logo

Tarix o’qitish metodikasinining predmeti, maqsad va vazifalari

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

961.1142578125 KB

                                      Reja: 

1. Kirish. 

2. Tarix o’qitish metodikasining predmeti va uning 
vazifalari. 

3. Tarix o’qitish jarayonining tarkibiy qismlari va ular 
o’rtasidagi aloqalar. 

4. Tarix o’qitish metodikasining boshqa fanlar bilan 
bog’liqligi.  Tarix o’qit ish met odik asinining 
predmet i, maqsad v a v azifalari               
      O’zbekistonning  mustaqil  davlat  deb  e'lon  qilinishi 
respublikamizning  bugungi  kuninigina  emas,  balki 
istiqbolini  ham  belgilab  beruvchi  asosiy  omildir.  O’zbekiston 
Respublikasining  istiqlol  yo’li  avlod-ajdodlarimizning  tarixiy 
an'analari  va  ma'naviy  merosiga  suyangan  holda  tanlab 
olinadi.  Zotan,  mustaqillik  yo’li  O’zbekiston  halqlarining 
tarixiy  an'analari  va  ma'naviy  boyliklarini  qayta  tiklovchi, 
yangi mazmun bilan boyituvchi yo’ldir. Bu esa tarix o’qitishni 
milliy asosga qurishni, xalqimizning mehnatsevarlik, do’stlik, 
mehmondo’stlik,  ma'rifatparvarlik  kabi  an'analari,  imon, 
insof,  mehr-oqibat,  andisha,  or-nomus,  Vatanga  hamda 
xalqqa  sadoqat  kabi  oliyjanob  fazilatlarini  chuqur 
o’rganishni,  ularni  asrabavaylab,  yoshlar  qalbiga,  qon-
qoniga  singdirish,  o’zini  anglashga  ko’maklashishi, 
respublikamiz  istiqloli  uchun  astoydil  xizmat  qiladigan 
faollarni  yetishtirishni  asosiy  vazifa  qilib  qo’yadi.  Lekin, 
hozirga  qadar  bu  imkoniyatlardan  yetarli  darajada 
foydalanmasdan kelindi.           Tarix  o’qitish  jarayonining  tarkibiy  qismlari  va  ular 
o’rtasidagi aloqalar Tarix o’qitish   jarayonining tarkibiy 
qismlari  (maqsadi,  mazmuni,  o’qitishning  metod  va 
usullari,  natijalari)   o’rtasidagi  qonuniyatli  aloqalar 
quyidagicha  namoyon  bo’ladi:  o’rta  ta'lim  va  o’rta 
maxsus  ta'lim   tizimida  maqsadi,  ta'lim-tarbiya 
vazifalarining  muvaffaqiyatli  amalga  oshirilishi 
o’qitishning   mazmuniga,  g’oyaviy-siyosiy  va  nazariy 
jihatdan  pishiq  bo’lishiga  bog’liq  bo’lganidek,  
o’quvchilarning  tarix  kursini  o’zlash - tirish  darajasi 
ham  o’z  navbatida  o’qitishning  o’rganiladigan  
mavzuning  maqsadi,  ta'lim-tarbiya  vazifalari  va 
mazmuniga  mos  keladigan  ta'lim  shakllari,   o’qitish 
metod  va  usullari  hamda  vositalaridan  qay  darajada 
maqsadga muvofiq foydalana   bilishiga bog’liqdir.              Tarix  o’qitish  deganda,  tarixiy  material  vositasida 
o’quvchilarga  bilim  berish,  ularni   milliy  istiqlol  ruhida 
tarbiyalash  va  kamol  toptirish  vazifalarini  amalga 
oshirish  zarur  bo’lgan   jarayon,  o’qituvchi  va 
o’quvchilarning  aqliy  (ichki)  hamda  o’quv  harakatlari 
(tashqi) jarayoni   tushuniladi.
   Tarix kursining mazmuni deganda, birinchi galda tarix 
dasturida  belgilab  berilgan  tarixiy   bilimlar  ko’lami, 
o’quv  materiali:  uning  asl  mazmuni,  o’quvchilarning 
tarixiy  materiallarni   o’zlashtirish  olgan  bilimlaridan 
foydalana  bilish  sohasidagi  o’quv  usullari,  ko’nikma  va  
malakalari  sistemasi,  shu  jumladan,  ularni  ilmiy  tadqiq 
qilish  ishlarining  eng  oddiy  shakllarini   egallashlari 
ko’zda tutiladi.                      Metodika  o’qituvchilarni  o’rta  ta'lim  va  o’rta  maxsus  ta'lim 
tizimida  tarix  o’qitish  jarayonining   tarkibiy  qismlari  va  ular 
o’rtasidagi  qonuniyatli  aloqalarni  ochib  berish  bilan  birga 
o’qitishning   samaradorligini  oshira  borish  maqsadida  tarix 
o’qitish  jarayonini  tadqiq  etish  metodlari  bilan   ham 
qurollantiradi.  Metodika  tarix  fani  asoslarini  ochib  berish 
maqsadida  tarixiy  manbalar,   faktlar  va  umumiy 
xulosalardan  foydalanadi.  O’qitish  metodikasi  tarix  fanining 
ba'zi  bir   tekshrish   metodla - ridan  foydalanar  ekan, 
o’quvchilarning  bilimlarini  yaxshiroq  o’zlashtirishlarini   va 
ularni  tarix  fanining  ba'zi  tadqiqot  metodlari  bilan 
tanishtirishni  ko’zda  tutadi.   O’quvchilarning  yangi  faktlarni 
tahlil  etish  va  ulardan  zarur  xulosalarni  chiqarish  paytida  
o’rgangan  bilimlari  juda  ham  mustahkam  va  ishonarli 
bo’ladi,  shuningdek,  o’quvchilar  mustaqil   fikrlashga 
o’rganadi,  bu  ularni  tadqiqot  olib  borishning  dastlabki 
usullari bilan tanishtirishga   yordam beradi.               Tarix o’qitish deganda - tarixiy material vositasida o’quv-chilarga bilim 
berish, ularni milliy istiqlol ruhida tarbiyalash va kamol toptirish 
vazifalarini amalga oshirish zarur bo’lgan jarayon, o’qituvchi va 
o’quvchilarning aqliy (ichki) hamda o’quv harakatlari (tashqi) jarayoni 
tushuniladi.
Tarix kursining mazmuni - tarix dasturida belgilangan tarixiy bilimlar 
ko’lami, o’quv materiali: uning asl mazmuni, o’quv-chilarning tarixiy 
materiallarni o’zlashtirish olgan bilimlari-dan foydalana bilish 
sohasidagi o’quv usullari, ko’nikma va malakalari sistemasi, shu 
jumladan, ularni ilmiy tadqiq qilish ishlarining eng oddiy shakllarini 
egallashlari ko’zda tutiladi.
Tarix o’qitishni tashkil qilish - tarixni o’qitish va o’quvchilarning uni 
o’rganishni tashkil etish, ularning o’rganish faoliyatini 
o’qituvchilarning boshqarishiga yordam beradigan metod va metodik 
usullar, o’quvchilardagi mavjud bilimlarn ishga solish ularni ijodiy 
bilishga yo’naltiriladigan topshiriqlar sistemasi hamda ta'limning turli 
xil formalari (dars, seminar mashg’ulotlari va boshqalar) tushuniladi.Asosiy  t ushunchalar     
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!

