logo

Xodimni boshqa ishga o‘tkazish

Yuklangan vaqt:

20.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

29.0927734375 KB
Mavzu:   Xodimni boshqa ishga o‘tkazish
Reja:
1. Xodimning   tashabbusi   bilan   vaqtincha   boshqa   ishga   o tkazishʻ
to g risidagi buyruq	
ʻ ʻ
2. Xodimlarni boshqa ishga o'tkazishning sabablari
3. Xodimni boshqa doimiy ishga o'tkazish 1. Xodimning tashabbusi bilan vaqtincha boshqa ishga o tkazishʻ
to g risidagi buyruq	
ʻ ʻ
Amaldagi   Mehnat   qonunchiligiga   muvofiq   ishlab   chiqarish   zaruriyati
yoki   bekor   turib   qolinishi   munosabati   bilan   xodimni   uning   roziligisiz
vaqtincha   boshqa   ishga   o tkazishga   yo l   qo yiladi.   Bunday   holda   xodim	
ʻ ʻ ʻ
sog lig iga to g ri kelmaydigan boshqa ishga o tkazilishi mumkin emas.	
ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ
Doimiy   boshqa   ishga   o tkazish   ish   beruvchining   buyrug i   bilan	
ʻ ʻ
rasmiylashtiriladi.   Boshqa   doimiy   ishga   o tkazish   haqida   buyruq   chiqarish	
ʻ
uchun xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasiga kiritilgan o zgarishlar asos	
ʻ
bo ladi.	
ʻ
Foydalanuvchilarga   qulaylik   yaratish   maqsadida   xodimning   tashabbusi
bilan   vaqtincha   boshqa   ishga   o tkazish   to g risidagi   buyruq   namunasi	
ʻ ʻ ʻ
tayorlangan   bo lib,   namunada   mazkur   sohadagi   munosabatlarni   tartibga	
ʻ
soluvchi,   buyruqni   asoslovchi   normalar   bayon   etilgan.   Buyruq
so rovnomalarni to ldirish orqali osonlik bilan shakllantiriladi.	
ʻ ʻ
Boshqa   ishga   o'   tkazish   -   bu   xodimning   bir   korxona   ichida   gorizontal
harakatlanishidir, ya'ni, bunda ish joyi o'zgarishi, ish haqi va majburiyatlarning
o'zgarishiga   hech   qanday   o'zgartirishlarsiz   yoki   qayta   ko'rib   chiqilmasdan
amalga   oshiriladi.   Xodim   boshqa   ishga   o'tkazilganda   odatda   boshqa   joyda,
bo'limda   yoki   bir   bo'lim   ichida   bir   ishdan   ikkinchisiga   o'tkaziladi.   Ushbu
holatda ish beruvchi hamda xodim o'rtasida tuzilgan mehnat shartnomasida ko'
rsatilgan   xodimning   bajarishi   kerak   bo'   lgan   mehnat   vazifasi   boshqa   ishga
o'tkazish   munosabati   bilan   shu   korxonadagi   mavjud   boshqa   ishga   o'zgaradi.
Albatta, ishchini bir ish joyidan boshqasiga o'tkazish tarribini amalga oshirish
uchun ma'muriyatga asosli sabablar kerak. Mehnat munosabatiari amaliyotiga
asoslanib, boshqa ishga o'tkazishning quyidagi eng keng tarqalgan sabablarini ajratib ko'rsatish mumkin.
- Tibbiy   ko'rsatmalar   (xulosa)   -   bu   holatda   yengilroq   ishlarni   bajarish
zarurligini ko'rsatadigan tibbiy ma'lumotnoma yoki xulosa bo'lishi kerak;
- Ish   beruvchining   kompaniyasida   qayta   tashkil   etish   ishlarini   olib
borishi;   Bunda   xodimlarning   soni   yoki   xodimlarining   qisqarishi,   ishlab
chiqarish   jarayonining   texnologik   xususiyatlari   yoki   tashkilotni   boshqa
shaharga ko'chirish bo'lishi mumkin;
- Xodimlarni attestatsiyadan o'tkazishning qoniqarsiz natijasi;
- Davlat sirlariga kirish huquqini bekor qilish. Ishlari undan foydalanish
bilan bog'liq bo'lgan xodimlar uchun.
