logo

Ўзбекистон Республикаси прокуратура органлари

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1968.083984375 KB
Ўзбекистон 
Республикаси 
прокуратура органлари  ШАВКАТ МИРОМОНОВИЧ МИРЗИЁЕВ
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИ
2Ҳар бир прокуратура ходими –
олийжаноб  халқимизнинг 
ҳақиқий  ҳимоячиси,  адолат 
ва қонунийлик посбони“
” ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАР
3Ўзбекистон Республикаси Конституцияси
Ўзбекистон Республикасининг “Прокуратура 
тўғрисида ”ги Қонуни 
Ўзбекистон  Республикаси  Президентининг  18.04.2017  йилдаги 
“Ижтимоий-иқтисодий  ислоҳотларни  амалга  ошириш, 
мамлакатни  модернизация  қилиш,  инсон  ҳуқуқ  ва 
эркинликларининг  ишончли  ҳимоясини  таъминлашда 
прокуратура  органларининг  ролини  кучайтириш  тўғрисида”ги 
ПФ-5019-сон Фармони Ўзбекистон Республикаси Конституцияси
( XXIV  боб, 118-121-моддалар)
4Ўзбекистон 
Республикаси 
Конституцияси Ўзбекистон  Республикаси  ҳудудида 
қонунларнинг  аниқ  ва  бир  хилда  бажарилиши 
устидан  назоратни  Ўзбекистон 
Республикасининг  Бош  прокурори  ва  унга 
бўйсунувчи  прокурорлар  амалга  оширади . 
(118-модда) .
Ўзбекистон  Республикаси  прокуратура 
органлари  ўз  ваколатларини  ҳар  қандай  давлат 
органлари,  жамоат  бирлашмалари  ва 
мансабдор  шахслардан  мустақил  ҳолда,  фақат 
қонунга  бўйсуниб  амалга  оширадилар.   (120-
модда)    Ўзбекистон  Республикасининг 
“Прокуратура  тўғрисида ”ги Қонуни 
5Ўзбекистон  Республикаси  прокуратураси 
Ўзбекистон  Республикаси  Бош  прокурори 
раҳбарлик  қиладиган  прокуратура 
органларининг  ягона  марказлаштирилган 
тизимидир.
Ўзбекистон  Республикаси  Бош  прокурори  ва 
унга  бўйсунувчи  прокурорлар  Ўзбекистон 
Республикаси  ҳудудида  қонунларнинг  аниқ  ва 
бир  хилда  бажарилиши  устидан  назоратни 
амалга оширадилар. Прокуратура: тушунча ва тарихи 
6Лотин тилида  “ Procuratio (Procuro) ”  c ўзи “ҳимоя қилиш, ғамхўрлик қилиш, 
бошқариш”  маъно ларини англатади.
Қонунийликни таъминловчи ва назоратни амалга оширувчи давлат органи 
ёки ваколат берилган мансабдор шахс.
Дастлаб  XIV  асрда  Францияда  монарх  манфаатини  ҳимояловчи  орган 
тарзида ташкил этилган. 
Россияда дастлаб 1722 йил 12 январда ташкил этилган.
Прокурор  назорати  институти  илк  бор  1867  йилда  ишлаб  чиқилган 
Туркистон  ўлкасини  бошқаришга  оид  вақтинчалик  Низом  лойиҳасида  кўзда 
тутилган.
1918  йил  16  ноябрь  –  Туркистон  Марказий  ижроия  қўмитасининг  декрети 
билан 1919 йилнинг 1 январидан амалдаги прокуратуралар тугатилган.     Прокуратура: собиқ иттифоқ 
даври
71922  йил  9  май  –  Туркистон  Марказий  ижроия  қўмитаси 
томонидан прокуратура органлари фаолияти қайта тикланган.  
1922  йил  28  май  –  ВЦИК  қарори  билан  “Прокурор  назорати 
тўғрисида”ги Низом тасдиқланган. \
1922-1936  й.й.  –  Прокуратура  бўлим  сифатида  Адлия  Халқ 
Комиссарияти  таркибига кирган.
