A1 Tarmoq protokollarini o’rnatish va sozlash

Загружено в:

07.11.2024

Скачано:

0

Размер:

204.40625 KB

Скачать

Tarmoq protokollarini
o’rnatish va sozlash.
TCP/IP protokoli orqali
tarmoqdagi
kompyuterlarni
aniqlash

TCP/IP

"TCP/IP" atamasi odatda TCP va IP protokollari bilan bog'liq bo'lgan hamma
narsani anglatadi. Bular nafaqat ko'rsatilgan nomlarga ega bo'lgan ponksiyonlar,
balki TCP va IP va amaliy dasturlardan foydalanishga asoslangan protokollardir.

TCP/IP stekining asosiy vazifasi paketlar quyi tarmoqlarini shlyuzlar orqali
ulashdir. Har bir tarmoq o'z tarmog'ida ma'lumot almashish uchun ishlaydi, lekin
shlyuz boshqa tarmoqdan paketni qabul qilishi va uni belgilangan manzilga
etkazishi mumkin deb taxmin qilinadi. Bitta tarmoqdan paket boshqa kichik
tarmoqqa butun tarmoq bo'ylab paketlarni uchdan uchiga yo'naltirishni
ta'minlaydigan bir qator shlyuzlar orqali uzatiladi.

Gateway - bu tarmoqlar o'rtasidagi ulanish nuqtasi. Bunday holda, mahalliy
tarmoqlar ham, global tarmoqlar ham ulanishi mumkin. Shlyuz maxsus
qurilmalar, masalan, marshrutizatorlar yoki paketlarni marshrutlash funksiyalarini
bajaradigan dasturiy ta'minotga ega kompyuterlar bo'lishi mumkin.

Marshrutlash - bu paketning bir tarmoqdan ikkinchisiga o'tadigan yo'lini
aniqlash tartibi.

TCP/IP tarmoqlarida

Kadr - bu tarmoq interfeysi tomonidan qabul qilinadigan/yuboriladigan
ma'lumotlar blokidir.

IP-paket IP modul va tarmoq interfeysi o'rtasida almashinadigan ma'lumotlar
blokidir.

UDP datagramma IP moduli va UDP moduli o'rtasida almashinadigan
ma'lumotlar blokidir.

TCP segmenti IP moduli va TCP moduli o'rtasida almashinadigan ma'lumotlar
blokidir.

Ilova xabari - bu tarmoq dastur dasturlari va transport sathi protokollari o'rtasida
almashinadigan ma'lumotlar blokidir.

Inkapsulyatsiya - bu bitta protokol formatidagi ma'lumotlarni boshqa protokol
formatiga qadoqlash usuli. Masalan, IP-paketni Ethernet ramkasiga yoki TCP
segmentini IP-paketga o'rash. Ethernet-da IP-inkapsulyatsiya holatida biz IP-
paketni Ethernet ramkasida ma'lumot sifatida joylashtirish yoki IP-da TCP
inkapsulyatsiyasi bo'lsa, TCP segmentini IP-paketdagi ma'lumotlar sifatida
joylashtirish, keyin ma'lumotlarni uzatishda gaplashamiz. kommutatsiya qilingan
kanallar orqali paketlarni endi SLIP paketlarga yoki PPP ramkalariga
"bo'laklash".

Yuqori qatlamli protokollarni TCP/IP
protokollariga inkapsulyatsiya qilish
Ma'lumotlar bloki
TCP ma'lumotlar bloki , butun dastur
qatlami xabarini o'z ichiga oladiTCP
TCP ma'lumotlar bloki , butun dastur
qatlami xabarini o'z ichiga oladiTCP IP
IP Ilova qatlami (HTTP, FTP)
TCP
IP

Mahalliy tarmoqlar va jismoniy
qatlam

Lokal tarmoqlar - kichik geografik hududlarni qamrab oluvchi
yuqori tezlikdagi, past xatoli tarmoqlar.

Eng keng tarqalgan LAN texnologiyalari

Ethernet

Tarqalgan tolali ma'lumotlar interfeysi ( FDDI)

Token Ring

Ethernet standarti eng keng tarqalgan LAN standartidir. Bir
nechta variant mavjud (IEEE 802.3)

LAN va havola qatlami

Ethernet protokollarining havola qatlami ikkita qurilmani to'g'ridan-to'g'ri
bog'laydigan jismoniy orqali ma'lumotlarni uzatishni ta'minlaydi.

