logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Umumiy
  4. Korrupsiyaga qarshi kurash mexanizmlari. O’zbekistonda korrupsiyaga qarshi olib borilayotgan ishlar.

Korrupsiyaga qarshi kurash mexanizmlari. O’zbekistonda korrupsiyaga qarshi olib borilayotgan ishlar.

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4318.7578125 KB
Ko'chirib olish
MAVZU: Korrupsiyaga qarshi kurash mexanizmlari. O’zbekistonda korrupsiyaga qarshi olib borilayotgan ishlar. KORRUPSIYA   KORRUPSION FAOLIYAT   KORRUPSIYA KO’RINISHLARI   KORRUPSION FAOLIYAT VOSITACHILARI   KORRUPSIYAGA QARSHI KURASH   KORRUPSIYANING XAVFSIZLIKKA TA’SIRI   KORRUPSIYANING TIZIMLI TAHLILI  Topshiriq № 1 « Tushunchalar tahlili» usuli yordamida mazkur tushunchalarni tahlil etish. 3 - yanvar 2017-yil KORRUPSIYAGA QARSHI KURASHISH TO‘G‘RISIDA O‘zbekiston Respublikasining Qonuni Qonunchilik palatasi tomonidan 2016-yil 24-noyabrda qabul qilingan Senat tomonidan 2016-yil 13-dekabrda ma’qullangan Qonun hujjati 6 ta bob va 34 moddadan iborat. 2-bob. Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni amalga oshiruvchi va unda ishtirok etuvchi organlar hamda tashkilotlar 7-modda. Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni amalga oshiruvchi davlat organlari Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni bevosita amalga oshiruvchi davlat organlari quyidagilardan iborat: O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi; O‘zbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik xizmati; O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi; O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi; O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Soliq, valyutaga oid jinoyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashish departamenti. Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni qonun hujjatlariga muvofiq boshqa davlat organlari ham amalga oshiradi. 3-bob. Korrupsiyaga qarshi kurashish sohasida huquqiy ong va huquqiy madaniyatni yuksaltirish 16-modda. Aholining huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirish, jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni shakllantirish Davlat organlari va boshqa tashkilotlar korrupsiyaga qarshi kurashish maqsadida aholining huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirish, jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni shakllantirish bo‘yicha zarur chora-tadbirlar ko‘radi, shu jumladan korrupsiyaga qarshi kurashish masalalariga doir tushuntirish ishlarini amalga oshirish, huquqiy tarbiya va ta’limni, ilmiy-amaliy tadbirlarni tashkil etish, o‘quv-uslubiy va ilmiy adabiyotlarni ishlab chiqish yo‘li bilan zarur chora-tadbirlar ko‘radi. 17-modda. Davlat organlari va boshqa tashkilotlar xodimlarining huquqiy savodxonligini oshirish Davlat organlari va boshqa tashkilotlar o‘z mansabdor shaxslarining hamda boshqa xodimlarining korrupsiyaga qarshi kurashish sohasidagi huquqiy savodxonligini, shu jumladan huquqiy bilimlari darajasini oshirish yuzasidan zarur chora-tadbirlar ko‘radi. 18-modda. Ta’lim muassasalarida korrupsiyaga qarshi kurashish sohasidagi huquqiy ta’lim va tarbiya Ta’lim muassasalarida korrupsiyaga qarshi kurashish sohasidagi huquqiy ta’lim va tarbiya belgilangan davlat ta’lim standartlariga muvofiq amalga oshiriladi. Davlat ta’limni boshqarish organlari va ta’lim muassasalari korrupsiyaga qarshi kurashish sohasidagi davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlarini inobatga olgan holda ta’lim muassasalarida huquqiy ta’lim va tarbiyaga, mutaxassislarni