda qanday asbob bilan yaratilganidan qattiy turda Forma (Shape) va maxsus muharrir paneli (Node Edit) (tuginlarni muharrirlaydi) foydalaniladi. Konturlar va tayanch nuqtalar Kontur- bu dasturning obyektlarni chizichda foydalaniladigan to’gri chiziq bulib obyektning strukturasini tashkil qiladi. Kontur keyinchalik To’ldorish (Fill) va Chegaralash (Outline), sifatida foydalanilib bosmaga ham chiqarilishi mumkin. Agarda konturning bazi bir parametrlari yoq bolsa oddiy holda kontur ko’rinmaydi fahat maxsus holda ko’rish imkoniyati bor va bosmaga chiqarilmaydi. Forma (Shape)asbobi yordamida ajratiladigan kontur alhida obyekt (object) bulib hisoblanadi. Kontur qoplagan segmentlardan tashkil topgan bulib u Bezie egri chizigi ,tayonich nuqtasi,va tuginlar(nodes) iborat.
CorelDRAW dasturida konturning uch turi mavjud. Agarda bitta tayonich nuqtasini o’zgartirilsa u bilan bogliq forma ham uzgaradi. Segmantning formasi uzgatirilgan deganimiz boshqarish nuqtalari ham uzgarishini beradi. Standart obyektlar asboblari Standarrt geometrik obyektlar (to’griturburchak, kvadrat,ellips,aylana, va h.) yordamida murakkab geometrik obyektlarni chizish mumkin. To’griturtburchak asbobi (Rectangle) To’griturburchak asbobi (Rectangle) to’griturburchaklar,kvadrat va chetlari aylana chaklidagi to’griturtburchaklarni chizishda foydalaniladi. To’griturburchak chizish uchun asbobni ishga qoshib sichqoncha tugmasini kerakli razmerga ega bo’lgancha ushlab turilib qoyib yuberiladi. Agarda markazdan to’griturtburchak chimoqchi bo’lsak turmasi bilan birga ishlatiladi. Kvadrat chizish uchun tugmasi bilan birgalikda ishlatiladi. Obyektning parametrlarini o’zgartirish uchun obyekt ajratilib sichqonchani ong tomoni bosiladi va menu oshiladi bu erda Xossalar (Properties) dan obyektning Xossalari (Object Properties) tanlanadi.
Ellips asbobi (Ellipse) Ellips asbobi (Ellipse) ellips va aylanalarni chizish uchun ishlatiladi. Ellipsni ekran markazida chizish uchun bilan birga , aylanani chizish uchun esa bilan birgalikda ishlatiladi. Obyektnin xossalari da ellipsni har xil o’zgartirichlar qilish mumkin. Bu erda ellips tiplarini tanlash mumkin: Ko’pburchakning asbobi (Polygon) Ko’pburchakni tomonlari berilgan geometrik obyekt deb tuchinilsa bo’ladi. Ko’pburchak turlaridan biri yulduzcha xisoblanadi,uning
uchlari qavariq ko’pburchak ishiga joylashgan va maydonni kesib utib tutashtirilgan tomaonlardan iborat figura bo’ladi. Ko’pburchaklarni chizish tepada keltirilganlardan farhi yoq. Agarda bilan birgalikda chizilsa to’gri ko’pburchak chiziladi yani hamma tomonlari neng bo’lgan ko’pburchak. Parametrlarini o’zgartirich uchun Obyektning Xossalaridan (Object Properties) foydalaniladi.