Tarmoq qurilmalariga murojaat qilish uchun media kirishni boshqarish
manzillari ( MAC manzillari) ishlatiladi.

Ethernet freymida maqsad manzili, manba manzili, tip maydoni va
ma'lumotlar mavjud. MAC manzili hajmi 6 bayt. Har bir tarmoq adapteri o'z
tarmoq manziliga ega. Adapter tarmoqni "tinglaydi", unga qaratilgan kadrlarni
qabul qiladi va FF : FF:FF:FF:FF:FF manzilli kadrlarni uzatadi va tarmoqqa
kadrlarni yuboradi.
08 : 00 : 09 : 8 A:
23: D4 08 :
00 :20:12:2F:23 0 1:
00 :12:43:45:12

IP

IP protokoli TCP/IP oilasidagi protokollarning butun ierarxiyasida
eng muhim hisoblanadi. TCP/IP paketlarini Internet orqali
taqsimlashni boshqarish uchun foydalaniladi. IP-ga tayinlangan
turli funktsiyalar orasida quyidagilar mavjud:

Internetda ma'lumotlarni uzatishning asosiy tushunchasi va birligi
bo'lgan paketning ta'rifi. Ushbu IP-paket datagram deb ataladi;

Internetda foydalaniladigan manzillar sxemasini aniqlash;

ma'lumotlar havolasi qatlami (tarmoqqa kirish qatlami) va transport
qatlami o'rtasida ma'lumotlarni uzatish (boshqacha qilib aytganda,
transport ma'lumotlargrammalarini bog'lanish qatlami ramkalariga
multiplekslash);

tarmoq orqali paketlarni marshrutlash, ya'ni. paketni qabul qiluvchi
mashinaga o'tkazish uchun paketlarni bir shlyuzdan ikkinchisiga
o'tkazish;

Bo'laklardan transport qatlami paketlarini "bo'laklash" va yig'ish.

IP manzillash

IP- manzillash IP protokolining asosidir ( Internet
Protocol ). Har bir LAN yagona IP manziliga ega
bo'lishi kerak. Tarmoq ichida har bir tugun IP-
manzilga ega, bu noyob 32-bitli mantiqiy manzildir.

IP- manzillash tarmoq darajasida amalga oshiriladi.
Manzillar bir tekis manzil maydonini tashkil etuvchi
MAC manzillaridan farqli o'laroq , IP manzillar
ierarxik tuzilishga ega.

Har bir tashkilot alohida, noyob tarmoq sifatida
qaraladi, u bilan aloqa o'rnatiladi va keyin alohida
xost bilan bog'lanadi.

IP- manzillar sinflari

Har bir 32-bitli IP- manzil 4 oktetga bo'lingan:

xxx.xxx.xxx.xxx , bu erda xxx 0-255 oralig'idagi raqam.

Har bir IP- manzil ikki qismdan iborat: tarmoq raqami va xost raqami.

A klassi davlat organlari uchun ajratilgan manzillardan iborat;

B toifasi - o'rta tashkilotlar uchun manzillar

C sinfi - boshqa tashkilotlar uchun manzillar
Xost raqami (24 bit)Tarmoq raqami (7 bit)0
Xost raqami (16 bit)Tarmoq raqami (14 bit)01
Xost raqami (8 bit)Tarmoq raqami (21
bit)11 0A
B
C

IP- manzillar sinflari
Sinf Qiymatlar
diapazoni
birinchi oktet Mumkin
tarmoqlar soni Mumkin bo'lgan
tugunlar soni
A 1 - 126 126 16777214
B 128 - 191 16382 65534
C 192 - 223 2097150 254
D 224 - 239 - 228
E 240 - 247 - 227

Subnets

Tashkilot ehtiyojlari uchun ajratilgan tarmoqni alohida
qismlarga - pastki tarmoqlarga bo'lish mumkin. Tarmoq
manzili kabi, quyi tarmoq manzili ham noyobdir. Quyi
tarmoqdan foydalanish tashqi foydalanuvchilarga ta'sir
qilmaydi, lekin tashkilot ichida quyi tarmoq tizimli birlik sifatida
qaraladi.
172.16.1.0 172.16.2.0172.16.3.0

Pastki tarmoqni maskalash

Subtarmoqlar tashqi dunyodan pastki tarmoq maskalari deb
ataladigan niqoblar yordamida yashiringan . Ularning yordami
bilan qurilmalarga qaysi qism quyi tarmoq manzili va qaysi qismi
xost manzili ekanligi aytiladi.

