XVI-XVII ASRLARDA HINDISTON

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

888.2587890625 KB

Ko'chirib olish

M AV Z U : X V I- X V I I A SR L A R DA
H IN D I S TO N

B O B U R I Y L A R S U LO L A S I N I N G
H O K I M I YATG A K E L I S H I
X VI asrda Hindi st onda siy osiy t arqoqlik huk m surardi. O’zaro ichk i nizolar v a
urushl ar mamlak at ni k uchsizlant irgan edi. Hindist ondagi i chk i siy osi y ahv olni
sinchk ov li k bi lan k uzat ib t urgan Kobul huk mdori Zahri ddin Muhammad Bobur
v aziy at dan foy dalanib qaror qildi v a Hindist onni egallash uchun harbiy y urish
boshladi.
•
Bu dav rda Shimol iy Hindi st ondagi Dehli sult onligida lodiy lar sulol asi
huk mronli k qil ardi .
•
Bobur Mirzoning Hindist onga qarshi harbiy y urishi 1525-y ilning ox irida
boshlandi. 1526-y ilning 21- aprel ida panipat jangi da Ibrohim Lo’diy qo’shini
t or mor k elt irdi. 27-aprel k uni esa Dehli shahrida Bobur podshoh nomi ga
xut ba o’qil di. Shu t ariqa t arixda 332 y il y ashagan y angi imperi y a —
Boburiy lar imperiy asiga asos soli ndi.

H U M O Y U N M I R Z O
•
Bobur 1530-y il dek abr oy ida v afot et di. U oʻzi fat h
et gan mamlak at larni bet ob k unlari oʻgʻillariga:
X indist onni t oʻngʻich oʻgʻli Humoy unga, Panjobni
Komron Mirzoga, Kobul v a Qandahorni Ask ariy
Mirzoga, Badaxshonni Hindol Mirzoga t aqsimlab berdi.
Humoy un oʻz mulk ini k engay t irish maqsadida 1534-y il
Gujarot v a Biharga y urish qildi. Humoy un afgʻon sur
qabilasining nufuzli y et ak chilaridan Sherxon bilan
Chousa v a Qunuj (Kanauj)da boʻlgan janglarda
magʻlubiy at ga uchrab, dast lab Sind v a Qandahorga, u
y erdan esa Eronga shoh Tahmasp huzuriga qochdi.

A K B A R S H O S H DAV R I
•
Boburiy lar sulolasi huk mdorlari ichida “ Buy uk A k bar ”
degan unv onga sazov ar bo’lgan Humoy unning o’g’li
Ak barshoh (1542-1605) 1556-y ilda ot asi t axt ini egalladi.
Ak barshoh hamisha uzoqni k o’zlab siy osat y urit di. Shu
t ufay li u Hindist onda o’z huk mronligini t o’la v a uzil-
k esil o’rnat a oldi. Shuning uchun ham uni
Hindist ondagi Boburiy huk mdorlar ichida eng ulug’i —
“ Buy uk Ak bar ” deb at ashgan.Ak barshoh Hindist onda
y urit ilgan adolat li siy osat i ev aziga “ Milliy podshoh” ,
“ X alq huk mdori” nomlariga ham sazov or bo’lgan.

J A H O N G I R S H O H M I R Z O
•
Ak barning oʻgʻl i J ahongi rshoh (1605—27) ot asi dav rida joriy
et ilgan feodal t art iblarni must ahk amladi , Boburi y l ar dav lat ini
k engay t irish siy osat ini dav om et t irdi. J ahongir 1614-y i l Mev arni,
1615-y i l Assomni v a 1621-y il Kashmirdagi k ichik Kisht v ora
nav obligi ni bosib ol di. Bangola v iloy at idagi afgʻon qabilalarining
gʻal ay onl arini bart araf et ib, ularni boʻy sundi rdi. 1624-y i ldan
boshlab hok imiy at uning oʻqimi shli v a t adbirk or xot ini Shoh J ahon
qoʻliga oʻt di. X uddi shu y illardan boshlab mamlak at da ichk i
k urash y anada k uchay ib k et di . Bu k urashni uni ng oʻgʻillari
X urram (Shoh J ahon) v a Hi srav Mirzo boshladilar. 1622-y il X urram
ot asiga qarshi qoʻzgʻolon k oʻt arib, ox iri t asli m boʻldi . U faqat
ot asining v afot idan (1627) k ey ingi na Shoh J ahon nomi bilan
t ax t ga oʻt i rdi.

