C++ da katta sonlar sinfini yaratish. Ular ustida arifmetik amallar bajarish, metodlarni ishlab chiqish

Загружено в:

23.11.2024

Скачано:

0

Размер:

419.732421875 KB

Скачать

MAVZU: C++ da katta sonlar sinfini yaratish. Ular ustida arifmetik amallar
bajarish, metodlarni ishlab chiqish

MUNDARIJA
KIRISH ....................................................................................................... 3
1-BOB. C++ DASTURLASH TILIDA SINFLAR HAQIDA UMUMIY
TUSHUNCHA VA MA’LUMOTLAR ................................................................5
1.1.Sinf strukturasining asosiy elementlari,............................................................5
1.2.C++da sinf yaratishning asosiy struktrukturasi.................................................12
2-BOB. C++ DASTURLASH TILIDA KATTA (KO P XONALI)ʻ
SONLAR SINFINI YARATISH ………………………………………………….…15
2.1.Obyektlar.………………………………………………………………………….16
2.2.Dasturni boshlash va testlash…………………………….,………………………17
3-BOB. KATTA SONLAR USTIDA ARIFMETIK AMALLAR
BAJARISH, OBYEKTLAR VA METODLARNI ISHLAB CHIQISH ......17
XULOSA ......................................................................................................25
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ....................................................26

REJA:
I. Kirish
II. Asosiy qisim
a. C++dasturlash tilida sinflar haqida ma’lumot
b. C++da katta sonlar sinfini yaratish
c. Katta sonlar ustida arifmetik amallar bajarish, obyektlar va
metodlarni ishlab chiqish
III. Xulosa
IV. Foydalanilgan adabiyotlar

Kirish
Kurs ishimning asosi C++dasturlash tilida katta sonlar sinfini yaratish, ular
ustida arifmetik amallar bajarish, obyektlar va metodlarni ishlab chiqishdan iborat.
Asosiy maqsad esa kurs ishimni yozish natijasida barcha dasturlash fanini
o rganuvchilar va shu soha vakillariga C++dasturlash tilida katta sonlar sinfiniʻ
yaratishlarida, ular ustida ishlashlari,umumiy holda sinf bilan ishlayotganlarida
qulaylikka ega bo lishlari, programmani mukammal yoki standart shaklda(vaqtni
ʻ
tejash, kodlarni qisqa va tushunarli qilish, standartlashtirish) yozishlarini
ta’minlashdir. Shu maqsadda C++ programmalash tili va muhitlari haqida umumiy
tushunchalar beriladi va bu dasturlash tilidan foydalanish(sinf yaratish, uni qanday
maqsadda ishlatish) o rgatiladi.
ʻ
Ushbu kurs ishi talabalarga(C++dasturlsh tilida ish olib boruvchilarga) C++
programmalash tilida ko p xonali ya ni katta sonlarning ustida ishlash(turli
ʻ ʻ
amallar bajarish,chop etish, tahrirlash va kerakli vaqtda qayta yuklash) o rgatiladi.
ʻ
Boshqa dasturlash tillarini o rganishda(boshqa dasturlash tilida ish olib borganda)
ʻ
ham kurs ishida tushuntiriladigan mavzular asos sifatida muhim rol o ynaydi.
ʻ
Shuning uchun C++da sinflarni o rganishda zarur bo ladigan eng asosiy
ʻ ʻ
tushunchalar va ma lumotlar bilan tanishtiriladi. Katta sonlar ustida arifmetik
ʻ
amallarni bajarish C++ kabi dasturlash tillarida standart raqamli ma’lumotlar
turlarining cheklovlarini yengish uchun maxsus yondashuvni talab qiladi. Shu
sababli katta raqamlarni samarali boshqarish uchun moslashtirilgan maxsus sinf
yaratish lozim. Ushbu kurs ishida arifmetik operatsiyalarga e'tibor qaratgan holda
bunday sinfni loyihalash va amalga oshirish jarayonini o rgatiladi.
ʻ
Katta sonli sinfni yaratishda birinchi qadam uning tuzilishini loyihalashdir.
Sinfda katta raqamlarni ifodalash uchun eng mos ma'lumotlar turini aniqlanishi
kerak. Yondashuvlardan biri raqamning alohida raqamlarini saqlash uchun
massivlar yoki satrlardan foydalanishdir. qo shimcha ravishda qo shish, ayirish,
ʻ ʻ
ko paytirish va bo lish kabi arifmetik amallarni bajarish usullarini belgilaymiz.
ʻ ʻ
Konstruktorlar va destruktorlar: Konstruktorlar butun sonlar, satrlar yoki massivlar
kabi turli xil ma lumotlar turlariga ega ko p sonli obyektlarni ishga tushirish uchun
ʼ ʻ
zarurdir. biz ushbu stsenariylarni samarali boshqarish uchun konstruktorlarni
amalga oshiramiz. Har qanday dinamik ravishda ajratilgan resurslarni chiqarish va
xotira oqishini oldini olish uchun destruktor kerak. Arifmetik amallar: Arifmetik
amallarni bajarish katta sonlar sinfining asosiy funksiyasidir. qo shish va ayirish
ʻ
oddiy bo lishi mumkin, chunki ular standart arifmetika bilan bir xil qoidalarga
ʻ
amal qiladi. Biroq, ko paytirish va bo lish, ayniqsa, katta raqamlar bilan ishlashda
ʻ ʻ

