Geologiya -qidiruv ishlarida qo’llaniladigan tog‘ lahmlari, ularni o’tish usullari
1-Mavzu1-Mavzu Geologiya -qidiruv ishlarida qo’llaniladigan tog‘ lahmlari, ularni o’tish usullari
Foydali qazilma konlarini qidiruv ishlarida, asosan razvedka ishlarida, tog’ jinslarining tub ochilmalari muhim ahamiyatga ega. Bu ochilmalar o’rganilayotgan xududimizda tarqalgan tog’ jinslari xaqida to’liq ma ’ lumot olishga yordam beradi.
Geologik qidiruv ishlarida tog’ jinslari ochilmalarining quyidagi turlari qo’llaniladi: 1) tabbiy ochilmalar - bu tub tog’ jinslarining tabbiy jarayonlar natijasida yer yuzasiga chiqqan qismi; 2) sun ’ iy ochilmalar - ekzogen jarayonlar natijasida qoplama tog’ jinslari bilan yopilgan tub tog’ jinslarini tog’ lahmlari o’tish yordamida ochilgan qismi.
Tog’ jinslarining sun’iy ochilmalari Tog’ jinslarining sun’iy ochilmalari tog’ lahmlari (rasm 1) va burg’u tog’ lahmlari (rasm 1) va burg’u quduqlari (rasm 2) yordamida quduqlari (rasm 2) yordamida amalga oshiriladi. Qidiruv ishlarida amalga oshiriladi. Qidiruv ishlarida qo’llaniladigan tog’ lahmlari xar xil qo’llaniladigan tog’ lahmlari xar xil o’lcham va ko’rinishga ega. Ulardan o’lcham va ko’rinishga ega. Ulardan keng tarqalgani quyidagilar:keng tarqalgani quyidagilar:
Rasm 1. Rasm 1. Tog‘ lahmlari: a — kopusha; b—kanava; Tog‘ lahmlari: a — kopusha; b—kanava; vv — shurf; — shurf; g – buylama g – buylama shtolnya;shtolnya; d d — kundalang shtolnya; — kundalang shtolnya; e—shurf va kvershlag; j — shurf va e—shurf va kvershlag; j — shurf va shtrek; z — shurf va ort; i—shaxta, gezenk (k) va yukorilovchi (l). Kora rang shtrek; z — shurf va ort; i—shaxta, gezenk (k) va yukorilovchi (l). Kora rang – ma’dan tanasi.– ma’dan tanasi.