S H O H J A H O N DAV R I
1624-y ildan boshlab hok imiy at uning oʻqimishli
v a t adbirk or xot ini Shoh J ahon qoʻliga oʻt di.
X uddi shu y illardan boshlab mamlak at da ichk i
k urash y anada k uchay ib k et di. Bu k urashni
uning oʻgʻillari X urram (Shoh J ahon) v a Hisrav
Mirzo boshladilar. 1622-y il X urram ot asiga
qarshi qoʻzgʻolon k oʻt arib, oxiri t aslim boʻldi. U
faqat ot asining v afot idan (1627) k ey ingina Shoh
J ahon nomi bilan t ax t ga oʻt irdi.

AV R A N G Z I B O L A M G I R DAV R I
•
Boburiy lar dav lat i.ning eng mashhur
huk mdorlaridan y ana biri Av rangzeb Olamgirdir
(1618—1707). U Dek an v a Bijapurni boʻy sundirdi.
Ak bar, Shoh J ahon v a A v rangzeb huk mronligi
dav rida Boburiy lar dav lat i t araqqiy et di. Mamlak at
birmuncha mark azlashdi, iqt isod v a madaniy hay ot
oʻsdi.

Av rangzeb huk mronligining ohirgi y illarida Dek anda
marat halar, Shimolida afgʻon qabilalari, Panjobda
sik hlar, Mev ar v a Marv arda rajput lar qoʻzgʻolonlari
t ufay li Boburiy lar dav lat i ogʻir ahv olga t ushib qoldi.
Av rangzeb v afot idan soʻng ichk i k urashlar k uchay di.
Undan t ashqari, y ev ropalik lar (Port ugaliy a, Daniy a,
Gollandiy a v a Angliy a)ning bosqinchilik siy osat i
boshlandi. N at ijada mamlak at may da-may da
dav lat larga boʻlinib k et di. Boburiy lar dav lat i 1858-y il
ingliz must amlak achilari t omonidan but unlay
t ugat ildi. B O B U R I Y L A R DAV L AT I N I N G
Z A I F L A S H U V I

TAY Y O R L A DI : X AY R I Y EV A
N I L U F A R
•
Et iboringiz uchun rahmat

M AV Z U : X V I- X V I I A SR L A R DA H IN D I S TO N

B O B U R I Y L A R S U LO L A S I N I N G H O K I M I YATG A K E L I S H I X VI asrda Hindi st onda siy osiy t arqoqlik huk m surardi. O’zaro ichk i nizolar v a urushl ar mamlak at ni k uchsizlant irgan edi. Hindist ondagi i chk i siy osi y ahv olni sinchk ov li k bi lan k uzat ib t urgan Kobul huk mdori Zahri ddin Muhammad Bobur v aziy at dan foy dalanib qaror qildi v a Hindist onni egallash uchun harbiy y urish boshladi. • Bu dav rda Shimol iy Hindi st ondagi Dehli sult onligida lodiy lar sulol asi huk mronli k qil ardi . • Bobur Mirzoning Hindist onga qarshi harbiy y urishi 1525-y ilning ox irida boshlandi. 1526-y ilning 21- aprel ida panipat jangi da Ibrohim Lo’diy qo’shini t or mor k elt irdi. 27-aprel k uni esa Dehli shahrida Bobur podshoh nomi ga xut ba o’qil di. Shu t ariqa t arixda 332 y il y ashagan y angi imperi y a — Boburiy lar imperiy asiga asos soli ndi.

• Boburiy lar dav lat i bay rog’i

• Humoy un mirzo

O'xshashlar

XVI-XVII asrlarda Usmonlilar imperiyasi

XVI-XVII asrlarda klassik tabiatshunoslik

XVI-XVIII-asrlarda birinchi yarmida Hindiston

XVI-XVII I-yarmida Yaponiya

XVI-XVII asr boshlarida Angliya