logo

LOYIHA TURIDAGI TASHKILOT TUZILIMINI ISHLAB CHIQISH

Загружено в:

11.11.2024

Скачано:

0

Размер:

855.4169921875 KB
MAVZU :  LOYIHA TURIDAGI TASHKILOT 
TUZILIMINI ISHLAB CHIQISH
Mundarija
1 . KIRISH ….….….….….….….….….….….….….….………...............3
2. LOYIHA BOSHQARUVIDA LOYIHA TASHKILOTI NIMA……...5
3 .TASHKILIY TUZULMANI AHAMYATI…………………................8
4 .FUNKSIONAL, DIVIZIONAL  VA MATRITSA TURLARI……….10
5. TASHKILOT TUZULMASI DIZAYININING ASOSIY      
BOSQICHLARI………………………………………………………..11
6 .LOYIHA BOSHQARUVIDA TASHKILIY TUZILMA NIMA…….. 12
7 .MAVSUMIY TASHKILIY TUZULMALARNI RIVOJLANTIRISH..15
8 .XULOSA….….….….….….….….….….….….….….….….…………16
9 .FOYDALANILGAN  ADABIYOTLAR ….….….….….….…..............17
10 . QO’SHIMCHA ADABIYOTLAR……………………………....18
1 KIRISH
     1.  Hozirgi kunda '‘Loyiha” va "Loyihani boshqarish” so'zlari 
rahbarlar tomonidan turli xil sohalar va boshqaruv darajalarida 
ishlatiladigan terminologiyada mustahkam o'mashgan.  Loyiha 
tashkiloti atamasi loyiha jamoasi loyiha hayoti davomida 
foydalanadigan muvofiqlashtirish, aloqa va boshqaruv uslubini 
anglatadi. Zamonaviy biznes muhitida loyihalarning muvaffaqiyatli 
amalga oshirilishi tashkilotning o‘sishi va raqobatbardoshligini 
ta'minlashda muhim ahamiyatga ega. Loyiha tipidagi tashkiliy 
tuzilma, o‘z navbatida, resurslarni samarali taqsimlash, jarayonlarni
optimallashtirish va jamoalar o‘rtasidagi hamkorlikni kuchaytirish 
uchun zaruriy sharoitlarni yaratadi.  Loyiha turidagi tashkilot 
tuzilimi, har qanday loyiha muvaffaqiyatining asosi 
hisoblanadi. Bugungi kunda, tez o'zgarib borayotgan muhit 
va resurslarning cheklanganligi sababli, loyihalarni samarali 
boshqarish zarurati ortib bormoqda. Loyihalar ko'pincha 
ko'p funksiyali jamoalarni, turli soha mutaxassislarini va 
murakkab jarayonlarni o'z ichiga oladi, shuning uchun aniq 
va samarali tashkilot tuzilmasini yaratish muhim ahamiyatga
ega.
2 Loyiha turidagi tashkilot tuzilishi, loyiha maqsadlariga 
erishishni ta'minlash, resurslarni optimallashtirish, jamoa 
a'zolari o'rtasida samarali aloqa o'rnatish va xavf-xatarlarni 
boshqarish imkonini beradi. Boshqacha aytganda, yaxshi 
tuzilgan tashkilot tuzilmasi, loyiha jarayonlarining har bir 
bosqichini rejalashtirish va amalga oshirishda muhim rol 
o'ynaydi.
Loyiha tipidagi tashkiliy tuzilma, o‘z ichiga loyihaning maqsad va 
vazifalarini, jamoalar o‘rtasidagi aloqalarni, resurslarni taqsimlash 
va monitoring mexanizmlarini oladi. Bu tuzilma, ayniqsa, 
murakkab va ko‘p qirrali loyihalar uchun muhimdir, chunki u turli 
bo‘limlar va mutaxassislar o‘rtasidagi o‘zaro hamkorlikni 
ta'minlaydi.
Shu bilan birga, loyiha boshqaruvining zamonaviy tendentsiyalari, 
uslublari va metodologiyalari bilan tanishish, loyihani 
muvaffaqiyatli amalga oshirishda qo‘llaniladigan samarali 
strategiyalarni belgilash imkonini beradi.
3 LOYIHA BOSHQARUVIDA LOYIHA
TASHKILOTI
2. Loyiha tashkiloti atamasi loyiha jamoasi loyiha hayoti davomida 
foydalanadigan muvofiqlashtirish, aloqa va boshqaruv uslubini 
anglatadi. Loyihani tashkil qilishni qo'llash orqali biz resurslarni 
optimallashtiramiz, rollar va mas'uliyatlar haqida aniq muloqotni 