O'tkazish   tashkilotning   qaroriga   ko'ra   vaqtincha   yoki   doimiy   bo'lishi
mumkin   va   u   ikkalasining   har   biri,   ya'ni   ish   beruvchi   yoki   xodimning
tashabbusiga   ko'ra   amalga   oshiriladi.   Ba'zan,   bu,   shuningdek,   lavozimga
ko'tarilish, pasaytirish yoki hatto maqom va mas'uliyatning o'zgarmasligini o'z
ichiga olgan holda ham amalga oshirilishi mumkin.
2. Xodimlarni boshqa ishga o'tkazishning sabablari
Xodimlarni   boshqa   ishga   o'tkazishning   sabablari   nimada   bo'   lishi
mumkin?
Har   bir   tashkilotda   xodimlarni   o'tkazish   bo'yicha   o'zgarmas   mezonlar
mavjud va u ham har bir kishiga farq qiladi. Xodimlarni o'tkazishning asosiy
sabablari quyidagicha bo'lishi mumkin:
- ba ' zi   lavozimlar   o ' tkazilgan   xodimlardan   o ' ziga   xos   mahorat ,  malaka   va
tajribani   talab   qiladi .   Talabning   yuqoriligi   tufayli   tashkilotning   bir   bodimida
xodimlar   yetishmasligi ,   boshqa   bodimda   ortiqcha   xodimlar   mavjud   bodganda
ham   transferga   ta ’ sir   qiladi .   Shunday qilib, ishchilar bir bo'limdan boshqasiga
o'tkaziladi;
- bundan   tashqari ,   davlat   organlarida   bir   biriga   bo '   ysinuvchi mansablarga   yaqin   qarindoshlar   ishlayotgan   taqdirda   xodim   boshqa   ishga   o '
tkaziladi ;
- bir   ishni   qayta   qayta   bajaruvchi   xodimlarni   ishlab   chiqarish   miqdorini
oshirish   maqsadida   boshqa   ishga   o '  tkazish   orqali ;
- bodimning   sog ' lig ' i   bilan   bog ' liq   muammolar   tufayli   uni   boshqa   ishga
o '  tkazish   orqali ;
- boshqa   ishga   o ' tkazishni   xodimning   o ' zi   yoki   uning   bevosita   boshlig ' i
( boshlig ' i )  yoki   boshqa   bo ' lim   rahbari   talab   qilishi   mumkin .
Amaldagi   mehnat   qonunchiligimizga   binoan   xodimni   boshqa   ishga
o ' tkazish   Mehnat   kodeksining   92- moddasiga   muvofiq   amalga   oshiriladi .
Xodimni   boshqa   ishga   o ' tkazishga  ( xodimning   bajaradigan   mehnat   vazifalarini
o ' zgartirishga )   -   unga   boshqa   mutaxasislik ,   malaka ,   lavozimga   oid   ishni
topshirishga   faqatgina   ana   shu   ishchining   roziligi   asosida   amalga   oshirilishi
mumkin .