1933-1936  й.й.  -  СССР  прокуратураси  Адлия  Халқ 
Комиссарияти тизимидан чиқарилган. 
1941-1945  й.й.  –  СССР  прокуратура  органлари  фаолияти 
ҳарбийлаштирилган.     Прокуратура: собиқ иттифоқ 
даври
81946  йил  19  март  - СССР Олий  Совети  томонидан 
СССР  прокурорига  Бош  прокурор  мақомини  бериш 
тўғрисидаги қонун қабул қилинган.
1955 йил 24 май - СССР Олий Совети Президиуми 
Фармони  билан  “СССРда  прокурор  назорати 
тўғрисида”ги Низом тасдиқланган.
1979  йил  30  ноябрь  -  “СССР  прокуратураси 
тўғрисида”ги қонун қабул қилинган. Прокуратура: мустақиллик   даври
91990  йил  1  ноябрь  -  ЎзССР  прокуратурасининг  СССР 
Бош прокуратурасидан мустақиллигига эришилган.  
1992  йил  8  январь  –  Президент  Фармони  билан 
мустақил  Ўзбекистон  Республикаси  прокуратураси 
ташкил этилган. 
1992  йил  24  январь  -  Вазирлар  Маҳкамаси 
томонидан  “Ўзбекистон  Республикаси  прокуратураси 
фаолиятини  ташкил  этиш  масалалари  тўғрисида”ги 
қарори қабул қилиниб, прокуратуранинг моддий-техник 
базаси мустаҳкамланган Прокуратура: мустақиллик   даври
101992  йил  9  декабрь  -  Ўзбекистон  Республикасининг 
“Прокуратура тўғрисида”ги қонуни қабул қилинган.
2001  йил  6  июль  - Бош  прокуратура  ҳузурида 
СОЖҚК департаменти ташкил этилиб, 02.11.2002 йилда 
СВОЖҚКДга,  21.04.2006  йилда  СВОЖЖДЛҚКДга 
айлантирилган.
2001  йил  29  август   -  Ўзбекистон  Республикасининг 
“Прокуратура  тўғрисида”ги  қонуни  янги  таҳрирда  қабул 
қилинган. Прокуратура: мустақиллик   даври
112017  йил  29  май  -  ПФ-5059-сон  Фармон  билан  Бош 
прокуратура  ҳузурида  Мажбурий  ижро  бюроси  ташкил 
этилди .
2018  йил  8  май  -  ПФ-5438-сон  Фармон  билан  Бош 
прокуратура Академияси ташкил этилди .
2018  йил  23  май  -  Бош  прокуратура  ҳузуридаги 
Иқтисодий  жиноятларга  қарши  курашиш  департаменти 
этиб қайта ташкил этилган. Прокуратура органларининг асосий 
вазифалари 
12•
Қонун устуворлигини таъминлаш
1
•
Қонунийликни мустаҳкамлаш
2
•
Фуқароларнинг  ҳуқуқ  ҳамда  эркинликларини, 
жамият  ва  давлатнинг  қонун  билан 
қўриқланадиган манфаатларини, конституциявий 
тузумни ҳимоя қилиш3
•
Ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш 
ва профилактика қилиш4         13Прокуратура органлари фаолиятининг 
асосий йўналишлари 
1 •
вазирликлар, давлат қўмиталари, идоралар, фуқароларнинг ўзини 
ўзи бошқариш органлари, жамоат бирлашмалари, корхоналар, 
муассасалар, ташкилотлар, ҳокимлар ва бошқа мансабдор шахслар 
томонидан қонунларнинг ижро этилиши устидан назорат қилиш ;
2 •
фуқаронинг  ҳуқуқ  ҳамда  эркинликларини  таъминлашга 
қаратилган қонунлар ижроси устидан назорат қилиш ;
3 •
Ўзбекистон  Республикаси  Қуролли  Кучларида,  вазирликлар, 
давлат  қўмиталари  ва  идораларининг  ҳарбий  тузилмаларида 
қонунларга риоя этилиши устидан назорат қилиш ;    14Прокуратура органлари фаолиятининг 
