PSIXODIAGNOSTIKA FANINING PREDMETI VA VAZIFALARI
PSIXODIAGNOSTIKA FANINING PREDMETI VA VAZIFALARI
PSIX ODI AGN OSTIKA FA N IN IN G PREDMETI Bolalar bog‘chasidagi bolalarning qobiliyat va layoqatlarini har tamonlama rivojlantirishga, ular shaxsini shakllantirishga qaratilgan. Pedagogika jarayonining maxsuldorligi pedagogning o‘z tarbiyachilarini yaxshi bilishga, talim va tarbiyaning xilma-xil metodlarini qo‘llashga boqliq xarakat qiladilar. Bolalarning bunday xolatlari chegara xolatlari sifatida, psixik taraqqiyot kamchiligi sifatida shaxs aksentuatsiyasining turli ko‘rinishi sifatida tasniflanishi mumkin. Ularni aniqlash uchun bolalar psixologiyasi, klinik potopsixologiya va psixatriya kabi soxalardagi bilimlar talab qilinadi. Bundan tashqari tarbiyachiga qarovsizlik kabi muammolarni xal qilishga to‘g‘ri keladi.
PSIX ODIAGN OSTIKA FAN IN IN G PREDMETI O‘qituvchi talim va tarbiyadagi qiynchiliklar nima uchun va qanday qilib paydo bo‘lishini tushunish uchun, u avvalo bola psixik taraqqiyotining asosiy qonuniyatlarini bilishi va turli psixik xolatlarini psixologik-diagnostika metodlarini egallashi zarur. O‘qituvchining psixodiagnostik tadqiqot yoki doimiy kuzatish jarayonida olingan natijalarni bolalar bilan ishlashda qanchalik to‘g‘ri foydalana olishi ham zarur xisoblanadi.
Tajribaga asoslangan fan sifatida 19-asr oxirida vujudga keldi. Xuddi shu davrda psixologiyada o‘lchash g‘oyasi keng ta rqaldi. Psixodiagnostikaning mustaqil fan soxasiga aylanishi oli mlarning insonlar psixikasidagi indiviual farqlarga qiziqishining ortishi bilan bog‘langan. Psixodiagnostika psixologik diagnoz qo‘yish haqidagi fandir. Bunda diagnoz ko‘rsatkich va tavsifnomalarni birgalikda taxlil qilish asosida sinaluvchining xolati va xususiyalari haqidagi xulosalaridan iboratdir. Psixologik diagnoz (diagnosis - grekcha, aniqlash, bilish degan ma’noni anglatadi)-shaxs individual-psixologik xususiyatlarining xozirgi xolatiga baxo berish, rivojlanishini oldindan aytib berish (prognoz qilish) va psixodiagnostik tekshiruv vazifalaridan kelib chiqib, tavsiyalar ishlab chiqishga qaratilgan psixolog faoliyatining so‘nggi natijasidir.
Psixodiagnostik tadqiqotlar amaliyotida psixologik diagnoz qo‘yishning 3 bosqichi farqlanadi. Simptomatik diagnozda dasturi mavjud har qanday EXM bajarishi mumkin bo‘lgan tadqiqotda olingan natijalar qayta ishlanadi. Etnologik dagnozda (kelib chiqish sabablari) biror xususiyatning mavjudligini emas, balki uning vujudga kelish sabablari ham xisobga olinadi. Tipologik dagnozda sinaluvchi shaxs tuzilishida olingan natijalarning axamiyati va o‘rni aniqlanadi.