Xodim   ba ' zi   obyektiv   sabablarga   ko ' ra   ham   boshqa   ishga   o ' tkazilishi
mumkin .  Ular quyidagilardan iborat:
- texnologiyadagi ,   ishlab   chiqarish   va   mehnatni   tashkil   etishdagi
o ‘ zgarishlar ,   xodimlar   soni   ( shtati )   yoki   ish   xususiyatining   o ‘ zgarishiga   olib
kelgan   ishlar   hajmining   qisqarishi   yoki   korxonaning   tugatilganligi   (100-
moddasi  2- qismi  1- bandi );
-   xodimning   malakasi   yetarli   bodmaganligi   sababli   yohud   sogdigdning
holatiga   ko ‘ ra   amalga   oshirayotgan   ishiga   layoqatsiz   bodib   qolishi   (100-
moddasi  2- qismi  2- bandi );
- korxona   rahbari ,   uning   o ‘ rinbosarlari ,   bosh   buxgalter   bilan ,   korxonada
bosh   buxgalter   lavozimi   bodmagan   taqdirda   esa ,   bosh   buxgalter   vazifasini
amalga   oshiruvchi   xodim   bilan   tuzilgan   mehnat   shartnomasi   muikdorning
almashishi   sababli   bekor   qilinganligi  (100- moddasi  2- qismi  6- bandi ); - shu   ishni   ilgari   bajarib   kelgan   xodim   ishga   tiklangan   taqdirda ,
shuningdek   O ‘ zbekiston   Respublikasi   Oliy   Majlisining   Qonunchilik   palatasi
deputati   va   Senatida   doimiy   asosda   ishlagan   Senat   a ’ zosi   vakolatlari   muddati
tugaganligi   yoki   O ‘ zbekiston   Respublikasi   Oliy   Majlisining   Qonunchilik
palatasi   hamda   Senati   tarqatib   yuborilganligi   munosabati   bilan   avvalgi
lavozimiga  ( ishiga )  qaytgan   taqdirda  (106- modda  2- bandi ). 115
Yuqorida   keltirilgan   sabablarga   ko ' ra   xodim   bilan   tuzilgan   mehnat
shartnomasini   davom   ettirishning   imkoni   bo ' lmaganda   ish   beruvchi   xodimga
mutaxassisligi   va   malakasiga   muvofiq   keladigan   ishni   ( xodim   bajarayotgan
ishiga   yoki   egallab   turgan   lavozimiga   nomuvofiq   bodsa ,   mutaxassisligi
bo ‘ yicha   bir   muncha   kam   malaka   talab   etiladigan   boshqa   ishni ),   bunday   ish
bodmagan   taqdirda   esa , —  korxonada   mavjud   bodgan   boshqa   ishni   taklif   etishi
shart .
Xodim   uchun   sog ' lig ' ining   holatiga   ko ' ra   tibbiy   xulosa   bilan   tasdiqlangan
qarshi   ko ' rsatmalar   bo ' lganda   xodimni   boshqa   ishga   o ' tkazishga   yo ' l
qo ' yilmaydi .  Xodim   boshqa   ishga   o ' tkazilayotganda   albatta   muddat   masalasiga
e ' tibor   qaratish   zarur .   Oliy   Majlis   palatalari   tomonidan   qabul   qilinayotgan
yangi   Mehnat   kodeksi   139- moddasida   ayni   shu   masalaga   alohida   to ' xtalib
o ' tilgan .   Unga   ko ' ra   xodim   boshqa   ishga   o ' tkazilayotganda   u   o ' zi   bajarish
uchun   o ' tkazilgan   ishga   kirishishi   kerak   bo ' lgan   sana   ish   beruvchining
buyrug ' ida   aniq   aks   ettirilishi   kerak .
Yuqorida   aytib   o ' tilganidek   xodimni   boshqa   ishga   o ' tkazish   qaysi
muddatga   amalga   oshirilayotganligiga   qarab   boshqa   ishga   o ' tkazish   turlari
doimiy   va   vaqtinchaga   ajratiladi .   Ayni   shu   qoidani   Rossiya   Federatsiyasi
Mehnat   kodeksida   ham   uchratishimiz   mumkin.   Unga   ko'   ra   xodimni   boshqa
ishga o' tkazish ikki turga bo' linadi: doimiy va vaqtincha. 3. Xodimni boshqa doimiy ishga o' tkazish
Xodimni   boshqa   doimiy   ishga   o'   tkazish   quyidagi   hollarda   amalga
oshiriladi:
- xodim   ishlaydigan   tarkibiy   bo'linmaning   doimiy   o'zgarishi   (agar
tarkibiy bo'linma mehnat shartnomasida ko'rsatilgan bo'lsa);
- ish beruvchi bilan boshqa hududga ko'chish.
Agar   xodim   ish   beruvchi   bilan   birgalikda   boshqa   joyga   ko'chirishdan
bosh   tortsa,   mehnat   shartnomasi   ikki   haftalik   o'rtacha   ish   haqi   miqdorida
ishdan   bo'shatish   nafaqasini   to'lash   orqali   umumiy   asoslarda   bekor   qilinadi.