yanada murakkab algoritmlarni talab qiladi. biz optimal ishlashni ta'minlash uchun
ushbu operatsiyalar uchun samarali algoritmlarni ishlab chiqiladi. Operatorlarni
haddan tashqari yuklash: Ko p sonli sinfimizni intuitiv va foydalanish uchun qulayʻ
qilish uchun biz +, -, * va / kabi operatorlarni ko p sonli ob'ektlar bilan
ʻ
muammosiz ishlash uchun ortiqcha yuklaymiz. bu foydalanuvchilarga arifmetik
amallarni o rnatilgan raqamli turlar kabi tanish sintaksis yordamida bajarish
ʻ
imkonini beradi. Sinov va optimallashtirish: Sinov bizning ko p sonli sinfimizning
ʻ
to g‘riligi va ishonchliligini ta'minlash uchun juda muhimdir. turli stsenariylarni
ʻ
qamrab olish va arifmetik amallarning funksionalligini tekshirish uchun keng
qamrovli test holatlarini yaratiladi. Bundan tashqari, biz ishlash va samaradorlikni
oshirish uchun algoritmlarni, xususan, ko paytirish va bo lish uchun
ʻ ʻ
optimallashtirishga e'tibor qaratiladi.

ASOSIY QISM
C++dasturlash tilida sinflar haqida ma’lumot
C++da sinflar (classes) ob'ektga yo naltirilgan dasturlashning asosiyʻ
tushunchalaridan biri hisoblanadi. Sinflar orqali biz ob'ektlarni yaratish, ularning
holati (property) va xatti-harakatlarini (method) aniqlashimiz mumkin. Sinf - bu
ma'lumotlar va funksiyalarni bir joyda to plagan struktura.
ʻ
Quyida sinfning asosiy qismlari va ularning strukturasini misol bilan ko rib
ʻ
chiqamiz.
Sinf strukturasining asosiy elementlari:
1. Class kalit so zi:
ʻ Sinf yaratish uchun foydalaniladi.
2. Access modifiers (kirish modifikatorlari): public , private , va protected
kirish darajasini aniqlaydi.
3. Attributes (xususiyatlar): Sinfning ma'lumotlari.
4. Methods (usullar): Sinfning funksiyalari.
5. Constructor: Sinfning ob'ektini yaratishda avtomatik chaqiriladigan maxsus
metod.
6. Destructor: Sinfning ob'ekti yo q qilinishida avtomatik chaqiriladigan
ʻ
maxsus metod.
C++da sinf yaratishning umumiy strukturasi

Tavsif:
 private qismida sinfning faqat o z ichida foydalaniladigan xususiyatlariʻ
( name va yoshi ) e'lon qilingan.
 public qismida sinfning ochiqdan ochiq foydalaniladigan usullari ( Bola
konstruktori, func metodi va destruktor) joylashtirilgan.
 Konstruktor sinfning yangi ob'ektini yaratish va boshlang‘ich qiymatlarni
berish uchun ishlatiladi.
 Destruktor ob'ekt yo q qilinayotganda chaqiriladi va resurslarni ozod qilish
ʻ
uchun ishlatiladi.
 func metodi ob'ektning ma'lumotlarini chop etadi.
Natija:
Ushbu kodni ishga tushirganda, quyidagi natijani olasiz:
Bu misolda ikkita ob'ekt (Ali va Vali) yaratiladi va ular haqida ma'lumot
chiqariladi. Dastur tugaganda, destruktor avtomatik ravishda chaqiriladi va
ob'ektlarning yo q qilinganligi haqida xabar beradi.
ʻ
C++da sinflar haqida batafsilroq ma'lumotlar quyidagilarni o z ichiga oladi:
ʻ
1. Inheritance (meros olish): Sinf boshqa sinfdan xususiyatlar va metodlarni
meros olishi mumkin.
2. Polymorphism (ko p shakllilik):
ʻ Sinflar bir xil interfeysdan turli xil
amalga oshirishlarga ega bo lishi mumkin.
ʻ
3. Encapsulation (inkapsulyatsiya): Ma'lumotlarni himoyalash va ularga
faqat sinf usullari orqali kirish imkoniyatini berish.