IP- manzilga o'xshash 4 oktetga bo'lingan 32 bitli ikkilik
raqamdir . Subtarmoq niqobi tarmoq va pastki tarmoq qismlarida
hammasi, xost manzili qismida esa nolga ega.

Masalan, 172.16.1.0 - 172.16.254.0 tarmoqlari uchun niqob
255.255.255.0 bo'ladi.

ARP va RARP

ARP protokoli (RFC 826) . Manzilni aniqlash protokoli IP manzili Ethernet
manziliga mos kelishini aniqlash uchun ishlatiladi. Protokol mahalliy
tarmoqlarda qo'llaniladi. Xaritalash faqat IP-paketlar yuborilgan paytda sodir
bo'ladi, chunki faqat shu daqiqada IP va Ethernet sarlavhalari yaratiladi. Manzil
xaritasi ARP jadvalini qidirish orqali amalga oshiriladi.

Soddalashtirilgan holda, ARP jadvali ikkita ustundan iborat:
IP manzili Ethernet manzili
223.1.2.1 08:00:39:00:2F:C3
223.1.2.3 08:00:5A:21:A7:22
223.1.2.4 08:00:10:99:AC:54 
Birinchi ustunda IP manzil, ikkinchi
ustunda Ethernet manzili mavjud.
Qidiruv jadvali zarur, chunki
manzillar tasodifiy tanlanadi va
ularni hisoblash algoritmi yo'q. Agar
mashina boshqa tarmoq
segmentiga o'tsa, uning ARP
jadvalini o'zgartirish kerak.

ICMP

ICMP protokoli (Internet Control Message Protocol) internet tarmog i ʻ
qatlamiga tegishli. Protokol axborot yuborish va xabarlarni boshqarish
uchun ishlatiladi. Quyidagi turdagi xabarlar qo'llaniladi:

Oqimni boshqarish - agar qabul qiluvchi mashina (shlyuz yoki ma'lumotni
haqiqiy qabul qiluvchi) ma'lumotni qayta ishlashga ulgurmasa, bu xabar
tarmoq orqali paketlarni yuborishni to'xtatadi.

Erib bo'lmaydigan manzilni aniqlash - agar paket o'z manziliga etib bora
olmasa, paketni yetkazib bera olmaydigan shlyuz bu haqda paket
jo'natuvchisiga xabar beradi. Paketda IP manzili ko'rsatilgan mashina ham
xabarni yetkazib berishning iloji yo'qligi haqida xabar berishi mumkin. Faqat
bu holatda biz TCP va UDP portlari haqida gaplashamiz, ular biroz keyinroq
muhokama qilinadi.

Yo'naltiruvchi marshrutlash - agar shlyuz paketni yetkazib bera olmasa, bu
xabar yuboriladi, ammo bu borada ba'zi fikrlar mavjud, ya'ni boshqa
shlyuzning manzili.

Masofaviy xostni tekshirish - bu holda ICMP Echo Message deb
ataladigan xabar ishlatiladi. Agar masofaviy mashinada TCP/IP stekining
mavjudligini tekshirish zarur bo'lsa, unga ushbu turdagi xabar yuboriladi.
Tizim ushbu xabarni olgandan so'ng, u darhol qabul qilinganligini tasdiqlaydi.

UDP

UDP ( User Datagram Protocol ) TCP/IP protokoli stekida ishlatiladigan ikkita
transport sathi protokollaridan biridir. UDP ilova dasturiga o'z xabarlarini tarmoq
orqali minimal qo'shimcha xarajatlar bilan, amaliy qatlam protokollarini IP ga
o'tkazishga imkon beradi. Biroq, ilova dasturining o'zi xabarning belgilangan
manzilga etkazilganligini tasdiqlash haqida g'amxo'rlik qilishi kerak.

Sarlavhadagi portlar UDP protokolini ilovalardan xabarlarni yig'ish va protokol
qatlamiga yuborish imkonini beruvchi multipleksor sifatida belgilaydi. Bunday
holda, dastur ma'lum bir portdan foydalanadi. Tarmoq orqali muloqot qiladigan
ilovalar turli portlardan foydalanishi mumkin, bu paket sarlavhasida aks
ettirilgan. Hammasi bo'lib 216 xil portni aniqlash mumkin. Dastlabki 256 ta port
"ma'lum xizmatlar" deb ataladi, ular, masalan, DNS xizmatiga tayinlangan UDP
53 portini o'z ichiga oladi.

