logo

“Shifoxona” mavzusida relyatsion model yasash

Загружено в:

14.12.2024

Скачано:

0

Размер:

119.890625 KB
    SHAROF RASHIDOV NOMIDAGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
Intellektual tizimlar va kompyuter texnologiyalar
fakulteti
Kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari
yo‘nalishi
 
    2-LABORATORIYA ISHI
Mavzu : “Shifoxona” mavzusida relyatsion model yasash Relyatsion model  tamoyillari birinchi marta 1969-1970 yillarda E.F. Kodd 
tomonidan ishlab chiqilgan. Relyatsion ma'lumotlar bazalari bu tegishli 
ma'lumotlarni saqlash va ularga kirishni ta'minlash uchun ishlatiladigan 
ma'lumotlar bazalari. Relyatsion ma'lumotlar bazalari relyatsion modelga 
asoslanadi, ma'lumotlarni taqdim etishning qulay, vizual jadval usulidir. Bunday 
ma'lumotlar bazasi jadvalidagi har bir satr kalit deb ataladigan noyob 
identifikatorga ega bo'lgan yozuvdir.
Relyatsion ma'lumotlar modelining mantiqiy tuzilishi jadvallar (table), 
ko'rinishlar(view) va indekslar (index). Mantiqiy tuzilma fizik saqlash tuzilishidan 
farq qiladi. Ushbu ajratish ma'murlarga mantiqiy tuzilishdagi ma'lumotlarni 
o'zgartirmasdan fizik saqlash tizimini boshqarish imkonini beradi. Masalan, 
ma'lumotlar bazasi faylining nomini o'zgartirish unda saqlangan jadvallarga ta'sir 
qilmaydi. Yuqorida keltirilgan  “Shifoxona” relyatsion modeli tasvirlangan.
    Shifoxona jadvalida 6 ta atribut mavjud:
1-ID                                    2-Nomi                  
3-Ish_vaqti               
4-Shifokor_soni        
5-Bemor_soni           
6Manzili                                                                              
                                                                                                           
   Tibbiy xodim jadvalida 5 ta atribut bor.
1-ID                       
2-FISH                  
3-Lavozimi            
4-Ish vaqti              
5-Yashash.manzil   
  Bo’lim jadvalida 6 ta atribut bor.
1-2ID                         
2-Terapetik              
3-Jarrohlik              
4-Kardiologiya       
5-Onkologiya           
6-Reanimatsiya       
                                                                                                    
 bemor jadvalida 6 ta atribut mavjud.
1-ID                            2-FISH                       
3-Yashash manzili      
4-t.sanasi                     
5-tel.raqam                  
6-ish joyi                      
                                                                                                      
 xona jadvalida 5 ta atribut mavjud.
1-ID                              
2-Raqami                     
3-Nomi                         
4-Joylashuvi                 
5-Maydoni                    
                                                                                                                                     
  xizmatlari jadvalida 5 ta atribut mavjud.
1-ID                               
2-Diagnostika                
3-Jarrohlik                      
4-Davolash                     
5-Psixologik yordam       
                                                                                                     
 kasallik jadvalida 5 ta atribut mavjud.
1-ID                                    2-Nomi                              
3-Sababi                            
4-Belgilari                         
5-Davolash.xarajatlari                                                                  
    Ichki mohiyatlar o’rtasidagi bog’lanishlar:
Shifoxona va tibbiy xodimlar 1:M.
Bo’lim va shifoxona M:1.
Xizmatlari va bemor M:1.
Shifoxona va bemor 1:M.
Bemor va xona 1:1.
Bemor va kasallik turi 1:M.
  Xulosa.
Relyatsion ma'lumotlar modeli zamonaviy ma'lumotlar bazalarini tashkil qilish va 
boshqarishning asosiy usulidir. U ma'lumotlar o'rtasidagi aloqalarni aniq belgilash  va ma'lumotlarni samarali saqlashni ta'minlaydi. Relyatsion model SQL tili 
yordamida qo'llanilib, turli tizimlarda ishlash imkoniyatini beradi. Shuningdek, 
normalizatsiya orqali ma'lumotlar bazasining samaradorligini oshirish va 
redundansiyani kamaytirish mumkin. Relyatsion modelning o'ziga xos 
xususiyatlari va afzalliklari uni barcha turdagi ma'lumotlar bazalari tizimlarida 
keng qo'llaniladigan vositaga aylantiradi .

SHAROF RASHIDOV NOMIDAGI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI Intellektual tizimlar va kompyuter texnologiyalar fakulteti Kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari yo‘nalishi 2-LABORATORIYA ISHI Mavzu : “Shifoxona” mavzusida relyatsion model yasash

Relyatsion model tamoyillari birinchi marta 1969-1970 yillarda E.F. Kodd tomonidan ishlab chiqilgan. Relyatsion ma'lumotlar bazalari bu tegishli ma'lumotlarni saqlash va ularga kirishni ta'minlash uchun ishlatiladigan ma'lumotlar bazalari. Relyatsion ma'lumotlar bazalari relyatsion modelga asoslanadi, ma'lumotlarni taqdim etishning qulay, vizual jadval usulidir. Bunday ma'lumotlar bazasi jadvalidagi har bir satr kalit deb ataladigan noyob identifikatorga ega bo'lgan yozuvdir. Relyatsion ma'lumotlar modelining mantiqiy tuzilishi jadvallar (table), ko'rinishlar(view) va indekslar (index). Mantiqiy tuzilma fizik saqlash tuzilishidan farq qiladi. Ushbu ajratish ma'murlarga mantiqiy tuzilishdagi ma'lumotlarni o'zgartirmasdan fizik saqlash tizimini boshqarish imkonini beradi. Masalan, ma'lumotlar bazasi faylining nomini o'zgartirish unda saqlangan jadvallarga ta'sir qilmaydi.

Yuqorida keltirilgan “Shifoxona” relyatsion modeli tasvirlangan. Shifoxona jadvalida 6 ta atribut mavjud: 1-ID

2-Nomi 3-Ish_vaqti 4-Shifokor_soni 5-Bemor_soni 6Manzili Tibbiy xodim jadvalida 5 ta atribut bor. 1-ID 2-FISH 3-Lavozimi 4-Ish vaqti 5-Yashash.manzil Bo’lim jadvalida 6 ta atribut bor. 1-2ID 2-Terapetik 3-Jarrohlik 4-Kardiologiya 5-Onkologiya 6-Reanimatsiya bemor jadvalida 6 ta atribut mavjud. 1-ID

2-FISH 3-Yashash manzili 4-t.sanasi 5-tel.raqam 6-ish joyi xona jadvalida 5 ta atribut mavjud. 1-ID 2-Raqami 3-Nomi 4-Joylashuvi 5-Maydoni xizmatlari jadvalida 5 ta atribut mavjud. 1-ID 2-Diagnostika 3-Jarrohlik 4-Davolash 5-Psixologik yordam kasallik jadvalida 5 ta atribut mavjud. 1-ID