4. Abstraction (abstraktsiya): Murakkablikni kamaytirish uchun faqat muhim
ma'lumotlarni ko rsatish.ʻ
Meros olish (Inheritance)
Meros olish orqali yangi sinf boshqa sinfning xususiyatlari va metodlarini
o zlashtiradi.
ʻ

Ko p shakllilik (Polymorphism)ʻ
Ko p shakllilik ob'ektlar bir xil interfeysdan foydalanib, turli xil usullar bilan javob
ʻ
berishi mumkinligini bildiradi.

Tavsif:
1. Baza sinf (Shape): Bu sinf umumiy draw() metodini virtual qilib e'lon qiladi, bu
esa meros oluvchi sinflarga uni qayta yozish (override) imkonini beradi.
2. Meros oluvchi sinflar (Circle va Square): Bu sinflar Shape sinfidan meros olib,
o zlarining ʻ draw() metodlarini ta'riflaydi.
3. main() funksiyasi:
 Shape turidagi ikkita ko rsatkich (
ʻ s1 va s2 ) yaratadi va ularni Circle va Square
ob'ektlariga bog‘laydi.
 s1->draw() va s2->draw() chaqiruvlari orqali tegishli sinflarning draw()
metodlari chaqiriladi.
 delete operatori yordamida yaratilgan ob'ektlar xotiradan o chiriladi.
ʻ
Bu kod orqali C++ dasturlash tilida polimorfizm tushunchasi qanday ishlatilishini
ko rish mumkin.
ʻ
Inkapsulyatsiya (Encapsulation)
Inkapsulyatsiya orqali sinfning ma'lumotlarini himoyalash va ularga faqat usullar
orqali kirish imkoniyatini berish amalga oshiriladi.

Natija:
Bu kodda umumiy balansni hisoblash uchun har gal balansga summa qo shibʻ
boriladi.
Abstraktsiya (Abstraction)
Abstraktsiya murakkablikni kamaytirish uchun faqat muhim ma'lumotlarni
ko rsatadi.
ʻ

Natija:
Sinfning boshqa qirralari:
1. Operator Overloading (Operatorlarni qayta yuklash)
C++da operatorlarni qayta yuklash orqali o z sinflarimiz uchun maxsusʻ
operatorlarni aniqlashimiz mumkin.

Natija:
2. Friend Functions (Do st funksiyalar)ʻ
Do st funksiyalar sinfning xususiy a'zolariga kirish imkonini beradi.
ʻ

Natija:
Bu kodda ‘’dost’’ nomli do st funksiyadan foydalandik.Bu misollar orqaliʻ
C++da sinflar bilan ishlashning turli qirralarini ko rib chiqdik. Sinflar dasturlashda
ʻ
ma'lumotlarni strukturaviy tartibga solish va xatti-harakatlarni aniqlashda juda
qulay vositadir.
C++dasturlash tilida katta sonlar(ko p xonali sonlar) sinfini yaratish
ʻ

