logo

XVI-XVII ASRLARDA HINDISTON

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

888.2587890625 KB
M AV Z U  : X V I- X V I I  A SR L A R DA  
H IN D I S TO N   B O B U R I Y L A R   S U LO L A S I N I N G  
H O K I M I YATG A   K E L I S H I  
X VI  asrda Hindi st onda siy osiy  t arqoqlik  huk m surardi. O’zaro ichk i nizolar v a 
urushl ar mamlak at ni k uchsizlant irgan edi. Hindist ondagi i chk i siy osi y  ahv olni 
sinchk ov li k  bi lan k uzat ib t urgan Kobul  huk mdori Zahri ddin Muhammad Bobur 
v aziy at dan foy dalanib qaror qildi v a Hindist onni egallash uchun harbiy  y urish 
boshladi.
•
Bu dav rda Shimol iy  Hindi st ondagi Dehli  sult onligida lodiy lar sulol asi 
huk mronli k  qil ardi .
•
Bobur Mirzoning Hindist onga qarshi harbiy  y urishi  1525-y ilning ox irida 
boshlandi. 1526-y ilning 21- aprel ida panipat  jangi da Ibrohim Lo’diy  qo’shini 
t or mor k elt irdi. 27-aprel k uni esa Dehli shahrida Bobur podshoh nomi ga 
xut ba o’qil di. Shu t ariqa t arixda 332 y il y ashagan y angi  imperi y a — 
Boburiy lar  imperiy asiga asos soli ndi. •
Boburiy lar dav lat i bay rog’i   •
Humoy un mirzo  H U M O Y U N   M I R Z O  
•
Bobur 1530-y il dek abr oy ida v afot  et di. U oʻzi fat h 
et gan mamlak at larni bet ob k unlari oʻgʻillariga: 
X indist onni t oʻngʻich oʻgʻli Humoy unga, Panjobni 
Komron Mirzoga, Kobul v a Qandahorni Ask ariy  
Mirzoga, Badaxshonni Hindol Mirzoga t aqsimlab berdi. 
Humoy un oʻz mulk ini k engay t irish maqsadida 1534-y il 
Gujarot  v a Biharga y urish qildi. Humoy un afgʻon sur 
qabilasining nufuzli y et ak chilaridan Sherxon bilan 
Chousa v a Qunuj (Kanauj)da boʻlgan janglarda 
magʻlubiy at ga uchrab, dast lab Sind v a Qandahorga, u 
y erdan esa Eronga shoh Tahmasp huzuriga qochdi.  A K B A R S H O S H   DAV R I  
•
Boburiy lar sulolasi huk mdorlari ichida “ Buy uk  A k bar ”  
degan unv onga sazov ar bo’lgan Humoy unning o’g’li 
Ak barshoh (1542-1605) 1556-y ilda ot asi t axt ini egalladi. 
Ak barshoh hamisha uzoqni k o’zlab siy osat  y urit di. Shu 
t ufay li u Hindist onda o’z huk mronligini t o’la v a uzil-
k esil o’rnat a oldi. Shuning uchun ham uni 
Hindist ondagi Boburiy  huk mdorlar ichida eng ulug’i — 
“ Buy uk  Ak bar ”  deb at ashgan.Ak barshoh Hindist onda 
y urit ilgan adolat li siy osat i ev aziga “ Milliy  podshoh” , 
“ X alq huk mdori”  nomlariga ham sazov or bo’lgan.   J A H O N G I R S H O H   M I R Z O  
•
Ak barning oʻgʻl i J ahongi rshoh (1605—27) ot asi  dav rida joriy  
et ilgan feodal t art iblarni  must ahk amladi , Boburi y l ar dav lat ini 
k engay t irish siy osat ini dav om et t irdi. J ahongir 1614-y i l Mev arni, 
1615-y i l Assomni v a 1621-y il  Kashmirdagi k ichik  Kisht v ora 
nav obligi ni bosib ol di. Bangola v iloy at idagi  afgʻon qabilalarining 
gʻal ay onl arini bart araf et ib, ularni boʻy sundi rdi. 1624-y i ldan 
boshlab hok imiy at  uning oʻqimi shli v a t adbirk or xot ini Shoh J ahon 
qoʻliga oʻt di. X uddi  shu y illardan boshlab mamlak at da ichk i 
k urash y anada k uchay ib k et di . Bu k urashni uni ng oʻgʻillari 
X urram (Shoh J ahon) v a Hi srav  Mirzo boshladilar. 1622-y il X urram 
ot asiga qarshi qoʻzgʻolon k oʻt arib, ox iri t asli m boʻldi . U faqat  
ot asining v afot idan (1627) k ey ingi na Shoh J ahon nomi bilan 
t ax t ga oʻt i rdi.  S H O H   J A H O N   DAV R I  
1624-y ildan boshlab hok imiy at  uning oʻqimishli 
v a t adbirk or xot ini Shoh J ahon qoʻliga oʻt di. 
X uddi shu y illardan boshlab mamlak at da ichk i 
k urash y anada k uchay ib k et di. Bu k urashni 
uning oʻgʻillari X urram (Shoh J ahon) v a Hisrav  
Mirzo boshladilar. 1622-y il X urram ot asiga 
qarshi qoʻzgʻolon k oʻt arib, oxiri t aslim boʻldi. U 
faqat  ot asining v afot idan (1627) k ey ingina Shoh 
J ahon nomi bilan t ax t ga oʻt irdi. •
Av rangzib Olamgir  AV R A N G Z I B   O L A M G I R   DAV R I  
•
Boburiy lar dav lat i.ning eng mashhur 
huk mdorlaridan y ana biri Av rangzeb Olamgirdir 
(1618—1707). U Dek an v a Bijapurni boʻy sundirdi. 
Ak bar, Shoh J ahon v a A v rangzeb huk mronligi 
dav rida Boburiy lar dav lat i t araqqiy  et di. Mamlak at  
birmuncha mark azlashdi, iqt isod v a madaniy  hay ot  
oʻsdi.   Av rangzeb huk mronligining ohirgi y illarida Dek anda 
marat halar, Shimolida afgʻon qabilalari, Panjobda 
sik hlar, Mev ar v a Marv arda rajput lar qoʻzgʻolonlari 
t ufay li Boburiy lar dav lat i ogʻir ahv olga t ushib qoldi. 
Av rangzeb v afot idan soʻng ichk i k urashlar k uchay di. 
Undan t ashqari, y ev ropalik lar (Port ugaliy a, Daniy a, 
Gollandiy a v a Angliy a)ning bosqinchilik  siy osat i 
boshlandi. N at ijada mamlak at  may da-may da 
dav lat larga boʻlinib k et di. Boburiy lar dav lat i 1858-y il 
ingliz must amlak achilari t omonidan but unlay  
t ugat ildi. B O B U R I Y L A R   DAV L AT I N I N G  
Z A I F L A S H U V I TAY Y O R L A DI : X AY R I Y EV A  
N I L U F A R   
•
Et iboringiz uchun rahmat