асосий йўналишлари 
4 •
тезкор-қидирув  фаолиятни,  суриштирувни,  дастлабки  терговни 
амалга  оширадиган  органлар  томонидан  қонунларнинг  ижро 
этилиши  устидан  назорат  қилиш  ҳамда  уларнинг 
жиноятчиликка  қарши  кураш  борасидаги  фаолиятини 
мувофиқлаштириш;
5 •
жиноятлар юзасидан дастлабки тергов олиб бориш ;
6 •
судларда  жиноят  ишлари  кўриб  чиқилаётганда  давлат 
айбловини  қувватлаш,  судларда  фуқаролик  ишларини, 
маъмурий  ҳуқуқбузарликлар  тўғрисидаги  ишларни  ҳамда 
иқтисодий  низоларни  кўришда  иштирок  этиш,  қонунларга  зид 
бўлган суд ҳужжатларига протест келтириш ;    15Прокуратура органлари фаолиятининг 
асосий йўналишлари 
7 •
солиқ  интизомини  мустаҳкамлашга,  солиқ,  валюта  соҳасидаги 
жиноятлар  ва  ҳуқуқбузарликларга  қарши  курашга,  шунингдек 
давлатга  етказилган  иқтисодий  зарарни  қоплашга  қаратилган 
қонунларнинг ижро этилиши устидан назорат қилиш;
8 •
ушлаб  турилганларни,  қамоққа  олинганларни  сақлаш 
жойларида,  жиноий  жазоларни  ва  жиноят-ҳуқуқий  таъсирнинг 
бошқа чораларини ижро этиш чоғида қонунларга риоя этилиши 
устидан назорат қилиш ;
9 •
қонун  ижодкорлиги  фаолиятида  ҳамда  жамиятда  ҳуқуқий 
маданиятни юксалтириш ишида иштирок этиш.    Прокуратура органларини ташкил этиш ва 
улар фаолиятининг асосий принциплари
16бирлик
марказлашганлик
қонунийлик
мустақиллик
ошкоралик Прокуратура органларини ташкил этиш ва 
улар фаолиятининг асосий принциплари
17Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси;
Қорақалпоғистон Республикаси прокуратураси;
вилоятлар ва Тошкент шаҳар прокуратуралари;
туманлар ва шаҳарлар прокуратуралари;
Ўзбекистон  Республикаси  Ҳарбий  прокуратураси, 
Ўзбекистон Республикаси Транспорт прокуратураси;
ҳудудий  ҳарбий,  транспорт  ва  ихтисослаштирилган 
прокуратуралар. Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси 
ҳузурида фаолият кўрсатади :
18Иқтисодий жиноятларга 
қарши курашиш 
департаменти
Мажбурий ижро бюроси Бош прокурорнинг ҳисобдорлиги
19Ўзбекистон  Республикаси  Бош  прокурори  Ўзбекистон  Республикаси 
Президенти ва Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Сенати олдида 
ҳисобдордир .
Ўзбекистон  Республикаси  Бош  прокурори  Ўзбекистон  Республикаси 
Президентига:
-  қонунийлик  ҳамда  жиноятчиликка  қарши  курашнинг  ҳолати  тўғрисида 
—  мунтазам равишда;
-  ўта  оғир  жиноятлар  ва  фавқулодда  ҳодисалар  тўғрисида  —  зудлик 
билан;
-  прокуратура  органлари  амалга  оширган  ишлар  тўғрисида  —  ҳар  олти 
ойда  ахборот тақдим этади. Прокуратура органларининг 
ҳайъатлари
20Ўзбекистон  Республикаси  Бош  прокуратурасида  Бош  прокурор  (раис), 
унинг  биринчи  ўринбосари,  ўринбосарлари,  Қорақалпоғистон  Республикаси 
прокурори,  прокуратура  органларининг  бошқа  ходимларидан  иборат 
таркибда  ҳайъат  тузилади.  Ҳайъатнинг  таркиби  Президент  томонидан 
тасдиқланади.
