logo

Ildiz metomorfozi va uning anatomik tuzilishi

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

143.2138671875 KB
Mav zu: Ildiz met omorfozi v a 
uning anat omik  t uzilishi
                                                                                                       
                                                                     RE JA

1. Ildizning funksiyalari

2. Ildiz tiplari

3. Ildiz mevalar                             ILDIZ

Ildiz o’simlikning 
asosiy vegetativ 
organi bo’lib uni 
tuproqqa mahkam 
o’rnashtirib turadi.  
Bundan tashqari ildiz 
o’simlikni oziq 
moddalar bilan 
ta’minlab, o’zida  
qo’shimcha oziq 
moddalar to’plash 
xususiyatiga ega .     Ildizning o’sish nuqtasidagi 
meristema hujayralardan hosil 
bo’lgan to’qimalarning hammasi 
ildizning birlamchi anatomik 
tuzil9ishini tashkil qiladi. Masalan, 
meristema hujayralarining tashqi 
qoplami birlamchi qoplovchi to’qima 
epidermani, birlamchi po’stloqni, 
markaziy silindirni hosil qiladi.     BIR QANCHA O’SIMLIKLARNING 
ILDIZLARI O’Z FAOLIYATLARI DAVRIDA 
METOMORFOZGA UCHRAB  OZIQ 
MODDALAR TO’PLAYDIGAN JOY BO’LIB 
XIZMAT QILADI. SHU MUNOSABAT 
BILAN ULAR YO’G’ON VA ETLI BO’LADI. 
ULARNING BIR NECHA XILI MAVJUD.     ILDIZ O’SIMLIK TURIGA VA O’SISH 
SHAROITIGA QARAB  HAR XIL RIVOJLANADI
Ildiz tiplari
 
•
Ipsimon ildiz
•
Urchiqsimon ildiz
•
Ildiz meva
•
O’q ildiz
  Popuk ildiz                 ILDIZ MEVALAR

Asosiy ildiz o’z 
shaklini o’zgartirib, 
yo’g’onlashadi va 
o’zida qo’shimcha 
oziq moddalarni 
to’playdi. Bunga 
sabzi, sholg’om, turp, 
rediska, petrushkalar 
kiradi                 ILDIZ TUGANAK

Ildiz tuganak asosiy 
ildizlardan tashqari  yon va 
qo’shimcha ildizlar ham  
metomorfozga uchrashi 
mumkin va oziq moddalari 
saqlanadigan yo’g’on joy ildiz 
tuganaklari yoki ildiz 
g’uddalari deyiladi. Ular 
qishni o’tkazish uchun emas, 
vegetativ ko’payish uchun 
xizmat qiladi. Bularga 
kartoshkagul, yeryong’oq 
kabi o’simliklarning ildiz 
tuganaklari misol bo’la oladi.            SO’RG’ICH ILDIZLAR

Tekinxo’r o’simliklardan 
xlorofill donachalari 
bo’lmaganligi sababli 
ular boshqa 
o’simliklarning oziq 
moddalari xisobiga 
yashaydilar. Bunday 
o’simliklarda asosiy 
ildizlar o’rnida so’rg’ich 
ildizlar bo’ladi. Bu xildagi 
ildizlar zarpechak va 
shumg’iyda uchraydi.                 HAVO ILDIZLARI

Bu xildagi ildizlar 
tropik o’simliklarda 
uchrab, uning 
poyasidan ildizlar 
chiqib havoda ochilib 
turadi va undagi suv 
bug’larini 
o’zlashtiradi. 
Masalan, monstera 
o’simligi ildizi .            NAFAS OLUVCHI ILDIZLAR VA TAYANCH ILDIZLAR

Botqoqliklarda 
o’sadigan ayrim 
o’simliklar, masalan, 
botqoq sarvida 
ildizga qo’shimcha 
kislorod kerak 
bo’lganda ular nafas 
oluvchi ildizlarni hosil 
qilad i. 
Tayanch ildizlarni 
poyadan chiqqan 
qo’shimcha ildizlar 
hosil qilib, ular 
poyani tik tutib turish 
uchun xizmat qiladi. 
Bunday ildizlarni 
makkajo’xori, 
oqjo’xorida kuzatish 
mumkin.      
Ildizlar bajaradigan vazifasiga qarab har xil 
to’qimalardan tashkil topgan bo’lib, ular 
ildiz uchidan boshlab ma’lum tartibda 
joylashgan bo’ladi. Ildizning uchi, odatda 
ildiz qini bilan  qoplangan bo’ladi va 
parenximatik hujayralardan iborat 
bo’ladi. Hujayralarning po’sti yupqa, 
tashqi tomoni shilimshiqdir. Bu esa 
tuproq zarrachalari orasida o’sayotgan 
ildizning harakatlanishini osonlashtiradi.           FOYDALANILGAN  ADABIYOTLAR
1. Botanika va o’simliklar fiziologiyasi. Berdiyeva 
D.
2. Botanikani o’rganish. Turg’unov E. F.
3. w.w.w.ziyonet.uz.
4. w.w.w.botanika.ru

Mav zu: Ildiz met omorfozi v a uning anat omik t uzilishi

RE JA  1. Ildizning funksiyalari  2. Ildiz tiplari  3. Ildiz mevalar

ILDIZ  Ildiz o’simlikning asosiy vegetativ organi bo’lib uni tuproqqa mahkam o’rnashtirib turadi. Bundan tashqari ildiz o’simlikni oziq moddalar bilan ta’minlab, o’zida qo’shimcha oziq moddalar to’plash xususiyatiga ega .

Ildizning o’sish nuqtasidagi meristema hujayralardan hosil bo’lgan to’qimalarning hammasi ildizning birlamchi anatomik tuzil9ishini tashkil qiladi. Masalan, meristema hujayralarining tashqi qoplami birlamchi qoplovchi to’qima epidermani, birlamchi po’stloqni, markaziy silindirni hosil qiladi.

BIR QANCHA O’SIMLIKLARNING ILDIZLARI O’Z FAOLIYATLARI DAVRIDA METOMORFOZGA UCHRAB OZIQ MODDALAR TO’PLAYDIGAN JOY BO’LIB XIZMAT QILADI. SHU MUNOSABAT BILAN ULAR YO’G’ON VA ETLI BO’LADI. ULARNING BIR NECHA XILI MAVJUD.