Agar   mehnat   shartnomasida   yoki   jamoa   shartnomasida   ishdan   bo'shatish
nafaqasi   miqdori   ikki   haftalik   o'rtacha   ish   haqidan   yuqori   etib   belgilangan
bo'lsa,   ish   beruvchi   ishdan   bo'shatish   nafaqasini   ko'paytirilgan   miqdorda
to'lashi shart. 116
Rossiya   Federatsiyasi   Mehnat   kodeksida   ish   beruvchining   xodimning
roziligisiz   uni   vaqtincha   boshqa   lavozimga   o'tkazishi   mumkin   bo'lgan
sabablarning to'liq ro'yxati nazarda tutilganligini hisobga olib, amalda bunday
huquqdan   foydalanishning   iloji   bo'lmagan   holatlar   ro'   yxatini   keltirib   o'   tadi.
Unga ko' ra:
- nogironligi bo' lgan shaxsni;
- homilador   ayollar,   shuningdek,   3   yoshgacha   bo'lgan   bolalari   bo'lgan
yosh onalar;
- voyaga etmaganlar;
- nogironlar, agar bunday ish sog'lig'i sababli cheklovlar bo'lsa;
- tibbiy   cheklovlar   bo'yicha   yangi   sharoitlarda   ishlash   taqiqlangan
boshqa fuqarolar.
Shuni   ta'kidlash   kerakki,   yuqoridagi   shaxslar   tashabbus   ko'rsatsalar   va favqulodda
vaziyatlar yoki boshqa fors-major holatlarining oqibatlarini bartaraf etish
to'g'risida qaror qabul qilishni e'lon qilsalar ham, ma'muriyat ularni sog'lig'iga
salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan ishlarga jalb qilishga haqli emas.
O'zbekiston   Respublikasi   Oliy   Majlisi   tomonidan   qabul   qilinayotgan
yangi Mehnat kodeksiga binoan Agar xodim boshqa ishga vaqtincha muddatga
o'tkazilgan   bo'lsa   uning   aniq   muddati   belgilanishi   kerak.   Xodimni   vaqtincha
boshqa ishga o'tkazish muddati quyidagilar vositasida belgilanishi mumkin:
- vaqtincha   o'tkazishning   umumiy   davomiyligini   kunlar,   oylar,   yillar
bilan ko'rsatish;
- qaysi   ishga   o'tkazish   amalga   oshirilgan   bo'lsa,   o'sha   ishni   bajarish
boshlanadigan   kalendar   sanani   va   o'tkazish   muddati   tugaydigan   kalendar
sanani ko'rsatish;
- boshqa   ishga   o'tish   muddati   qaysi   hodisaning   yuz   berishi   bilan
tugaydigan bo'lsa,   o'sha  hodisani  aniqlash  (vaqtincha  yo'q  bo'lgan xodimning
ishga chiqishi va boshqalar). 117
Xodimni vaqtincha boshqa ishga o'tkazish muddati tugagach ish beruvchi
xodimga   mehnat   shartnomasida   belgilangan   avvalgi   ishini   berishi   zarur.
Albatta   xodim   boshqa   ishga   o'tkazilganda   uning   roziligi   talab   qilinadi.   Ish
beruvchi xodimning roziligini olgunga qadar xodimni boshqa ish haqida, ichki
hujjadar, atrtib qoidalar haqida tanishtirib bormog' i zarur.
Ishlab   chiqarish   zaruriyati   yoki   bekor   turib   qolish   munosabati   bilan
xodimni mehnat shartnomasida shart qilib ko'rsatilmagan boshqa ishga xodim
roziligisiz,   ish   beruvchining   tashabbusiga   ko'ra   vaqtincha   o'tkazishga   yo'l
qo'yiladi. Bunda ishlab chiqarish zaruriyati quyidagilar kiradi:
- Tabiiy   ofatning,   avariyaning   oldini   olish   yoki   ularni   tugatish   yoki
ularning oqibatlarini darhol bartaraf etish zarurati; - baxtsiz   hodisalarning,   bekor   turib   qolishning,   o'limning   yoxud   mol-
mulk shikastlanishining oldini olish zarurati;
- vaqtincha   yo'q   bo'lgan   xodimning   o'rniga   ishlab   turish   va   boshqa
alohida hollar ishlab chiqarish zaruriyatidir. 118
Bekor   turib   qolish   -   ishni   iqtisodiy,   texnologik,   tashkiliy   sabablarga,
boshqa ishlab chiqarishga doir yoki tabiiy xususiyatga ega bo'lgan sabablarga
ko'ra vaqtincha to'xtatib turishdir.
