Suv-hayot manbayi
• Fuqarolar atrof tabiat muhitga Fuqarolar atrof tabiat muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo’lishga ehtiyotkorona munosabatda bo’lishga majburdirlarmajburdirlar • O’zbekiston Respublikasi KonstitutsiyasiO’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi • 50-modda50-modda
• Yer , yer osti boyliklari, o’simlik va Yer , yer osti boyliklari, o’simlik va hayvonot dunyosi hamda tabiiy zaxiralar hayvonot dunyosi hamda tabiiy zaxiralar umummilliy boylikdirumummilliy boylikdir • O’zbekiston Respublikasi KonstitutsiyasiO’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi • 55-modda55-modda
Suv tabiatning bebaho in’omidir, suvsiz yer yuzida hayot bo’lmas edi. Suvdan omilkorlik bilan foydalanib dehqonchilik bilan shug’ullanishgan. Va tanimiz hududida bundan III ming yil oldin yaratilgan zardo’shtiylikning muqaddas kitobi "Avesto”da ham, suvning naqadar muqaddas ne’matligi, borliqning tirikligi u bilan bo’g’liq ekanligi ta’kidlanadi. Qadim zamonlardanoq, insonlar suvni muqaddas bilib suvni e’zozlashgan, suvga sig’inishgan, suv manbalari bor joylarga, buloq, soy–daryo, ko’llar bo’ylarida va ularga yaqin joylarda, insonlar o’zlarining yashash joylarini barpo etishgan. Olimlarning ko’pchiligi ham ilk sodda organizmlar suvda paydo bo’lganini tan olishadi. Suv bor ekan o’simliklar dunyosi, hayvonot olami va biz insonlar tirikmiz. O’sha paytda kimki suvga tupursa, ahlat tashlasa, suvni bulg’asa, u hoh hokim–to’ra bo’lsin, xoh oddiy inson uni qattiq jazolashgan va o’z saflaridan uni badarg’a qilishgan.
Suv haqida faktlarYe r yuzida suv 3 xil holatda uchraydi, bular: suyuq, gaz (bug’) va muz holatidir. Suvning ta’sirida organizmdagi barcha hujayralarda modda almashinish jarayoni amalga oshadi. Organizmga qabul qilingan ozuqa moddalaridan hosil bo’ladigan turli birikmalar suv vositasida tegishli to’qima hujayralariga yetkaziladi Tirik tanadagi qon va go’shtning 80%ga yaqini suvdan iborat. Tibbiy ma’lumotlarga ko’ra, inson tanasida 6-8% suv yo’qotilganda, inson tanasining harorati ko’tarilib, teri qismi qizib, yurak urishi va nafas olishi tezlashadiSuv hayotning asosiy omili bo’lib, o’simlik tanasining 80-90%, hayvon organizmining 75%, inson tanasining 2/3 qismini, yoki 70% dan ko’prog’ini suv tashkil qiladi.