logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Общий
  4. Ot so`z turkumi

Ot so`z turkumi

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

5087.3798828125 KB
Скачать
O T S O ` Z T U R K U M I KIMSA,NARSA-BUYUM VA JOY NOMINI BILDIRADIGAN HAMDA KIM NIMA ? QAYER? SO`ROQLARIDAN BIRIGA JAVOB BO`LADIGAN SO`ZLAR TURKUMI OT DEB ATALADI Otlar kelishik qo`shimchalari bilan qo`llaniladi,birlik va ko`plik sonda ishlatiladi, (kelishik va son shakli ularning doimiy xususiyatidir) egalik qo`shimchalarini oladi(bu doimiy xususiyat emas). OTLAR SIFAT O`RNIDA QO`LLANILISHI MUMKIN ASFALT YO`L OLTIN BILAGUZUK YOG`OCH QOSHIQ OTLARNING MA`NO JIHATDAN TURLARI ATOQLI OT TURDOSH OT Ayrim shaxs yoki predmetga atab qo`yilgan otlar atoqli ot deyiladi K ishilar ism familyasi,Xirojiddinova hayvonlarga atab qo`yilgan nomlar, Olapar joy nomlari, Navoiy ko`chasi tashkilot,korxona muassasa va idora NBU ,kitob gazeta,jurnal,kinofilm spektkl Kelinlar qo`zg`oloni,Mushtum ,tarixiy sana va bayram nomlari Mustaqillik kuni ,suv havzalari inshoot nomlari, Orol dengizi Atoqli ot Bir turdagi shaxs,narsa,o`rin joy,faoliyat jarayoning umumiy nomini bildirgan otlar turdosh otlar deyiladi Shahar,odam,maktab,to`yTurdosh ot Turdosh otlar quyidagilarga bo`linadi Shaxs otlari Narsa otlari o`rin joy otlari Faoliyat jarayon otlari Aniq otlar Mavhum otlar Atoqli va turdosh ot nafaqat lug`aviy semantikasi, balki grammatik xususiyati bilan ham farqlanadi. Masalan, atoqli ot, asosan, birlik sonda qo`llanadi. К o`plik son shaklida butunlay boshqa ma‘no bo`yog`iga ega bo`ladi: Farhodlar keldi kanal qazmoqqa Turdosh ot atoqli otdan hosil bo`lishi ham mumkin: muslimka, xosiyatxon, rentgen, amper . Turdosh ot ifodalangan tushunchaning xarakteriga ko`ra: a) muayyan; b) mavhum otlarga bo`linadi. Muayyan va mavhum ot. Sezgi a‘zosi bilan sezish mumkin bo`lgan predmetni atovchi ot – muayyan ot. Muayyan otni bevosita sanash mumkin. Shuning uchun bunday ot sanoq son bilan munosabatga kirishadi. Shuningdek, shaxsiy baho shakli, Ko`plik qo`shimchasini olishi mumkin: (beshta daftar), (yuzlab odam), (o`g`ilcha), (qizgina). OTLARNING MUNOSABAT SHAKLLARI HAQIDA MALUMOT • OTLARNI BOSHQA SO`ZLARGA BOG`LASH UCHUN XIZMAT QILADIGAN SHAKLLARI ULARNING MUNOSABAT SHAKLLARI HISOBLANADI.BULARGA OTLARNING EGALIK,KELISHIK SHAKLLARI ,SHUNINGDEK,OTLARNI KESIM SIFATIDA SHAKLLANTIRIB,EGAGA BOG`LAYDIGAN SHAKLLAR KIRADI.OTLARNING EGALIK VA KELISHIK SHAKLLARI YORDAMIDA O`ZGARISHI TURLANISH DEB YURITILADI. OTLARNING EGALIK SHAKLLARI • OTLARGA QO`SHILIB,SHU OT IFODALAGAN TUSHUNCHANING UCH SHAXSDAN (SO`ZLOVCHI,TINGLOVCHI,O`ZGA) BIRIGA TEGISHLI EKANINI BILDIRADIGAN QO`SHIMCHALAR EGALIK QO`SHIMCHALARI DEB ATALADI.EGALIK QO`SHIMCHALARI OXIRI UNLI BILAN TUGAGAN OTLARGA BIRLIKDA –M, -NG, -SI; • KO`PLIKDA -MIZ,- NGIZ, -(LAR) I SHAKIDA; OXIRI UNDOSH BILAN TUGAGAN OTLAR ESA BIRLIKDA -IM, - ING, -I, KO`PLIKDA –IMIZ , -INGIZ, SHAKLIDA QO`SHILADI. Shaxs/son Birlik Ko`plik 1-shaxs Dalam,kitobim Dalamiz ,kitobimi z 2-shaxs Dalang,kitobing Dalangiz,ki- tobingiz 3-shaxs Dalasi,kitobi Dala(lar)i, kitob(lar)i FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI • 1. SAYFULLAYEVA R. VA BOSHQALAR HOZIRGI O`ZBEK TILI TOSHKENT UNIVERSITET 2011 • 2.MADRIM HAMRAYEV ONA TILI METODIK QO`LLANMA TOSHKENT 2019

O T S O ` Z T U R K U M I

KIMSA,NARSA-BUYUM VA JOY NOMINI BILDIRADIGAN HAMDA

KIM

NIMA ?

QAYER?

Похожие

Ot so`z turkumi bo`yicha o`tilganlarni takrorlash
Ot so‘z turkumi
Ot so'z turkumi
Turkiy tillarda olmosh so`z tukumi
turkiy tillarda ot so'z turkumi