Agar   xodimning   sog'lig'i   bo'yicha   boshqa   o'tkazishga   qarshilik   qiluvchi
ko'rsatmalar   bo'lsa,   boshqa   ishga   o'tkazish   ta'qiqlanadi.   Bekor   turib   qolish
sababli   xodimni   pastroq   malaka   talab   etiladigan   ishga   vaqtincha   o'tkazishga
xodimning yozma roziligi bilan yo'l qo'yiladi.
Ishlab chiqarish zaruriyati va bekor turib qolish munosabati  bilan xodim
vaqtincha   boshqa   ishga   o'tkazilganda   unga   ish   haqi   bajaradigan   ish   haqiga
qarab,   lekin   avval   bajargan   ishida   olgan   o'   rtacha   oylik   ish   haqidan   kam   bo'
lmagan miqdorida ish haqi to' lanishi zarur. Yuqorida keltirilgan sabablar bilan
xodimni boshqa ishga o'tkazish bir  yilda oltmish kalendar  kundan oshmasligi
zarur.
Mehnat shartnomasi taraflarining kelishuviga ko'ra xodim aynan o'sha ish
beruvchidagi boshqa ishga bir yil muddatgacha vaqtincha o'tkazilishi mumkin,
bunday   o'tkazish   qonunga   muvofiq   o'zining   ish   joyi   saqlanib   qolinadigan
vaqtincha yo'q bo'lgan xodimning o'rnini egallash uchun amalga oshirilayotgan
taqdirda   ushbu   xodim   ishga   chiqquniga   qadar   o'tkazilishi   mumkin.   Agar
xodimni   boshqa   ishga   o'tkazish   muddati   tugagach   unga   avvalgi   ishi
berilmagan,   xodim   uning   berilishini   talab   qilmagan   va   ishlashni   davom
ettirayotgan   bo'lsa,   o'tkazishning   vaqtinchalik   xususiyati   to'g'risidagi
kelishuvning   sharti   o'z   kuchini   yo'qotadi   hamda   o'tkazish   doimiy   deb
hisoblanadi. Ayni   shu   masala   yuzasidan   RF   Mehnat   kodeksi   quyidagi   tartibni   joriy
qilgan.   Quyidagi   istisno   hollarda   (ularning   oldini   olish   yoki   oqibatlarini
bartaraf etish uchun) xodimning boshqa ishga o'tkazlishga uning roziligi talab
qilinmaydi:
- tabiiy   yoki   texnogen   ofatlar   davrida   (olov,   toshqin,   ochlik,   zilzila,
epidemiya va epiizolyatorlar davrida)
- ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa
- butun   aholining   yoki   uning   bir   qismining   hayoti   yoki   normal   yashash
sharoitlariga xavf tug'diradigan boshqa istisno hollarda.
Agar   o'tkazish   shartlari   butun   aholi   yoki   uning   bir   qismining   hayoti   va
normal   turmush   sharoitiga   xavf   tug'diradigan   alohida   holatlar   tufayli   yuzaga
kelgan   bo'lsa,   quyidagi   hollarda   xodimning   1   oygacha   bo'lgan   muddatga
o'tkazishga   roziligi   talab   qilinmaydi.   uzilishlar   (iqtisodiy,   texnologik,   texnik
yoki   tashkiliy   sabablarga   ko'ra   ishni   vaqtincha   to'xtatib   turish),   mulkni   yo'
qolish   xavfi   yoki   buzishning   oldini   olish   zarurati,   vaqtincha   yo'q   bo'lgan
xodimni o' rniga almashtirish. 119
RF   mehnat   kodeksiga   binoan   ham   xodimni   vaqtinchalik   boshqa   ishga
o'tkazish vaqti quyidagi tartibda amal qiladi:
- har qanday ish uchun - bir yilgacha bo'lgan muddatga;
- vaqtincha bo'lmagan xodimni  almashtirish uchun -  yo'q bo'lgan xodim
ishga qaytgunga qadar.