kasbiy tayyorlashning sifatini oshirishga, ta’lim dasturlarini doimiy ravishda takomillashtirib borishga qaratilgan chora-tadbirlarni ishlab chiqadi. DAVLAT IJTIMOIY INSTITUTLAR TA’LIM JARAYONI BOSQICHLARI OILATopshiriq №2 «Zinama-zina texnologiyasi» yordamida korrupsiyaga qarshi kurashda qaanday usullardan foydalanish lozimligini taklif eting Mamlakat ichkarisidagi va xalqaro maydondagi korrupsiyaga qarshi faol qarshilik ko'rsatishning tashabbuskorlaridan biri bu hodisaga qarshi kurashishda katta tajribaga ega bo'lgan AQSh edi. 1787 yilda qabul qilingan AQSh Konstitutsiyasida pora olish eng og'ir jinoyatlardan biri hisoblanadi. 1960-yillarning oxirida ular Qo'shma Shtatlarda korruptsiyaga qarshi maxsus usullar bilan kurashish bo’yicha qaror qili n di. Korrupsiyaga qarshi kurashda chet el tajribasi muhim va milliy qonunchilikda hisobga olinishi mumkin Federal qidiruv byurosi mutaxassislari tomonidan "Shayx va ari" nomli operatsiya ishlab chiqilgan va muvaffaqiyatli amalga oshirilgan. Federal qidiruv byurosi agentlari arab millionerlari uchun vositachilar niqobi ostida korruptsiya tarmoqlariga kirib kelishdi va yuqori martabali davlat amaldorlari va kongressmenlarga o'zlarining tijorat manfaatlarini ilgari surish uchun katta pora taklif qilishdi. Shu asosda bir qancha korrupsion jinoyatlar fosh etildi Germaniyada korrupsiyaga qarshi kurashish uchun qonunchilik va ma'muriy choralar ko'rildi. 1997 yilda Korrupsiyaga qarshi kurash to'g'risidagi qonun Germaniya Jinoyat kodeksiga bir vaqtning o'zida o'zgartirish kiritilishi bilan kuchga kirdi. Korrupsiyaga oid jinoyatlar ro'yxati kengaytirildi: imtiyozlarga ega bo'lish; xizmat vazifasini buzganligi uchun pora olish; va'da, foyda, pora taklifi; xizmat vazifasini buzganligi uchun pora berish; iqtisodiy muomalada pora olish va berish; tenderlarda raqobatni cheklovchi shartnomalar. Frantsiyaning korrupsiyaga qarshi qonunchiligi siyosiy va ma'muriy qarorlarni qabul qiladigan hukumat amaldorlarining huquqbuzarliklariga qarshi kurashishga, shuningdek, noqonuniy moliyalashtirish usullaridan foydalanadigan va saylov kampaniyalarini olib boradigan siyosiy partiyalar faoliyatiga qarshi kurashishga qaratilgan. Shvetsiya XIX asr o‘rtalariga qadar Shvetsiya korrupsiya ta siriga uchragan ʼ mamlakat hisoblangan. Ammo elita va mamlakat rahbariyati tomonidan mamlakatni to‘liq modernizatsiya qilish to‘g‘risida qabul qilingan strategik qarordan so‘ng, amaldorlarning poraxo‘rlikka moyilligini butunlay yo‘q qilishga qaratilgan chora-tadbirlar ishlab chiqilib, amalga oshirila boshlanadi. Aksilkorrupsiya kurashi davlat tarafidan tartibga solish yoki turli hokimiyat idoralari tomonidan qo‘yilgan taqiq va ruxsatnomalarga tayanmaydi. Balki soliq, imtiyoz va subsidiyalar orqali, adolatli va mas uliyatli ʼ boshqaruvni rag‘batlantirishga asoslanadi. Fuqarolarga davlat boshqaruvining ichki hujjatlaridan foydalanish imkoniyati yaratiladi. Bu esa har bir fuqaroga davlat qanday ishlashini bilish imkonini berdi. Eng muhimi - mustaqil va samarali sud tizimi yaratildi.  Singapur 1965 yili mustaqillikka erishgan paytda Singapur korrupsiya o‘ta avj olgan davlat edi. Ammo kambag‘al va sobiq mustamlaka bo‘lgan bu mamlakat nisbatan qisqa davrda o‘ta rivojlangan va yuqori darajali iqtisodiyotga ega davlatga aylandi. Mamlakatda korrupsiyaga qarshi byuro keng vakolatlarga ega bo‘lgan mustaqil korrupsiya bo‘yicha tergov idorasiga aylandi. Fuqarolar u yerdagi davlat xizmatchilariga murojaat qilishlari va keltirilgan zararni qoplashni talab qilishlari mumkin. Korrupsiyaga qarshi kampaniya boshlanganida, ushbu Byuro hatto Li Kuan Yu hukumati vazirlari va uning yaqin qarindoshlariga qarshi tergovlarni v a ba zi korrupsiyalashgan vazirlar qamoq jazosiga ʼ hukm qilingan.  