Mav zu: Ik k i qav at li lipid membranalari Reja: 1. Biologik membrana tuzilishi 2. Membranalar turlari 3. Tarkibi

Biologik membrana tuzilishi Biologik membranalar hujayrani tashqi muhitdan ajratib turadi va ular butunligi hujayraning yashash shartlaridan biridir. Biologik membranalami o'rganishdagi muvaffaqiyatlar keyingi yillarda biologiya, tibbiyot, veterinariya sohalaridagi yutuqlarga olib keldi. Biomembranalar tuzilishi va dinamik xarakteristikalari o‘rganishga kirishishdan oldin hujayra morfologiyasi va uning alohida komponentlariga to‘xtalib o‘tamiz. Elektron mikroskopda kattalashtirilganda hujayrada turli murakkab strakturalami hosil qiluvchi ko‘pchilik membranalami ko‘rish mumkin. Membranalar tashqi membrana (plazmatik membrana)ga va hujayra ichidagi membranalarga bo‘linadi.

Turlari: Membrana Sun ‘ iyTabiiy Liposoma va vizikulalarTirik organizmlar membranasi Noorganik Organik

Tarkibi Hujayra ichidagi membranalar umumiy massasi quruq membrana massasining 2/3 qismini tashkil etadi. Bu membranalar yuzi ancha kattadir. Masalan, kalamush jigarining massasi 6g bo‘lgan holda, undagi hujayra ichidagi membranalar umumiy yuzasi ming kvadrat metrlarga borib yetadi. Membranalar yuzasi qancha katta bo‘lsa, hujayra metabolizmi intensivligi yuqori bo‘ladi. Biomembranalar, asosan, oqsillar, lipidlar va uglevodlardan tashkil topgan. Oqsillar va lipidlar membrana quruq vaznning asosiy qismini tashkil etadi. Uglevodlar ulushi 10-15% oshmaydi, bunda h am ular oqsil molekulalar bilan (glikoproteinlar), yoki lipid molekulalari bilan (glikolipidlar) bog'langan bo‘ladi. Turli membranalarda lipidlar oqsilga nisbatan massa jihatidan 25 foizdan 75 foizgacha tashkil etadi.

Membrana lipidlari asosan 3t urga bo ‘ linad: 1) fosfolipidlar, 2) glikolipidlar, 3) steroidlar.