UDP-ga asoslangan eng mashhur xizmatlar BIND domen nomlari xizmati va
NFS taqsimlangan fayl tizimidir.

TCP

TCP ( Transferni boshqarish protokoli ) - bu " ulanishga yo'naltirilgan,
uchdan uchgacha ishonchli protokol " ( RFC bo'yicha ).

ning ishonchliligi shundan iboratki, ma'lumotlar manbai, agar u ma'lum
vaqt ichida qabul qiluvchidan muvaffaqiyatli qabul qilinganligi to'g'risida
tasdiqni olmasa, uni yuborishni takrorlaydi. Ushbu mexanizm qayta uzatish
bilan ijobiy xabardorlik (PAR) deb ataladi . Biz avval aniqlaganimizdek, TCP
terminlarida uzatish birligi (ma’lumotlar paketi, xabar va boshqalar) segment
deyiladi. TCP sarlavhasida nazorat summasi maydoni mavjud. Agar uzatish
paytida ma'lumotlar buzilgan bo'lsa, TCP segmentlarini IP-paketlardan
ajratuvchi modul buni nazorat summasi yordamida aniqlashi mumkin.
Buzilgan paket yo'q qilinadi va manbaga hech narsa yuborilmaydi. Agar
ma'lumotlar buzilmagan bo'lsa, u ilova xabarlari yig'ilishiga uzatiladi va
manbaga tasdiqnoma yuboriladi.

TCP

Ulanish yo'nalishi ma'lumotlar segmentini yuborishdan oldin manba va maqsad
TCP modullari boshqaruv ma'lumotlarini almashishi bilan belgilanadi. Bu
almashish qo'l siqish (so'zma-so'z "qo'l siqish") deb ataladi . TCP uch fazali
qo'l silkitishdan foydalanadi:

Manba belgilangan manzil bilan bog'lanishni unga ketma-ketlik raqamlarini
sinxronlashtirish (SYN) bayrog'i bilan paketni yuborish orqali o'rnatadi. Ketma-
ketlikdagi raqam ilova xabaridagi paket raqamini aniqlaydi. Bu 0 yoki bitta bo'lishi shart
emas. Ammo boshqa barcha raqamlar uni asos sifatida ishlatadi, bu esa paketlarni
to'g'ri tartibda to'plash imkonini beradi;

Qabul qiluvchi SYN kvitansiyasini
tasdiqlash maydonida manba tomonidan
o'rnatilgan raqamga mos keladigan raqam
bilan javob beradi. Bundan tashqari,
"ketma-ket raqam" maydonida manba
tomonidan so'ralgan raqam ham ko'rsatilishi
mumkin;

Manba maqsad segmentini qabul
qilganligini tasdiqlaydi va ma'lumotlarning
birinchi qismini yuboradi.

Windows soketlari

Windows soketlari (Winsock) - standart TCP/IP
stekini amalga oshirishdagi har qanday
o'zgarishlarni hisobga olmasdan TCP/IP stek bilan
ishlay oladigan amaliy dasturlarni ishlab chiqish
imkonini beradi .

Windows 2000 operatsion tizimi Winsock 2.0 ni
qo'llab-quvvatlaydi .

Winsock standarti TCP/IP ilovalaridagi farqlarga
qaramay o'zgarmaydigan izchil dastur interfeysi
( API ) qo'ng'iroqlarini ta'minlash uchun mo'ljallangan
.

Nomlar rezolyutsiyalari

Domen nomlari tizimi (DNS - Domen nomlari tizimi) IP
manzillarni nomlarga solishtirishning standart usulidir .

Domen nomi maydoni - bu ildiz domenidan (“.”) individual
xostgacha bo'lgan barcha domenlarning daraxt tuzilishi.

DNS tizimi Internetda paydo bo'lishidan oldin , barcha nomlar
hosts.txt boshqaruv faylida ro'yxatga olinishi kerak edi .

Ildiz domenlari domen nomlarining birinchi darajasidir. Ular
tashkilot turini tavsiflaydi ( *.com, *.edu ) yoki geografik joylashuvi
(*.ru, *.fr ).

Domen nomlari serverlari ( DNS serverlari) domen nomlarini IP
manzillarga aylantirish uchun tashkil etilgan .

IP manzillar o'rtasidagi yozishmalar haqida ma'lumot almashish
uchun maxsus xizmatlardan foydalaniladi .

