logo

Fors tilida Izofalar. Izofalar imlosi, matn ustida ishlash, yangi lugʻatlarni oʻrganish, husnixat mashqlari, savol-javoblar

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

60.9833984375 KB
Mavzu:  Fors tilida Izofalar.
Izofalar imlosi, matn ustida 
ishlash, yangi lug atlarni ʻ
o rganish, husnixat mashqlari, 	
ʻ
savol-javoblar.                 Fors tilida aniqlovchi bilan aniqlanmish yoki 
qaratqich bilan 
qaralmish  izofa  deb ataluvchi urg‘usiz e 
tovushi orqali bog lanadiʻ . 
Masalan:    	
خرس لگ    go le so rx 	ʻ ʻ
 	
وجشناذ باتک   ketobe donishju
 
نم ردپ    Pedare man
   	
دیقس راوید   divore sefid                 Fors tili izofiy birikmasida so‘z tartibi o zbek tiliga nisbatan ʼ
qarama-qarshidir. Agar o‘zbek tilida avval aniqlovchi, so‘ng 
aniqlanmish yoxud avval qaratqich, so‘ng qaralmish kelsa, fors 
tilida esa 
aksincha, avval aniqlanmish, so‘ng aniqlovchi yoki avval 
qaralmish, 
so ng qaratqich keladi.	
ʼ                 Fors tili grammatikasida izofiy birikmadagi 
aniqlanmish  قاضم
mo zof va aniqlovchi  ʼ   	هیلا قاضم   mo zof-e eleyh deb 	ʻ
nomlanadi. Izofa 
ko rsatkichi doimo  mo zof dan so‘ng 	
ʻ ʼ
qo‘yiladi va bir-biriga bog‘lab, izofiy 
birikma hosil qiladi. Izofiy
birikmadagi so‘zlar ajratib o ‘qilmay, 
birbutun, umumiy intonatsiya ostida 
talaffuz etiladi. Odatda izofiy birikma bir 
butun sintaktik birlik hisoblanadi.                               Izofaning imlosi
1 . Undosh bilan tugagan so‘zlardan 
so‘ng, izofa zir belgisi orqali 
yozilib, e deb talaffuz etiladi. 
Odatda . - zir belgisi yozuvda ifoda 
etilmaydi. Talaffuzda esa doimo 
saqlanadi.
Masalan:    الط تع اس   soate telo 
 	
یسراف نابز   zabone forsi                 2.   -e qisqa unlisi bilan tugagan 
so‘zlardan so‘ng izofa hamza
belgisi orqali yozilib, ye deb talaffuz 
etilib kelgan. Masalan:
 هاایس هتجت   taxteye siyoh
 
ییاون هسمخ   xamseye Navoi
Oxirgi yillarda Eron orfografiyasiga 
o zgartirishlar kiritilib, hamza 	
ʻ
belgisi o rniga yo harfi yoziladigan 	
ʼ
bo‘ldi.                  3.  Cho‘ziq unlilar bilan tugagan 
so‘zlardan so‘ng izofa -yo
harfi orqali yozilib, ye deb talaffuz 
etiladi. Masalan :
 لگ یوب    buye go l	ʻ
 	
زیم یاپ   poye miz 
Eslatma.  ی-i cho‘ziq unlisi bilan tugagan 
so‘zlarda yo yozuvda ifoda etilmay, 
talaffuzda i unlisidan so‘ng bir ye 
qo‘shib o qiladi.	
ʼ                 1- topshiriq. Quyidagi birikmalami izofa imlosiga rioya qilgan 
holda fors alfavitida yozing.
barodar-e man, meydon-e biruni, kog‘az-e sefid, doneshju-ye 
doneshkade, doneshyor-e mo, ruznome-ye haqiqati o ‘zbakeston, 
esm-e 
xohar-e man, dars-e chahoro‘m, navisande-ye mashhur, orzu-ye 
delbar, dars-e zabon-e rusi, shohnome-ye ferdo‘usi, korgar-e 
korxone, xone-ye xoharam, po-ye miz, do‘st-e u, torix-e iron, 
sedo-ye 
b o ‘Ibo‘1, ruz-e yakshambe.                 2- topshiriq. Quyidagi gaplami fors tiliga tarjima qiling.
Bu nima? Bu qizil qalamdir. U nima? U qora doskadir. Qizil 
qalam stolning ustida. U nim a narsa? U devoriy gazeta. 
Bu kitob Navoiyning devonidir. Bu qaysi ko‘cha? Bu 
Pushkin nomidagi ko‘cha. 
B u kishi kim? Bu kishi m ening otamdir. U ayol mening 
o‘rtog‘imning onasidir. Bu qizil gui yaxshi. U qiz bizning 
universitetning 
talabasidir. Sharq fakultetining binosi baland. Bizning 
uyimiz katta 
va yorug‘dir.                  Foydalanilgan adabiyotlar: 
Malik Abdusamatov. Fors tili. 
Toshkent 2007
Ahrorov. Fors tili

Mavzu: Fors tilida Izofalar. Izofalar imlosi, matn ustida ishlash, yangi lug atlarni ʻ o rganish, husnixat mashqlari, ʻ savol-javoblar.

Fors tilida aniqlovchi bilan aniqlanmish yoki qaratqich bilan qaralmish izofa deb ataluvchi urg‘usiz e tovushi orqali bog lanadiʻ . Masalan: خرس لگ go le so rx ʻ ʻ وجشناذ باتک ketobe donishju نم ردپ Pedare man دیقس راوید divore sefid

Fors tili izofiy birikmasida so‘z tartibi o zbek tiliga nisbatan ʼ qarama-qarshidir. Agar o‘zbek tilida avval aniqlovchi, so‘ng aniqlanmish yoxud avval qaratqich, so‘ng qaralmish kelsa, fors tilida esa aksincha, avval aniqlanmish, so‘ng aniqlovchi yoki avval qaralmish, so ng qaratqich keladi. ʼ

Fors tili grammatikasida izofiy birikmadagi aniqlanmish قاضم mo zof va aniqlovchi ʼ هیلا قاضم mo zof-e eleyh deb ʻ nomlanadi. Izofa ko rsatkichi doimo mo zof dan so‘ng ʻ ʼ qo‘yiladi va bir-biriga bog‘lab, izofiy birikma hosil qiladi. Izofiy birikmadagi so‘zlar ajratib o ‘qilmay, birbutun, umumiy intonatsiya ostida talaffuz etiladi. Odatda izofiy birikma bir butun sintaktik birlik hisoblanadi.

Izofaning imlosi 1 . Undosh bilan tugagan so‘zlardan so‘ng, izofa zir belgisi orqali yozilib, e deb talaffuz etiladi. Odatda . - zir belgisi yozuvda ifoda etilmaydi. Talaffuzda esa doimo saqlanadi. Masalan: الط تع اس soate telo یسراف نابز zabone forsi