“ALPOMISH” DOSTONINI OʻQITISHDA “TAHLILIY OʻQISH” USULINING OʻRNI VA AHAMIYATI
![MAV ZU :
“ALPOMI SH” DOSTON I N I OʻQI TISHDA
“ TA HLI LIY OʻQI SH” USULIN IN G OʻRN I
VA A HA MI YATI](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_1.png)
![MAV ZUNING DOLZARBLIGI
“ Alpomish” dostonini
o’rgatishda ta’lim tizimining
noan’anaviy
shakllaridan,interfaol
usullaridan foydalinish
bo`lajak kadrlarda
vatanparvarlik tuyg`ularini
shakllantirish, ijodiy fikrlashga
o`rgatish, yangi bilimlarni
mustaqil egallash qobilyatini
rivojlantirish, bugungi kun
talablariga javob beradigan
iste’dodli mutaxassislarni
tayyorlash imkoniyatini
beradi.](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_2.png)
![Bu usul - t urli funk sional
uslublarga mansub mat nlarni
lingv ist ik , st ilist ik , adabiy
t ahlil qilish, bilim, k o` nik ma v a
malak alarni shak llant iradi.“ Tahliliy o’qish” usuli](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_3.png)
![“ Tahliliy o’qish” usuli
natijasida](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_4.png)
![“ Alpomish” dostoni matni…
Biylarning ko’nglini xushlamadi, otini
ushlamadi, ostiga libos tashlamadi. Osh
tortdi – suzgan tovoqni choshlamadi, osh
tortganda oshning ketini – betini tortdi. Ishimizga umumiy oʻrta ta’lim
maktablarining 9-sinf adabiyot
darsligida berilgan “Alpomish”
dostoni parchasi, 2010-yilda
“Sharq” nashriyoti tomonidan
chiqarilgan “Alpomish” (Oʻzbek xalq
qahramonlik dostoni)ni obyekt qilib
oldik.](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_5.png)
![Leksik tahlil tartibi](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_6.png)
![Leksik tahlil](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_7.png)
![BIY](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_8.png)
![Kоʻnglini](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_9.png)
![Frazeologik tahlil tartibi](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_10.png)
![Koʻnglini xushlamadi – ibora
Koʻnglini xushlamadi –
lugʻav iy ma’nosi
e’t iborga
olmadi.Koʻchma
ma’noda, y a’ni
insonlarga xos boʻlgan
holat ni ifodal sh,
e’t iborga olmasl ik ,
k oʻngliga y oʻl
t opaolmaslik .](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_11.png)
![Uyquga choʻmgan – ibora
Frazeologik ma’nosi uxlab qolgan, uxlagan .
Uyquga choʻmgan - koʻchma ma’noda, ya’ni
insonga xos belgi insondan boshqa predmetga,
jonsiz narsaga koʻchirilgan. Matnda tun ga
nisbatan ishlatilib, sokin, tinch ma’nolarini
anglatadi. Frazeologik birliklarning turiga koʻra
bu ibora frazeologik qoʻshilmadir. Chunki
iboraning ma’nosi uni tashkil etgan soʻzlarning
ma’nolaridan iborat. Iboraning uslubiy boʻyogʻi
unda ifodalangan voqelik haqidagi fikrni
kuchaytirishdan, obrazlilikni oshirishdan iborat.
Monosemantik ibora, birgina uxlagan
ma’nosida ishlatiladi.](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_12.png)
![Tajribali
oʻqit uv chilarning
fi k richa, sharhlab
oʻqish orqali, biror bir
asar mat nini izohlash
jaray onida oʻquv chilar
not anish soʻz ma’nosi
bilan, ay rim soʻzlarning
k oʻchma ma’nosi y ok i
bir soʻzning bir necha
xil ma’nolari bilan
t anishadilar. “ Sharhlab oʻqit ish” usuli](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_13.png)
![“ Sharhlab oʻqit ish” usuli](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_14.png)
![Sharhlab oʻqit i shda dast lab oʻqit uv chi dost ondagi ay rim
soʻzlarni quy idagicha izohlay di:](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_15.png)
![](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_16.png)
![Adabiyot ta’limida
“Alpomish”
dostonining
oʻqitilishida
innovatsion
texnologiya larning
qoʻllanilishi
talabalarga
mavzuni oson
oʻzlashtirilishi ga va
asar haqida chuqur
ma’lumotga ega
boʻlishlariga
yordam beradi.](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_17.png)
![Vatanparvar
Rahmdil
Mard
Alpomish
Qat’iya tli
Sadoqatli
Or -nomusli
Asar qahramonlari tasniflab tushuntirilganda, talabalarning eslab qolishi
osonroq kechadi, shuningdek, ularga bu tasnif asosida qahramonlarning
xarakter xususiyatlarini yoritish topshirig‘i berilishi mumkin. Talabalarning
bu topshiriqni bajarishlarida “Klaster” metodidan foydalanish yaxshi
samara beradi.](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_18.png)
![Mosliklarni toping](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_19.png)
![20](/data/documents/6fe490d4-15f6-40ab-ba8a-1a2873577b68/page_20.png)
MAV ZU : “ALPOMI SH” DOSTON I N I OʻQI TISHDA “ TA HLI LIY OʻQI SH” USULIN IN G OʻRN I VA A HA MI YATI
MAV ZUNING DOLZARBLIGI “ Alpomish” dostonini o’rgatishda ta’lim tizimining noan’anaviy shakllaridan,interfaol usullaridan foydalinish bo`lajak kadrlarda vatanparvarlik tuyg`ularini shakllantirish, ijodiy fikrlashga o`rgatish, yangi bilimlarni mustaqil egallash qobilyatini rivojlantirish, bugungi kun talablariga javob beradigan iste’dodli mutaxassislarni tayyorlash imkoniyatini beradi.
Bu usul - t urli funk sional uslublarga mansub mat nlarni lingv ist ik , st ilist ik , adabiy t ahlil qilish, bilim, k o` nik ma v a malak alarni shak llant iradi.“ Tahliliy o’qish” usuli
“ Tahliliy o’qish” usuli natijasida
“ Alpomish” dostoni matni… Biylarning ko’nglini xushlamadi, otini ushlamadi, ostiga libos tashlamadi. Osh tortdi – suzgan tovoqni choshlamadi, osh tortganda oshning ketini – betini tortdi. Ishimizga umumiy oʻrta ta’lim maktablarining 9-sinf adabiyot darsligida berilgan “Alpomish” dostoni parchasi, 2010-yilda “Sharq” nashriyoti tomonidan chiqarilgan “Alpomish” (Oʻzbek xalq qahramonlik dostoni)ni obyekt qilib oldik.