ta'minlaymiz va yuzaga kelishi mumkin bo'lgan to'siqlarni 
kamaytiramiz.
Loyiha menejerlari 
loyihadan oldin va loyiha 
davomida jamoa a'zolarini 
moslashtirish uchun loyiha 
tashkilotidan foydalanamiz. 
Jarayon bizning ish 
jarayonidagi buzilishlarni va jamoa a'zolari o'rtasidagi nizolarni 
minimallashtiradi, shuningdek, loyihada ishtirok etgan jamoa 
a'zolari o'rtasida maksimal samaradorlikka olib keladi.
Loyihani tashkil etishning mukammal strategiyasi va bajarilishi 
muhim bo'lsa-da, biz yomon tashkil etilgan loyihaning imkoniyat  
narxini ham hisobga olishimiz kerak.
4  Entoni C. Teylor, SME Strategy Management Consulting 
kompaniyasining boshqaruvchi hamkori va yetakchi fasilitatori 
tashkiliy boshqaruvni strategik tarzda amalga oshirishga yordam 
berish uchun yuqori darajadagi rahbarlar bilan ishlaydi. Uning 
ta'kidlashicha, loyihani tashkil etishning ijobiy atributlari 
loyihaning turli manfaatdor tomonlarga ega bo'lishini hisobga olib, 
resurslarni ustuvorlashtirish va yaxshiroq taqsimlashdir. Teylorning
so'zlariga ko'ra, agar loyihani tashkil etish va strategiyasi 
loyihaning muhim qismi bo'lmasa, odamlar qaerga borishlarini 
bilmaydigan "bir nechta maqsadli tuzoqqa" tushib qolish oson. Bu 
jamoa a'zolari o'rtasida turli xil umidlarni keltirib chiqaradi, bu 
ularning aylana bo'ylab aylanishiga va xavfdan qochishga olib 
keladi. Teylorning
so'zlariga ko'ra,
loyihani
boshqarishning yaxshi
tashkil etilgan
tashkiloti "bir maqsad"
yechimini yaratadigan
narsaning bir qismidir,
bu erda hamma biznes qiymatini qayerga etkazishini biladi.
5  Tashkilot strukturasini belgilash
 Boshqaruv jamoasi:  Loyiha rahbari, loyiha menejeri, 
muhandislar, dizaynerlar va boshqa zarur mutaxassislar.
. Rollarni va mas'uliyatlarni taqsimlash
 Har bir jamoa a'zosining roli aniq belgilanishi muhim. 
Masalan:
o Loyiha rahbari:  Loyihaning umumiy boshqaruvi va 
strategik qarorlar.
o Menejerlar:  Kichik bo'limlar yoki vazifalar uchun 
mas'uliyat.
o Mutaxassislar:  Texnik ishlar, tadqiqotlar, dizayn.
  Resurslarni rejalashtirish
 Inson resurslari:  Jamoa a'zolarining malaka va tajribasini 
tahlil qilish.
Entoni C Teylor
Teylor imkoniyat
xarajati haqida batafsil
ma'lumot beradi: "Agar
6 u siz uchun ishlamasa, bu qancha turadi? Agar jamoa a'zolari to'g'ri
ustuvorliklarga e'tibor qaratishmasa, ular x, y va z ni loyiha 
ustuvorliklaridan tashqarida bajaradilar va taraqqiyotga to'sqinlik 
qiladilar. Agar odamlar qaerga ketayotgani aniq bo'lmasa, ular 
atrofdagilarning xohish-istaklari, ehtiyojlari va umidlarini 
bilmasdan ketishadi. Xo'sh, jalb qilish, yollash, qayta tayyorlash va 
unumdorlikni yo'qotish qancha turadi.
Tashk ilot  t uzilmasining ahamiy at i v a 
maqsadlari.
     3. Muvofiqlashtirish
Tashkilot tuzilmasi orqali barcha bo'linmalar va 
xodimlarning harakatlarini muvofiqlashtirish mumkin.
      Mas'uliyat Taqsimoti
7 Tashkiliy tuzilma orqali har bir xodimning vazifalari va 
masulyatlari aniq belgilanadi.
      Samaradorlik
Optimal tashkiliy tuzilma loyihaning maqsadlariga 
erishish uchun samarali mehnat taqsimoti.
8 Funk sional, div izional v a mat rit sa 
