Hosila, uning geometrik va fizik ma’nosi. Uni Hisoblash qoidalari
![Algebra
Mavzu: Hosila, uning geometrik va fizik
ma’nosi. Uni Hisoblash qoidalari??????
′
( ?????? ) = ?](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_1.png)
![Reja:
Hosila tushunchasi
O‘rganilgan mavzuga doir
misollar yechish
Hosilaning geometrik ma’nosi
Hosilaning fizik ma’nosi
Topshiriqni tekshirish](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_2.png)
![?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
??????
??????
− ?????? ??????
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ∙ ( ?????? − ?????? )
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
( ?????? − ?????? ) = ¿ ¿
?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
??????
??????
− ?????? ??????
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ∙ ( ?????? − ?????? )
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
( ?????? − ?????? ) = ¿ ¿
?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
?????? ??????
??????
− ??????
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ∙ (?????? ?????? − ?????? )
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
(?????? ?????? − ?????? )= ¿ ¿Topshiriqni tekshirish:
№ 11 (14-sahifa)
− ??????
− ??????
− ??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_3.png)
![?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
?????? ??????
??????
+ ?????? ??????
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ?????? ∙ ( ?????? + ?????? )
??????
= ?????? ??????????????????
?????? → ??????
( ?????? + ?????? )= ¿ ¿
?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
??????
??????
− ?????? ??????
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ∙ (?????? − ?????? )
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
(?????? − ?????? )= ¿ ¿
?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
?????? ??????
??????
− ?????? ??????
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ∙ (?????? ?????? − ?????? )
??????
= ??????????????????
?????? → ??????
(?????? ?????? − ?????? )= ¿ ¿
??????
− ??????
− ??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_4.png)
![?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
??????
??????
− ??????
?????? − ??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ∙ ( ?????? − ?????? )
?????? − ??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ¿
?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
??????
??????
− ?????? − ??????
?????? − ??????
= ??????????????????
?????? → ??????
( ?????? − ?????? ) ( ?????? + ?????? )
?????? − ??????
= ??????????????????
?????? → ??????
(?????? + ?????? )= ¿ ¿
?????? ¿ ??????????????????
?????? → ??????
??????
??????
− ?????? ??????
?????? − ??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? ∙ ( ?????? − ?????? )
?????? − ??????
= ??????????????????
?????? → ??????
?????? = ¿ ¿
??????
??????
??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_5.png)
![?????? = ?????? ( ?????? ) ?????? = ?????? ( ?????? )
?????? ( ?????? )
?????? ( ?????? + ?????? )
?????? + ?????? ??????
??????
??????
??????
?????? ( ?????? + ?????? ; ?????? ( ?????? + ?????? ) ) ??????
??????
??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_6.png)
![?????? ( ?????? + ?????? ) − ?????? ( ?????? )
?????? + ?????? − ??????
=
?????? ( ?????? + ?????? ) − ?????? ( ?????? )
?????? to‘g‘ri chiziqning burchak
koeffitsiyenti](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_7.png)
![?????? = ?????? ( ?????? )
?????? ( ?????? )
?????? ( ?????? + ?????? )
?????? + ?????? ??????
??????
??????
??????
??????
??????
??????
??????????????????
?????? → ??????
?????? ( ?????? + ?????? ) − ?????? ( ?????? )
??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_8.png)
![?????? = ?????? ( ?????? )
??????????????????
?????? → ??????
?????? ( ?????? + ?????? ) − ?????? ( ?????? )
??????
??????
′
( ?????? ) = ¿Funksiyaning hosilasi](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_9.png)
![?????? = ∆ ??????Differensiallash ?????? ( ?????? + ∆ ?????? ) − ?????? ( ?????? ) = ∆ ??????
??????
′
( ?????? ) = ??????????????????
?????? → ??????
?????? ( ?????? + ?????? ) − ?????? ( ?????? )
??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_10.png)
![??????
′
( ?????? ) = ??????????????????
∆ ?????? → ??????
?????? ( ?????? + ∆ ?????? ) − ?????? ( ?????? )
∆ ??????
