Antarktida materigi hayvonot dunyosi
![Antarktida materigi
hayvonot dunyosi](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_1.png)
![A ntarktika quruqlikda yashaydigan hayvonlarga kambag’al.
Quruqlikda yashovchi sutemizuvchilar u yerda yo’q, lekin ba’zi bir xil
chuvalchanglar, tuban qisqichbaqalar va qanotsiz hasharotlar tarqalgan.
Qanotlarining yo’qligiga sabab shuki, bu o’lkada doim qattiq shamol esib
turadi va hasharotlar havoga ko’tarila olmaydilar. Antarktika orollarida
qo’ng’izlar, o’rgimchaklar va chuchuk suv molyuskalarining bir necha
turi, uchmaydigan kapalakning bir turi topilgan. Chuchuk suv baliqlari
yo’q. Quruqlikda yashovchi qushlardan oq rjanka, so’fito’rg’ay,
o’rdakning bir turi Janubiy Georgiya orolida yashaydi.](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_2.png)
![Antarktikaning quruqlikdagi hayvonot dunyosi kambag’al bo’lsa ham,
dengizda va yarim quruqlikda yashovchi hayvonlarga boy.
Umurtqasizlardan yirik qisqichbaqasimonlar sutemizuvchilar, qushlar va
baliqlarga ozuqa bo’ladi. Yirik meduzalar (150 kg) juda ajoyib.
Baliqlarning ko’pchiligi endemik nototeniylar va oq qonli cho’rtan baliqlar
oilasiga mansub turlar, sutemizuvchilardan kurakoyoqlilar va kitlar ko’p
miqdorni tashkil qiladi. Kurakoyoqlilar haqiqiy va uzunquloq
tyulenlarning har xil turlaridan iborat. Haqiqiy tyulenlardan uzunligi 3 m
ga yetadigan Ueddell tyuleni eng ko’p tarqalgan. Tyulenlarning boshqa
turlari asosan suzuvchi muzlarda yashaydi. Bular qisqichbaqaxo’r tyulen
va xoldor terili yirtqich tyulen tarqalgan. Uzunquloq tyulenlar vakillaridan
Antarktikaning chekka qismlarida dengiz sheri uchraydi.](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_3.png)
![Haqiqiy tyulenlardan uzunligi 3 m
ga yetadigan Ueddell tyuleni eng
ko’p tarqalgan. Tyulenlarninboshqa
turlari asosan suzuvchi muzlarda
yashaydi. Bular qisqichbaqaxo’r
tyulen va xoldor terili yirtqich tyulen
tarqalgan. Uzunqultyulenlar
vakillaridanAntarktikaning chekka
qismlarida dengiz sheri uchraydi.](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_4.png)
![Dengiz sheri](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_5.png)
![Antarktika qushlari juda ham o’ziga xos.
Ularning hammasi suv bo’yida yashaydi va
baliq yoki mayda dengiz hayvonlari bilan
oziqlanadi. Ulardan-eng ajoyibi pingvinlar
bo’lib, ularning qanoti qisqa, kurakka
o’xshash bo’ladi. Ular bu qanotlari yordamida
juda yaxshi suzadi, lekin
ucha olmaydi. Pingvinlar tanasini tik
tutganidan uzoqdan odamlarga
o’xshab ko’rinadi. Ular baliq, mollyuska va
qisqichbaqalarni tutib yeydi,
umuman ular o’zini suvda quruqlikdagidan
yaxshi his qiladi. Antarktikada
pingvinlarn i ng 17 turi yashaydi.](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_6.png)
![Imperator pingvini Addeli pingvini](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_7.png)
![Antarktika suvlarida hozirgi vaqtdagi eng yirik sutemizuvchilar
kitsimonlar yashaydi. Ular ikki tur mo’ylovli va tishli kitlarga bo’linadi.
Mo’ylovli kitlar orasida ko’k kitlar, finvallar, bukrilar, seyvallar va haqiqiy
kitlar alohida ajralib turadi. Eng yirik kit – bu ko’k kit, ya’ni blyuval katta
ko’k kitning uzunligi 33 m ga yetadi, ularning o’rtacha uzunligi 26 m.
Hozirgi vaqtda ko’k kitlar qirilib ketgan va 1967 yildan boshlab muhofaza
qilinadi. Yirik kit 160 t. bo’lib, 20 t. gacha sof yog’ beradi. Mo’ylovli
kitlar Antarktikaning sovuq suvlarida juda ko’p bo’lgan mayda
qisqichbaqasimonlar bilan oziqlanadi. Antarktikaning tishli kitlariga
kashalotlar, butilka burunlar va kosatkalar kiradi.](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_8.png)
![Ko'k kit
Kasatka](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_9.png)
![Yozda Antarktikaga bo’ronqushlar,
baliqchi qushlar, baklanlar uchib
keladi. Qushlardan eng yirigi
albatroslar,ular qanoti uzunligi 3,5
m ga yetadi. Ba’zi bir bo’ron
qushlari materikka boshqa
qushlarga nisbatan eng uzoq kirib
boradi.](/data/documents/11a6c2cd-9fb3-4b7d-8606-68e9b2e2173e/page_10.png)
Antarktida materigi hayvonot dunyosi
A ntarktika quruqlikda yashaydigan hayvonlarga kambag’al. Quruqlikda yashovchi sutemizuvchilar u yerda yo’q, lekin ba’zi bir xil chuvalchanglar, tuban qisqichbaqalar va qanotsiz hasharotlar tarqalgan. Qanotlarining yo’qligiga sabab shuki, bu o’lkada doim qattiq shamol esib turadi va hasharotlar havoga ko’tarila olmaydilar. Antarktika orollarida qo’ng’izlar, o’rgimchaklar va chuchuk suv molyuskalarining bir necha turi, uchmaydigan kapalakning bir turi topilgan. Chuchuk suv baliqlari yo’q. Quruqlikda yashovchi qushlardan oq rjanka, so’fito’rg’ay, o’rdakning bir turi Janubiy Georgiya orolida yashaydi.
Antarktikaning quruqlikdagi hayvonot dunyosi kambag’al bo’lsa ham, dengizda va yarim quruqlikda yashovchi hayvonlarga boy. Umurtqasizlardan yirik qisqichbaqasimonlar sutemizuvchilar, qushlar va baliqlarga ozuqa bo’ladi. Yirik meduzalar (150 kg) juda ajoyib. Baliqlarning ko’pchiligi endemik nototeniylar va oq qonli cho’rtan baliqlar oilasiga mansub turlar, sutemizuvchilardan kurakoyoqlilar va kitlar ko’p miqdorni tashkil qiladi. Kurakoyoqlilar haqiqiy va uzunquloq tyulenlarning har xil turlaridan iborat. Haqiqiy tyulenlardan uzunligi 3 m ga yetadigan Ueddell tyuleni eng ko’p tarqalgan. Tyulenlarning boshqa turlari asosan suzuvchi muzlarda yashaydi. Bular qisqichbaqaxo’r tyulen va xoldor terili yirtqich tyulen tarqalgan. Uzunquloq tyulenlar vakillaridan Antarktikaning chekka qismlarida dengiz sheri uchraydi.
Haqiqiy tyulenlardan uzunligi 3 m ga yetadigan Ueddell tyuleni eng ko’p tarqalgan. Tyulenlarninboshqa turlari asosan suzuvchi muzlarda yashaydi. Bular qisqichbaqaxo’r tyulen va xoldor terili yirtqich tyulen tarqalgan. Uzunqultyulenlar vakillaridanAntarktikaning chekka qismlarida dengiz sheri uchraydi.
Dengiz sheri