t urlari .
     4 . Funksional Tuzilma
Xodimlar ixtisosligiga ko'ra bo'linmalarga birlashtiriladi. 
Bu tuzilma murakkab vazifalarni bajarish uchun 
maqsadga muvofiq.     
   Divizional Tuzilma
Mahsulot, xizmat yoki hududiy jihatdan tashkil qilinadi. 
Bu tuzilma moslashuvchan va tez o'zgaruvchan bozor 
talablariga muvofiq.
        Matrits Tuzilma
Xodimlar bir necha rahbarlarga bo'ysunadi va bir necha 
faoliyat yo'nalishlarida ishlaydi. Bu tuzilma loyihalarni 
amalga oshirishda maqsadga muvofiq.
9 Tashk ilot  t uzilmasi dizay nining asosiy  
bosqichlari.
  5.  Tahlil
Joriy tuzilmani o'rganish va uning kamchiliklarini 
aniqlash.
     Loyihalash
Yangi tuzilmani yaratish, lavozimlar va bo'linmalarni 
belgilash.
     Amalga Oshirish
10 Yangi tuzilmani joriy etish va samaradorligini nazorat 
qilish .
Loyihani tashkil etishning funktsional tuzilishi.
   6 .Loyihani boshqarish tashkiloti tuzilmasini yaratish va muloqot 
qilish loyihada ishtirok etuvchilar o'rtasida strategiya va qarashlarni
bog'lashga yordam beradigan vositalardan biridir. Loyihani tashkil 
etish tuzilmasini ishlab chiqish, oxir-oqibat, loyiha boshlanishidan 
oldin uzilishlar, o'zaro bog'liqliklar, mojarolar, noaniqlik va 
chalkashliklarni kamaytiradi.
Loyihani boshqarishning tashkiliy tuzilmasi muayyan loyihada 
ishtirok etadigan odamlarning ierarxiyasi va vakolatlarini aniqlash 
11 uchun ishlatiladi. Struktura har bir jamoa a'zosining funktsiyasini 
va loyiha davomida guruh a'zolariga murojaat qilishlari uchun 
jadvaldagi hisobot satrlarini belgilaydi.
 Funksional bo'limlar:
o Moliya:  Byudjetni boshqarish, xarajatlarni nazorat qilish.
o Marketing:  Loyihani reklama qilish, bozorni o'rganish.
o Texnik:  Texnologik yechimlar va texnik xodimlar.
o
Kadrlar:  Xodimlarni tanlash, o'qitish va rivojlantirish.
Loyiha boshqaruvida tashkiliy tuzilmalarning uch turi mavjud: 
funktsional, matritsali va loyihalashtirilgan. Har bir loyiha 
strukturasi mavjud tashkiliy tuzilma doirasidagi jamoa a'zolarining 
vakolatlari, rollari va mas'uliyatlari bilan belgilanadi.
Loyihaning davomiyligi va tuzilishi
 Boshlanish:  Loyihaning boshlanishi va rejalashtirish jarayoni.
 Ijro etish:  Amaliy tadbirlar, texnik ishlar va ish jarayoni.
 Yakunlash:  Loyihaning tugashi, natijalarni baholash va 
hisobot tayyorlash.
12 Bu bosqichlar orqali biz loyihangiz uchun samarali va aniq 
tashkilot tuzilishini yaratishimiz mumkin. Har bir bosqichda 
ehtiyotkorlik va puxta rejalashtirish muhim ahamiyatga ega. 
Ikkita loyiha bir-biriga o'xshamaganligi sababli, hech qanday 
tashkiliy tuzilma aynan bir xil bo'lmaydi. Loyiha menejerining roli 
ushbu ramkalarning har
birida o'zgaradi va har bir
loyihaning tashkiliy
tuzilishi juda nozik. Har bir
ramkaning vertikal yoki
gorizontal
muvofiqlashtirilishini va
loyiha menejerining rolini
tushunish muvaffaqiyatli
strategiyani ishlab chiqishga yordam beradi.
Funktsional loyiha tashkiliy tuzilmasi
Loyihaning funktsional tashkiliy tuzilmasi o'z ierarxiyasini 
an'anaviy tarzda tashkil qiladi.
Funktsional loyiha tashkiliy tuzilmasi
13 Loyihaning funktsional tashkiliy tuzilmasi o'z ierarxiyasini 