Birinchi qadam:
Dasturimizda katta sonlar sinfini yaratishga boshlaymiz. Bu sinf C++ dasturlash
tilida katta sonlarni o z ichiga oladi va ularga arifmetik amallar bajarishʻ
imkoniyatini beradi.
Ikkinchi qadam:
Sinfdagi xususiyatlar va metodlar Sinfimizning ichiga kiritilgan katta sonni saqlab,
undan foydalanish uchun turli arifmetik amallar bajarish imkonini berishimiz
kerak. Ular orasida qo shish, ayirish, ko paytirish va bo lishish amallari kelayapti.
ʻ ʻ ʻ
Uchinchi qadam:
Obyektlar va uning metodlari Dasturimizning asosiy funksiyonida, katta sonlar
sinfiga oid obyekt yaratiladi. Bu obyektga oid metodlar yordamida arifmetik
amallar bajariladi va natijalar konsolga chiqariladi.
To rtinchi qadam:
ʻ
Dasturni boshlash va testlash Dasturimizni boshlaymiz va yaratilgan katta sonlar
sinfiga oid obyekt orqali turli amallar bajariladi. Natijalar konsolga chiqariladi va
sinfning to g‘ri ishlashi tekshiriladi.
ʻ
Beshinchi qadam:
Natijalarni baholash va dasturni tugatish Dasturimiz ishlashi natijasida konsolga
to g‘ri sonlar chiqadi, va sinfimizning xususiyatlari va metodlari to g‘ri ishlashi
ʻ ʻ
baholanadi. Dastur muvaffaqiyat bilan bajarilganini aniqlab, dasturni tugatamiz.
Dasturimizni yaratish jarayonida katta sonlar sinfiga oid obyektlar va ularning
metodlari yaratiladi va sinf yaxshi testlanadi. Natijada, dasturimiz amalga
oshirilgan bo lib, konsolda kiritilgan arifmetik amallar to g‘ri natijalarni chiqaradi.
ʻ ʻ
Bu esa bizga dasturimizning to g‘ri ishlashi va katta sonlar sinfini muvaffaqiyatli
ʻ
yaratishni ko rsatadi.
ʻ
Arifmetik amallar uchun C++ da katta sonlar sinfini ishlab chiqamiz.Katta sonlar
ustida arifmetik amallarni bajarish C++ kabi dasturlash tillarida o rnatilgan raqamli
ʻ
ma'lumotlar turlarining cheklanishi tufayli qiyinchilik tug‘diradi. Buni hal qilish
uchun biz katta sonlarni samarali boshqarish uchun maxsus sinf yaratishimiz
mumkin. Ushbu inshoda biz arifmetik operatsiyalarga e'tibor qaratgan holda
bunday sinfni loyihalash va amalga oshirish jarayonini muhokama qilamiz.
Sinfni loyihalash: sinf tuzilishini, shu jumladan ma'lumotlar a'zolari va usullarini
aniqlash. Massivlar yoki satrlardan foydalanish kabi katta sonlarni samarali
ifodalash uchun fikrlar. Konstruktorlar va destruktorlar: Turli xil ma'lumotlar
turlari bilan katta sonli ob'ektni ishga tushirish uchun konstruktorlarni amalga
oshiring. dinamik ravishda ajratilgan har qanday resurslarni chiqarish uchun
destruktorni aniqlang.
Arifmetik amallar: ikkita katta sonni qo shish amalga oshiriladi. ikkita katta sonni
ʻ
ayirish amalga oshiriladi. Katta sonlarni samarali ko paytirish uchun algoritmlarni
ʻ
ishlab chiqish. Katta sonlarni bo lish uchun dizayn usullari. Haddan tashqari
ʻ
yuklash operatorlari: Ko p sonli ob'ektlar bilan muammosiz ishlash uchun +, -, *
ʻ
va / kabi operatorlarni ortiqcha yuklash. Sinov va optimallashtirish: Arifmetik
amallarning to g‘riligini tekshirish uchun test holatlarini yarating. yaxshi ishlash
ʻ

uchun algoritmlarni optimallashtirish, ayniqsa ko paytirish va bo lish uchun.ʻ ʻ
Insho: Katta sonlar ustida arifmetik amallarni bajarish C++ kabi dasturlash tillarida
standart raqamli ma’lumotlar turlarining cheklovlarini yengish uchun maxsus
yondashuvni talab qiladi. yechimlardan biri katta raqamlarni samarali boshqarish
uchun moslashtirilgan maxsus sinf yaratishdir. Ushbu inshoda biz arifmetik
operatsiyalarga e'tibor qaratgan holda bunday sinfni loyihalash va amalga oshirish
jarayonini o rganamiz. Sinfni loyihalash: Katta sonli sinfni yaratishda birinchi
ʻ
qadam uning tuzilishini loyihalashdir. Biz katta raqamlarni ifodalash uchun eng
mos ma'lumotlar turini aniqlashimiz kerak. Yondashuvlardan biri raqamning
alohida raqamlarini saqlash uchun massivlar yoki satrlardan foydalanishdir.
qo shimcha ravishda qo shish, ayirish, ko paytirish va bo lish kabi arifmetik
ʻ ʻ ʻ ʻ
amallarni bajarish usullarini belgilaymiz. Konstruktorlar va destruktorlar:
Konstruktorlar butun sonlar, satrlar yoki massivlar kabi turli xil ma lumotlar
ʼ
turlariga ega ko p sonli obyektlarni ishga tushirish uchun zarurdir. biz ushbu
ʻ
stsenariylarni samarali boshqarish uchun konstruktorlarni amalga oshiramiz. Har
qanday dinamik ravishda ajratilgan resurslarni chiqarish va xotira oqishini oldini
olish uchun destruktor kerak. Arifmetik amallar: Arifmetik amallarni bajarish katta
sonlar sinfining asosiy funksiyasidir. qo shish va ayirish oddiy bo lishi mumkin,
ʻ ʻ
chunki ular standart arifmetika bilan bir xil qoidalarga amal qiladi. Biroq,
ko paytirish va bo lish, ayniqsa, katta raqamlar bilan ishlashda yanada murakkab
ʻ ʻ
algoritmlarni talab qiladi. biz optimal ishlashni ta'minlash uchun ushbu
operatsiyalar uchun samarali algoritmlarni ishlab chiqamiz. Operatorlarni haddan
tashqari yuklash: Ko p sonli sinfimizni intuitiv va foydalanish uchun qulay
ʻ qilish
uchun biz +, -, * va / kabi operatorlarni ko p sonli ob'ektlar bilan muammosiz
ʻ
ishlash uchun ortiqcha yuklaymiz. bu foydalanuvchilarga arifmetik amallarni
o rnatilgan raqamli turlar kabi tanish sintaksis yordamida bajarish imkonini beradi.
ʻ
Sinov va optimallashtirish: Sinov bizning ko p sonli sinfimizning to g‘riligi va
ʻ ʻ
ishonchliligini ta'minlash uchun juda muhimdir. turli stsenariylarni qamrab olish va
arifmetik amallarning funksionalligini tekshirish uchun keng qamrovli test
holatlarini yaratamiz. Bundan tashqari, biz ishlash va samaradorlikni oshirish
uchun algoritmlarni, xususan, ko paytirish va bo lish uchun optimallashtirishga
ʻ ʻ
e'tibor qaratamiz.
Bugungi darsimizda C++ dasturlash tilida katta sonlar sinfini yaratishni
o rganamiz. Bu sinf katta
ʻ sonlarni o z ichiga oladi va ularga arifmetik amallar ʻ
bajarish imkoniyatini beradi. Sizga bu sinfdan foydalanib, istalgan sonlar ustida
arifmetik amallar bajarish va ularning xossalari va metodlariga murojaat qilish
imkoniyatini beraman. Sinfdagi eng muhim metodlar orasida qo shish, ayirish,
ʻ
ko paytirish va bo lishishni amalga oshirish imkoniyatiga ega bo lasiz. Bularni
ʻ ʻ ʻ
dastlabki qismida ko rib chiqamiz. O rganish jarayonida mazkur sinfni o zgartirish
ʻ ʻ ʻ
va uning funksiyalarini kengaytirishga harakat qiling. Uning qiyinchiliklarini
muvofiqlashtirish uchun sizga muvaffaqiyat tilayman!
Katta sonlar ustida arifmetik amallar bajarish, obyektlar va
metodlarni ishlab chiqish

