FОRMULALI KALЕN DARLA R

 5. Haft alarning almashinishi oy dav omiy ligi bilan bogiiq emas. Shuning uchun k o’p v aqt haft aning bir qismi bir oy ichida, ik k inchi qismi ik k inchi boshqa oy da bo‘ladi v a bir sana qay si k unga t o'g'ri k elishini oldindan darrov (hisoblamasdan) ay t ish mumk in emas.

 1834-y ilda it aliy alik M. Mast rofi ni t ak lif qilgan k alendar loy ihasida bir y il 364 sut k a, y a’ni 52 haft a bo'lib, bu y il 13 oy, har oy 28 sut k adan, y a'ni 4 haft adan iborat edi.

 Kalendar y ilini t ropik y ilga moslash uchun 365 k unni dek abrning oxiriga joy lasht irilib. uning haft alik nomi v a sanasi y o'q edi. Kabisa y illarida esa xuddi shunday k unni iy un oy ining oxirgi k uni bilan iy ulning birinchi k uni o'rt asiga joy lasht iriladi. M. Mast rofi ni loy ihasi bo‘v icha k alendar v a y il o'zgarmas. doimiy bo'lar edi.

 X V III asrning 80-y illarida fransuz ast ronomi M.G. A rmelin o'z loy ihasini t ak lif qiladi. M. A rmelin k alendari 1888-y ilda fransuz ast ronomiy a jamiy at ining birinchi darajali muk ofot i bilan t aqdirlanadi.