logo

Hokimyat,fuqorolik jamiyati va siyosiy partiyalar.

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

3532.685546875 KB
Mavzu. Hokimyat,fuqorolik 
jamiyati va siyosiy partiyalar.
Reja.
1 .  Fuqorolik jamiyati.
2.  Partiyalar.
3.  Hokimyat.    Shu y il 4 may da dav lat imi z 
rahbarining “ Maml ak at ni demok rat ik  
y angilash jaray onida fuqaroli k  
jamiy at i i nst it ut larining rolini t ubdan 
oshirish chora-t adbirlari t o‘g‘risida” gi 
farmoni qabul qili ndi. Ushbu huj jat  
asosida  •
O‘zbek ist on Respublik asi Prezident i 
huzuridagi Fuqarolik  jamiy at ini 
riv ojlant irish bo‘y icha maslahat  
k engashi t ashk il et ildi. Maslahat  
k engashi rahbari A k mal SA IDOV 
bilan mazk ur Farmonning mazmun-
mohiy at i v a ahamiy at i haqida 
suhbat lashdik .      Mahalliy davlat hokimiyat organlari
Mahalliy vakillik organlari
Viloyatlar xalq deputatlari
Kengashlari
Shahar, tuman xalq 
deputatlari Kengashlari Ijroiya hokimiyati
Viloyatlar hokimliklari
Shahar, tuman 
hokimliklari   “ Xalq deputatlari viloyat, tuman va shahar 
Kengashlariga saylov to‘g‘risida”gi qonunga ko‘ra, 
vakillik organlariga 21 yoshga to‘lgan fuqarolar
saylanadi.   Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari.
O‘zbekiston 
Respublikasining 
Konstitutsiyasi qabul 
qilingach, fuqarolarning
o‘zini o‘zi boshqarish 
tizimining huquqiy zamini 
mustahkamlandi .
Fuqarolar yig‘ini
Shaharchalar
fuqarolar 
yig‘ini Qishloq va 
ovullar
fuqarolar yig‘ini Mahallalar 
fuqarolar
yig‘ini      Ijroiya hokimiyatiga – hokim va uning ijroiya 
apparati kiradi. 
Hokim tegishli 
hududda oliy 
mansabdor shaxs 
hisoblanadi . 
O‘zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasining 101-moddasiga ko‘ra 
hokimlarning vakolat muddati – 5 yil.   –  Istiqlol yillarida yurtimizda fuqarolik 
jamiyatining ijtimoiy-siyosiy va huquqiy muhiti 
yuksalmoqda, – dediA.Saidov. – Bu ijobiy 
jarayonlar kishiga mamnuniyat bag‘ishlaydi. Nega 
deganda, har birimiz demokratiya ne’matlari 
iste’molchisi bo‘lish bilan cheklanib qolmasdan, 
balki shu ne’matlarni yaratuvchi faol shaxslar 
sifatida o‘zligimizni namoyon etishimizbugungi 
davr talabidir.          Hamyurtlarimizning davlat va jamiyat hayotida faol ishtirok etishi, o‘z 
navbatida, jamiyatimizni yanada demokratlashtirish, erkinlashtirish va 
fuqarolik jamiyati institutlarini shakllantirish hamda izchil rivojlantirish 
bilan chambarchas bog‘liqdir. Shu ma’noda, keyingi davrda ijtimoiy 
hayotning barcha sohalarida demokratik o‘zgarishlarni amalga 
oshirishda fuqarolik jamiyati institutlari, xususan, nodavlat notijorat 
tashkilotlarining (NNT) roli va ahamiyati, ijtimoiy faolligi, umuman, ular 
faoliyatining samaradorligini kuchaytirishga qaratilgan muhim chora-
tadbirlar ko‘rildi.    Prezidentimiz tomonidan, shuningdek, shu yil 26 apreldagi “Fermer, dehqon xo‘jaliklari va tomorqa yer egalari 
faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”, joriy yil 16 apreldagi “Diniy-ma’rifiy 
soha faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”, 2018 yil 2 fevraldagi “Xotin-qizlarni qo‘llab-
quvvatlash va oila institutini mustahkamlash sohasidagi faoliyatni tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari 
to‘g‘risida”, 2017 yil 17 noyabrdagi “Hunarmandchilikni yanada rivojlantirish va hunarmandlarni har tomonlama 
qo‘llab-quvvatlash chora-tadbirlari to‘g‘risida”, 2017 yil 27 iyuldagi “O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 
