logo

EMPIRIK TADQIQOT

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1990.0859375 KB
EM P I RIK   TADQ I Q O T
Tayyorladi: Qudratova D. REJA:
1 . ILMIY TADQIQOTNING MA`LUM USULLARI.
2.  E M PI R I K   TA D QI Q OT  U SU L I T U SH U N C H ASI   V A 
T URLARI
•
K uzat i s h haqida
•
O ’ lchas h haqida
•
T a v sifl as h haqida ILMIY  TADQIQOT USULLARI
NAZARIY
EMPERIK TADQIQOTNING  NAZ ARIY  USLUBLARI
Abst rak tlasht ir is
h
Tahlil
Analogiya •
Deduksiya
•
Induksiya
•
Tasnifl ash
•
Aniqlasht ir ish
•
Sint ez
•
Qiyoslasht ir ish    TADQIQOTNING  EMPERIK 
USLUBLARI
KUZ ATUV SUHBAT
SINOV
TA JR IBA 
ISHITEKSHIR
ISH •
Tadqiqot uslublar i.  Tadqiqot 
jarayonida ilmiy bilishning 
zamonaviy uslublar i, shu jumladan 
mantiqiy, qiyosiy vaumumilmiy 
uslublar ga asoslandi iqtisodiy – 
statistik  tahlil, tizimli-tuzilmaviy 
yondashuv, SWOT- t ahlil va boshqa 
uslublar qo’llanildi.
•
Tadqiqot  uslublar i.  Tadqiqotlar  
tizimli tahlil, kor r elyasion- 
r efession, omilli va qiyosiy 
iqtisodiy tahlil, statistik 
ma’lumotlar ni gur uhlash kabi va 
boshqa . BOSHQARUV STRUKTURASIGA TA`SIR 
ETUVCHI OMILLAR 
STRUKTURANI 
ANIQLOVC HI OMILLAR
STRUKTUR ANI 
OPTIMALLASHTIRUVC HI 
OMILLAR
STRUKTURAG A TA` SIR 
QILUVCHI OMILLAR    •
Empirik  darajasi- kadrlar ilmiy tadqiqotlar mavzusi bilan bog'liq, 2 
komponentni o'z ichiga oladi - nozik tajriba (his qilish, idrok, ishlash) 
va ularning asosiy nazariy tushunchasi.
•
Empirik bilimlar omillar bilan tavsiflanadi. • T a dqiq o t   o l d i g a   qo ’ y i l ad i g a n  
maqs adlar d a n  bi r i izlanish 
o b y e k t ida g i x o ssa   v a  
q o nun i y a tl ar ini   o c his h ,   ul ar ni  
tushun t ir a di g an   naz a r i y ani   ish l a b 
c hiqishd i r.   L e k in   i z l a nish  
o b y e k ti   b o ’ l g an   x o ssal ar ,  
q o nu ni y atlar   v a  f un k si o nal
m u n o sab a tlar «y a shirin g an»
b o’ l a di, ula r ni
b e v o s i ta  m us h o h a da   qil i b 
b o’ l m a y d i . •
T a dqiq o t n i   b o sh i da   tu r g a n,  
izlanish   d a sturi  v a   re j a sida  
biri l g anl a r dan b o ’ l i b  
f o y dalanish   k o ’zda   tut i lgan  
e m p i r ik tadqi q o t   usulla r i  
o b y e k t g a   o id d a stlab k i  
m a’ lumotla r ni   o l ish   v a  
b irl a m c hi   q a y ta   ishlas h  
a m al l a r ini b a ja ri sh 
i mk o n i y a tini   b er a di. • E m pir i k   tadqi q o t   usu l ini   b i lis h d a g i   a s o s i y   r o li  
n i m a d a n   ib o rat?   B u  s a v o l g a   q u y i d a g i   t a ’ r if  
b i l a n   ja v o b   b er ish   m u mkin.   E m p i r i k   ta d qiq o t  
usu l i  –   bu  o b y e ktn i n g   b e v o s i ta  y oki   asb o b l ar  
y ordamida   i d r ok   q i lsa   b o’lad i g an  unsurl a r i,  
b e l g i l ari   v a   xoss a l a r i   h a qida   m a ’ lum o t l a r  
o l ish,   f a k t l a r ni  g uruhl a sh t irish,   t a v s i f l a sh,  
tasnifl a sh   a m all ar ini   ba ja r adi g an   izl a nis h  
v o sitasidir.   B und a y   usu l n i n g   q i m m at l i   t o moni  
shundan   ib o r a tki,   o b y e k t n i  tuzilish i ,   m o h i y ati  
y oki   f u n k s i y a o nal   q o nu ni y a t l a r ini   n a mo y o n  
