Dala arxeologik amaliyoti oldiga qo’yilgan vazifalar
Mavzu ; Dala arxeologik amaliyoti oldiga qo’yilgan vazifalar.
Arxeologik soha bo'yicha mutaxassis posyolkalarni tadqiq qilish bilan bir qatorda arxeologik qazilma ishlarini olib borish bilan shug'ullanadi (arxeologik tekshiruvlar, belkurak sinovlari, 1x1 metrli o'lchov birliklari, test sinovlari). Tarmoq bo'yicha mutaxassislarga batafsil ma'lumot olish, sketch xaritalarini tuzish, arxeologik xususiyatlarni, arxeologik artefaktlarni qazish, topilgan yozuvlarning mustahkamligi , Munsell tuproqlari xaritasini qo'llash, fotosuratlar olish, kompyuter dasturlari (Microsoft® Word, Excel va Access odatda) va har doim mijozning maxfiyligini saqlab qoladi.
moddiy madaniyat yodgorliklarini dala- tadqiqot yo li bilan o rganish uchun ʻ ʻ tashkil qilinadigan ekspeditsiyalar. Ularni i. t. institutlari, oliy o quv yurtlari, ʻ muzeylar va ulkashunoslik to garaklari ʻ tashkil etadi. Ko pincha, kompleks ʻ ravishda tuzilib, tarkibiga arxeologlardan tashqari etnograf, antropolog, geograf, tuproqshunos, biolog, botanik va b. olimlar kiritiladi. Uzoq yillar ishlashga mo ljallanib, mustaqil ishlaydigan otryad ʻ va guruhlardan iborat qilib tuziladi. Har bir ekspeditsiyaning o ziga xos nizomi, ʻ ilmiy kengashi, maxsus bazasi bo ladi. ʻ
Dastlabki arxeologik kuzatuvlar 19-a. ning 2- yarmida boshlangan. 1895-y. da Toshkentda Turkiston arxeologiya havaskorlari to garagi ʻ tashkil qilingan. 1920-y. dan O zbekistonning har bir viloyatida turli ʻ Arxeologiya ekspeditsiyalari ish olib bordi. Eng yirik Arxeologiya ekspeditsiyalari — Termiz arxeologik kompleks ekspeditsiyasi va Xorazm arxeologiya-etnografiya ekspeditsiyasi tuzilgan. Ekspeditsiyalar O zbekiston xalqyaarining tarixiy va ʻ madaniy yodgorliklarini topish va o rganishga muayyan hissa qo shdi. Tuproq ʻ ʻ qal a, Qo yqirilgan qal a, ko hna Termiz sh. ʼ ʻ ʼ ʻ va b. dan moddiy madaniyat va san atning ʼ ajoyib yodgorliklari topiddi.
Ikkinchi jahon urushidan so ng Arxeologiya ʻ ekspeditsiyalarining faoliyati yanada avj oldi. 1946-y. da Janubiy Turkmaniston arxeologiya kompleks ekspeditsiyasi, So g d-tojik ʻ ʻ arxeologiya ekspeditsiyasi tashkil qilindi. O zbekiston FA Arxeologiya in-ti otryadlari ʻ O zbekistonning turli tumanlarida tadqiqot ʻ ishlarini olib bordi. Akad. Ya. G ulomov ʻ rahbarligidagi Arxeologiya ekspeditsiyalarining Xorazm, Zarafshon va Toshkent vohalarida, Farg ona vodiysida; A. R. ʻ Muhammadjonovning Buxoroda olib borgan arxeologik tadqiqotlari O zbekistonning qad. ʻ sug orish sistemasi va dehqonchiligini ʻ o rganishda, undan xalq xo jaligi maqsadlarida ʻ ʻ foydalanishda katta ahamiyatga ega.