Agar KattaSon sinfi ichida private bo limda ikkita ko p xonali butun son (ʻ ʻ son1
va son2 ) bo lsa va ular ustida yig‘indini hisoblash talab qilinsa, dastur
ʻ
quyidagicha bo ladi:
ʻ
#include <iostream>
#include <string>
using namespace std;
class KattaSon {
private:
long long son1;
long long son2;
public:

KattaSon(long long son1, long long son2) {
this->son1 = son1;
this->son2 = son2;
}
long long yigindi() const {
return son1 + son2;
}
};
int main() {
long long qiymat1 = 1000000000;
long long qiymat2 = 2000000000;

KattaSon obj(qiymat1, qiymat2);
long long yigindisi = obj.yigindi();
cout << "Yig‘indi: " << yigindisi << endl;
return 0;
}
Natija:

Dastur Tushunchasi
Dasturda KattaSon sinfi yaratilgan, bu sinf ikkita ko p xonali butun sonni saqlashʻ
uchun mo ljallangan. Ushbu sinfda ikkita asosiy funksiya mavjud: konstruktor va
ʻ
yig‘indini hisoblash metod.
1. KattaSon sinfi:
 son1 va son2 : Bu sinfning private bo limida joylashgan, ular ikkita
ʻ
long long o zgaruvchisi hisoblanadi, ular ikkita ko p xonali butun
ʻ ʻ
sonlarni saqlaydi.
 KattaSon(long long son1, long long son2) : Bu konstruktor, ikkita
ko p xonali butun sonni qabul qiladi va
ʻ son1 va son2
o zgaruvchilariga yuklaydi.
ʻ
 long long yigindi() const : Bu metod, son1 va son2 o zgaruvchilari
ʻ
ustida yig‘indini hisoblaydi va natijani long long shaklida qaytaradi.
2. main funksiyasi:
 qiymat1 va qiymat2 o zgaruvchilariga ikkita ko p xonali butun
ʻ ʻ
sonlar yuklanadi.
 KattaSon ob'ektini yaratadi va qiymat1 va qiymat2 ni unga uzatadi.
 yigindi metodini chaqiradi va yig‘indisini konsolga chiqaradi.
3. Natija:
 Dastur ikkita ko p xonali butun sonni qabul qilib, ularning yig‘indisini
ʻ
hisoblaydi va natijani konsolga chiqaradi.
Ko p xonali sonni qo shish va ayirish
ʻ ʻ
#include <iostream>

#include <string>
using namespace std;
class KattaSon {
private:
long long son1;
long long son2;
public:
KattaSon(long long son1, long long son2) {
this->son1 = son1;
this->son2 = son2;
}
long long yigindi() const {
return son1 + son2;
}
long long ayirish() const {
return son1 - son2;
}
};
int main() {