e t a di g an  x o ssal ar ,   ul ar ning   m i q d o r i y   va  
m e ’ y o r i y   q i y mat l a r i   xusus i d a   b e vo sita 
a xb o r o t   o l inadi.   S hu   turd a g i   e mp i r ik   m a ’ l u m o t  
na zar iy   tadqi q o t   d o ir a s i g a  k iri t i l a di,   o q ibatda  
j idd i y   k a sh f i y o t l a r   qil i n a di,   t e x n o l o g i k  
l o y i h al ar , tuzil m al a r   ish l a b  c hiqiladi. • K uz a tish   e m pir i k  
t a dqiq o t d a   birla m chi  
f a k t   v a   bil i m b e r a di g an  
m anba   v a   usu l d i r .  
M anba   si f at i da   k u z a t i sh  
o b y e k t   x usus i da   h a r 
tom o n l a m a ,   y a ’ ni   un i n g  
idrok   q i l sa   b o ’ladi g an  
unsurlar   v a   x o s sa l a r i g a  
o id  a xb o r o t   v a  f a k t l arni  
o l i sh  i mkon i y at i ni be ra di • O’ lchas h-   Ha r   q a n d a y   t a dq i q o t  
o b y e kti   s i f a t   v a   m i q d o r   bi r l i g i ni 
tash k il   qiladi.   S if a t   o b y e k t n i ng  
bir   butu n l i g i,   b ar q ar o r  
mu a y y a nl i gi, m o h i y at l i   t om o n i n i  
bildir a di.
•
B ir   x i l   s if a t g a e g a b o’ l g an  
n ar s a l a r m iq d o r g a e g a b o’ladila r .  
O’ x sh a sh  y oki   a y nan   x o ssa,  
t omon,   un s u r l ar ni   bi r l a shtirs a k  
to ’ pl a m ,   s o n,   h a j m , sur ’a t 
d a r a j a si d a   n a m o y on  b o’ l a di. •
T a q q os l as h-   E m p i r i k   t a dqiq o t d a   a m a l g a  
o sh i ri l g an   k uzat i sh   v a  o ’ l c h a sh   n a ti ja l a r i  
t a qq o s l ash   v a   t a v s ifl a sh   usulla r i   y o rd a m ida  
q a y ta ishlan a di. B uni n g o q i b a t i da
o b y e k t h a qid a g i tas a v v ur
y an a da k o n k retl a sh a di.
•
T a qq o s l a sh   j a r a y o n i da   o b y e k t l ar d a g i,   bir  
t om o ndan   o ’ xsh a shl i k , u m u m i y li k , mosli k ,  
a y nanl i k ,   i k k inchi   t o m ond a n,   f a r q,   xusus i y l i k ,  
o’ z i g a
•
  x o s l i k   ( ind i v uduall i k )   k abi   b irl a shtiru v chi
•
  y oki   a j ratu v chi   b e l g i l ar , x o ssal a r   a niqlan a di.
• T a qq o s l a sh usu l i  o b y e ktl ar ni  g ur uhl a sh, 
u m um l a shtirish, aniqlash  v a tasnifl a shda  
m uh i m   r o l   o ’ y n a y d i .   Bund a n   t a shq a r i   bu  
usul   a n a l og iya , indu k s i y a ,   d e du k si y a   v a  
b osh q a   ra si o nal   –   m a nti qi y   f i k r l a sh   v a  
xu l o sa  c hiq ar ish  o per a si y al a r ida   h a m   f a o l  
ish l at i ladi. •
ETIBPRINGIZ UCHUN RAHMAT

EM P I RIK TADQ I Q O T Tayyorladi: Qudratova D.

REJA: 1 . ILMIY TADQIQOTNING MA`LUM USULLARI. 2. E M PI R I K TA D QI Q OT U SU L I T U SH U N C H ASI V A T URLARI • K uzat i s h haqida • O ’ lchas h haqida • T a v sifl as h haqida

ILMIY TADQIQOT USULLARI NAZARIY EMPERIK

TADQIQOTNING NAZ ARIY USLUBLARI Abst rak tlasht ir is h Tahlil Analogiya • Deduksiya • Induksiya • Tasnifl ash • Aniqlasht ir ish • Sint ez • Qiyoslasht ir ish

TADQIQOTNING EMPERIK USLUBLARI KUZ ATUV SUHBAT SINOV TA JR IBA ISHITEKSHIR ISH