Ushbu   holatda   boshqa   ishga   o'tkazish   muddati   tugagan,   xodim   o'zi
o'tkazilgan   ishni   davom   ettirayotgan   va   oldingi   ish   joyi   unga   berilmagan
yohud   xodim   oldingi   ish   joyini   ta'minlashni   talab   qilmagan   holarda
shartnomadagi boshqa ishga o'tkazishning vaqtinchalik xususiyati to'g'risidagi
shart (1 yoki 2-bandlar) o'z kuchini yo'qotadi va boshqa ishga o'tkazish doimiy
hisoblanadi. Agar ish beruvchi xodimni boshqa ishga o'tkazishni tartib-taimilga rioya
qilgan holda amalga oshirsayu, xodim uni rad etsa ish beruvchi unga nisbatan
intizomiy jaza qo' llash huquqiga ega bo'ladi. Yana e'tiborli jihati shuki, xodim
ish   beruvchining   boshqa   ishga   o'tkazish   to'g'risidagi   tashabbusini   qanday
hollarda rad etishi mumkinligi aniq ko'rsatib
o'   tilgan.   Unga   binoan   mehnatni   muhofaza   qilish   talablari   buzilganligi
sababli hayot va sog'liq uchun xavf tug'ilganda, mehnat shartnomasida nazarda
tutilmagan   zararli   va   (yoki)   xavfli   mehnat   sharoitlari   bo'lgan   ishga
o'tkazilganda   xodim   boshqa   ishga   o'tkazishni   rad   etishi   qonuniydir.   Xodimni
bunday  ishni  bajarishdan   bosh  tortgani   uchun  intizomiy  javobgarlikka  tortish
noqonuniy hisoblanadi. 120
Milliy qonunchiligimizga qaytadigan bo'lsak xodim ham ish beruvchidan
o'zini   boshqa   ishga   o'tkazishni   so'rashi   mumkin.   Ish   beruvchi   quyidagi
hollarda   xodimning   boshqa   ishga   o'   tkazish   to'g'   risidagi   murojaatini   amalga
oshirishi zarur:
- tibbiy   xulosaga   muvofiq   xodim   sog'lig'ining   holatiga   ko'ra   vaqtincha
yengilroq   yoki   noqulay   ishlab   chiqarish   omillarini   istisno   etadigan   ishga
o'tkazishga muhtoj bo'lsa, o'sha tibbiy xulosaning mavjudligi;
- tibbiy   xulosaga   muvofiq   homilador   ayol   vaqtincha   yengilroq   yoki
noqulay   ishlab   chiqarish   omillarining   ta'sirini   istisno   etadigan   ishga
o'tkazishga muhtoj bo'lsa, o'sha tibbiy xulosaning mavjudligi;
- ikki   yoshga   to'lmagan   bolasi   bor   ayol   yoxud   haqiqatda   bolani
parvarishlayotgan   boshqa   shaxs   tomonidan   avvalgi   ishini   bajarish   mumkin
emasligi;
- xodim iltimosi haqiqattan ham uzrli sabablarga ko' ra kelib chiqaan va
ish beruvchida xodimni boshqa ishga o' tkazish uchun bo' sh ish o' rni bo' lgan
taqdirda. Xodim   tashabbusi   bilan   uzrli   sabablarga   ko'ra   uni   boshqa   ishga
o'tkazishda uzrli sabablarning ro' yxati jamoa shartnomasi orqali ham belgilab
qo' yilishi mumkin.