$long long qiymat1 = 1000000000; long long qiymat2 = 2000000000; KattaSon obj(qiymat1, qiymat2); long long yigindisi = obj.yigindi(); cout << "\n Yig‘indi: " << yigindisi << endl; long long ayirma = obj.ayirish(); cout << " Ayirish: " << ayirma << endl; return 0; } Natija: 1. KattaSon sinfi:  son1 va son2 : Bu sinfning private bo limida joylashgan, ular ikkitaʻ long long o zgaruvchisi hisoblanadi, ular ikkita ko p xonali butun ʻ ʻ sonlarni saqlaydi.  KattaSon(long long son1, long long son2) : Bu konstruktor, ikkita ko p xonali butun sonni qabul qiladi va ʻ son1 va son2 o zgaruvchilariga yuklaydi. ʻ$

 long long yigindi() const : Bu metod, son1 va son2 o zgaruvchilariʻ
ustida yig‘indini hisoblaydi va natijani long long shaklida qaytaradi.
 long long ayirish() const : Bu metod, son1 dan son2 ni ayiradi va
natijani long long shaklida qaytaradi.
2. main funksiyasi:
 qiymat1 va qiymat2 o zgaruvchilariga ikkita ko p xonali butun
ʻ ʻ
sonlar yuklanadi.
 KattaSon ob'ektini yaratadi va qiymat1 va qiymat2 ni unga uzatadi.
 yigindi va ayirish metodlarini chaqiradi va natijalarni konsolga
chiqaradi.
Dastur yig‘indini va ayirishini hisoblaydi va natijalarni konsolga chiqaradi.
#include <iostream>
#include <string>
using namespace std;
class KattaSon {
private:
long long son1;
long long son2;
public:
KattaSon(long long son1, long long son2) {
this->son1 = son1;
this->son2 = son2;

$} long long kopaytirish() const { return son1 * son2; } double bolish() const { if (son2 != 0) { return static_cast<double>(son1) / son2; } else { cout << "Xatolik: Nolga bo lish mumkin emas!" << endl;ʻ return 0; } } }; int main() { long long qiymat1 = 1000000000; long long qiymat2 = 2000000000; KattaSon obj(qiymat1, qiymat2); long long kopaytma = obj.kopaytirish(); cout << "\n Kopaytirish: " << kopaytma << endl; double bolinma = obj.bolish();$

cout << " Bo lish: " << bolinma << endl;ʻ
return 0;
}
Natija:
1. KattaSon sinfi:
 son1 va son2 : Bu sinfning private bo limida joylashgan, ular ikkita
ʻ
long long o zgaruvchisi hisoblanadi, ular ikkita ko p xonali butun
ʻ ʻ
sonlarni saqlaydi.
 KattaSon(long long son1, long long son2) : Bu konstruktor, ikkita
ko p xonali butun sonni qabul qiladi va
ʻ son1 va son2
o zgaruvchilariga yuklaydi.
ʻ
 long long kopaytirish() const : Bu metod, son1 va son2 ni
ko paytiradi va natijani
ʻ long long shaklida qaytaradi.
 double bo lish() const
ʻ : Bu metod, son1 ni son2 ga bo lganda natijani ʻ
hisoblaydi. Agar son2 nolga teng bo lsa, xatolik xabari chiqadi va 0
ʻ
qaytariladi.
2. main funksiyasi:
 qiymat1 va qiymat2 o zgaruvchilariga ikkita ko p xonali butun
ʻ ʻ
sonlar yuklanadi.
 KattaSon ob'ektini yaratadi va qiymat1 va qiymat2 ni unga uzatadi.
 kopaytirish va bo lish
ʻ metodlarini chaqiradi va natijalarni konsolga
chiqaradi.

Dastur ko paytirish va bo lish amallarini hisoblayadi va natijalarni konsolgaʻ ʻ
chiqaradi.
XULOSA
Xulosa qilib aytganda,ushbu kurs ishi nafaqat dasturlaash sohasida ish olib
boruvchilar balki,dasturlash sohasiga qiziquvchilar,bu sohaga endigina kirib
kelayotganlar uchun ham zarurdir. Dasturlash sohasidagi biror kasbni
o
ʻ rganuvchilarning bu kasbni osongina tushunishlari, iloji boricha sodda shakldagi
kodlar bilan ishlashlari uchun ushbu kurs ishi tavsiya qilinadi.
Kurs ishida ishida ko plab kerakli kodlar, muhim ma'lumotlar C++dasturlash tilida
ʻ
keltirilgan.C++ dasturlash tilidagi ma'lumotlarni, strukturalarni bilish, mavjud
bo lgan barcha dasturlash tillarini o rganish uchun asos bo lishini bilamiz.Shuning
ʻ ʻ ʻ
uchun ham ushbu kurs ishi barcha dasturlash sohasi vakillari uchun birdek
zarurdir.Dasturlash sohasi esa biz yosh avlodning kelajagimizdir.
Shoshiling, sohadoshlarim! Bu ish sizlar uchun.