Li Kuan Yu ushbu xatti-harakatlari bilan mamlakatning barcha fuqarolariga uning hukumati, vazirlari va boshqa mas ul mansabdor shaxslari faqatgina sotilmas va yuqori ʼ malakaga ega bo‘lishlari mumkinligini isbotladi.  Li Kuan Yu korrupsiya darajasini pasaytirib, singapurliklarga mashaqqatli va malakali mehnat har doim yuqori maosh bilan taqdirlanishini hamda farovon turmush darajasiga yetaklashini ko‘rsata oldi.  Singapurning xavfsiz va korrupsiyasiz davlat sifatidagi imidjini yaratish bilan bir qatorda, iqtisodiyotga ichki va xorijiy sarmoyalar jalb qilindi.  Ayni holat mamlakatning jadal iqtisodiy o‘sishiga yordam berdi.  Singapurdagi bu jarayonda “tanish-bilishchilik” va “aka- ukachilik” tushunchalari parchalab tashlandi. Janubiy Koreya  Hali nisbatan yaqinda, ya ni 1999 yili Seul shahar hokimi Gox ʼ Kunning buyrug‘i bilan ishlab chiqilgan “OPEN” nomli korrupsiyaga qarshi kurash dasturi fuqarolarga davlat amaldorlari ishini chinakam nazorat qilishga imkon berdi.  Endi ular istalgan vaqtda, xususan, internet orqali murojaatlari qanday ko‘rib chiqilayotganini kuzata oladilar.  Bu fuqarolarga muayyan holatda ruxsatnomalar yoki sanksiyalar berish masalasi aynan korrupsiya aniqlangan holatlarda qanday hal qilinishini kuzatishga va agar mas ullar biron qonunbuzarlikka ʼ yo‘l qo‘yishsa, norozilik bildirishga imkon beradi. Gonkong  Ma lumki, Gongkong - Xitoy Xalq Respublikasining maxsus ʼ ma muriy hududi, hozirda Osiyo va dunyoning yetakchi moliyaviy ʼ markazlaridan biri.  Gonkongda poraxo‘rlik asrlar davomida an ana bo‘lib kelgan. ʼ  Go‘yo shahar hokimiyatidagi amaldorlarni pora olishdan, xalqini esa pora berishdan qaytarib bo‘lmasdek tasavvur shakllangandi.  Gonkong korrupsiyaga qarshi kurash boshlagan 1974 yilda butun davlat sektorining 94 foizi korrupsiyaga botgan edi.  Ammo ular qanday qilib korrupsiya balosidan qutulishdi?  Eng samarali chora - mansabdor shaxslar uchun aybsizlik prezumpsiyasining bekor qilinishi bo‘ldi.  Buning o‘rniga "mulkni pora evaziga olmaganingizni isbotlang" tamoyili qo‘llanildi.  Gonkong qonunchiligiga binoan, agar mansabdor shaxs o‘zining xorijiy hisob raqamlaridagi mablag‘ini qonuniy topganligini yoki ko‘chmas mulki va qimmatbaho mol-mulkini halol pulga sotib olganligini isbotlay olmasa, u 15 yilgacha qamoq jazosiga hukm qilinadi.  Davlat hokimiyati ushbu qonun normasini izchil va aniq amalga oshira boshladi.  Aybsizlik prezumpsiyasi bekor qilingandan so‘ng Gonkongning bir necha yirik amaldorlari qamoqqa olingan.  BMT tarqatgan ma lumotlarga ko‘ra, dunyo bo‘yicha har ʼ yili 1 trillion AQSH dollari miqdorida pora berish va olish jinoyatlari sodir etiladi. Dunyo mamlakatlari iqtisodiyoti har yili korrupsiya tufayli 2,6 trillion AQSH dollaridan ortiq zarar ko‘radi. Bu esa jahon yalpi ichki mahsulotining 5 foizini tashkil etadi. So‘nggi yillarda mamlakatimizda korrupsiyaga qarshi kurashish sohasida muhim tashkiliy- huquqiy islohotlar amalga oshirildi. Ya ni, davlat va jamiyat ʼ hayotining barcha sohalarida korrupsiya omillarini keltirib chiqarayotgan tizimli muammolarni bartaraf etishga qaratilgan qator qonun hamda Prezident va hukumat qarorlari qabul qilindi.  