logo

Kaliyli oʻgʻitlarning ekologik roli

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1181.5 KB
Kaliyli o g itlarning ʻ ʻ
ekologik roli O’simlik tarkibiO’simlik tarkibi
Organik moddalar Noorganik moddalar
oqsil
Yog’
uglevod Nuklein kislotalar H, O
P,   N,   K,   Ca,   Mg,  
Fe, Mn, Cu, ZnC, O, H, N, P,  S C, O, H
C, O, H C, O, H, N, P Mineral tuzlarsuv 
mikroelementlar 
makroelementlar
Fe, Mn, Cu, 
Zn, Cr va 
boshqalar .C, O, H, N, 
P,  S, K, Ca, 
Mg Kaliy Kaliy 
 К К

O’simlikning  hosildorligi,  sifati  va 
chidamliligini oshirishda qo’llaniladi.  

Tirik organizmlarda assiimilyatsiya 
va fotosintez jarayonlarida Ca, Mg – 
ionlari bilan birgalikda hujayradagi 
protoplazma kolloid holatini 
boshqarib turadi. Mahsulotlar 
rangini  yorqin qilib, xushbo’y va  
saqlanish muddatini uzaytiradi Barg uchlaridagi 
qovjirashlar o’simlikda 
kaliy uetishmasligi 
alomati  Gul barglarining uchlari 
sarg’ayishiga magniy 
yetmaganidan darak . 
Kalsiy yetishmasligi 
oqibati Karam barglari uchlari 
bunday holga oltingugurt 
yetmaganidan kelib 
qolgan. Barglarning bunday 
bo’lishiga temir miqdori 
yetishmaganidan
Yosh barglarning 
mayda va yalanib 
qolishiga bor 
yetmaganidan 
darak beradi. Olcha barglarining 
bunday kasallanishiga 
marganes yetishmasligi 
sabab bo’lgan. Pomidor barglarining 
uchlari buralishi mis 
yetishmasligidan Limonning barglari 
maydalashishi rux 
yetishmasligidandir. 
Bodring barglari atrofidagi 
oqamtir yashil rang unda 
molibden yetishmasligidan 
darak beradi.  O’g’itlar  klassifikatsiyasi .
O’g’itlar
Oddiy Kompleks
Azotli 
Fosforli 
Kaliyli  Murakkab 
Aralash                           Buni   y odda  t ut ing!!! Buni   y odda  t ut ing!!! 
1 kunlik  
nitrat iste’mol 
 miqdori  
katta yoshli 
odamda  - 5 
м g / kg bo’lishi 
kerak . 
Kop’ miqdorda nitrat qabul qilish 
natijasida inson organizmida 
(o’pkaning allergik shishi, hansirash,  
yurak og’rig’i, yo’tal, ko’ngil aynishi 
va boshqalar kuzatiladi) 
Uning 8-15 grammi o’limga olib 
keladi. O’simliklarga 
ortiqcha 
ravishda 
azotli o’g’it 
solish 
natijasida 
uning hosilida 
nitrit va nitrat 
ionlari  
yig’ilib 
qoladi.  PO
4 3-
, NO
3 -
,  K + Ifloslangan ko’l
Baliqlarning qirilishi  Kaliy li o‘g‘it lar.Kaliy li o‘g‘it lar.
Kaliy elementi o‘simliklarning hosildorligini oshirishda
muhim ahamiyatga ega. Shuning uchun kaliyning KCl, KNO 3  
kabi birikmalari qishloq xo‘jaligida mineral o‘g‘it sifatida 
ishlatiladi.
K 2 O — kaliyli o‘g‘it tarkibidagi ozuqa elementi. Silvinit va kainit talqon Silvinit va kainit talqon 
holatigacha maydalanib holatigacha maydalanib 
mineral o‘g‘it sifatidamineral o‘g‘it sifatida
foydalaniladi.foydalaniladi.1. Tozalanmagan kaliyli o‘g‘itlar.  Silvinit — KCl ·NaCl.
Kainit — MgSO 4 ·KCl·3H 2 O. 2. Konsentrlangan kaliyli o‘g‘itlar.2. Konsentrlangan kaliyli o‘g‘itlar.
Bu   o‘g‘itlar kaliyning tabiiy birikmalarini qayta ishlash 
yo‘li bilan ozuqa elementlariga boyitilgan bo‘ladi. 
Kaliy xloridli o‘g‘it tarkibida 52—60% K 2 O — ozuqa 
elementi bo‘ladi. Kaliy xlorid mineral o‘g‘itini Kaliy xlorid mineral o‘g‘itini 
olish uchun silvinit, avval olish uchun silvinit, avval 
maydalanib, so‘ngra maydalanib, so‘ngra 
boyitiladi.boyitiladi.
Buning uchun KCl va NaCl ning 
eruvchanligi turlicha ekanligidan 
foydalaniladi. 3. Yog‘och (o‘simliklar) kuli.3. Yog‘och (o‘simliklar) kuli.
O‘simliklarning yonishi 
natijasida qolgan 
qoldiq, ya’ni kulda 
asosan K 2 CO 3  (potash) 
bo‘ladi. 
Kaliyli o‘g‘itlar tarkibidagi ozuqa elementi K 2 O 
ko‘rinishida hisoblanadi.

Kaliyli o g itlarning ʻ ʻ ekologik roli

O’simlik tarkibiO’simlik tarkibi Organik moddalar Noorganik moddalar oqsil Yog’ uglevod Nuklein kislotalar H, O P, N, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Cu, ZnC, O, H, N, P, S C, O, H C, O, H C, O, H, N, P Mineral tuzlarsuv

 mikroelementlar  makroelementlar Fe, Mn, Cu, Zn, Cr va boshqalar .C, O, H, N, P, S, K, Ca, Mg

Kaliy Kaliy К К  O’simlikning hosildorligi, sifati va chidamliligini oshirishda qo’llaniladi.  Tirik organizmlarda assiimilyatsiya va fotosintez jarayonlarida Ca, Mg – ionlari bilan birgalikda hujayradagi protoplazma kolloid holatini boshqarib turadi. Mahsulotlar rangini yorqin qilib, xushbo’y va saqlanish muddatini uzaytiradi Barg uchlaridagi qovjirashlar o’simlikda kaliy uetishmasligi alomati

Gul barglarining uchlari sarg’ayishiga magniy yetmaganidan darak . Kalsiy yetishmasligi oqibati Karam barglari uchlari bunday holga oltingugurt yetmaganidan kelib qolgan. Barglarning bunday bo’lishiga temir miqdori yetishmaganidan Yosh barglarning mayda va yalanib qolishiga bor yetmaganidan darak beradi.