logo

TARMOQLANUVCHI ALGORITMLAR

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

948.2744140625 KB
TARMOQLANUVC
HI ALGORITMLAR Shunday hisoblash jarayonlari ham bo‘ladiki, 
unda qo‘yilgan ayrim mantiqiy shartlarning 
bajarilishiga ko‘ra jarayonlar bir necha 
tarmoqqa bo‘linadi hamda ulardan hech 
bo‘lmaganda bittasi bajariladi. 
Bunday jarayonlar bajarilishi uchun 
tarmoqlanuvchi algoritmlar tuziladi.
Agar hisoblash jarayoni qandaydir 
berilgan shartning bajarilishiga qarab 
turli tarmoqlar bo‘yicha davom ettirilsa 
va hisoblash jarayonida har bir tarmoq 
faqat bir marta bajarilsa, bunday 
hisoblash jarayonlariga tarmoqlanuvchi 
algoritmlar deyiladi. Tarmoqlanuvchi struktura,
odatda, qandaydir mantiqiy shartni 
tekshirish blokini o‘z ichiga oladi. 
Tekshirish natijasiga ko‘ra, tarmoq 
deb ataluvchi u yoki bu amallar 
ketma-ketligi bajariladi.
Tarmoqlanuvchi tuzilish shart tekshirish 
natijasiga (ha yoki yo‘q) qarab ikki 
yo‘ldan birini tanlash imkoniyatini 
beradi, ya’ni ko‘rsatilgan tarmoqdan 
faqat bittasining bajarilishini 
ta’minlaydi. Bu tuzilmalar, asosan, 2 xil – to‘liq va qisqartirilgan k o‘rinishda 
berilishi mumk in. 
Ular quyidagi sxema orqali ifodalanadi:
sha
rt
sha
rt Berilgan A son 0 (nol)dan katta musbat son 
bo‘lsa, u holda uning kvadratini hisoblash 
algoritmini tuzing:
•
1) boshlansin;
•
2) A va B kiritilsin;
•
3)  agar A < B bo‘lsa, 4-bandga o‘tilsin; aks 
holda, 5-bandga o‘tilsin;
•
4)  natija A deb olinsin va 
       6-banda o‘tilsin;
•
5) natija B deb olinsin;
•
6) tugatilsin.
Bu misolda agar A > 0 bo‘lsa, 4-banddagi 
ko‘rsatma bajariladi, aks holda, 
ya’ni A ≤ 0 shart bajarilsa, 3-banddagi 
ko‘rsatma bajarilmaydi. 1-misol  Berilgan ikkita A va B sonlardan 
kichigini topish algoritmini tuzing:
•
1) boshlansin;
•
2) A kiritilsin;
•
3) agar A > 0 bo‘lsa, u holda 4-
bandga o‘tilsin;
•
4) natija A*A deb olinsin;
•
5) tugatilsin.
Bu misoldan quyidagicha xulosa
chiqarish mumkin: agar A < B 
shart bajarilsa, 5-banddagi 
ko‘rsatma bajarilmaydi, aks
holda, ya’ni A > B bo‘lsa, 
4-banddagi ko‘rsatma 
bajarilmaydi. 2-misol

TARMOQLANUVC HI ALGORITMLAR

Shunday hisoblash jarayonlari ham bo‘ladiki, unda qo‘yilgan ayrim mantiqiy shartlarning bajarilishiga ko‘ra jarayonlar bir necha tarmoqqa bo‘linadi hamda ulardan hech bo‘lmaganda bittasi bajariladi. Bunday jarayonlar bajarilishi uchun tarmoqlanuvchi algoritmlar tuziladi. Agar hisoblash jarayoni qandaydir berilgan shartning bajarilishiga qarab turli tarmoqlar bo‘yicha davom ettirilsa va hisoblash jarayonida har bir tarmoq faqat bir marta bajarilsa, bunday hisoblash jarayonlariga tarmoqlanuvchi algoritmlar deyiladi. Tarmoqlanuvchi struktura, odatda, qandaydir mantiqiy shartni tekshirish blokini o‘z ichiga oladi. Tekshirish natijasiga ko‘ra, tarmoq deb ataluvchi u yoki bu amallar ketma-ketligi bajariladi. Tarmoqlanuvchi tuzilish shart tekshirish natijasiga (ha yoki yo‘q) qarab ikki yo‘ldan birini tanlash imkoniyatini beradi, ya’ni ko‘rsatilgan tarmoqdan faqat bittasining bajarilishini ta’minlaydi.

Bu tuzilmalar, asosan, 2 xil – to‘liq va qisqartirilgan k o‘rinishda berilishi mumk in. Ular quyidagi sxema orqali ifodalanadi: sha rt sha rt

Berilgan A son 0 (nol)dan katta musbat son bo‘lsa, u holda uning kvadratini hisoblash algoritmini tuzing: • 1) boshlansin; • 2) A va B kiritilsin; • 3) agar A < B bo‘lsa, 4-bandga o‘tilsin; aks holda, 5-bandga o‘tilsin; • 4) natija A deb olinsin va 6-banda o‘tilsin; • 5) natija B deb olinsin; • 6) tugatilsin. Bu misolda agar A > 0 bo‘lsa, 4-banddagi ko‘rsatma bajariladi, aks holda, ya’ni A ≤ 0 shart bajarilsa, 3-banddagi ko‘rsatma bajarilmaydi. 1-misol

Berilgan ikkita A va B sonlardan kichigini topish algoritmini tuzing: • 1) boshlansin; • 2) A kiritilsin; • 3) agar A > 0 bo‘lsa, u holda 4- bandga o‘tilsin; • 4) natija A*A deb olinsin; • 5) tugatilsin. Bu misoldan quyidagicha xulosa chiqarish mumkin: agar A < B shart bajarilsa, 5-banddagi ko‘rsatma bajarilmaydi, aks holda, ya’ni A > B bo‘lsa, 4-banddagi ko‘rsatma bajarilmaydi. 2-misol