Shaharlar shakllanishiga ta'sir etuvchi tabiiy, iqtisodiy, siyosiy omillarni aniqlash
![Shaharlar
shak llanishiga
t a'sir e t uvchi t abiiy,
iqt isodiy, siyosiy
omillarni aniqlash](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_1.png)
![Re ja:
1. Shaharlaming vujudga k e lishi va
rivojlanishiga t a ’sir e t uvchi
omillar.
2. Shaharlaming shak llanishida ge ografi k
о ‘rinning roli.
3. Shaharlaming ge ne t ik t ipologiy asi.](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_2.png)
![1. Shaharlar duch k e lgan y e rda,
o‘z-o‘zidan vujudga k e lave rmaydi,
ular qulay ge ografi k o‘rinda, aholi
e ht iy ojiga k o‘ra, t urli omillar
t a’sirida shak llanadi. Dast labk i
shaharlaming shak llanishida
t abiiy
sharoit muhim rol o‘y nagan,
shaharlar asosan issiq
mint aqalarda,
sug‘orma de hqonchilik rivojlangan
ye rlarda paydo bo‘lgan](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_3.png)
![I nsoniyat hayot i t arixida uch asosiy
o‘zgarishlar yuz be rgan: 1 - m.aw. 7000-
yillik da qishloq
xo‘jaligining
rivojlanishi
nat ijasida yuzaga
k e lgan inqilob va
I roqdagi J armo,
I sroildagi J e richo
k abi
ne olit davri
manzilgohlari
rivojlanishi bo‘lgan.2 - sanoat dan
oldingi inqilob
bo‘lib, u
shaharlami
y uzaga
ke lt irgan
3 - X VI I I -X I X
asrlardagi sanoat
inqilob bo‘lib,
bizning hozirgi
shaharlarimiz ilk
ko‘rinishini
yarat ib be rgan.](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_4.png)
![SUMMARY OF WORK
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget
dolor
A t rof -muhit , t opografi y a, iqlim, ijt imoiy ahvol va t abiiy
re surslar ilk
shaharlar o‘sishiga asosiy t a’sir ko‘rsat uvchi omillar
bo‘lganligini, biz,
Yaqin Sharq shaharlarining Tigr va Evf rat dary olari oralig‘ida
joy lashganligi, daryolar shaharlami naf aqat suv, balk i
unumdor t uproq bilan
ham t a’minlanganligidak o‘rishimiz mumk in (M.Pacione , 2009,
37-b.).](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_5.png)
![A gar xarit aga qarasak , t abiiy sharoit i noqulay bo‘lgan oik alarda,
cho‘l, t og‘ y ok i sovuq mint aqalarda ulaming nihoy at da siyrak
joy lashganini ko‘ramiz. Qadimda shaharlar savdo-sot iq va
hunarmandchilik
ne gizida pay do bo‘lgan. K eyinchalik bunga e ng ko‘p sanoat va
t ransport sababchi bo‘lgan.](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_6.png)
![Qazilma boy lik lami o‘zlasht irish asosida shak llangan
shaharlarni ilmiy adabiy ot larda « re surs shaharlar» de b ham
y urit iladi. Bunday shaharlar, odat da, o‘z at rofi , qishloq joy lar
bilan k am
bog‘langan boiadi. Ulaming nomlari ham k o‘pincha k on nomini
anglat adi
Gazli
Jezqazg‘an
Toshko‘mirMagnitogorsk](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_7.png)
![Le k in k o‘p hollarda bunday
shaharlarda boshqa
t armoqlar shak llanib, uning
iqt isodiy asosini t ashk il e t adi v a
shahar
rivojlanishda davom e t adi.
Masalan, A ngre n shahri k o‘mir
k onini qazib olish asosida vujudga
k e lgan “re surs shahar ” bo‘lgan,
k ey inchalik
k aolinni qay t a ishlash, chinni
ishlab chiqarish, A ngre n I ESi
f aoliy at i
bilan u sanoat shahriga ay landi.