Ҳайъатлар  маслаҳат  органлари  бўлиб,  улар  қонунийлик  ва 
жиноятчиликнинг  ҳолатига,  прокуратура  органларининг  фаолиятига,  Бош 
прокурори  буйруқлари  ва  кўрсатмаларининг  ижросига,  кадрларни  танлаш, 
жой-жойига  қўйишга  доир  ва  бошқа  масалаларни  кўриб  чиқади, 
прокурорларнинг,  прокуратура  органлари  тузилмавий  бўлинмалари 
раҳбарларининг ва бошқа ходимларининг ҳисоботларини эшитади. Прокурор назорати тузилмаси 
(«Прокуратура т ўғрисида »ги Қонун  III  бўлим)
21•
Қонунлар ижроси устидан назорат
1
•
Фуқаронинг  ҳуқуқлари  ҳамда  эркинликларига  риоя 
этилиши устидан назорат 2
•
Жиноятчиликка  қарши  курашни  амалга  оширадиган 
органлар  томонидан  қонунларнинг  ижро  этилиши 
устидан назорат3
•
Ушлаб  турилганларни,  қамоққа  олинганларни  сақлаш 
жойларида,  жиноий  жазоларни  ва  жиноят-ҳуқуқий 
таъсирнинг  бошқа  чораларини  ижро  этиш  чоғида 
қонунларга риоя қилиниши устидан назорат 4         Судларда ишларни кўришда 
прокурорнинг иштироки
22Фуқароларнинг,  корхоналар,  муассасалар  ва  ташкилотларнинг 
ҳуқуқлари  ҳамда  қонуний  манфаатлари  суд  йўли  билан  самарали  ҳимоя 
қилинишини  таъминлаш  мақсадида   барча  инстанция  судларида  ишлар 
кўрилаётганда прокурор қонунда белгиланган тартибда иштирок этади.
Прокурор  судларда  жиноят  ишлари  кўрилаётганда  давлат  айбловини 
қувватлайди.
Прокурор  судда  далилларни  текширишда  иштирок  этади,  қонуннинг 
қўлланиши хусусида  ўз фикрини билдиради.
Ишлар  судларда  кўрилаётганда  иштирок  этаётган  прокурорнинг 
ваколатлари процессуал қонунлар билан белгиланади. Прокурор назорати ҳужжатлари
23протест 
(38-модда) - 
келтири лади қарор 
(39-модда)- 
чиқарилади тақдимнома (40-
модда)-
киритилади
ариза
  (41-модда)-
киритилади огоҳлантирув 
(42-модда)-
эълон қилинади Прокуратура органларидаги лавозимларга 
тайинланадиган шахсларга нисбатан қўйиладиган 
талаблар
24Прокуратура органларида прокурорлар, терговчилар, суриштирувчилар ва 
иш  ўрганувчилар  лавозимига  олий  юридик  маълумотга  эга,  зарур  касбий 
фазилатлари  бўлган,  зиммаларига  юкланадиган  хизмат  вазифаларини 
бажаришга  соғлиғи  имкон  берадиган  Ўзбекистон  Республикасининг 
фуқаролари тайинланади.
Алоҳида  ҳолларда,  прокуратура  органларидаги  хизматга  иқтисодиёт, 
молия,  социология,  ахборот-коммуникация  технологиялари  соҳасида  ва 
бошқа  соҳаларда  олий  маълумотга,  зарур  билим  ва  тажрибага  эга  бўлган 
мутахассислар қабул қилиниши мумкин.