Mavzu: Xodimni boshqa ishga o‘tkazish Reja: 1. Xodimning tashabbusi bilan vaqtincha boshqa ishga o tkazishʻ to g risidagi buyruq ʻ ʻ 2. Xodimlarni boshqa ishga o'tkazishning sabablari 3. Xodimni boshqa doimiy ishga o'tkazish

1. Xodimning tashabbusi bilan vaqtincha boshqa ishga o tkazishʻ to g risidagi buyruq ʻ ʻ Amaldagi Mehnat qonunchiligiga muvofiq ishlab chiqarish zaruriyati yoki bekor turib qolinishi munosabati bilan xodimni uning roziligisiz vaqtincha boshqa ishga o tkazishga yo l qo yiladi. Bunday holda xodim ʻ ʻ ʻ sog lig iga to g ri kelmaydigan boshqa ishga o tkazilishi mumkin emas. ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ Doimiy boshqa ishga o tkazish ish beruvchining buyrug i bilan ʻ ʻ rasmiylashtiriladi. Boshqa doimiy ishga o tkazish haqida buyruq chiqarish ʻ uchun xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasiga kiritilgan o zgarishlar asos ʻ bo ladi. ʻ Foydalanuvchilarga qulaylik yaratish maqsadida xodimning tashabbusi bilan vaqtincha boshqa ishga o tkazish to g risidagi buyruq namunasi ʻ ʻ ʻ tayorlangan bo lib, namunada mazkur sohadagi munosabatlarni tartibga ʻ soluvchi, buyruqni asoslovchi normalar bayon etilgan. Buyruq so rovnomalarni to ldirish orqali osonlik bilan shakllantiriladi. ʻ ʻ Boshqa ishga o' tkazish - bu xodimning bir korxona ichida gorizontal harakatlanishidir, ya'ni, bunda ish joyi o'zgarishi, ish haqi va majburiyatlarning o'zgarishiga hech qanday o'zgartirishlarsiz yoki qayta ko'rib chiqilmasdan amalga oshiriladi. Xodim boshqa ishga o'tkazilganda odatda boshqa joyda, bo'limda yoki bir bo'lim ichida bir ishdan ikkinchisiga o'tkaziladi. Ushbu holatda ish beruvchi hamda xodim o'rtasida tuzilgan mehnat shartnomasida ko' rsatilgan xodimning bajarishi kerak bo' lgan mehnat vazifasi boshqa ishga o'tkazish munosabati bilan shu korxonadagi mavjud boshqa ishga o'zgaradi. Albatta, ishchini bir ish joyidan boshqasiga o'tkazish tarribini amalga oshirish uchun ma'muriyatga asosli sabablar kerak. Mehnat munosabatiari amaliyotiga asoslanib, boshqa ishga o'tkazishning quyidagi eng keng tarqalgan sabablarini

ajratib ko'rsatish mumkin. - Tibbiy ko'rsatmalar (xulosa) - bu holatda yengilroq ishlarni bajarish zarurligini ko'rsatadigan tibbiy ma'lumotnoma yoki xulosa bo'lishi kerak; - Ish beruvchining kompaniyasida qayta tashkil etish ishlarini olib borishi; Bunda xodimlarning soni yoki xodimlarining qisqarishi, ishlab chiqarish jarayonining texnologik xususiyatlari yoki tashkilotni boshqa shaharga ko'chirish bo'lishi mumkin; - Xodimlarni attestatsiyadan o'tkazishning qoniqarsiz natijasi; - Davlat sirlariga kirish huquqini bekor qilish. Ishlari undan foydalanish bilan bog'liq bo'lgan xodimlar uchun. O'tkazish tashkilotning qaroriga ko'ra vaqtincha yoki doimiy bo'lishi mumkin va u ikkalasining har biri, ya'ni ish beruvchi yoki xodimning tashabbusiga ko'ra amalga oshiriladi. Ba'zan, bu, shuningdek, lavozimga ko'tarilish, pasaytirish yoki hatto maqom va mas'uliyatning o'zgarmasligini o'z ichiga olgan holda ham amalga oshirilishi mumkin. 2. Xodimlarni boshqa ishga o'tkazishning sabablari Xodimlarni boshqa ishga o'tkazishning sabablari nimada bo' lishi mumkin? Har bir tashkilotda xodimlarni o'tkazish bo'yicha o'zgarmas mezonlar mavjud va u ham har bir kishiga farq qiladi. Xodimlarni o'tkazishning asosiy sabablari quyidagicha bo'lishi mumkin: - ba ' zi lavozimlar o ' tkazilgan xodimlardan o ' ziga xos mahorat , malaka va tajribani talab qiladi . Talabning yuqoriligi tufayli tashkilotning bir bodimida xodimlar yetishmasligi , boshqa bodimda ortiqcha xodimlar mavjud bodganda ham transferga ta ’ sir qiladi . Shunday qilib, ishchilar bir bo'limdan boshqasiga o'tkaziladi; - bundan tashqari , davlat organlarida bir biriga bo ' ysinuvchi