istiqbolli yosh pedagog va ilmiy kadrlarning malakasini oshirish “Iste’dod” jamg‘armasi faoliyatini yanada 
takomillashtirish to‘g‘risida”, 2017 yil 5 iyuldagi “Yoshlarga oid davlat siyosati samaradorligini oshirish va 
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi faoliyatini qo‘llab-quvvatlash to‘g‘risida”, 2017 yil 19 maydagi “Millatlararo 
munosabatlar va xorijiy mamlakatlar bilan do‘stlik aloqalarini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”, 
2017 yil 3 fevraldagi “Mahalla institutini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” hamda 2016 yil 28 
dekabrdagi “O‘zbekiston faxriylarni ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash “Nuroniy” jamg‘armasi faoliyatini yanada 
takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmonlar qabul qilindi.    Prezident farmonida qayd etilganidek, o‘tgan davrda ushbu sohaga doir 200 
dan ortiq normativ-huquqiy hujjat qabul qilindi. Bu haqda so‘z borganda, 
avvalo, milliy qonunchilikda O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi yetakchi 
o‘rin tutishini ta’kidlash maqsadga muvofiqdir. Asosiy qonunimizning 34-
moddasida fuqarolarning jamoat birlashmalariga uyushish huquqi 
mustahkamlab qo‘yilgan. Ya’ni: “O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari kasaba 
uyushmalariga, siyosiy partiyalarga va boshqa jamoat birlashmalariga uyushish, 
ommaviy harakatlarda ishtirok etish huquqiga egadirlar”. 
Konstitutsiyamizning uchinchi bo‘limidagi XIII bob “Jamoat birlashmalari” deb 
nomlanadi. Mazkur bobdagi moddalar fuqarolik jamiyatining an’analarini 
tiklash, jamoat birlashmalari maqomini huquqiy tarzda rasmiylashtirish, 
ularning real va barqaror rivojlanishini ta’minlashga qaratilgan konstitutsiyaviy 
qoidalardan tashkil topgan. Eng muhimi, Konstitutsiyamizda fuqarolik jamiyati 
institutlarini tashkil etish va ular faoliyatining huquqiy asoslari e’tirof etilgan, 
ularning davlat bilan o‘zaro hamkorligi tamoyillari belgilangan.    –  Albatta, fuqarolik jamiyati institutlari faoliyat ko‘rsatadigan huquqiy makonni yanada 
kengaytirish maqsadida Harakatlar strategiyasida belgilangan ustuvor vazifalar mohiyatidan 
kelib chiqib, amaldagi qonun hujjatlari yanada takomillashtirilmoqda va bugungi davr 
talablari asosida yangi qonunlar qabul qilinmoqda. Bu haqda so‘z borganda, avvalambor, 
2018 yil 12 aprelda qabul qilingan “Jamoatchilik nazorati to‘g‘risida”gi qonunni tilga olishni 
istardim. 
Ushbu qonunning maqsadi davlat organlari va muassasalari faoliyati ustidan jamoatchilik nazoratini 
tashkil etish hamda amalga oshirish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat. Qonunga 
binoan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari, 
shuningdek, qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ro‘yxatga olingan NNT, ommaviy axborot 
vositalari (OAV) jamoatchilik nazorati subyektlari etib belgilangan.      •
–  Prezident imizning y angi Farmonida 
fuqarolik  jamiy at i inst it ut larining faoliy at i 
bilan bog‘liq ahv ol jiddiy  t anqid qilindi. 
Mazk ur hujjat da, xususan: “amalga 
oshirilay ot gan k eng k o‘lamli islohot larda, 
fuqarolarning siy osiy  madaniy at i v a 
huquqiy  ongini oshirishda, ularning 
ma’nav iy  v a boshqa nomoddiy  eht iy ojlarini 
qondirishda nodav lat  not ijorat  
t ashk ilot larining faol isht irok  et ishiga 
t o‘sqinlik  qilay ot gan qat or t izimli muammo 
v a k amchilik lar mav jud” , deb qay d et ilgan. 
