logo

MEZOLIT DAVRI UMUMIY TAVSIFI

Загружено в:

24.12.2024

Скачано:

0

Размер:

1518.1083984375 KB
Mavzu : MEZOLIT DAVRI UMUMIY 
TAVSIFI
RE J A :
1. Mezolit  dav rining umumiy  xususiy at lari
2. Mezolit  dav rida t exnologik  riv ojlanish
3. J amiy at  v a ijt imoiy  hay ot              Mezolit davrining umumiy xususiyatlari
1. Mezolit  t ushunchasi v a dav ri
Mezolit  (y unoncha mesos — o‘rt a v a lit hos — t osh) 
— t osh dav rining o‘rt a bosqichi bo‘lib, paleolit  v a 
neolit  o‘rt asidagi dav rni t ashk il et adi. Bu dav r 
t axminan 12–10 ming y il oldin boshlanib, iqlim 
o‘zgarishi v a muzlik larning erishi bilan bog‘liq.                            2. Mezolit ning boshqa dav rlardan farqi
Mezolit  paleolit dan asbob-usk unalarning 
riv ojlanganligi v a ijt imoiy  hay ot ning 
murak k ablashishi bilan ajralib t uradi. 
N eolit ga qaraganda esa t exnologiy alar 
hali t o‘liq shak llanmagan. Ushbu dav rda 
odamlar ov chilik  v a t o‘plov chilik ni dav om 
et t irgan              3. A holining ov  v a t o'plov chilik dagi y ut uqlari
Mezolit  dav rida k ichik roq hay v onlarni ov lash 
uchun moslashgan mik rolit  asboblar k eng 
t arqaldi. Shu bilan birga, baliq ov lash v a suv  
resurslaridan foy dalanish y axshilandi. 
To‘plov chilik da esa mev a, ildiz v a o‘simlik larni 
y ig‘ish asosiy  o‘rinda bo‘lgan.
Bu dav r jamiy at  hay ot ining o‘t ish bosqichi 
sifat ida qadimiy  insonlar hay ot ida k at t a 
o‘zgarishlarga zamin y arat gan.              Mezolit davrida texnologik rivojlanish
1. Mik rolit  asboblarning pay do bo‘lishi
Mezolit  dav rining eng muhim t exnologik  
y angilik laridan biri mik rolit  asboblarning 
pay do bo‘lishi edi. Mik rolit lar – juda may da, 
o‘t k ir uchli t osh asboblar bo‘lib, ularni y og‘och 
y ok i suy ak k a joy lasht irib, o‘q-y oy  y ok i 
nay zalar t ay y orlangan. Bu usul ov  
qurollarining ancha samarali bo‘lishini 
t a’minladi.              2. Ov chilik  usullari v a qurollarining 
t ak omillashishi
Mezolit da ov chilik  asosiy  hay ot  t arzi 
bo‘lib qolgan. Yoy  v a o‘qning ixt iro 
qilinishi ov ni ancha samarali qildi. Bu 
dav rda k ichik  guruhlarda ov  qilish 
amaliy ot i k eng t arqaldi. Shuningdek , 
hay v onlarni t uzoqqa t ushirish y ok i t o‘r 
y ordamida ov lash usullari ham riv ojlandi.                            3. Boshpana v a mehnat  qurollarining y axshilanishi
Mezolit  dav rida odamlar k o‘chib y uruv chi hay ot  
t arzidan ast a-sek in doimiy  y ok i y arim doimiy  y ashash 
joy lariga o‘t a boshladi. Yog‘och, t eri v a t oshdan 
y asalgan boshpanalar qurilgan. Shuningdek , t osh 
qurollarning shak li v a o‘t k irligi y axshilanib, ularni 
ishlat ish osonlashgan.
Bu riv ojlanishlar mezolit  dav rida odamlarning t abiat ga 
moslashish qobiliy at ini oshirgan v a k ey ingi neolit  
dav rining asosini y arat gan .              Jamiyat va ijtimoiy hayot
1. I lk  qabilalarning shak llanishi
Mezolit  dav rida odamlar k ichik  guruhlarda 
y ashagan bo‘lsa-da, ast a-sek in qabilav iy  
jamiy at lar shak llana boshladi. Oila v a 
qarindoshlik  munosabat lari asosida ijt imoiy  
t uzilmalar pay do bo‘ldi. Qabilalar t abiiy  
resurslarga ega bo‘lgan hududlarda y ashashni 
afzal k o‘rganlar.              2 . Tabiat ga moslashuv  v a iqlim o‘zgarishlari 
t a’siri
Bu dav rda muzlik larning erishi bilan y angi 
ek ot izimlar v ujudga k eldi. Odamlar iqlim 
o‘zgarishlariga moslashib, ov  qilish v a oziq-
ov qat  t o‘plash st rat egiy alarini o‘zgart irgan. 
Yangi hay v on t urlari v a o‘simlik lardan 
foy dalanish imk oniy at lari pay do bo‘ldi.                            Mezolit  dav ridagi marosimlar v a e’t iqodlar
Mezolit  dav rida odamlarning diniy  qarashlari v a 
marosimlari shak llana boshladi. Hay v onlarga v a 
t abiat  hodisalariga sig‘inish k eng t arqalgan. A y rim 
arxeologik  t opilmalarda hay v on suy ak lari v a 
rasmlar diniy  marosimlar bilan bog‘liq bo‘lishi 
mumk inligini k o‘rsat adi.
Ushbu jaray onlar jamiy at ning ijt imoiy  hay ot ini 
murak k ablasht irgan v a insoniy at  t arixida muhim 
o‘zgarishlarga olib k elgan              Foydalanilgan adabiyotlar
1. " O‘zbek ist on t arixi"
Muallifl ar: O‘zbek ist on Respublik asi Fanlar Ak ademiy asi 
Arxeologiy a inst it ut i jamoasi. Ushbu k it obda O‘zbek ist on 
hududidagi mezolit  dav ri t arixi, y odgorlik lar v a 
t exnologiy alar haqida ma'lumot lar k elt irilgan.
2. " Qadimgi duny o t arixi"
Muallif: M.A. Vlasov a. Ushbu k it obda qadimgi dav rlar, 
jumladan mezolit ning umumiy  t av sifi  v a jamiy at dagi 
o‘zgarishlar haqida bat afsil ma’lumot  berilgan.

