Mixail Bulgakov hayot faoliyati
![Mixail Bulgakov
hayot faoliyati](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_1.png)
![Reja:
1.Mixail Bulgakov hayot kechinmalari.
2."Usta va Margarita" asari haqida
3."Ityurak" kitobi qisqacha malumot.](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_2.png)
![Mixail Bulgakov (1891, Kiyev 1940,
Moskva) — rus yozuvchisi. 1920-
yillarda roman, novella va qissalar,
pyesalar, ssenariylar, koʻplab
felyetonlar muallifi sifatida
tanilgan. U asosan Rossiya
fuqarolar urushi dahshatlari,
inqilob va fuqarolar urushi
davridagi rus ziyolilari va chor
armiyasi zobitlarining taqdiri
haqida yozgan. Yozuvchining “Usta
va Margarita” romani unga katta
shuhrat olib keldi va XX asr
durdonalaridan biri sifatida tan
olind i.](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_3.png)
![1901-yilda Bulgakov birinchi Kiev gimnaziyasiga
o'qishga kirdi. U yerda rus va Yevropa adabiyotiga
(uning sevimli yozuvchi va shoirlari Gogol, Pushkin,
Dostoyevskiy, Saltikov-Shchedrin va Dikkenslar
bo‘lgan), teatr va operaga qiziqish uyg'otdi. Uning
adabiy didining shakllanishiga gimnaziya o‘qituvchilari
katta ta’sir ko‘rsatadilar. 1907-yilda otasining o'limidan
so'ng, Mixailning onasi uning ta'limini o'z zimmasiga
oladi. 1909-yilda gimnaziyani tugatgandan so'ng [6]
Bulgakov Kiev universitetining tibbiyot fakultetiga
o'qishga kirdi va uni yaxshi baho bilan tugatdi (1916).
Keyin u Kiev harbiy gospitalida shifokor lavozimida
ishlay boshladi.](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_4.png)
!["Usta va Margarita" dan iqtiboslar
Qahramonimizning eng taniqli iqtiboslari:
"Va zavqlanish uchun hech bo'lmaganda ozgina ehtiyot
bo'lish kerak".
«Uzoq safar oldidan qayg'u. Bu yo'lning oxirida sizni baxt
kutib turishini bilsangiz ham, bu tabiiy emasmi? "](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_5.png)
![Usta va Margarita" - Bulgakovning afsonaviy asari, uning boqiylikka
chipta bo'lgan romani. U 12 yil davomida romanni o'ylab,
rejalashtirgan va yozgan va u hozirgi paytda tasavvur qilish qiyin
bo'lgan ko'plab o'zgarishlarni boshdan kechirdi, chunki kitob
hayratlanarli kompozitsion birlikka ega bo'ldi. Afsuski, Mixail
Afanasyevich hayotining ishini tugatishga ulgurmadi, yakuniy
o'zgartirishlar kiritilmadi. Uning o'zi yaratilishini insoniyatga asosiy
xabar, avlodlarga vasiyat sifatida baholagan. Bulgakov bizga nimani
aytmoqchi edi?](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_6.png)
![Roman bizga 30-yillardagi Moskva dunyosini
ochib beradi. Usta, sevikli Margarita bilan
birgalikda Pontiy Pilat haqida ajoyib roman
yozadi. Uning nashr etilishiga yo'l qo'yilmaydi va
muallifning o'zi ulkan tanqid tog'iga botgan.
Qahramon umidsizlikka tushib, romanini
kuydirib, ruhiy kasalxonaga yotqizadi va
Margaritani yolg'iz qoldiradi. Bunga parallel
ravishda shayton Voland va uning mulozimlari
bilan birga Moskvaga keladi. Ular shaharni
vayronaga aylantirmoqdalar, masalan, sehrgarlik
seanslari, Varete va Griboedovdagi chiqishlari va
boshqalar. Qahramon bu orada o'z ustozini
qaytarish yo'lini izlamoqda; keyinchalik shayton
bilan shartnoma tuzadi, jodugarga aylanadi va
o'liklar bilan birga to'pda bo'ladi. Voland
Margaritaning sevgisi va sadoqatidan xursand va
sevgilisini qaytarishga qaror qildi. Pontiy Pilat
haqidagi roman ham kuldan ko'tariladi. Va
birlashtirilgan juftlik tinchlik va osoyishtalik
dunyosida nafaqaga chiqadi.](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_7.png)
!["Usta va Margarita " — Mixail Afanasyevich Bulgakovning romani boʻlib, uning
ustida ish 1928-yil dekabrda boshlangan va yozuvchi vafotigacha davom etgan[1].
