Fan va din o’rtasidagi kurash
![MUSTAQIL ISHI
MAVZU: FAN VA DIN
O’RTASIDAGI KURASH](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_1.png)
![RE J A
1. Gumanizm va atroposentrizm
2. Dunyoviy fanning paydo bo’lishi
3. Buyuk geografik kashfiyotlar
Yn](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_2.png)
![DIN VA UNING VUJUDGA KELISHI HAMDA SHAKLLANISHI
MURAKKAB JARAYON BO’LIB, DADTLAB O’Z ICHIGA :
•
Totemizm
•
Feteshizm
•
Animizm •
Ibtidoiy diniy e’tiqodlarning ilk
shakllaridan biri.
•
G’ayritabiiy kuchga ega deb
hisoblangan ob’ekt yoki xususan,
insondir.
•
Jon va ruhlar borligiga ishonish.](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_3.png)
![SINFIY JAMIYATGA O’TISH DAVRIDA POLITEIZM
XALQ MILLIY DINLARI PAYDO BO’LADI.
•
Buddizm ( er.avv. VI-V asrlarda
Hindistonda)
•
Xristiyanlik (eramizning I asrida Rim
imperiyasida)
•
Islom (eramizning VII asrida Farbiy
Arabistonda)](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_4.png)
![”“ Fan va din o’rtasidagi munosabat
hamma davrda bir xil va tekis
bo’lmagan.
N.Kopernik D.Bruno G.Galiley
(1473-1543) (1548-1600) (1564- 1642)Masalan: Uy g’onish dav rida
y ashagan Farbiy Yev ropa
olimlari N.Kopernik ,
D.J .Bruno, Galiley, X VI II asr
faransuz olimlari Pol
Golbax, K.Gelv inse, Deni
Didro v a boshqa xrist ian
diniga ochiq oy din qarshi
chiqishgan](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_5.png)
![”“
Markaziy Osiyo mutaffakirlari fan bilan islom
talimotini bir-biriga qarama-qarshi qo’ymasdan,
ikkalasidan ham barhamand bo’lib kelganlar.
Masalan: Farobiy, Xorazmiy, Beruniy,
ibn Sinolar dunyoni xudo yaratgan
deb e’tirof qilsalar , bobomiz Mirzo
Ulug’bek o’zining "To’rt ulus tarixi“
asarida “ dunyoni Tangri taolo bino
qilgan,odamni ham u yaratgan”
degan fikrini aytgan. YN](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_6.png)
![”“
Shu tariqa Olam, Yer, Koinot haqidagi
o’rta asr diniy ta’limotining qarashlari
bilan kapitalistik ishlab chiqarish
jarayonining yanada rivojlanishi
natijasida fan va texnika sohasida
erishilgan ixtirolar va yutuqlar asosida
olingan ilmiy qarashlar o’rtasidagi
kurash yana davom etaverdi.](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_7.png)
![POLYAK OLIMI ASTRONOM, GELIOSENTRIK
NAZARIYA ASOSCHISI NIKOLAY KOPERNIK
(1473-1543)
•
Kopernik faqat yirik astronom emas, balki matematik,
vrach va yurist ham bo’lgan.Kopernik Polshaning
Fraunburg ( hozirgi Frombork) shahrida 20 yoldan
ko’proq kanonik ( diniy unvon, ruhoniylar kengashi
azosi) lavozimida ishlagan. Shu vaqt davomida u
sabor devorining (bashnya) kurg’onlaridan birida
yashagan va shuyerda u o’zining observatoriyasini
qurgan shu shaxarda u vafot etgan.](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_8.png)
![DANIYALIK ASTRONOM TIXO BRAGE (1546-
1601)
•
Yirik astronom bo’lgan Tixo Brage Kopernikning
“Osmon jismlarining aylanishi haqida” nomli asari
bilan, tanish bo’lgan. Biroq u olamning geliosentrik
tizimiga qarshi bo’lgan. Olam haqida T.Brage o’zining
xususiy konsensiyasini ilgari suradi. Bunga ko’ra:
‘’Yer qo’zg’almas Quyosh esa Yer atrofida aylanadi
va boshqa planetalar, Yerdan tashqari, Quyosh
atrofida aylanadi”.
Shunday qilib T.Bragening olamning tuzilishi haqida
ta’lumoti Ptolemey va Kopernik tozimi o’rtasidagi
qandaydir yo’nalish edi.](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_9.png)
![ASTRONOMIYA FANI SOHASIGA G’OYAT KATTA HISSA
QO’SHGAN FANDA UCHTA GIGANT OLIMLAR
1. N.Kopernik ( Kepler tug’ulishidan 28 yil
oldin vafot etgan)
2. Galileo Galeley ( Keplerning
zamondoshi)
3. I.Nyuton ( Kepler o’limidan13 yil keyin
tug’ulgan)](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_10.png)
![FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
D.N.RADJABOVA- “TARIXSHUNOSLIK VA
MANBASHUNOSLIK“
YN](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_11.png)
![ETIBORINGIZ UCHUN
RAXMAT
YN](/data/documents/7ba65054-b165-4545-b479-1f1fdf885877/page_12.png)
MUSTAQIL ISHI MAVZU: FAN VA DIN O’RTASIDAGI KURASH
RE J A 1. Gumanizm va atroposentrizm 2. Dunyoviy fanning paydo bo’lishi 3. Buyuk geografik kashfiyotlar Yn
DIN VA UNING VUJUDGA KELISHI HAMDA SHAKLLANISHI MURAKKAB JARAYON BO’LIB, DADTLAB O’Z ICHIGA : • Totemizm • Feteshizm • Animizm • Ibtidoiy diniy e’tiqodlarning ilk shakllaridan biri. • G’ayritabiiy kuchga ega deb hisoblangan ob’ekt yoki xususan, insondir. • Jon va ruhlar borligiga ishonish.
SINFIY JAMIYATGA O’TISH DAVRIDA POLITEIZM XALQ MILLIY DINLARI PAYDO BO’LADI. • Buddizm ( er.avv. VI-V asrlarda Hindistonda) • Xristiyanlik (eramizning I asrida Rim imperiyasida) • Islom (eramizning VII asrida Farbiy Arabistonda)
”“ Fan va din o’rtasidagi munosabat hamma davrda bir xil va tekis bo’lmagan. N.Kopernik D.Bruno G.Galiley (1473-1543) (1548-1600) (1564- 1642)Masalan: Uy g’onish dav rida y ashagan Farbiy Yev ropa olimlari N.Kopernik , D.J .Bruno, Galiley, X VI II asr faransuz olimlari Pol Golbax, K.Gelv inse, Deni Didro v a boshqa xrist ian diniga ochiq oy din qarshi chiqishgan