Foydalanilgan adabiyotlar
Asosiy adabiyotlar
1. M.Aripov, M.Fayzieva, S.Dottoev.Web texnologiyalar. O quvʻ
qo llanma.T.; “Faylasuflar jamiyati”. 2013.
ʻ
2. R.Hamdamov va boshqalar. Ta’limda axborot texnologiyalari. Uslubiy
qo llanma. Toshkent. O zbekiston milliy entsiklopediyasi. 2010
ʻ ʻ
3. Robin Nixon. Learning HTML, MySQL&JavaScript with jQuery, CSS &
HTML5, 4th Edition. O`Reilly Media. United States of America. 2015.

4. Лебедев С В. Web -дизайн. Учеб.пос. Mосква, ЗАО «Издателский дом
Алянс пресс», 2004.
5. Jamsil K. Lalani, S., S. Weekly Programming Web Professionals Trans.
from English. A.I.Panasyuk - Mn. LLC "PotPourri", 1997.
6. Malchuk EV. HTML and CSS. self-teacher, 2008.
Qo shimcha adabiyotlarʻ
1. M.Mamarajabov, S.Tursunov. Kompg‘yuter grafikasi va Web dizayn.
Darslik.T.:“Cho lpon”, 2013.
ʻ
2. U. Yuldashev, M.Mamarajabov, S.Tursunov. Pedagogik Web dizayn.
O quv qo llanma.T: “Voris”, 2013.
ʻ ʻ
3. V.G Olifer, N. A.Olifer. Computer networks. Principles, technologies,
Protocols. St. Petersburg: Publishing House. "Peter," 2000.
4. R. Darnell, "JavaScript: Handbook." - St. Petersburg: Publishing House.
"Peter," 1998.
5. Dmitriev M. JavaScript. Quick start. - St. Petersburg: BHV St. Petersburg,
2002
Elektron ta’lim resurslari
1. www.tdpu.uz
2. www.pedagog.uz
3. www.ziyonet.uz
4. www.dasturchi.uz
5. www.ozon.ru/context/detail/id /2705337/
6. http://www.borlpasc.narod.ru/ .
7. http:// www.intuit.ru
8. www.nmarket. ru/program/delphi/lessons-2

MAVZU: C++ da katta sonlar sinfini yaratish. Ular ustida arifmetik amallar bajarish, metodlarni ishlab chiqish MUNDARIJA KIRISH ....................................................................................................... 3 1-BOB. C++ DASTURLASH TILIDA SINFLAR HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA VA MA’LUMOTLAR ................................................................5 1.1.Sinf strukturasining asosiy elementlari,............................................................5 1.2.C++da sinf yaratishning asosiy struktrukturasi.................................................12 2-BOB. C++ DASTURLASH TILIDA KATTA (KO P XONALI)ʻ SONLAR SINFINI YARATISH ………………………………………………….…15 2.1.Obyektlar.………………………………………………………………………….16 2.2.Dasturni boshlash va testlash…………………………….,………………………17 3-BOB. KATTA SONLAR USTIDA ARIFMETIK AMALLAR BAJARISH, OBYEKTLAR VA METODLARNI ISHLAB CHIQISH ......17 XULOSA ......................................................................................................25 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ....................................................26

REJA: I. Kirish II. Asosiy qisim a. C++dasturlash tilida sinflar haqida ma’lumot b. C++da katta sonlar sinfini yaratish c. Katta sonlar ustida arifmetik amallar bajarish, obyektlar va metodlarni ishlab chiqish III. Xulosa IV. Foydalanilgan adabiyotlar

