logo

Fan va din o’rtasidagi kurash

Загружено в:

16.08.2023

Скачано:

0

Размер:

614.9560546875 KB
MUSTAQIL ISHI 
MAVZU: FAN VA DIN 
O’RTASIDAGI  KURASH  RE J A  
1. Gumanizm va atroposentrizm 
2.   Dunyoviy fanning paydo bo’lishi
3.   Buyuk geografik kashfiyotlar
             
    
                                                                                    Yn DIN VA UNING VUJUDGA KELISHI HAMDA SHAKLLANISHI 
MURAKKAB JARAYON BO’LIB, DADTLAB O’Z ICHIGA :
•
Totemizm 
•
Feteshizm 
•
Animizm •
Ibtidoiy diniy e’tiqodlarning ilk 
shakllaridan biri.
•
G’ayritabiiy kuchga ega deb 
hisoblangan ob’ekt yoki xususan, 
insondir.
•
Jon va ruhlar borligiga ishonish. SINFIY JAMIYATGA O’TISH DAVRIDA POLITEIZM 
XALQ MILLIY DINLARI PAYDO BO’LADI.
•
Buddizm ( er.avv. VI-V asrlarda 
Hindistonda)
•
Xristiyanlik (eramizning I asrida Rim 
imperiyasida)
•
Islom (eramizning VII asrida Farbiy 
Arabistonda)  ”“ Fan va din o’rtasidagi munosabat 
hamma davrda bir xil va tekis 
bo’lmagan.
N.Kopernik           D.Bruno           G.Galiley
(1473-1543)     (1548-1600)     (1564- 1642)Masalan: Uy g’onish dav rida 
y ashagan Farbiy  Yev ropa 
olimlari N.Kopernik , 
D.J .Bruno, Galiley, X VI II asr 
faransuz olimlari Pol 
Golbax, K.Gelv inse, Deni 
Didro v a boshqa xrist ian 
diniga ochiq oy din qarshi 
chiqishgan  ”“
Markaziy Osiyo mutaffakirlari fan bilan islom 
talimotini bir-biriga qarama-qarshi qo’ymasdan, 
ikkalasidan ham barhamand bo’lib kelganlar.
Masalan: Farobiy, Xorazmiy, Beruniy, 
ibn Sinolar dunyoni xudo yaratgan 
deb e’tirof qilsalar , bobomiz Mirzo 
Ulug’bek o’zining "To’rt ulus tarixi“ 
asarida “ dunyoni Tangri taolo bino 
qilgan,odamni ham u yaratgan” 
degan fikrini aytgan.                         YN ”“
Shu tariqa Olam, Yer, Koinot haqidagi 
o’rta asr diniy ta’limotining qarashlari 
bilan kapitalistik ishlab chiqarish 
jarayonining yanada rivojlanishi 
natijasida fan va texnika sohasida 
erishilgan ixtirolar va yutuqlar asosida 
olingan ilmiy qarashlar o’rtasidagi 
kurash yana davom etaverdi. POLYAK OLIMI ASTRONOM, GELIOSENTRIK 
NAZARIYA ASOSCHISI NIKOLAY KOPERNIK 
(1473-1543) 
•
Kopernik faqat yirik astronom emas, balki matematik, 
vrach va yurist ham bo’lgan.Kopernik Polshaning 
Fraunburg ( hozirgi Frombork) shahrida 20 yoldan 
ko’proq kanonik ( diniy unvon, ruhoniylar kengashi 
azosi) lavozimida ishlagan. Shu vaqt davomida u 
sabor devorining (bashnya) kurg’onlaridan birida 
yashagan va shuyerda u o’zining observatoriyasini 
qurgan shu shaxarda u vafot etgan. DANIYALIK ASTRONOM TIXO BRAGE (1546-
1601)
•
Yirik astronom bo’lgan Tixo  Brage Kopernikning 
“Osmon jismlarining aylanishi haqida” nomli asari 
bilan, tanish bo’lgan. Biroq u olamning geliosentrik 
tizimiga qarshi bo’lgan. Olam haqida T.Brage o’zining 
xususiy konsensiyasini ilgari suradi. Bunga ko’ra: 
‘’Yer qo’zg’almas Quyosh esa Yer atrofida aylanadi 
va boshqa planetalar, Yerdan tashqari, Quyosh 
atrofida aylanadi”.
  Shunday qilib T.Bragening olamning tuzilishi haqida 
ta’lumoti Ptolemey va Kopernik tozimi o’rtasidagi 
qandaydir yo’nalish edi. ASTRONOMIYA FANI SOHASIGA G’OYAT KATTA HISSA 
QO’SHGAN  FANDA UCHTA GIGANT OLIMLAR 
1. N.Kopernik ( Kepler tug’ulishidan 28 yil 
oldin vafot etgan)
2. Galileo Galeley ( Keplerning 
zamondoshi)
3. I.Nyuton ( Kepler o’limidan13 yil keyin 
tug’ulgan)
  FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 
D.N.RADJABOVA- “TARIXSHUNOSLIK VA 
MANBASHUNOSLIK“
    
                                                                                               YN ETIBORINGIZ UCHUN 
RAXMAT 
YN

MUSTAQIL ISHI MAVZU: FAN VA DIN O’RTASIDAGI KURASH

RE J A 1. Gumanizm va atroposentrizm 2. Dunyoviy fanning paydo bo’lishi 3. Buyuk geografik kashfiyotlar Yn

DIN VA UNING VUJUDGA KELISHI HAMDA SHAKLLANISHI MURAKKAB JARAYON BO’LIB, DADTLAB O’Z ICHIGA : • Totemizm • Feteshizm • Animizm • Ibtidoiy diniy e’tiqodlarning ilk shakllaridan biri. • G’ayritabiiy kuchga ega deb hisoblangan ob’ekt yoki xususan, insondir. • Jon va ruhlar borligiga ishonish.

SINFIY JAMIYATGA O’TISH DAVRIDA POLITEIZM XALQ MILLIY DINLARI PAYDO BO’LADI. • Buddizm ( er.avv. VI-V asrlarda Hindistonda) • Xristiyanlik (eramizning I asrida Rim imperiyasida) • Islom (eramizning VII asrida Farbiy Arabistonda)

”“ Fan va din o’rtasidagi munosabat hamma davrda bir xil va tekis bo’lmagan. N.Kopernik D.Bruno G.Galiley (1473-1543) (1548-1600) (1564- 1642)Masalan: Uy g’onish dav rida y ashagan Farbiy Yev ropa olimlari N.Kopernik , D.J .Bruno, Galiley, X VI II asr faransuz olimlari Pol Golbax, K.Gelv inse, Deni Didro v a boshqa xrist ian diniga ochiq oy din qarshi chiqishgan