Ilk o rta asrlarda Eron ʻ svilizatsiyasi

 Reja:  1.Ilk o rta asrlarda Eron hududi madaniyatiʻ  2.Parfiya davlati shakllanishi  3. Eronning ijtimoiy tuzumi va dini

Эроннинг адимий ва илк ўрта асрлар тарихида қ зардуштийлик дини катта рол ўйнаган. Мидиянинг сўнгги подшоси Астиаг давридаё зардуштийлик давлат дини қ даражасига кўтарилган. Шу билан бир аторда ўзга юрт қ худоларига ам эъти од давом этган. Эрон давлати ҳ қ кучайган даврда ам Миср, Бобил, Финикия, Юнон ҳ худоларига подшо номидан урбонликлар илинган, қ қ албатта, улар Ахурамаздага илинган урбонликлардан уч қ қ баробар кам бўлган. адимий форс ёзуви Аккад ёзувига Қ ўхшасада, аммо, у кўпро алфавит ёзув бўлиб, 40 та қ белгидан иборат бўлган. адимги Эрон архитектураси Қ ёр ин намуналари Пасаргад, Персипол, Суза ва бош а қ қ ша арларда кўплаб топилган. Кир ҳ II дахмаси, Доро I саройи, Эрон шо лари ма бараси бўлган на ши рустам, ҳ қ қ Бе истун ёзувлар ва бош а кўплаб архитектура ҳ қ ёдгорликлари топилган. А амонийлар даврида Эрон ҳ санъатига Миср, Бобил санъатининг таъсирига арамай, қ Эрон санъати ўзига хос йўлдан ривожланди. Асосан реалистик тасвирларни тасвирий санъат ва айкалтарошликда тасвирлаш Эрон санъатининг асосий ҳ юту и эди. ғ

 Мил.авв. 334-323 йилларда Эрон удудини юнон-македон ўшинлари ҳ қ босиб олади. Кейинчалик мил.авв. 250 йилгача, салавкийлар давлати таркибида бўлади. 247 йил Парфияда да -парх абилалари етакчиси ҳ қ Аршак салавкийлар сатрапи Андрагорни ма луб этиб, Парфия давлатига ғ асос солади. Парфия давлати Митридат I ( мил.авв.171-138 йй.) даврида кучайиб, Мидия, Месопотамия удудларини босиб олади. Деметрий ҳ II салавкийлар удратини айта тиклаш учун илган аракати (мил.авв. қ қ қ ҳ 141й.) муваффа иятсиз тугайди. Митридат қ II ( мил.авв.123-87 йй.) даврида Парфия удратли давлатга айланади. Шу ва тдан бошлаб Парфия Римнинг қ қ Шар даги энг катта ра иби бўлиб олади. Мил.авв. қ қ қ II-I асрлардан Парфия давлати кучсизлана бошлайди. Рим императорлари Троян, Адрианнинг ўшинлари пойтахт Ктесифонгача етиб келади. 148-192 йилларда Вологез қ III даврида Парфия Римга арши жавоб зарбалари беради. қ

 Парфия шо лари уру ликдаги савдо йўллари устида укмронликни ўз ҳ қ қ ҳ ўлларида са лаб олиб, аро чиларга арши кураш олиб бориш қ қ қ қ қ қ ма садида махсус ўри чи бўлинмалар тузадилар. Давлат тузилишига қ қ қ кўра Парфия кичик-кичик арам подшоликлардан иборат бўлиб, князлар қ Марказий иокимиятга арши доим кураш олиб борганлар. Парфия ҳ қ маданиятида юнон элементлари кучли таъсир этади. Ород II ( мил.авв. 55- 38 йй.) Красснинг ма лубяти (мил.авв. 53 й.) а идаги хабарни театр ғ ҳ қ кўриб турганда эшитади. Ма аллий эъти одлар билан бир ва тда юнон ҳ қ қ эти оди, ёзуви са лаб олинган. Ишлаб чи аришда асосан уллардан қ қ қ қ қ фойдаланилган. Ижтимоий жи атдан подшо ва йирик ер эгалари, эркин ҳ жамоачилар ю ори атламни ташкил этган. Подшони икки кенгаш абила қ қ қ о со оллари ва ру онийлар тан олсагина унинг укмронлиги онуний қ қ ҳ ҳ қ асосга эга бўлган. Турфа хал лар ва маданиятларни бирлаштирган қ