logo

KUSHON DAVLATI.HUDUDI VA BOSHQARUV TIZIMI.

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

943.4814453125 KB
KUSHON DAVLATI.
HUDUDI VA BOSHQARUV 
TIZIMI.     
1.Kushon davlat ining kelib chiqishi

2.Kushon davlat ining madaniyat i

3.Kushon davlat ining Ozbek ist on t ar ix iga 
qo' shgan hissasiREJA Kushon podsholigi  — oʻzbek 
davlatchiligidagi qadimiy davlat 
(milodiy 1—3-asrlar). Milodiy 1-
asrning 1-yarmi yohud 
oʻrtalarida yuechjilar 
tasarrufidagi Kushon mulkining 
yuksalishi natijasida vujudga 
kelgan.  Yuechjeylarning eramizdan avvalgi II asr o'rtalarida Grek-Baqtriya 
davlatiga bostirib kirishi ushbu davlatni tamomila tugatilishiga olib keldi. 
Yuechjeylarning dastlabki mulklari shimoliy Baqtriya hududlarida bo'ldi 
(zamonaviy O'zbekistonning janubiy hududlari va 
Tojikiston). Kushon davlati eramizning I asri birinchi yarmida 
yuechjeylar davlati amirliklaridan biri Kushonning yuksalishi oqibatida 
yuzaga keldi. Kushon xitoychada Guyshuan deb talaffuz qilinib, yuechjey 
qabilalaridan birining nomi bo'lish ehtimoli bor. Davlat asoschisi yabgu 
(amir) bo'lgan. Keyinchalik podshoh Kudjula Kadfiz hukmronligi ostida 
kushonlar hozirgi Afg'oniston va Pokistonning katta qismini bosib oldilar. 
Uning merosxo'ri  Vime   Tok   hukmronligi   davrida   kushon mulklariga 
Hindistonning katta bir qismi qo'shildi. Kushon davlatining gullab-
yashnashi Kanishka hukmronligi davriga to'g'ri keldi (taxminan 
eramizning 78-123 yillari). O'sha davrda poytaxt Baqtriyadan Peshovorga 
ko'chirildi, mamlakat sarhadlari esa Hindiston va Xo'tongacha bo'lgan 
o'lkalarni qamrab oldi. Markaziy Osiyoda Kushon davlatining chegaralari 
hozirgi O'zbekiston janubidagi Hisor tog' tizmalari cho'qqilaridan o'tgan. Arxeologlar Kushon madaniyatiga oid 
Bagram, Balx, Began, Surxkxoʻtal (Afgʻoniston), 
Kosambi (Hindiston), Sirsukx, Taksila (Pokiston), 
Ayritom, Bozorqala, Dalvarzintepa, Zartepa, 
Koʻhna Voye, Termiz, Xayrobodtepa, Xolchayon 
(Oʻzbekiston), Kayqubodshoh, Koʻhnaqalʼa, 
Shaxrinav, Munchoqtepa (Tojikiston)da qazish 
ishlari olib bordi. Arxeologik topilma va koʻhna 
yozma manbalar asosida kushonlar madaniyatiga 
doyr quyidagi muhim ilmiy maʼlumotlar 
aniqlandi: burjli mustahkam mudofaa devoriga 
ega boʻlgan shahar qurilishi taraqqiy etgan, bir 
necha oʻnlab shunday shaharlar, koʻplab yirik 
sugʻorish inshootlari qurilgan. Shaharlar ichida 
arklar mavjud boʻlib, ularning atrofini turli binolar 
majmuasi qurshab turgan. Markaziy Osiyoda imperiyalarning 
eng qadimiysi, davriy jihatdan eng 
yashovchani (milodiy I-IV asrlar) 
Kushon davlati boʻlgan. Oʻz davriga 
nisbatan mislsiz ulkan 
mintaqalarni egallagan Kushon 
davlati chegaralari — sharqda 
Xitoy , gʻarbda  Kaspiy   dengizi , 
janubda  Hindiston  va shimolda 
Orol boʻylarigacha etib borgan. 
Qadimgi dunyo madaniyatining 
uch yirik manbai — hind, fors va 
turk xalqlari tutashgan markaziy 
zaminda tashkil topgan ulugʻ 
davlat. Janubiy Oʻzbekistondan kushonlar 
davriga oid 100dan ziyod shahar 
va qishloq harobalari aniqlangan. 
Bu davrda shahar va qishloq 
oʻzaro mustahkam aloqada 
boʻlgan: har 1 shahar atrofida 
koʻplab mayda qishloqlar 
joylashgan.

KUSHON DAVLATI. HUDUDI VA BOSHQARUV TIZIMI.

 1.Kushon davlat ining kelib chiqishi  2.Kushon davlat ining madaniyat i  3.Kushon davlat ining Ozbek ist on t ar ix iga qo' shgan hissasiREJA

Kushon podsholigi  — oʻzbek davlatchiligidagi qadimiy davlat (milodiy 1—3-asrlar). Milodiy 1- asrning 1-yarmi yohud oʻrtalarida yuechjilar tasarrufidagi Kushon mulkining yuksalishi natijasida vujudga kelgan.

Yuechjeylarning eramizdan avvalgi II asr o'rtalarida Grek-Baqtriya davlatiga bostirib kirishi ushbu davlatni tamomila tugatilishiga olib keldi. Yuechjeylarning dastlabki mulklari shimoliy Baqtriya hududlarida bo'ldi (zamonaviy O'zbekistonning janubiy hududlari va Tojikiston). Kushon davlati eramizning I asri birinchi yarmida yuechjeylar davlati amirliklaridan biri Kushonning yuksalishi oqibatida yuzaga keldi. Kushon xitoychada Guyshuan deb talaffuz qilinib, yuechjey qabilalaridan birining nomi bo'lish ehtimoli bor. Davlat asoschisi yabgu (amir) bo'lgan. Keyinchalik podshoh Kudjula Kadfiz hukmronligi ostida kushonlar hozirgi Afg'oniston va Pokistonning katta qismini bosib oldilar. Uning merosxo'ri  Vime Tok hukmronligi davrida   kushon mulklariga Hindistonning katta bir qismi qo'shildi. Kushon davlatining gullab- yashnashi Kanishka hukmronligi davriga to'g'ri keldi (taxminan eramizning 78-123 yillari). O'sha davrda poytaxt Baqtriyadan Peshovorga ko'chirildi, mamlakat sarhadlari esa Hindiston va Xo'tongacha bo'lgan o'lkalarni qamrab oldi. Markaziy Osiyoda Kushon davlatining chegaralari hozirgi O'zbekiston janubidagi Hisor tog' tizmalari cho'qqilaridan o'tgan.