Bunga nima dey siz?  Birgina madaniy-
gumanitar sohalarni 
rivojlantirish bo‘yicha 
qilingan ishlar haqida 
to‘xtalganda, o‘tgan 
yilning o‘zida 
madaniyat, adabiyot 
va san’at, ommaviy 
axborot vositalari 
sohasiga taalluqli 12 
ta muhim hujjat qabul 
qilinganini ta’kidlash 
maqsadga muvofiqdir.    Misol uchun, “Siyosiy partiyalar 
to‘g‘risida”gi qonun “O‘zbekiston 
Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik 
palatasi deputatining vakili” nomli 
142-modda bilan to‘ldirildi. Yangi 
modda normalariga ko‘ra, siyosiy 
partiya tomonidan Oliy Majlis 
Qonunchilik palatasining deputati 
bilan kelishilgan holda partiyaning 
tegishli saylov okrugidagi hududiy 
bo‘limi xodimlari orasidan 
jamoatchilik asosida ishlovchi vakil 
ajratib berilishi mumkin. Qonunchilik 
palatasi deputatining vakili 
deputatning saylov okrugidagi o‘z 
saylovchilari bilan doimiy aloqa 
o‘rnatishiga ko‘maklashadi.    Bundan tashqari, davlatimiz rahbarining 
2018 yil 5 apreldagi “O‘zbekiston 
Yozuvchilar uyushmasi faoliyatini yanada 
takomillashtirish chora-tadbirlari 
to‘g‘risida” hamda 2017 yil 28 iyuldagi 
“Ma’naviy-ma’rifiy ishlar samaradorligini 
oshirish va sohani rivojlantirishni yangi 
bosqichga ko‘tarish to‘g‘risida”, 2017 yil 19 
iyundagi “O‘zbekiston Respublikasi Savdo-
sanoat palatasi faoliyatini tashkil etishga 
doir qo‘shimcha chora-tadbirlar 
to‘g‘risida”gi qarorlari tasdiqlandi. Bu 
normativ-huquqiy hujjatlar tegishli 
tizimlar faoliyatini tubdan 
takomillashtirishga qaratilgan izchil va 
shiddatli yangilanishlar uchun huquqiy 
asos vazifasini o‘tamoqda.    Milliy iqtisodiyotni innovatsion 
rivojlantirishda akademik ilm-fanning 
rolini kuchaytirish, ilmiy-tadqiqot va 
innovatsion faoliyatni rivojlantirish, ilg‘or 
ilmiy yutuqlarni amaliyotga joriy etish, 
joylarda ilmiy maktablarni 
mustahkamlash hamda tegishli hududiy 
va tarmoq muammolarini hal qilishda 
ularning faol ishtirokini ta’minlash ishlari 
ham mamlakatimiz rahbarining doimiy 
e’tiborida turibdi. Iqtidorli yoshlarni ilmiy 
faoliyatga jalb qilish, xalqaro miqyosda 
mamlakat ilm-fani nufuzini oshirish 
borasida ulkan natijalarga erishilmoqda.  Xususan, 9 ta ilmiy-tadqiqot muassasasi 
Fanlar akademiyasi tarkibiga qaytarildi, 
qator ilmiy tashkilotlar qayta tashkil etildi, 
Fanlar akademiyasining fan yo‘nalishlari 
bo‘yicha 3 ta bo‘limi va Navoiy bo‘limi 
tashkil etildi, O‘zbekistonning eng yangi 
tarixi bo‘yicha Jamoatchilik kengashi 
faoliyati yo‘lga qo‘yildi. “2017-2021 
yillarda respublikada ilmiy-tadqiqot 
muassasalari infratuzilmasini mustahkam 
lash va innovatsion faoliyatni 
rivojlantirish bo‘yicha kompleks chora-
tadbirlar dasturi” amalga oshirilmoqda.      –  Albatta, davlatimiz rahbarining ushbu Farmonida, birinchidan, mazkur 
sohaning hozirgi holatiga muxtasar va xolis baho berilgan; ikkinchidan, 
mavjud kamchiliklar ochiq-oshkora ko‘rsatib o‘tilgan; uchinchidan, 
aniqlangan muammolarni bartaraf etishga doir amaliy chora-tadbirlar 
belgilangan; to‘rtinchidan, shu ta’sirchan choralarni amalda tatbiq etish va 
kutilgan samaradorlikka erishishning aniq mexanizmlari ko‘zda tutilgan. 
Eng muhimi, Farmondan Prezidentimizning bugungi kun va yaqin 
istiqbolda O‘zbekistondagi fuqarolik jamiyati institutlarini har tomonlama 
qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan muhim tashabbuslari o‘rin olgan. Shu 
ma’noda ushbu Farmon tom ma’noda tarixiy hujjatdir.    1.Mustaqillik davrida tashkil topgan ilk siyosiy partiya bu – O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasidir. Partiyaga 1991-yilning 
noyabrida asos solindi.