an'anaviy tarzda ishlaydigan bo'limlar atrofida tashkil qiladi. 
Funktsional menejer har bir bo'limni boshqaradi va rahbarga 
hisobot beradi..
Mav sumiy  t ashk iliy  t uzilmalarni 
riv ojlant irish.
    7.  Moslashuvchanlik
Mavsumiy tashkiliy tuzilmalar o'zgaruvchan bozor 
talablariga moslashishi lozim.
    Jamoaviy Ish
Mavsumiy tuzilmalarda xodimlarni samarali birgalikda 
ishlashini ta'minlash muhim.
14      Avtomatlashtirish
Mavsumiy tuzilmalarda operatsion jarayonlarni
avtomatlashtirish juda muhim.
XULOSA
        8. Loyiha turidagi tashkilot tuzilimini ishlab chiqish jarayoni
bir nechta muhim bosqichlarni o'z ichiga oladi. Bular maqsadlarni
aniqlash, zarur rol va vazifalarni belgilash, jamoani shakllantirish
15 va samarali aloqa tizimini o'rnatishni o'z ichiga oladi. Loyihaning
muvaffaqiyatli amalga oshirilishi uchun monitoring va baholash,
risklarni boshqarish, hamda hujjatlarni rasmiylashtirish jarayonlari
muhim ahamiyatga ega. Har bir loyiha o'ziga xos bo'lgani uchun,
tashkilot tuzilishi va jarayonlarini moslashtirish zarur. Bu
yondashuv, loyihaning samaradorligini va natijalarini
oshirishgayordam beradi.
Ba'zi rivojlantirish tashkilotlari, barcha loyihalarni nazorat qiluvchi
va har bir loyiha uchun qaror qabul qilish tuzilmasini belgilovchi 
doimiy loyiha boshqaruv qo'mitasini tashkil etishni tanlashi 
mumkin. Bunday holatda, qo'mita loyiha takliflarini tasdiqlash va 
tashkilotning loyiha portfelini umumiy nazorat qilish, shuningdek, 
loyiha menejerlarini tanlash yoki tayinlash haqida qarorlar qabul 
qilishi mumkin.
Umuman olganda, samarali loyiha boshqaruvi, qaror qabul qilish 
va mas'uliyatni aniqlash jarayonlari orqali loyihaning 
muvaffaqiyatli amalga oshirilishini ta'minlaydi. 
Foydalanilgan adabiyotlar
Ovsyannikov, A. V. Algoritmlar va ma'lumotlar tuzilmalari: 
1-31 03 07 mutaxassisligi bo'yicha o'quv majmuasi
"Amaliy informatika (yo'nalishlar bo'yicha)". 1-qism / A.V.
16 Ovsyannikov, Yu.A.Pikman; BDU, Fak. ijtimoiy-madaniy
aloqa, bo'lim axborot texnologiyalari. - Minsk: BGU, 2015. -
124 b. : kasal. – Bibliografiya: b. 122
6. L. N. Domnin, Grafik nazariyasi elementlari: Prok. 
Nafaqa / L.
N. Domnin. - Penza: Penz nashriyoti. Davlat. Univ., 2007. - 
144 b.
75 ill., 13 jadval, bibliografiya 18 nom.
7. Niklaus Wirth, Algoritmlar va ma'lumotlar tuzilmalari. 
Yangi
Oberon + CD / Per uchun versiya. ingliz tilidan. Tkachev 
F.V. - M.:
DMK Press, 2010. - 272 b.:
https://www.workamajig.com/blog/project-
organizational-structure
https://twproject.com/blog/project-organizational-
structure-project-management/
Qo’shimcha adabiyotlar
1. Grama, A., Gupta, A., Karypis, G., & Kumar, V. 
(2003). Introduction to Parallel Computing. Addison-
Wesley.
17 2. Hennessy, J. L., & Patterson, D. A. (2011). 
Computer Architecture: A Quantitative Approach. 
Morgan Kaufmann.
3. Mattson, T. G., Sanders, B. A., & Massingill, B. L. 
(2004). Patterns for Parallel Programming. Addison-
Wesley.
4. Sanders, J., & Kandrot, E. (2010). CUDA by 
Example: An Introduction to General-Purpose GPU 
Programming. Addison-Wesley.
5. OpenCL Working Group. (2009). The OpenCL 
Specification, Version 1.0.29.
18