2013-y ilda A ngre n iqt isodiy
indust rial zonasining t ashk il
e t ilishi uning riv ojlanishi uchun
y ana bir
muhim omil bo‘ldi](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_8.png)
![Shahaming vujudga k e lishi va
rivojlanishining muhim omilidan
biri - aholi boiib, u shahaming t ark ibiy qismi
hisoblanadi. A holisiz
shahar bo‘lmaydi, shahaming o‘lchami -
k at t a-k ichik ligi ham aholi
soni bilan be lgilanadi. A holining t abiiy va
me x anik o‘sishi, qishloqlaming shaharga
ay lanishi shahaming o‘sishiga t a’sir e t adi va
ak sincha. MDH davlat lari must aqillik k a
e rishgach, Rossiy aning shimoliy
sovuq o‘lk alaridagi shahar va
shaharchalardan aholi ko‘plab mark azga
ko‘chib k e t ib, ular “ bo‘shab” qoldi. Kalk ut t a,
Lagos, Shanxay k abi
shahar va aglome rat siyalar e sa, ak sincha,
at rof dan k o‘plab aholini
yig‘ib olib, yirik lashib ke t moqda.](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_9.png)
![Foydalanilgan Adabiyotlar
1.Usmonov M.R.,Ibragimov L.Z.,"Shaharlar
geografiyasi".Ishchi o'quv dasturi.
2. https://e-library.namdu.uz/
3. https://www.samdu.uz/public/images/
%D0%A8%D0%B0%D1%85%D0%B0%D1%8
0%D0%BB
%D0%B0%D1%80%20%D0%B3%D0%B5%D
0%BE
%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B
8%D1%8F%D1%81%D0%B8(1).pdf](/data/documents/f117ac6b-f7e1-405c-a896-ac42120b9a2c/page_10.png)
Shaharlar shak llanishiga t a'sir e t uvchi t abiiy, iqt isodiy, siyosiy omillarni aniqlash
Re ja: 1. Shaharlaming vujudga k e lishi va rivojlanishiga t a ’sir e t uvchi omillar. 2. Shaharlaming shak llanishida ge ografi k о ‘rinning roli. 3. Shaharlaming ge ne t ik t ipologiy asi.
1. Shaharlar duch k e lgan y e rda, o‘z-o‘zidan vujudga k e lave rmaydi, ular qulay ge ografi k o‘rinda, aholi e ht iy ojiga k o‘ra, t urli omillar t a’sirida shak llanadi. Dast labk i shaharlaming shak llanishida t abiiy sharoit muhim rol o‘y nagan, shaharlar asosan issiq mint aqalarda, sug‘orma de hqonchilik rivojlangan ye rlarda paydo bo‘lgan
I nsoniyat hayot i t arixida uch asosiy o‘zgarishlar yuz be rgan: 1 - m.aw. 7000- yillik da qishloq xo‘jaligining rivojlanishi nat ijasida yuzaga k e lgan inqilob va I roqdagi J armo, I sroildagi J e richo k abi ne olit davri manzilgohlari rivojlanishi bo‘lgan.2 - sanoat dan oldingi inqilob bo‘lib, u shaharlami y uzaga ke lt irgan 3 - X VI I I -X I X asrlardagi sanoat inqilob bo‘lib, bizning hozirgi shaharlarimiz ilk ko‘rinishini yarat ib be rgan.
SUMMARY OF WORK Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor A t rof -muhit , t opografi y a, iqlim, ijt imoiy ahvol va t abiiy re surslar ilk shaharlar o‘sishiga asosiy t a’sir ko‘rsat uvchi omillar bo‘lganligini, biz, Yaqin Sharq shaharlarining Tigr va Evf rat dary olari oralig‘ida joy lashganligi, daryolar shaharlami naf aqat suv, balk i unumdor t uproq bilan ham t a’minlanganligidak o‘rishimiz mumk in (M.Pacione , 2009, 37-b.).