2.Mustaqillikning dastlabki yillarida tashkil topgan partiyalardan yana biri bu – O‘zbekiston “Adolat”
sotsial-demokratik partiyasidir. U 1995-yil fevralda  tuzilgan.
3. Mustaqillik yillarida tashkil topgan partiyalardan yana biri – bu O‘zbekiston Milliy tiklanish demokratik partiyasidir. Ushbu 
partiya 1995-yili iyunda tuzilgan.
4.  O‘zbekiston siyosiy tizimida o‘ziga xos o‘ringa
ega bo‘lib ulgurgan O‘zbekiston Liberal-demokratik partiyasi (O‘zLiDeP) 2003-yil noyabrda tashkil topgan.
5. O‘zbekiston ekologik harakati o‘z faoliyatini fuqarolarning hozirgi va kelgusi avlodi qulay atrof-muhit sharoitida yashashi, 
aholi salomatligini yaxshilash, barcha tabiiy resurslarni muhofaza qilish jarayonlarini yanada chuqurlashtirishda jamiyatning
  bor kuch va salohiyatini safarbar qilishga qaratgan. Part iy alar       Davlat — siyosiy tahlil obyekti sifatidaIjtimoiy fanlarda davlat va siyosiy hokimiyat tushunchalari bir butun qaraladi, negaki davlat 
hokimiyati oliy siyosiy hokimiyat tarzida namoyon bo‘ladi. Hokimiyatga doir kundalik tasavvurlar uni "boshqaruv", "davlat hokimiyati" 
doirasi bilan cheklaydi. Bu leksikada ham o‘z ifodasini topgan: Masalan, fransuz tilida hokimiyat (le pouvoir) — markaziy hokimiyatni 
ham anglatadi, inglizchada (the power) — (kuchli, qudratli) davlat ma’nosida ham qo‘llanadi, nemischada (che ge walt) — qudrat, zo‘rlik 
ma’nolarida ham keladi. Ruschada "vlast" — boshliqni, "vlasti" zsa — davlatning hokimlik  muassasalarini bildiradi. O‘zbek tilida 
"hokimiyat" so‘zining ma’nolaridan biri — davlat boshqarmasi va " uning organlari; hukumat, siyosiy hukmronlikni anglatsa, "hokimiyat" 
tushunchasi "o‘z izmiga yurgizuvchi, o‘z fikrini o‘tkazuvchi", hukmron ma’nolarida keladi.2 Bu an’ana-barcha xalqlar "tarixiy 
taraqqiyotining muayyan davrlarida davlat - hokimiyatni o‘z qo‘lida to‘lrq	
  mujassam etgan tashkilot bo‘lganidan kelib 
chiqadi.·	
                    Ammo siyosiy hokimiyatning davlatdan tashqari bashqa institutlarda ham mujassam bo‘lishini kuzatish mumkin: 
siyosiy partiyalar, assotsiatsiyalar, OAVlari v.h. Shuning uchun ham hokimiyat — ijtimoiy hodisa sifatida — ko‘p qirrali, ko‘p o‘lchovlidir. 