= ¿ ??????????????????
∆ ?????? → ??????
∆ ??????
∆ ??????
=
????????????
????????????
?????? + ∆ ??????
??????
??????
??????
?????? ?????? + ∆ ??????
∆ ??????
∆ ??????
??????
??????
??????
?????? = ?????? ( ?????? )](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_11.png)
![1-misol.?????? ( ?????? ) = ?????? ??????
′
( ?????? ) = ?
Yechish:
??????
′
( ?????? ) = ??????????????????
?????? → ??????
?????? ( ?????? + ?????? ) − ?????? ( ?????? )
??????
= ¿ ??????????????????
?????? → ??????
?????? − ??????
??????
= ¿
?????? ≠ ??????
¿ ??????????????????
?????? → ??????
??????
??????
= ?????? ( ?????? )
′
= ??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_12.png)
![2-misol.?????? ( ?????? ) = ?????? ??????
′
( ?????? ) = ?
Yechish:
??????
′
( ?????? ) = ??????????????????
?????? → ??????
?????? ( ?????? + ?????? ) − ?????? ( ?????? )
??????
= ¿
?????? ≠ ??????
( ?????? )
′
= ??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_13.png)
![3-misol.?????? ( ?????? ) = ??????
??????
??????
′
( ?????? ) = ?
Yechish:
??????
′
( ?????? ) = ??????????????????
?????? → ??????
?????? ( ?????? + ?????? ) − ?????? ( ?????? )
??????
= ¿
?????? ≠ ??????
( ?????? + ?????? )
??????
= ??????
??????
+ ?????? ???????????? + ??????
??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_14.png)
![?????? ??????
( ??????
??????
)
′
= ?????? ??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_15.png)
![( ??????
??????
)
′
= ?????? ??????
??????
( ??????
??????
)
′
= ?????? ??????
??????
( ??????
− ??????
)
′
=
(
??????
??????
)
′
= −
??????
??????
??????
( ??????
??????
??????
)
′
= ( √ ?????? )
′
=
??????
?????? √ ??????Funksiyalarning hosilasi](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_16.png)
![??????
??????
??????
??????
??????
??????-
-
?????? ?????? ?????? ?????? ?????? ??????-----
-
--- ?????? ??????
?????? va
??????
′
( − ?????? ) < ??????
′
( − ?????? )
??????
′
( − ?????? ) < ??????
??????
′
( − ?????? ) > ??????
4-misol.](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_17.png)
![??????
??????
??????
??????
??????
??????-
-
?????? ?????? ?????? ?????? ?????? ??????-----
-
--- ?????? ??????
?????? va
??????
′
( − ?????? ) < ??????
′
( ?????? )
??????
′
( − ?????? ) < ??????
??????
′
( ?????? ) > ??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_18.png)
![?????? ( ?????? ) =
?????? ( ?????? + ∆ ?????? ) − ?????? ( ?????? )
∆ ??????
?????? ( ?????? ) = ??????????????????
∆ ?????? → ??????
?????? ( ?????? + ∆ ?????? ) − ?????? ( ?????? )
∆ ??????
= ??????????????????
∆ ?????? → ??????
∆ ??????
∆ ??????
= ??????
′
( ?????? )
?????? ( ?????? ) = ??????
′
( ?????? ) Hosilaning fizik ma’nosi](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_19.png)
![Moddiy nuqta to‘g‘ri chiziq bo‘ylab
qonun bo‘yicha harakatlanmoqda.
sekund bo‘lganda nuqtaning tezligini
(m/s) toping. 1-masala](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_20.png)
![??????
??????
??????
??????
− ?????? ?????? + ??????
?????? ( ?????? ) = ??????
′
( ?????? )Yechish:](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_21.png)
![?????? ( ?????? ) =
??????
??????
??????
??????
− ?????? ?????? + ??????
?????? ( ?????? ) =
??????
??????
∙ ??????
??????
− ?????? ∙ ?????? + ?????? = ????????????