Roman tugallanmagan asarlarga ishora qiladi; qoralama eslatmalarni tahrirlash va
birlashtirish eri vafotidan keyin yozuvchining bevasi — Yelena Sergeyevna
tomonidan amalga oshirildi. „Muhandis tuyogʻi“, „Qora sehrgar“ va boshqa
nomlarga ega boʻlgan romanning birinchi versiyasi 1930-yilda Bulgakov tomonidan
yoʻq qilingan. Keyingi nashrlarda asar qahramonlari orasida Pontiy Pilat va uning
sevgilisi haqidagi roman muallifi paydo boʻldi. Yakuniy nomi — „Usta va Margarita“
— 1937-yilda shakllangan. Asarning qisqartirilgan shaklda birinchi nashri 1966-
1967-yillarda amalga oshirilgan (Moskva jurnali, soʻzboshisi Konstantin Simonov,
soʻngi soʻz Abram Vulis). Kitobning rus tilidagi birinchi toʻliq nashri 1967-yilda nashr
etilgan (YMCA-Press nashriyoti, Parij). SSSRda 1973-yilda kesilmasdan kitob
versiyasi yorugʻlikni koʻrdi („Xudozhestvennaya Literatura“ nashriyoti, tiraj 30 000
nusxa). Asar bir necha bor ekranlashtirilgan va sahnalashtirilgan[2].
"Usta va Margarita" myuzikldan lavha. Voland obrazi.](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_8.png)
![Asar haqida
Bu qissa 1925-yil yanvar oyidan martga
qadar yozilgan. 1926-yil Bulgakovga bo‘lgan
tintuv davomida asar qo‘lyozmasi tortib
olingan. 1960-yillarda asar samizdat (adabiy
asarlarning norazmiy va senzurasiz ishlab
chiqarish usullari) sifatida tarqalgan. 1967-yili
Bulgakovning bevasi Y.S.Bulgakovaning
harakati tufayli asarning nusxasi G‘arbga
berib yuborilgan va 1968-yilda Frankfurtdagi
“Grani” va Alek Flegonning Londondagi
“Student” nomli rus jurnallarida chop etilgan.
1987-yildagina Rossiyadagi “Знамя” jurnali
o‘z sahifalariga bosishga jur’at etdi. Xullas,
Bulgakovning “Ityurak” asari 62 yildan
so‘nggina bosilib chiqdi.](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_9.png)
![Aksariyat yozuvchilar hayot haqiqatlarini aytishda ramziylikdan
foydalanadilar. Bulgakovning mazkur asarini o’qirkanmiz, sho’ro
jamiyatining kirdikorlari fantastika tarzida fosh etilganiga guvoh
bo’lamiz. Olim Preobrajenskiy itga odam miyasini ko’chirib o’tqazadi
va jonivor Sharikov deb nom qo’yilgan odamsifat maxluqqa – ongli,
ammo ityurak bir mavjudotga aylanadi. O’sha davrda bu obrazni aslida
bolsheviklar » dohiy»- sining timsoli, deb baholashgan. Hozirgi
zamonda esa »ilm-fan yutuqlari»ning-sun’iy urchitish yo’li bilan turli
jonivorlar va hattoki inson klonini yaratishga urunishlarning oqibatida
yuzaga keladigan halokat – har xil zombi-yu manqurtlar, mutantlar
paydo bo’lishi mumkinligi anglashiladi.
Asarni dastlabki mutolaada tushunmaslik va Bulgakov maqsadiga yetb
bormaslik tabiiy. Kitobni qayta qo’limizga olarkanmiz, undagi ba’zi
obrazlarni atrofimzda ko’ramiz. Kim edig-u, kim bo’ldik yoki kim
bo’lamiz- hec bo’lmaganda o’zimizga taftish qilish payti keldi..](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_10.png)
![Xulosa
Asar yozilganiga salkam 100 yil bo‘lgan bo‘lsa-da, haligacha bugungi kunga
dolzarbligini yo‘qotmagan. Undagi personajlar hozir ham jamiyatimizda uchraydi.
Sharikovga o‘xshagan it yurakli; o‘z fikriga ega bo‘lmagan, shu sababli har qanday
inson ta’siriga tushib qoladigan kimsalar yo‘q emas. Shu bois, biz yoshlar ogoh
bo‘lishimiz, mana shunday kishi bo‘lib qolishdan saqlanishimiz lozim.