Mahalliy ekspertlar va xalqaro jamoatchilik e tirof ʼ etayotganidek, bunday choralar qisqa muddatda o‘z samarasini bera boshladi. Masalan, “Transparency International” xalqaro nodavlat tashkiloti tomonidan 2019 yil bo‘yicha e lon qilingan “Korrupsiyani qabul ʼ qilish indeksi” reytingida O‘zbekiston 5 pog‘onaga ko‘tarilib, 158 o‘rindan 153 o‘rinni egalladi. Yoki dunyodagi nufuzli nashrlardan biri – “The Economist” jurnali O‘zbekistonni 2019 yilda islohotlarni eng jadal amalga oshirgan davlat – “Yil mamlakati” deya e tirof etdi. ʼ “ QANDAY” ORGANAYZERINI TO’LDIRING  QANDAY?  QANDAY? QANDAY? QANDAY? QANDAY? KORUPSIYAGA QARSHI ENG YAXSHI CHORA Korrupsiyaga qarshi kurash – bugunning dolzarb vazifasi. Korrupsiya dunyo miqyosida hal etilishi lozim bo‘lgan global muammolardan biridir. Ushbu illat har qanday davlat va jamiyatning siyosiy-iqtisodiy rivojlanishiga jiddiy putur yetkazadi, inson huquq va erkinliklarining poymol bo‘lishiga olib keladi. Shu bois unga qarshi kurash xalqaro ahamiyat kasb etib, jahon siyosatining muhim masalalari qatoridan joy olgan. Xo‘sh, korruptsiya nimasi bilan xavf li? Bu toifadagi jinoyatlarga mansabdor shaxslarning o‘z vazifalarini suiste’mol qilishlari va mansab soxtakorligi kabi holatlar kiradi. Ya’ni, davlat xizmatchilarining, mansabdor shaxslarning o‘z mansab vakolatidan qasddan foydalanib jinoyat olami vakillariga nomoddiy va moddiy jihatdan sotilishlari, pora olish, berish, vositachilik qilishlari va hokazolar... Korrupsiya va poraxo‘rlik avj olgan davlat ich-ichidan yemiriladi. Qolaversa, korrupsiya fuqarolar, ayniqsa, yosh avlodda ijtimoiy adolatga, haqiqatga, davlat organlari va mansabdor shaxslarga bo‘lgan ishonchni susaytiradi. Shu nuqtai nazardan o‘sib kelayotgan yosh avlodni, ayniqsa, kollej va oliy ta’lim muassalarini bitirib, kasbiy faoliyat boshlash ostonasida turgan yoshlarga korruptsiyaning nechog‘li xavfli illat ekani haqida ma’lumotlar berish foydadan xoli bo‘lmaydi, albatta. Negaki, bugungi kun bitiruvchisi ertangi mutaxassis, jamiyat va davlat boshqaruvining ishtirokchisidir. O‘zbekistonda barcha darajalarda korrupsiyaga qarshi kurash ketmoqda, shuning jumlasiga mamlakatning korrupsiyaga qarshi BMT konvensiyasiga qo‘shilganligini aytib o‘tish mumkin. O‘zbekiston bu Konvensiyani 2008 yilda ratifikatsiya qilgan. Hozirgi paytda dunyoning 177 mamlakati ushbu Konvensiya ishtirokchilaridir. Konvensiyaning maqsadlari sifatida korrupsiyaning oldini olishda samaraliroq va natijaga yo‘naltirilgan chora-tadbirlarni qabul qilish va mustahkamlashga ko‘maklashish, jumladan, aktivlarni qaytarish bo‘yicha chora- tadbirlar qabul qilish, halollik va pora olmaslik, mas’uliyatni, shuningdek, davlat ishlari va davlat mulkini tegishli tartibda boshqarishni rag‘batlantirish kabilarni keltirish mumkin. Korrupsiyaning oldini olishda xalqaro hamkorlikni qo‘llab quvvatlash uchun 2015 yilning iyun-iyul oylarida O‘zbekistondagi BMTTD BMTning korrupsiyaga qarshi Konvensiyasi bo‘yicha mamlakat majburiyatlarining va korrupsiyaga qarshi kurash bo‘yicha Istanbul harakat rejasi ni bajarilishini o’rganuvchi missiyaning tashrifini tashkil qilishga texnik ko‘mak ko‘rsatdi. Shunisi diqqatga sazovorki, BMTTD O‘zbekistondagi BMTning Narkotik va jinoyatchilikka qarshi kurash tashkiloti (UNODC) bilan hamkorlikda Bosh prokuraturada mamlakatda korrupsiyaning oldini olish bo‘yicha chora-tadbirlarni tushuntirish, tadbirkorlikni mansabni suiiste’mol qilish va buyruqbozlik to‘siqlaridan himoyalash, prokuratura organlari faoliyatining ochiqligi va oshkoraligiga bag‘ishlangan ochiq eshiklar kunlarini o‘tkazishni tashkil qi lindi . E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!