MAVZU : LOYIHA TURIDAGI TASHKILOT TUZILIMINI ISHLAB CHIQISH Mundarija 1 . KIRISH ….….….….….….….….….….….….….….………...............3 2. LOYIHA BOSHQARUVIDA LOYIHA TASHKILOTI NIMA……...5 3 .TASHKILIY TUZULMANI AHAMYATI…………………................8 4 .FUNKSIONAL, DIVIZIONAL VA MATRITSA TURLARI……….10 5. TASHKILOT TUZULMASI DIZAYININING ASOSIY BOSQICHLARI………………………………………………………..11 6 .LOYIHA BOSHQARUVIDA TASHKILIY TUZILMA NIMA…….. 12 7 .MAVSUMIY TASHKILIY TUZULMALARNI RIVOJLANTIRISH..15 8 .XULOSA….….….….….….….….….….….….….….….….…………16 9 .FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ….….….….….….…..............17 10 . QO’SHIMCHA ADABIYOTLAR……………………………....18 1

KIRISH 1. Hozirgi kunda '‘Loyiha” va "Loyihani boshqarish” so'zlari rahbarlar tomonidan turli xil sohalar va boshqaruv darajalarida ishlatiladigan terminologiyada mustahkam o'mashgan. Loyiha tashkiloti atamasi loyiha jamoasi loyiha hayoti davomida foydalanadigan muvofiqlashtirish, aloqa va boshqaruv uslubini anglatadi. Zamonaviy biznes muhitida loyihalarning muvaffaqiyatli amalga oshirilishi tashkilotning o‘sishi va raqobatbardoshligini ta'minlashda muhim ahamiyatga ega. Loyiha tipidagi tashkiliy tuzilma, o‘z navbatida, resurslarni samarali taqsimlash, jarayonlarni optimallashtirish va jamoalar o‘rtasidagi hamkorlikni kuchaytirish uchun zaruriy sharoitlarni yaratadi. Loyiha turidagi tashkilot tuzilimi, har qanday loyiha muvaffaqiyatining asosi hisoblanadi. Bugungi kunda, tez o'zgarib borayotgan muhit va resurslarning cheklanganligi sababli, loyihalarni samarali boshqarish zarurati ortib bormoqda. Loyihalar ko'pincha ko'p funksiyali jamoalarni, turli soha mutaxassislarini va murakkab jarayonlarni o'z ichiga oladi, shuning uchun aniq va samarali tashkilot tuzilmasini yaratish muhim ahamiyatga ega. 2