Прокурор  лавозимига  йигирма  беш  ёшдан  кичик  бўлмаган  шахслар 
тайинланади. Прокурорлар фаолиятини баҳолаш
25Қорақалпоғистон  Республикаси  прокурорининг,  шунингдек 
вилоятлар, Тошкент  шаҳар,  туманлар,  шаҳарлар  прокурорларининг 
ҳамда  уларга  тенглаштирилган  прокурорларнинг  фаолияти 
тегишли  юқори  турувчи  прокурорлар  томонидан  уларнинг  ваколат 
муддати  давомида  камида  икки  марта  комплекс  ўрганиб 
чиқилади.  Прокурорлар  фаолиятини  баҳолашнинг  асосий 
мезонлари  қонунийликнинг  ҳолати  ва  фуқароларнинг  ҳуқуқлари 
ҳамда  эркинликлари,  жамият  ва  давлатнинг  қонуний 
манфаатларини ҳимоя қилишнинг таъминланиши ҳисобланади. Прокурор,  терговчи  ва 
суриштирувчига  нисбатан 
жиноят  иши  қўзғатиш  ва 
дастлабки  тергов  ўтказиш 
прокуратура  органларининг 
мутлақ ваколати ҳисобланади.
26Прокуратура органлари ходимининг 
дахлсизлиги ХАЛҚАРО ҲАМКОРЛИК
27Ўзбекистон  Республикаси  Бош 
прокуратураси  Ўзбекистон 
Республикасининг  қонунчилиги  ва  халқаро 
шартномаларига  мувофиқ  чет  эл 
давлатларининг  тегишли  органлари  билан 
прокурор  назорати,  жиноятчиликка  қарши 
кураш  соҳасида  ҳамда  бошқа  масалалар 
бўйича ҳамкорлик қилади. Прокуратура фаолияти юзасидан 
умумий кўрсаткичлар (2021 й. 9 ой)
28Аниқланган қонун 
бузилиши ҳолатлари – 
62858 та
Протест – 36230 та
Тақдимнома – 
14705 та Огоҳнома -15516 та
Интизомий жавобгарликка 
тортилган шахслар - 18621
Маъмурий жавобгарликка 
тортилган шахслар - 11822 Прокуратура фаолияти юзасидан 
умумий кўрсаткичлар (2021 й. 9 ой)
29Моддий жавобгарликка 
тортилган шахслар - 1159
Қўзғатилган жиноят 
ишлари – 2978 та
Ихтиёрий ундирилган 
зарар суммаси – 
56 млрд . Жами прокурор 
назорати ҳужжатлари 
– 319018 та
Ҳуқуқи тикланган 
шахслар – 235812 
нафар 30Эътиборингиз 
учун раҳмат

Ўзбекистон Республикаси прокуратура органлари

ШАВКАТ МИРОМОНОВИЧ МИРЗИЁЕВ ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИ 2Ҳар бир прокуратура ходими – олийжаноб халқимизнинг ҳақиқий ҳимоячиси, адолат ва қонунийлик посбони“ ”

ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАР 3Ўзбекистон Республикаси Конституцияси Ўзбекистон Республикасининг “Прокуратура тўғрисида ”ги Қонуни Ўзбекистон Республикаси Президентининг 18.04.2017 йилдаги “Ижтимоий-иқтисодий ислоҳотларни амалга ошириш, мамлакатни модернизация қилиш, инсон ҳуқуқ ва эркинликларининг ишончли ҳимоясини таъминлашда прокуратура органларининг ролини кучайтириш тўғрисида”ги ПФ-5019-сон Фармони

Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ( XXIV боб, 118-121-моддалар) 4Ўзбекистон Республикаси Конституцияси Ўзбекистон Республикаси ҳудудида қонунларнинг аниқ ва бир хилда бажарилиши устидан назоратни Ўзбекистон Республикасининг Бош прокурори ва унга бўйсунувчи прокурорлар амалга оширади . (118-модда) . Ўзбекистон Республикаси прокуратура органлари ўз ваколатларини ҳар қандай давлат органлари, жамоат бирлашмалари ва мансабдор шахслардан мустақил ҳолда, фақат қонунга бўйсуниб амалга оширадилар. (120- модда)

Ўзбекистон Республикасининг “Прокуратура тўғрисида ”ги Қонуни 5Ўзбекистон Республикаси прокуратураси Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори раҳбарлик қиладиган прокуратура органларининг ягона марказлаштирилган тизимидир. Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори ва унга бўйсунувчи прокурорлар Ўзбекистон Республикаси ҳудудида қонунларнинг аниқ ва бир хилда бажарилиши устидан назоратни амалга оширадилар.