“ Ityurak” asarini barcha mamlakat taqdiriga befarq bo‘lmagan yoshlarga tavsiya
qilar edim. Zero, asar ularga kerakli fikr va ma’naviy ozuqani bera oladi.](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_11.png)
![Iqtiboslar
- Ammo ko‘zlar... Bu shunday narsaki, uzoqdan ham, yaqindan ham o‘zgarmaydi, adashtira
olmaysan. Xuddi barometrga o‘xshaydi ular. Ko‘zga qarab, odamning qalbida nimalar
kechayotganini bilish mumkin, hammasini payqasa bo‘ladi: kimning qalbi Sahroyi Kabir singari
bo‘m-bo‘sh, kimdir hech nimadan-hech nima yo‘q etigi bilan qovurg‘angga nuqib qoladi, ba’zi
birovlar esa o‘zlaridan-o‘zlari «pirr» etgan narsadan qo‘rqib yurishadi.
- Vayronagarchilik hojatxonada emas, kallalarda yuz beradi. Shuning uchun yo‘g‘on ovozli bu
ashulabozlar «vayronagarchilik yo‘qolsin!», deb qichqirganlarida, mening kulgim qistaydi.
(Filipp Filippovichning yuzi shunday burishib ketdiki, oyog‘i tishlangan kimsaning hayratdan
og‘zi ochilib qoldi). O‘lay agar, judayam kulgili... Demak, ular o‘zlarining bo‘yinlarini mo‘ljallab
urishga da’vat qilishyapti, shunday emasmi? Urib-urib, miyalaridan har xil xomxayollarni
chiqarib tashlashsa, to‘g‘ridan to‘g‘ri og‘ilxonalarni tozalash, ya’ni o‘z vazifalarini bajarish bilan
shug‘ullanishsa, hammasi joy-joyiga tushardi-qo‘yardi. Ikki xudoga sig‘inib bo‘lmaganidek, bir
vaqtning o‘zida ham tramvay yo‘lini supurish, ham qandaydir ispan yalangoyoqlarining taqdirini
hal etish mumkin emas. Bu hech kimning qo‘lidan kelmaydi, doktor, ayniqsa, Yevropaliklar
taraqqiyotidan 200 yil orqada qolib ketgan va hanuzgacha o‘z ishtonining tugmasini aytarli
ishonch bilan qaday olmaydigan odamlar uchun bu mumkin bo‘lmagan ish.
Odam hech qayoqqa shoshilmasa, hamma narsaga ulguradi.](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_12.png)
![Foydalanilgan
adabiyotlar:
1.ÒzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
2.Bulgakov timeline /Краткая хроника
жизни и творчества М.А.Булгакова“.
www.m-a-bulgakov.ru. 9-oktabr 2011-
yilda asl nusxadan arxivlandi
3.www.ziyo.uz](/data/documents/c645b1e9-3aa7-4995-9b53-0fcbc72786ab/page_13.png)
Mixail Bulgakov hayot faoliyati
Reja: 1.Mixail Bulgakov hayot kechinmalari. 2."Usta va Margarita" asari haqida 3."Ityurak" kitobi qisqacha malumot.
Mixail Bulgakov (1891, Kiyev 1940, Moskva) — rus yozuvchisi. 1920- yillarda roman, novella va qissalar, pyesalar, ssenariylar, koʻplab felyetonlar muallifi sifatida tanilgan. U asosan Rossiya fuqarolar urushi dahshatlari, inqilob va fuqarolar urushi davridagi rus ziyolilari va chor armiyasi zobitlarining taqdiri haqida yozgan. Yozuvchining “Usta va Margarita” romani unga katta shuhrat olib keldi va XX asr durdonalaridan biri sifatida tan olind i.
1901-yilda Bulgakov birinchi Kiev gimnaziyasiga o'qishga kirdi. U yerda rus va Yevropa adabiyotiga (uning sevimli yozuvchi va shoirlari Gogol, Pushkin, Dostoyevskiy, Saltikov-Shchedrin va Dikkenslar bo‘lgan), teatr va operaga qiziqish uyg'otdi. Uning adabiy didining shakllanishiga gimnaziya o‘qituvchilari katta ta’sir ko‘rsatadilar. 1907-yilda otasining o'limidan so'ng, Mixailning onasi uning ta'limini o'z zimmasiga oladi. 1909-yilda gimnaziyani tugatgandan so'ng [6] Bulgakov Kiev universitetining tibbiyot fakultetiga o'qishga kirdi va uni yaxshi baho bilan tugatdi (1916). Keyin u Kiev harbiy gospitalida shifokor lavozimida ishlay boshladi.
"Usta va Margarita" dan iqtiboslar Qahramonimizning eng taniqli iqtiboslari: "Va zavqlanish uchun hech bo'lmaganda ozgina ehtiyot bo'lish kerak". «Uzoq safar oldidan qayg'u. Bu yo'lning oxirida sizni baxt kutib turishini bilsangiz ham, bu tabiiy emasmi? "