ODAMNING TAYANCH-HARAKAT SISTEMASI
![ODAMNING TAYANCH-
HARAKAT SISTEMASI](/data/documents/c9cac95b-72e3-47dd-846e-a849941a8311/page_1.png)
![Odamning tayanch-harakat sistemasi – skelet va mushakdan
tuzilgan. Suyaklar – tayanch-harakat sistemasining passiv- nofaol
qismi. Mushaklar – tayanchharakat sistemasining aktiv-faol
qismi](/data/documents/c9cac95b-72e3-47dd-846e-a849941a8311/page_2.png)
![Skelet va mushaklar bolalarda tez o‘sib, rivojlanadi. Mehnat,
jismoniy mashq va sport bilan shug‘ullanish skeletning to‘g‘ri
shakllanishi, suyaklarning mustahkam bo‘lishi va mushaklarning
kuchli rivojlanishiga yordam beradi](/data/documents/c9cac95b-72e3-47dd-846e-a849941a8311/page_3.png)
![](/data/documents/c9cac95b-72e3-47dd-846e-a849941a8311/page_4.png)
![Harakat suyaklarning birlashgan qismlari – bog‘imlarda
sodir bo‘ladi. Odamning har bir harakati richaglarning ishlash
mexanizmi asosida amalga oshadi. Suyaklar richaglar bo‘lsa,
bo‘g‘imlar tayanch nuqtalardir, mushaklar orqali richaglarga
kuch uzatiladi .](/data/documents/c9cac95b-72e3-47dd-846e-a849941a8311/page_5.png)
![•
Muvozanat richagi. Odamning
bosh skeleti muvozanat richagga
misol bo‘ladi.
•
Rasmda muvozanatda turgan bosh
skeleti keltirilgan. Rasmdagi F
nuqta bosh skelet uchun tayanch
nuqta deb ko‘rsatilgan.
•
Mushak kuchiga qarshi yo‘nalgan
(og‘irlik) kuch bosh skeletni
tayanch nuqtaga nisbatan pastga
egadi. Qarshilik kuchi kamayganda
bosh skeleti tayanch nuqtaga
nisbatan yuqoriga ko‘tariladi](/data/documents/c9cac95b-72e3-47dd-846e-a849941a8311/page_6.png)
![•
Kuch richagi. Qo‘l-kaft bo‘g‘imi
kuch richagiga misol bo‘ladi.
Harakatlantiruvchi kuch
richagning qisqa yelkasiga,
qarshilik kuchi esa uzun yelkaga
beriladi. Agar qarshilik kuchi
(yuk) qo‘lni soat yo‘nalishi
bo‘yicha aylantirishga harakat
qilsa, mushak kuchi qo‘lni soat
miliga teskari burishga harakat
qiladi. Uzoq vaqt davomida yukni
ushlab turganimizda
mushaklarimizda toliqishni
sezamiz](/data/documents/c9cac95b-72e3-47dd-846e-a849941a8311/page_7.png)
![Topshiriqlar
•
1. Mavzuni o`qish
•
2. rasmlarni chiziib kelish
•
3. Muhim ma’lumotlarni
yozib kelish](/data/documents/c9cac95b-72e3-47dd-846e-a849941a8311/page_8.png)
ODAMNING TAYANCH- HARAKAT SISTEMASI
Odamning tayanch-harakat sistemasi – skelet va mushakdan tuzilgan. Suyaklar – tayanch-harakat sistemasining passiv- nofaol qismi. Mushaklar – tayanchharakat sistemasining aktiv-faol qismi
Skelet va mushaklar bolalarda tez o‘sib, rivojlanadi. Mehnat, jismoniy mashq va sport bilan shug‘ullanish skeletning to‘g‘ri shakllanishi, suyaklarning mustahkam bo‘lishi va mushaklarning kuchli rivojlanishiga yordam beradi
Harakat suyaklarning birlashgan qismlari – bog‘imlarda sodir bo‘ladi. Odamning har bir harakati richaglarning ishlash mexanizmi asosida amalga oshadi. Suyaklar richaglar bo‘lsa, bo‘g‘imlar tayanch nuqtalardir, mushaklar orqali richaglarga kuch uzatiladi .