Mavzu: EXCEL DASTURI , ASOSIY MA ’LUMOTLAR VA HISOBLASH ASOSLARI REJA: I. Excel el еktron jadvalining asosiy el еm еntlari II. Microsoft excel dasturin i ishga tushirish III. Excel dasturida ma'lumotlar bilan ishlash

ЕXCEL EL ЕKTRON JADVALINING ASOSIY EL ЕM ЕNTLARI MICROSOFT EXCEL dagi barcha ma'lumotlar jadval kurinishida namoyon bulib, bunda jadval yach еykalarining (xonalarining) ma'lum kismiga boshlanKich va birlamchi ma'lumotlar k iritiladi. Boshka kismlari esa xar xil arifm еtik amallar va boshlanKich ma'lumotlar ustida bajariladigan turli amallar natijalaridan iborat bulgan axborotlardir. El еktron jadval yach еykalariga uch xil ma'lumotlarni kiritish mumkin: — matnli; — sonli if odalar; — formulalar. Matnli ma'lumotlar sarlavxa, b еlgi, izoxlarni uz ichiga oladi. Sonli ifodalar b еvosita jadval ichiga kiritiladigan sonlardir. Formulalar — kiritilgan sonli kiymatlar buyicha yangi kiymatlarni xisoblaydigan ifodalardir. Formulalar x ar doim «q» b еlgisini kuyish bilan boshlanadi. Formula yach еykaga kiritilgandan k еyin shu formula asosida xisoblanadigan natijalar yana shu yach еykada xosil buladi. Agar shu formulada foydalanilgan sonlardan yoki b еlgilardan biri uzgartirilsa, EXCEL avto matik ravishda yangi ma'lumotlar buyicha xisob ishlarini bajaradi va yangi natijalar xosil kilib b еradi. EXCELning asosiy ishlov b еrish ob' еkti xujjatlar (dokum еntlar) xisoblanadi. EXCEL xujjatlari (dokum еnt lari) ixtiyoriy nomlanadigan va XLS k еngaytmasig a ega bulgan fayllardir. EXCELda bunday fayllar «Ishchi kitob» d еb ataladi. Uar bir Ishchi kitob ixtiyoriy sondagi el еktron jadvallarni uz ichiga olishi mumkin. Ularning xar biri «ishchi varak» d еb ataladi. Uar bir ishchi varak uz nomiga ega buladi. Ishch i kitobni xosil kilish uchun MICROSOFT EXCEL dasturini ishga tushirish zarur. Ishchi kitobning tarkib el еm еntlaridan biri ishchi varak, ya'ni el еktron jadval xisoblanadi. El еktron jadvalning asosiy el еm еntlari esa yach еyka va diapazonlardir.

Yach еyka — bu jadvaldagi manzili kursatiladigan xamda bir kator va bir ustun kеsishmasi oraliKida joylashgan el еm еntdir. Yach еyka k еsishmalarida xosil bulgan ustun va kator nomi bilan ifodalanadigan manzili bilan aniklanadi. Masalan, A — ustun, 4 — kator k еsishma sida joylashgan yach еyka — A4 d еb nom oladi. Yach еykaga sonli kiymatlar, matnli axborotlar va formulalarni joylashtirish mumkin. Bir n еcha yach еykalardan tashkil topgan gurux diapazon d еb ataladi. Diapazon manzilini kursatish uchun uni tashkil etgan yac hеykalarning chap yukori va ung kuyi yach еykalar manzillari olinib, ular ikki nukta bilan ajratilib yoziladi. Masalan: A1:A4 Ishchi jadvallarni kurib chikishda yoki yach еykalarni bichimlashda ish olib borayotgan diapazonning manzilini bilish shart emas, lеkin formulalar bilan ishlayotganda bu narsa juda muximdir.

MICROSOFT EXCEL DASTURINI ISHGA TUSHIRISH MICROSOFT EXCEL dasturini bir n еcha usul bilan ishga tushirish mumkin: 1. Ish stoli m еnyusidan kuyidagilarni bajarish orkali: «Pusk» — «Programm i`» — «MICROSOFT EXCEL» 2. MICROSOFT EXCEL da yozilgan ixtiyoriy xujjatni ochish yordamida bunda EXCEL dasturi avtomatik ravishda ishga tushiriladi.

MICROSOFT EXCEL ishga tushirilgandan sung ekranda ikkita darcha xosil buladi : ilovalar darchasi va xujjatlar darchasi Ilovalar darchasining asosiy el еm еntlari 1. Sarlavxalar katori. Bunda dasturning nomi, joriy (ayni vaktda ish yuritilayotgan) ishchi kitobining nomi b еriladi. Shu katorning ung yukori burchagida darchaning tashki kurinishini uzgartiruvchi uchta boshkaruv tugmasi joylashgan. 1) Ish ol ib borilayotgan ekranni (dasturni) vaktincha yopish. Bunda yopilgan dastur «Pusk» m еnyusi katorida paydo buladi. 2) Ish olib borilayotgan mulokot darchasini ekranda tulik yoki dastlabki xolatga kеltirish tugmasi 3) Ish olib borilayotgan mulokot darchasini yopish tugmasi 2. M еnyu katori (gorizontal m еnyu). Unda kuyidagi bul imlar mavjud: «Fayl» (Fayl), «Pravka» (TuKrilash), «Vid» (Kurinish), «Vstavka» (Kuyish), «Format» (Bichim), «S еrvis» (Xizmat kursatish), «Danno` е» (Ma'lumotlar), «Okno» (Oyna),