TCP/IP

Windows 2000
o'rnatilgan kompyuter
uchun ulanishni
o'rnatish quyidagilarni
o'z ichiga oladi:

Tarmoq komponentlarini
sozlash

TCP/IP

TCP/IP protokoli
parametrlarini sozlash

DNS va WINS serverlariga
IP manzillarni tayinlash
(ularni o'rnatish uchun
"Kengaytirilgan" tugmasi
yordamida chaqirilgan
oynadan foydalaning .

Tarmoq protokollarini o’rnatish va sozlash. TCP/IP protokoli orqali tarmoqdagi kompyuterlarni aniqlash

TCP/IP  "TCP/IP" atamasi odatda TCP va IP protokollari bilan bog'liq bo'lgan hamma narsani anglatadi. Bular nafaqat ko'rsatilgan nomlarga ega bo'lgan ponksiyonlar, balki TCP va IP va amaliy dasturlardan foydalanishga asoslangan protokollardir.  TCP/IP stekining asosiy vazifasi paketlar quyi tarmoqlarini shlyuzlar orqali ulashdir. Har bir tarmoq o'z tarmog'ida ma'lumot almashish uchun ishlaydi, lekin shlyuz boshqa tarmoqdan paketni qabul qilishi va uni belgilangan manzilga etkazishi mumkin deb taxmin qilinadi. Bitta tarmoqdan paket boshqa kichik tarmoqqa butun tarmoq bo'ylab paketlarni uchdan uchiga yo'naltirishni ta'minlaydigan bir qator shlyuzlar orqali uzatiladi.  Gateway - bu tarmoqlar o'rtasidagi ulanish nuqtasi. Bunday holda, mahalliy tarmoqlar ham, global tarmoqlar ham ulanishi mumkin. Shlyuz maxsus qurilmalar, masalan, marshrutizatorlar yoki paketlarni marshrutlash funksiyalarini bajaradigan dasturiy ta'minotga ega kompyuterlar bo'lishi mumkin.  Marshrutlash - bu paketning bir tarmoqdan ikkinchisiga o'tadigan yo'lini aniqlash tartibi.

TCP/IP tarmoqlarida  Kadr - bu tarmoq interfeysi tomonidan qabul qilinadigan/yuboriladigan ma'lumotlar blokidir.  IP-paket IP modul va tarmoq interfeysi o'rtasida almashinadigan ma'lumotlar blokidir.  UDP datagramma IP moduli va UDP moduli o'rtasida almashinadigan ma'lumotlar blokidir.  TCP segmenti IP moduli va TCP moduli o'rtasida almashinadigan ma'lumotlar blokidir.  Ilova xabari - bu tarmoq dastur dasturlari va transport sathi protokollari o'rtasida almashinadigan ma'lumotlar blokidir.  Inkapsulyatsiya - bu bitta protokol formatidagi ma'lumotlarni boshqa protokol formatiga qadoqlash usuli. Masalan, IP-paketni Ethernet ramkasiga yoki TCP segmentini IP-paketga o'rash. Ethernet-da IP-inkapsulyatsiya holatida biz IP- paketni Ethernet ramkasida ma'lumot sifatida joylashtirish yoki IP-da TCP inkapsulyatsiyasi bo'lsa, TCP segmentini IP-paketdagi ma'lumotlar sifatida joylashtirish, keyin ma'lumotlarni uzatishda gaplashamiz. kommutatsiya qilingan kanallar orqali paketlarni endi SLIP paketlarga yoki PPP ramkalariga "bo'laklash".

Yuqori qatlamli protokollarni TCP/IP protokollariga inkapsulyatsiya qilish Ma'lumotlar bloki TCP ma'lumotlar bloki , butun dastur qatlami xabarini o'z ichiga oladiTCP TCP ma'lumotlar bloki , butun dastur qatlami xabarini o'z ichiga oladiTCP IP IP Ilova qatlami (HTTP, FTP) TCP IP

Mahalliy tarmoqlar va jismoniy qatlam  Lokal tarmoqlar - kichik geografik hududlarni qamrab oluvchi yuqori tezlikdagi, past xatoli tarmoqlar.  Eng keng tarqalgan LAN texnologiyalari  Ethernet  Tarqalgan tolali ma'lumotlar interfeysi ( FDDI)  Token Ring  Ethernet standarti eng keng tarqalgan LAN standartidir. Bir nechta variant mavjud (IEEE 802.3)

A1 Tarmoq protokollarini o’rnatish va sozlash

07.11.2024

0

204.40625 KB

Похожие