Mavzu : MEZOLIT DAVRI UMUMIY TAVSIFI RE J A : 1. Mezolit dav rining umumiy xususiy at lari 2. Mezolit dav rida t exnologik riv ojlanish 3. J amiy at v a ijt imoiy hay ot

Mezolit davrining umumiy xususiyatlari 1. Mezolit t ushunchasi v a dav ri Mezolit (y unoncha mesos — o‘rt a v a lit hos — t osh) — t osh dav rining o‘rt a bosqichi bo‘lib, paleolit v a neolit o‘rt asidagi dav rni t ashk il et adi. Bu dav r t axminan 12–10 ming y il oldin boshlanib, iqlim o‘zgarishi v a muzlik larning erishi bilan bog‘liq.

2. Mezolit ning boshqa dav rlardan farqi Mezolit paleolit dan asbob-usk unalarning riv ojlanganligi v a ijt imoiy hay ot ning murak k ablashishi bilan ajralib t uradi. N eolit ga qaraganda esa t exnologiy alar hali t o‘liq shak llanmagan. Ushbu dav rda odamlar ov chilik v a t o‘plov chilik ni dav om et t irgan

3. A holining ov v a t o'plov chilik dagi y ut uqlari Mezolit dav rida k ichik roq hay v onlarni ov lash uchun moslashgan mik rolit asboblar k eng t arqaldi. Shu bilan birga, baliq ov lash v a suv resurslaridan foy dalanish y axshilandi. To‘plov chilik da esa mev a, ildiz v a o‘simlik larni y ig‘ish asosiy o‘rinda bo‘lgan. Bu dav r jamiy at hay ot ining o‘t ish bosqichi sifat ida qadimiy insonlar hay ot ida k at t a o‘zgarishlarga zamin y arat gan.