mansablarga yaqin qarindoshlar ishlayotgan taqdirda xodim boshqa ishga o ' tkaziladi ; - bir ishni qayta qayta bajaruvchi xodimlarni ishlab chiqarish miqdorini oshirish maqsadida boshqa ishga o ' tkazish orqali ; - bodimning sog ' lig ' i bilan bog ' liq muammolar tufayli uni boshqa ishga o ' tkazish orqali ; - boshqa ishga o ' tkazishni xodimning o ' zi yoki uning bevosita boshlig ' i ( boshlig ' i ) yoki boshqa bo ' lim rahbari talab qilishi mumkin . Amaldagi mehnat qonunchiligimizga binoan xodimni boshqa ishga o ' tkazish Mehnat kodeksining 92- moddasiga muvofiq amalga oshiriladi . Xodimni boshqa ishga o ' tkazishga ( xodimning bajaradigan mehnat vazifalarini o ' zgartirishga ) - unga boshqa mutaxasislik , malaka , lavozimga oid ishni topshirishga faqatgina ana shu ishchining roziligi asosida amalga oshirilishi mumkin . Xodim ba ' zi obyektiv sabablarga ko ' ra ham boshqa ishga o ' tkazilishi mumkin . Ular quyidagilardan iborat: - texnologiyadagi , ishlab chiqarish va mehnatni tashkil etishdagi o ‘ zgarishlar , xodimlar soni ( shtati ) yoki ish xususiyatining o ‘ zgarishiga olib kelgan ishlar hajmining qisqarishi yoki korxonaning tugatilganligi (100- moddasi 2- qismi 1- bandi ); - xodimning malakasi yetarli bodmaganligi sababli yohud sogdigdning holatiga ko ‘ ra amalga oshirayotgan ishiga layoqatsiz bodib qolishi (100- moddasi 2- qismi 2- bandi ); - korxona rahbari , uning o ‘ rinbosarlari , bosh buxgalter bilan , korxonada bosh buxgalter lavozimi bodmagan taqdirda esa , bosh buxgalter vazifasini amalga oshiruvchi xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasi muikdorning almashishi sababli bekor qilinganligi (100- moddasi 2- qismi 6- bandi );

- shu ishni ilgari bajarib kelgan xodim ishga tiklangan taqdirda , shuningdek O ‘ zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi deputati va Senatida doimiy asosda ishlagan Senat a ’ zosi vakolatlari muddati tugaganligi yoki O ‘ zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi hamda Senati tarqatib yuborilganligi munosabati bilan avvalgi lavozimiga ( ishiga ) qaytgan taqdirda (106- modda 2- bandi ). 115 Yuqorida keltirilgan sabablarga ko ' ra xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasini davom ettirishning imkoni bo ' lmaganda ish beruvchi xodimga mutaxassisligi va malakasiga muvofiq keladigan ishni ( xodim bajarayotgan ishiga yoki egallab turgan lavozimiga nomuvofiq bodsa , mutaxassisligi bo ‘ yicha bir muncha kam malaka talab etiladigan boshqa ishni ), bunday ish bodmagan taqdirda esa , — korxonada mavjud bodgan boshqa ishni taklif etishi shart . Xodim uchun sog ' lig ' ining holatiga ko ' ra tibbiy xulosa bilan tasdiqlangan qarshi ko ' rsatmalar bo ' lganda xodimni boshqa ishga o ' tkazishga yo ' l qo ' yilmaydi . Xodim boshqa ishga o ' tkazilayotganda albatta muddat masalasiga e ' tibor qaratish zarur . Oliy Majlis palatalari tomonidan qabul qilinayotgan yangi Mehnat kodeksi 139- moddasida ayni shu masalaga alohida to ' xtalib o ' tilgan . Unga ko ' ra xodim boshqa ishga o ' tkazilayotganda u o ' zi bajarish uchun o ' tkazilgan ishga kirishishi kerak bo ' lgan sana ish beruvchining buyrug ' ida aniq aks ettirilishi kerak . Yuqorida aytib o ' tilganidek xodimni boshqa ishga o ' tkazish qaysi muddatga amalga oshirilayotganligiga qarab boshqa ishga o ' tkazish turlari doimiy va vaqtinchaga ajratiladi . Ayni shu qoidani Rossiya Federatsiyasi Mehnat kodeksida ham uchratishimiz mumkin. Unga ko' ra xodimni boshqa ishga o' tkazish ikki turga bo' linadi: doimiy va vaqtincha.