MAVZU: Korrupsiyaga qarshi kurash mexanizmlari. O’zbekistonda korrupsiyaga qarshi olib borilayotgan ishlar.

KORRUPSIYA   KORRUPSION FAOLIYAT   KORRUPSIYA KO’RINISHLARI   KORRUPSION FAOLIYAT VOSITACHILARI   KORRUPSIYAGA QARSHI KURASH   KORRUPSIYANING XAVFSIZLIKKA TA’SIRI   KORRUPSIYANING TIZIMLI TAHLILI  Topshiriq № 1 « Tushunchalar tahlili» usuli yordamida mazkur tushunchalarni tahlil etish.

3 - yanvar 2017-yil KORRUPSIYAGA QARSHI KURASHISH TO‘G‘RISIDA O‘zbekiston Respublikasining Qonuni Qonunchilik palatasi tomonidan 2016-yil 24-noyabrda qabul qilingan Senat tomonidan 2016-yil 13-dekabrda ma’qullangan Qonun hujjati 6 ta bob va 34 moddadan iborat.

2-bob. Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni amalga oshiruvchi va unda ishtirok etuvchi organlar hamda tashkilotlar 7-modda. Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni amalga oshiruvchi davlat organlari Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni bevosita amalga oshiruvchi davlat organlari quyidagilardan iborat: O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi; O‘zbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik xizmati; O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi; O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi; O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Soliq, valyutaga oid jinoyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashish departamenti. Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni qonun hujjatlariga muvofiq boshqa davlat organlari ham amalga oshiradi.

3-bob. Korrupsiyaga qarshi kurashish sohasida huquqiy ong va huquqiy madaniyatni yuksaltirish 16-modda. Aholining huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirish, jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni shakllantirish Davlat organlari va boshqa tashkilotlar korrupsiyaga qarshi kurashish maqsadida aholining huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirish, jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni shakllantirish bo‘yicha zarur chora-tadbirlar ko‘radi, shu jumladan korrupsiyaga qarshi kurashish masalalariga doir tushuntirish ishlarini amalga oshirish, huquqiy tarbiya va ta’limni, ilmiy-amaliy tadbirlarni tashkil etish, o‘quv-uslubiy va ilmiy adabiyotlarni ishlab chiqish yo‘li bilan zarur chora-tadbirlar ko‘radi. 17-modda. Davlat organlari va boshqa tashkilotlar xodimlarining huquqiy savodxonligini oshirish Davlat organlari va boshqa tashkilotlar o‘z mansabdor shaxslarining hamda boshqa xodimlarining korrupsiyaga qarshi kurashish sohasidagi huquqiy savodxonligini, shu jumladan huquqiy bilimlari darajasini oshirish yuzasidan zarur chora-tadbirlar ko‘radi.

O'xshashlar

Korrupsiyaga qarshi kurashning zamonaviy mexanizmlari
Korrupsiyaga qarshi kurashning zamonaviy mexanizmlarmexanizmlari
Zararkunandalarga qarshi kurash
KARRUPSIYAGA QARSHI KURASHNING ZAMONAVIY MEXANIZMLARI
Sovetlar rejimiga qarshi qurolli kurash