Loyiha turidagi tashkilot tuzilishi, loyiha maqsadlariga erishishni ta'minlash, resurslarni optimallashtirish, jamoa a'zolari o'rtasida samarali aloqa o'rnatish va xavf-xatarlarni boshqarish imkonini beradi. Boshqacha aytganda, yaxshi tuzilgan tashkilot tuzilmasi, loyiha jarayonlarining har bir bosqichini rejalashtirish va amalga oshirishda muhim rol o'ynaydi. Loyiha tipidagi tashkiliy tuzilma, o‘z ichiga loyihaning maqsad va vazifalarini, jamoalar o‘rtasidagi aloqalarni, resurslarni taqsimlash va monitoring mexanizmlarini oladi. Bu tuzilma, ayniqsa, murakkab va ko‘p qirrali loyihalar uchun muhimdir, chunki u turli bo‘limlar va mutaxassislar o‘rtasidagi o‘zaro hamkorlikni ta'minlaydi. Shu bilan birga, loyiha boshqaruvining zamonaviy tendentsiyalari, uslublari va metodologiyalari bilan tanishish, loyihani muvaffaqiyatli amalga oshirishda qo‘llaniladigan samarali strategiyalarni belgilash imkonini beradi. 3

LOYIHA BOSHQARUVIDA LOYIHA TASHKILOTI 2. Loyiha tashkiloti atamasi loyiha jamoasi loyiha hayoti davomida foydalanadigan muvofiqlashtirish, aloqa va boshqaruv uslubini anglatadi. Loyihani tashkil qilishni qo'llash orqali biz resurslarni optimallashtiramiz, rollar va mas'uliyatlar haqida aniq muloqotni ta'minlaymiz va yuzaga kelishi mumkin bo'lgan to'siqlarni kamaytiramiz. Loyiha menejerlari loyihadan oldin va loyiha davomida jamoa a'zolarini moslashtirish uchun loyiha tashkilotidan foydalanamiz. Jarayon bizning ish jarayonidagi buzilishlarni va jamoa a'zolari o'rtasidagi nizolarni minimallashtiradi, shuningdek, loyihada ishtirok etgan jamoa a'zolari o'rtasida maksimal samaradorlikka olib keladi. Loyihani tashkil etishning mukammal strategiyasi va bajarilishi muhim bo'lsa-da, biz yomon tashkil etilgan loyihaning imkoniyat narxini ham hisobga olishimiz kerak. 4

Entoni C. Teylor, SME Strategy Management Consulting kompaniyasining boshqaruvchi hamkori va yetakchi fasilitatori tashkiliy boshqaruvni strategik tarzda amalga oshirishga yordam berish uchun yuqori darajadagi rahbarlar bilan ishlaydi. Uning ta'kidlashicha, loyihani tashkil etishning ijobiy atributlari loyihaning turli manfaatdor tomonlarga ega bo'lishini hisobga olib, resurslarni ustuvorlashtirish va yaxshiroq taqsimlashdir. Teylorning so'zlariga ko'ra, agar loyihani tashkil etish va strategiyasi loyihaning muhim qismi bo'lmasa, odamlar qaerga borishlarini bilmaydigan "bir nechta maqsadli tuzoqqa" tushib qolish oson. Bu jamoa a'zolari o'rtasida turli xil umidlarni keltirib chiqaradi, bu ularning aylana bo'ylab aylanishiga va xavfdan qochishga olib keladi. Teylorning so'zlariga ko'ra, loyihani boshqarishning yaxshi tashkil etilgan tashkiloti "bir maqsad" yechimini yaratadigan narsaning bir qismidir, bu erda hamma biznes qiymatini qayerga etkazishini biladi. 5