M AV Z U : X V I- X V I I A SR L A R DA H IN D I S TO N

B O B U R I Y L A R S U LO L A S I N I N G H O K I M I YATG A K E L I S H I X VI asrda Hindi st onda siy osiy t arqoqlik huk m surardi. O’zaro ichk i nizolar v a urushl ar mamlak at ni k uchsizlant irgan edi. Hindist ondagi i chk i siy osi y ahv olni sinchk ov li k bi lan k uzat ib t urgan Kobul huk mdori Zahri ddin Muhammad Bobur v aziy at dan foy dalanib qaror qildi v a Hindist onni egallash uchun harbiy y urish boshladi. • Bu dav rda Shimol iy Hindi st ondagi Dehli sult onligida lodiy lar sulol asi huk mronli k qil ardi . • Bobur Mirzoning Hindist onga qarshi harbiy y urishi 1525-y ilning ox irida boshlandi. 1526-y ilning 21- aprel ida panipat jangi da Ibrohim Lo’diy qo’shini t or mor k elt irdi. 27-aprel k uni esa Dehli shahrida Bobur podshoh nomi ga xut ba o’qil di. Shu t ariqa t arixda 332 y il y ashagan y angi imperi y a — Boburiy lar imperiy asiga asos soli ndi.

• Boburiy lar dav lat i bay rog’i

• Humoy un mirzo