Bu — uning ta’riflarining xilma — xilligida namoyon bo‘ladi. Ammo siyosat nazariyasi nuqtai nazaridan bu ta’rifning o‘zi yetarli emas, 
Negaki, "davlat hokimiyati" tushunchasi mazmunida hokimiyatning yakka markazda to‘planishi nazarda tutiladi va shu tariqa siyosatning 
amalda ko‘p omilli ekanligini inkor etish, hisobga olmaslik mavjud. Bugungi kunda ham siyosiy hokimiyat eng ko‘p darajada davlatda 
mujassamlashgan bo‘lsa — da, jamiyatda siyosiy hokimiyatga kuchli ta’sir eta oladigan, yoki uni o‘zida aks etuvchi boshqa	
  институтлар 
ҳам  mavjud (partiyalar, lobbi guruhlari, OAVlari, korporativ guruhlari, ijtimoiy harakatlar elitalar v.h.). Ushbu mavzu doirasida davlatning 
aynan siyosiy hokimiyatga doir jihatlariga e’tibor qaratamiz.·	
                    Davlatni hokimiyat namoyon bo‘lishi shakli tarzida qarash — 
siyosat nazariyasida yakka markazli va ko‘p markazli davlat modellarini ajratish imkonini beradi. Tabiiyki, ko‘p markazli davlat hokimiyati 
modeli demokratik siyosiy tizimlarda amal qilib, uning asosiy vazifasi — turli ijtimoiy hokimiyat qo‘lamiga ega siyosiy kuchlar 
muvozanatini ta’minlash. Siz bilasizki, demokratik tizimlarda hokimiyat "dispersiya"si— "yoyilishi" hodisasi mavjud bo‘lib, bu — ko‘p 
ta’sir markazlarining mavjudligi·	
 davlatning zaiflashuviga	  emas, kuchayishiga olib keladi.Shunday qilib bu o‘rinda gap hokimiyatning 
ko‘pchilik qo‘lida to‘planishi to‘g‘risida ketadi. Ammo kuchli markaziy hokimiyatsiz mamlakatda qonun ustivorligini,tinchlikni 
ta’minlash,butun jamiyat samarali taraqqiyot yo‘lini ishlab chiqish va amalga oshirish mumkun emas. Barcha rivojlangan demokratiyalar-
kuchli markazlashgan davlatga modelida davlatning o‘ta markazlashishiga to‘sqinlik qiluvchi mexanizmlar ishlab chiqilgan va ular amalda 
qo‘llanadi. Bu mexanizm bir necha sohada amal qiluvchi kafolatlar tizimidan iborat. quydagi ularga qisqacha to‘xtalamiz.   Farmonning tanqidiy-tahliliy ruhiga kelsak, sohada ayni paytda mavjud voqelik aslida 
ham shunday. Birgina misol: aytib o‘tilganidek, bu sohada qancha qonunlar, farmon 
va qarorlar qabul qilingan, ya’ni yetarli qonunchilik bazasi yaratilgan. 
Shunga qaramay, ijtimoiy sheriklik – davlat organlari va NNT o‘rtasida fuqarolarning 
keng ko‘lamli ijtimoiy muammolarini hal qilishga, ayniqsa, yoshlarning tashabbuslari 
va zamonaviy g‘oyalarini haqiqatda ilgari surishga qaratilgan hamkorlikning samarali 
mexanizmiga aylana olgani yo‘q.    Siyosiy partiyalar  — ijtimoiy guruhlar manfaatlarini ifodalovchi, ularning eng faol vakillarini birlashtiruvchi siyosiy tashkilotlar. 
Siyosiy partiyalar jamiyat siyosiy tizimining muxim qismi, ular davlatning siyosiy yo nalishini belgilashda ishtirok etadi, hukumatning 	
ʻ
vakillik va ijro etuvchi muassasalarini shakllantiradi. Dastlabki Siyosiy partiyalar 17—18-asrlar inqiloblari davrida paydo bo la 	
ʻ
boshlagan bo lsada, Siyosiy partiyalarga o xshash jamoa, tashkilotlar qadimdan mavjud edi. Afina geteriyalari, Rim optimat va 	
ʻ ʻ
populyarlari antik davrda Siyosiy partiyalar vazifasini bajargan. Sp.ning universal shakli asosan, qarindoshlik aloqalari bilan 
boglangan kishilar guruhi va maxfiy tashkilotlar bo lgan (Yorklar va Lankasterlar	
 — o rta asrlar Angliyasida; Ali tarafdorlari	 — o rta 	ʻ ʻ ʻ
asrlarda Arabistonda). Osiyo davlatlarida hozirgi kunda ham qarindoshlik va yurtdoshlik tamoyillarining siyosiy partiyalarning 
shakllanishi va faoliyat ko rsatishida ahamiyati katta.	