 Reja:  1. Kirish.  2. Tarix o’qitish metodikasining predmeti va uning vazifalari.  3. Tarix o’qitish jarayonining tarkibiy qismlari va ular o’rtasidagi aloqalar.  4. Tarix o’qitish metodikasining boshqa fanlar bilan bog’liqligi. Tarix o’qit ish met odik asinining predmet i, maqsad v a v azifalari

 O’zbekistonning mustaqil davlat deb e'lon qilinishi respublikamizning bugungi kuninigina emas, balki istiqbolini ham belgilab beruvchi asosiy omildir. O’zbekiston Respublikasining istiqlol yo’li avlod-ajdodlarimizning tarixiy an'analari va ma'naviy merosiga suyangan holda tanlab olinadi. Zotan, mustaqillik yo’li O’zbekiston halqlarining tarixiy an'analari va ma'naviy boyliklarini qayta tiklovchi, yangi mazmun bilan boyituvchi yo’ldir. Bu esa tarix o’qitishni milliy asosga qurishni, xalqimizning mehnatsevarlik, do’stlik, mehmondo’stlik, ma'rifatparvarlik kabi an'analari, imon, insof, mehr-oqibat, andisha, or-nomus, Vatanga hamda xalqqa sadoqat kabi oliyjanob fazilatlarini chuqur o’rganishni, ularni asrabavaylab, yoshlar qalbiga, qon- qoniga singdirish, o’zini anglashga ko’maklashishi, respublikamiz istiqloli uchun astoydil xizmat qiladigan faollarni yetishtirishni asosiy vazifa qilib qo’yadi. Lekin, hozirga qadar bu imkoniyatlardan yetarli darajada foydalanmasdan kelindi.