Ko’nikma,malaka va odatlari
![Ko’nikma,malaka va
odatlari
Subtitle here](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_1.png)
![Re ja:
Shaxs haqida tushuncha1
Shaxsning malaka va odatlari
2](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_2.png)
![Inson shaxsining eng muhim tomonlaridan biri uning
individualligidir. Individuallik - bu shaxsning bir necha
fazilatlarining qaytarilmaydigan birikmasidir. Uning tarkibiga
xarakter (tabiat), temperament (mijoz) qobiliyatlar,
hissiyotlar yig`indisi, odatlar kiradi.
Odam turli guruhlarga kirar ekan, har
xil vazifalarni bir - biriga o`xshamagan
rollarni bajaradi. Ba`zi bolalar oilada
erkatoy, injiq bo`lsa, maktabda
tengdoshlari o`rtasida kamtarin,
odobli, xushchaqchaq bo`ladi. Ishda
juda jiddiy yuradigan odam biror
sayohatga borganda hazilkash,
qiziqchi bo`lib yurishi mumkin.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_3.png)
![Bizning jamiyatimizda shaxsga
beriladigan tavsifnoma uning
rivojlangan jamiyat qurish
jarayoniga bo`lgan munosabati va
bu jarayonda real qatnashishi bilan
belgilanadi. Odamning psixik
holatlarini o`zgarishi tashqi muhitga
va ijtimoiy tarbiyaga bog`liqdir.
Shaxsning nisbatan barqaror va nisbatan o`zgaruvchan
xususiyatlari shaxs xislatlarining bir butunligi va o`zaro
bog`liqligidan iborat bo`lgan murakkab birlikni , ya`ni dinamik
tuzilishni hosil qiladi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_4.png)
![Shaxsning malaka va odatlari
Har bir odam bilish, eshitish
bilan birga malaka va
odatlarni egallaydi.
Malakalar bir necha xil
bo`ladi (yozish, o`qish,
yurish, musiqa chalish, sport
va h. k.) Maqsadni ko`zlab
biror ishni bajarish
malakaga bog`liq.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_5.png)
![Malaka deb , avval ongli
bajarilib keyinchalik
avtomatlashgan xatti -
harakatlarga aytiladi.
Istalgan malakani qayta -
qayta takrorlash natijasida
hosil qilish mumkin.
Malakalar sodda va
murakkab bo`lishi mumkin.
Masalan, mashina haydash, musiqa chalish, kasb egallash
murakkab malaka, mix qoqish, o`tin arralash sodda malaka
hisoblanadi. Malakalarni mashq qilish natijasida
egallanadi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_6.png)
![Shaxsda malakadan tashqari
odatlar ham bo`ladi. Odat kishi
qalbiga chuqur o`rnashib, uning
ehtiyojiga aylanib qolgan
harakatlardir.
Masalan, ertalab turib yuvinish ,
ovqatlanish, ozoda yurish kabilar.
Odatlar ijobiy va salbiy bo`ladi.
Salbiy odatlarga yolg`on gapirish,
ichish, chekish kabilar kiradi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_7.png)
![Malaka va odatlarning nerv - fiziologik asoslarini
shartli reflekslarning hosil bo`lish mexanizmi tashqil
qiladi. Bu shartli refleks oddiy emas, balki dinamik
stereotip tarzidagi, ya`ni takrorlash natijasida
mustahkamlangan shartli reflekslar birlashmasidan
iborat.
Masalan, bolalar bog`chaga
o`rganguncha qiynaladi, chunki
uydagi sharoitga ularda dinamik
stereotip bo`ladi. YAngi hosil
qilinadigan malakalar ilgari hosil
qilinadigan malakalarga bog`liq
bo`ladi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_8.png)
![Ilgarigi malakalar ijobiy ta`sir qilsa
malakalarning kuchayishi ko`zatiladi.