ʻ
Markaziy Osiyoda siyosiy partiyalar tuzish uchun tarixiy-ijtimoiy vaziyat 19-asrning oxiri	
 — 20-asrning boshlarida yuzaga kela 
boshladi. Jadidlar va ma rifatparvarlarning xalq orasida ma rifatni yoyib, uning siyosiy faolligini oshirish, ommani Chor Rossiyasi 	
ʼ ʼ
tarkibida muxtoriyatga erishishga da vat qilish, o lkada mustaqil milliy davlat yaratish masalasini o rtaga qo yish borasidagi 	
ʼ ʻ ʻ ʻ
harakatlari shundan dalolat berardi (qarang	
  Jadidchilik ). Lekin ularning intilishlariga chor hokimiyati va mahalliy hukmdorlar boshdan 
qarshilik qildi. Oqibatda, mintaqada 1917-yilgacha bo lgan davrda siyosiy, nazariy va tashkiliy jihatdan yetuk Sp. shakllanib 	
ʻ
ulgurmadi. Okt. to ntarishi arafasida va undan keyin o zini namoyon eta boshlagan siyosiy tashkilotlar va ularning rahbarlari 	
ʻ ʻ
qatag onga uchradi, badarg a va surgun qilindi (qarang	
 	ʻ ʻ " Milliy   ittihod " ,	  Yosh   buxoroliklar ,	  Yosh   xivaliklar ). Sho rolar davrida esa 	ʻ
hukmron kommunistik partiyadan boshqa bironbir partiyani tuzish taqiqlandi.
O zbekiston Respublikasi mustaqil bo lganidan so ng siyosiy partiyalarning shakllanishi va faoliyat olib borishiga imkoniyat yaratildi. 	
ʻ ʻ ʻ
Mamlakatda hozirgi paytda 5 ta siyosiy partiya (O zbekiston Xalq demokratik partiyasi, O zbekiston „Adolat“ sotsial demokratik 	
ʻ ʻ
partiyasi, O zbekiston Milliy tiklanish demokratik partiyasi, O zbekiston Xalq demokratik partiyasi, O zbekiston Liberal-demokratik 	
ʻ ʻ ʻ
partiyasi, O zbekiston Ekologik partiyasi) mavjud. Bu Siyosiy partiyalar o z faoliyatini O zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi 
ʻ ʻ ʻ
(1992-yil 8 dekabr), O zbekiston Respublikasining „Siyosiy partiyalar to g risida“gi qonuni (1996-yil 26 dekabr), boshqa qonun 	
ʻ ʻ ʻ
hujjatlari, shuningdek, o z ustavi asosida amalga oshiradi. Siyosiy partiyalar tashkil etish huquqi Konstitutsiyaning 34-moddasida 	
ʻ
mustahkamlangan. Qonunga ko ra siyosiy partiyalar fuqarolarning huquq va erkinliklarini amalga oshirish maqsadida, o z xohish-	
ʻ ʻ
irodalarini erkin bildirish, partiyaga ixtiyoriy ravishda kirish va undan chiqish, a zolarining teng huqukliligi, o zini o zi boshqarish, 	
ʼ ʻ ʻ
qonuniylik va oshkoralik asosida tuziladi va faoliyat ko rsatadi. Lekin, konstitutsiyaviy tuzumni zo rlik bilan o zgartirishni maqsad 	
ʻ ʻ ʻ
qilib qo yuvchi;	
 	ʻ

Mavzu. Hokimyat,fuqorolik jamiyati va siyosiy partiyalar. Reja. 1 . Fuqorolik jamiyati. 2. Partiyalar. 3. Hokimyat.

Shu y il 4 may da dav lat imi z rahbarining “ Maml ak at ni demok rat ik y angilash jaray onida fuqaroli k jamiy at i i nst it ut larining rolini t ubdan oshirish chora-t adbirlari t o‘g‘risida” gi farmoni qabul qili ndi. Ushbu huj jat asosida • O‘zbek ist on Respublik asi Prezident i huzuridagi Fuqarolik jamiy at ini riv ojlant irish bo‘y icha maslahat k engashi t ashk il et ildi. Maslahat k engashi rahbari A k mal SA IDOV bilan mazk ur Farmonning mazmun- mohiy at i v a ahamiy at i haqida suhbat lashdik .

Mahalliy davlat hokimiyat organlari Mahalliy vakillik organlari Viloyatlar xalq deputatlari Kengashlari Shahar, tuman xalq deputatlari Kengashlari Ijroiya hokimiyati Viloyatlar hokimliklari Shahar, tuman hokimliklari

“ Xalq deputatlari viloyat, tuman va shahar Kengashlariga saylov to‘g‘risida”gi qonunga ko‘ra, vakillik organlariga 21 yoshga to‘lgan fuqarolar saylanadi.

Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi qabul qilingach, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish tizimining huquqiy zamini mustahkamlandi . Fuqarolar yig‘ini Shaharchalar fuqarolar yig‘ini Qishloq va ovullar fuqarolar yig‘ini Mahallalar fuqarolar yig‘ini