Kirish Kurs ishimning asosi C++dasturlash tilida katta sonlar sinfini yaratish, ular ustida arifmetik amallar bajarish, obyektlar va metodlarni ishlab chiqishdan iborat. Asosiy maqsad esa kurs ishimni yozish natijasida barcha dasturlash fanini o rganuvchilar va shu soha vakillariga C++dasturlash tilida katta sonlar sinfiniʻ yaratishlarida, ular ustida ishlashlari,umumiy holda sinf bilan ishlayotganlarida qulaylikka ega bo lishlari, programmani mukammal yoki standart shaklda(vaqtni ʻ tejash, kodlarni qisqa va tushunarli qilish, standartlashtirish) yozishlarini ta’minlashdir. Shu maqsadda C++ programmalash tili va muhitlari haqida umumiy tushunchalar beriladi va bu dasturlash tilidan foydalanish(sinf yaratish, uni qanday maqsadda ishlatish) o rgatiladi. ʻ Ushbu kurs ishi talabalarga(C++dasturlsh tilida ish olib boruvchilarga) C++ programmalash tilida ko p xonali ya ni katta sonlarning ustida ishlash(turli ʻ ʻ amallar bajarish,chop etish, tahrirlash va kerakli vaqtda qayta yuklash) o rgatiladi. ʻ Boshqa dasturlash tillarini o rganishda(boshqa dasturlash tilida ish olib borganda) ʻ ham kurs ishida tushuntiriladigan mavzular asos sifatida muhim rol o ynaydi. ʻ Shuning uchun C++da sinflarni o rganishda zarur bo ladigan eng asosiy ʻ ʻ tushunchalar va ma lumotlar bilan tanishtiriladi. Katta sonlar ustida arifmetik ʻ amallarni bajarish C++ kabi dasturlash tillarida standart raqamli ma’lumotlar turlarining cheklovlarini yengish uchun maxsus yondashuvni talab qiladi. Shu sababli katta raqamlarni samarali boshqarish uchun moslashtirilgan maxsus sinf yaratish lozim. Ushbu kurs ishida arifmetik operatsiyalarga e'tibor qaratgan holda bunday sinfni loyihalash va amalga oshirish jarayonini o rgatiladi. ʻ Katta sonli sinfni yaratishda birinchi qadam uning tuzilishini loyihalashdir. Sinfda katta raqamlarni ifodalash uchun eng mos ma'lumotlar turini aniqlanishi kerak. Yondashuvlardan biri raqamning alohida raqamlarini saqlash uchun massivlar yoki satrlardan foydalanishdir. qo shimcha ravishda qo shish, ayirish, ʻ ʻ ko paytirish va bo lish kabi arifmetik amallarni bajarish usullarini belgilaymiz. ʻ ʻ Konstruktorlar va destruktorlar: Konstruktorlar butun sonlar, satrlar yoki massivlar kabi turli xil ma lumotlar turlariga ega ko p sonli obyektlarni ishga tushirish uchun ʼ ʻ zarurdir. biz ushbu stsenariylarni samarali boshqarish uchun konstruktorlarni amalga oshiramiz. Har qanday dinamik ravishda ajratilgan resurslarni chiqarish va xotira oqishini oldini olish uchun destruktor kerak. Arifmetik amallar: Arifmetik amallarni bajarish katta sonlar sinfining asosiy funksiyasidir. qo shish va ayirish ʻ oddiy bo lishi mumkin, chunki ular standart arifmetika bilan bir xil qoidalarga ʻ amal qiladi. Biroq, ko paytirish va bo lish, ayniqsa, katta raqamlar bilan ishlashda ʻ ʻ

yanada murakkab algoritmlarni talab qiladi. biz optimal ishlashni ta'minlash uchun ushbu operatsiyalar uchun samarali algoritmlarni ishlab chiqiladi. Operatorlarni haddan tashqari yuklash: Ko p sonli sinfimizni intuitiv va foydalanish uchun qulayʻ qilish uchun biz +, -, * va / kabi operatorlarni ko p sonli ob'ektlar bilan ʻ muammosiz ishlash uchun ortiqcha yuklaymiz. bu foydalanuvchilarga arifmetik amallarni o rnatilgan raqamli turlar kabi tanish sintaksis yordamida bajarish ʻ imkonini beradi. Sinov va optimallashtirish: Sinov bizning ko p sonli sinfimizning ʻ to g‘riligi va ishonchliligini ta'minlash uchun juda muhimdir. turli stsenariylarni ʻ qamrab olish va arifmetik amallarning funksionalligini tekshirish uchun keng qamrovli test holatlarini yaratiladi. Bundan tashqari, biz ishlash va samaradorlikni oshirish uchun algoritmlarni, xususan, ko paytirish va bo lish uchun ʻ ʻ optimallashtirishga e'tibor qaratiladi.

ASOSIY QISM C++dasturlash tilida sinflar haqida ma’lumot C++da sinflar (classes) ob'ektga yo naltirilgan dasturlashning asosiyʻ tushunchalaridan biri hisoblanadi. Sinflar orqali biz ob'ektlarni yaratish, ularning holati (property) va xatti-harakatlarini (method) aniqlashimiz mumkin. Sinf - bu ma'lumotlar va funksiyalarni bir joyda to plagan struktura. ʻ Quyida sinfning asosiy qismlari va ularning strukturasini misol bilan ko rib ʻ chiqamiz. Sinf strukturasining asosiy elementlari: 1. Class kalit so zi: ʻ Sinf yaratish uchun foydalaniladi. 2. Access modifiers (kirish modifikatorlari): public , private , va protected kirish darajasini aniqlaydi. 3. Attributes (xususiyatlar): Sinfning ma'lumotlari. 4. Methods (usullar): Sinfning funksiyalari. 5. Constructor: Sinfning ob'ektini yaratishda avtomatik chaqiriladigan maxsus metod. 6. Destructor: Sinfning ob'ekti yo q qilinishida avtomatik chaqiriladigan ʻ maxsus metod. C++da sinf yaratishning umumiy strukturasi

C++ da katta sonlar sinfini yaratish. Ular ustida arifmetik amallar bajarish, metodlarni ishlab chiqish

23.11.2024

0

419.732421875 KB

Похожие