?????? = ??????Javob:](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_22.png)
![qonun bo‘yicha to‘g‘ri chiziq
bo‘ylab harakatlana-yotgan moddiy
nuqta harakat boshlangandan necha
sekunddan keyin to‘xtaydi? 2-masala](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_23.png)
![Yechish:
?????? ( ?????? )= − ??????
??????
+ ?????? ??????
??????
+ ???????????? ??????
− ?????? ∙ ??????
??????
+ ?????? ∙ ?????? ?????? + ???????????? ∙ ?????? = ??????
− ?????? ??????
??????
+ ???????????? ?????? + ???????????? = ??????
??????
??????
− ?????? ?????? − ?????? = ??????
?????? ?????? = − ?????? ?????? ?????? = ??????
Javob:
?????? ( ?????? ) = ?????? ?????? = ?
: − ??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_24.png)
![Moddiy nuqta to‘g‘ri chiziq bo‘ylab
qonuniyat bo‘yicha harakatlanayapti.
Uning tezlanishi 0 ga teng bo‘lgandagi
oniy tezligi nimaga teng? 3-masala](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_25.png)
![???????????? ?????? − ?????? ??????
??????
?????? ( ?????? ) = ??????
′
( ?????? ) Yechish:](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_26.png)
![???????????? − ???????????? ?????? = ?????? ?????? = ???????????? − ???????????? ??????
??????
′
( ?????? ) = ( ???????????? ?????? − ?????? ??????
??????
)
′
= ¿ ???????????? − ???????????? ??????
?????? = ??????
?????? ( ?????? ) = ???????????? ∙ ?????? − ?????? ∙ ??????
??????
= ???????????? − ?????? = ??????Javob:
???????????? ∙ ?????? − ?????? ∙ ?????? ?????? = ¿
???????????? = ???????????? ??????
?????? = ??????
′
( ?????? ) ?????? ( ?????? ) = ???????????? ?????? − ?????? ??????
??????](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_27.png)
![Moddiy nuqta qonuniyat
bo‘yicha harakatlanayapti. Uning
tezlanishi nolga teng bo‘lganda tezligi
ga teng bo‘ladi? Masala](/data/documents/264bf570-4d33-4ca4-be92-eb1aef55004d/page_28.png)
Algebra Mavzu: Hosila, uning geometrik va fizik ma’nosi. Uni Hisoblash qoidalari?????? ′ ( ?????? ) = ?
Reja: Hosila tushunchasi O‘rganilgan mavzuga doir misollar yechish Hosilaning geometrik ma’nosi Hosilaning fizik ma’nosi Topshiriqni tekshirish
?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? − ?????? ?????? ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ∙ ( ?????? − ?????? ) ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ( ?????? − ?????? ) = ¿ ¿ ?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? − ?????? ?????? ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ∙ ( ?????? − ?????? ) ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ( ?????? − ?????? ) = ¿ ¿ ?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? ?????? − ?????? ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ∙ (?????? ?????? − ?????? ) ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? (?????? ?????? − ?????? )= ¿ ¿Topshiriqni tekshirish: № 11 (14-sahifa) − ?????? − ?????? − ??????
?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? ?????? + ?????? ?????? ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? ∙ ( ?????? + ?????? ) ?????? = ?????? ?????????????????? ?????? → ?????? ( ?????? + ?????? )= ¿ ¿ ?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? − ?????? ?????? ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ∙ (?????? − ?????? ) ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? (?????? − ?????? )= ¿ ¿ ?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? ?????? − ?????? ?????? ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ∙ (?????? ?????? − ?????? ) ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? (?????? ?????? − ?????? )= ¿ ¿ ?????? − ?????? − ??????
?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? − ?????? ?????? − ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ∙ ( ?????? − ?????? ) ?????? − ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ¿ ?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? − ?????? − ?????? ?????? − ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ( ?????? − ?????? ) ( ?????? + ?????? ) ?????? − ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? (?????? + ?????? )= ¿ ¿ ?????? ¿ ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ?????? − ?????? ?????? ?????? − ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? ∙ ( ?????? − ?????? ) ?????? − ?????? = ?????????????????? ?????? → ?????? ?????? = ¿ ¿ ?????? ?????? ??????