Masalan, chet tillardan birontasini o`rgangan odam
boshqa bir chet tili o`rganishda qiynalmaydi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_9.png)
![Agar ilgarigi malaka salbiy
ta`sir qilsa malakalar
interferentsiyasi deyiladi.
Masalan, bir sohada
ishlagan odam butunlay
boshqa sohaga o`tsa
qiynaladi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_10.png)
![Shaxs shug`ullanayotgan
ishi bilan uzoq vaqt
shug`ullanmasa malakalar
sunish hodisasi ko`zatiladi.
Buni malakalarning
deavtomatizatsiyasi
deyiladi.
Malakalarning hosil bo`lish tezligi va
mustahkamlanishi odamning yoshiga bog`liq.
Masalan, til o`rganish 4 - 5 yoshda tez o`rganiladi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_11.png)
![Hunar egallash 12 - 13 yoshda
tez o`rganiladi. Malakalarning
mustahkamligi qiziqishlarga ,
individual xususiyatlarga
bog`liq , ya`ni asab tizimiga
bog`liq bo`ladi.
Masalan, xoleriklarda malaka
tez, melanholiklarda sekin hosil
bo`ladi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_12.png)
![Demak, malakalar inson shaxsining tarkib topishiga katta
ta`sir ko`rsatadi. Shaxs o`zining individualligida, ijtimoiy
munosabatlarda belgilanadi. Atoqli psixolog K.K Platonov
shaxsni “Konkret odam yoki dunyoni yaratuvchi
sub`ektdir”, deb atagan edi.](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_13.png)
![Adabiyotlar ro`yxati:
1. Karimova V. M. Psixologiya. - T., 2002
2. Karimova V. M., Akramova F. Psixologiya. Ma’ruzalar
matni - T., 2000
3. Klimov E. A. "Osnovi psixologii". Uchebnik. - M., 1997
4. Kovalev V. I. Motivi povedeniya i deyatelnosti. - M.,
1988
5. Merlin V. S. Leksii po psixologii motivov cheloveka. -
Perm, 1971](/data/documents/a07b48fd-0300-4d2f-ba4d-4527a4552190/page_14.png)
Ko’nikma,malaka va odatlari Subtitle here
Re ja: Shaxs haqida tushuncha1 Shaxsning malaka va odatlari 2
Inson shaxsining eng muhim tomonlaridan biri uning individualligidir. Individuallik - bu shaxsning bir necha fazilatlarining qaytarilmaydigan birikmasidir. Uning tarkibiga xarakter (tabiat), temperament (mijoz) qobiliyatlar, hissiyotlar yig`indisi, odatlar kiradi. Odam turli guruhlarga kirar ekan, har xil vazifalarni bir - biriga o`xshamagan rollarni bajaradi. Ba`zi bolalar oilada erkatoy, injiq bo`lsa, maktabda tengdoshlari o`rtasida kamtarin, odobli, xushchaqchaq bo`ladi. Ishda juda jiddiy yuradigan odam biror sayohatga borganda hazilkash, qiziqchi bo`lib yurishi mumkin.
Bizning jamiyatimizda shaxsga beriladigan tavsifnoma uning rivojlangan jamiyat qurish jarayoniga bo`lgan munosabati va bu jarayonda real qatnashishi bilan belgilanadi. Odamning psixik holatlarini o`zgarishi tashqi muhitga va ijtimoiy tarbiyaga bog`liqdir. Shaxsning nisbatan barqaror va nisbatan o`zgaruvchan xususiyatlari shaxs xislatlarining bir butunligi va o`zaro bog`liqligidan iborat bo`lgan murakkab birlikni , ya`ni dinamik tuzilishni hosil qiladi.
Shaxsning malaka va odatlari Har bir odam bilish, eshitish bilan birga malaka va odatlarni egallaydi. Malakalar bir necha xil bo`ladi (yozish, o`qish, yurish, musiqa chalish, sport va h. k.) Maqsadni ko`zlab biror ishni bajarish malakaga bog`liq.