Qadimgi Ruslarda dastlab foydalanilgan vaqtning dastlabki o'lchov birliklari
![Qadimgi Ruslarda
dastlab foydalanilgan
vaqtning dastlabki
o'lchov birliklari](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_1.png)
![Reja :
1.Ruslar foydalangan qadimgi taqvimla.
2. Vaqt o'lchov birliklarining ahamiyati
3. Xulosa](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_2.png)
![Rusda Yulian kalendari kirib kelishi bilan yetti kunlik hafta
dan
ham foydalaniladigan bo'ldi. Rusda haftalar yaxlit holda
«sedmitsa» deb
atalgan.
XVI asrgacha zamonaviy yakshanba «nedelya» (ish
yo'q kun
ma'nosida)
deb atalgan. Bugungi «voskresen’e» atamasi biri
nchi
marta X
asr
oxirlarida kirib keldi. XVI asrga kelib, «voskresen’e» at
amasi
hafta
kunlarining
birining nomi sifatida qo'llanila boshladi. Natija
da
«nedelya»
esa
«sedmitsa» - hafta ma’nosida ishlatiladigan bo'ldi.](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_3.png)
![Haftaning nomlari ularning o'rniga qarab. ponedelnik - n
edelya(voskresene)dan keyingi kun,
«vtornik» - nedelyadan keyingi ikkinchi kun. «sreda» - s
edmitsaning
o'rtasi, «chetverg»
nedelyadan keyingi to‘rtinchi kun. «pyatnitsa» -
nedelyadan keyingi beshinchi kun degan ma’nolarni bildir
gan. «Subbota»
atamasi yuqoridagilardan mustasno tarzda qadimgi yahudiy
tilidagi «sabat»
(shabat) so'zidan (ishning yakuni ma'nosini bildiradi) kelib
chiqqan .](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_4.png)
![](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_5.png)
![Yangi kunni tongdan boshlab hisoblaganlar. 1722-
yildan Rossiyada yangi
kun kechasi soat 24.00 dan keyin boshlanadigan bo'ladi. XII
asrda rusda
soatlar minut (chases) va sekundlarga bo'lingan. Bir soat 60
«chases»ga,
bar bir «chases» esa 47-60 sekundga bo'lingan.
Kiyev Rusida Rim kalendari mashhur bo'lgan. Ular Yulian k
alen-
darini qabul qilgunga qadar Oy-
quyosh kalendaridan foydalanganlar.
Qadimgi Rus solnoma, yilnomalarining yozilishida Konstantin
opol
patriarxi Nikifor (758-
828)ning mehnati beqiyos. lining «Xronografika»
asarida jahon tarixidagi asosiy voqealarning xronologik
jadvali berilgan](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_6.png)
![Rossiyada XVII asrda Pyotr I ning kalendar islohoti yilni
hisoblashda
katta ahamiyat kasb etdi. Pyotr I 19-dekabr 7208 (1699)-
yilda kalendarni
isloh qilish to‘g‘risida farmon berdi. Unda yilning va erani
ng boshi
masalalari ko‘riladi. Natijada. Rossiyada yilning boshi biri
nchi yanvar
qilib belgilanadi va «Isoning tug'ilishi» erasi qabul qilinad
i. Pyotr I
1699-yil 20-
dekabrda «Yangi yilni nishonlash» to'g'risida farmon bera
di.](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_7.png)
![Rossiyani XVIII asrgacha Yulian kalendari to'liq qanoatlantirardi.
Lekin XIX asr boshlariga kelib, G'arbiy Evropa davlatlari bilan iqtisodiy,
siyosiy va madaniy aloqalarning rivojlanishi yagona umumevropa kalendari
bo'lgan Grigoriy kalendarini qabul qilish zaruratini yuzaga keltirdi.
XIX asrda Grigoriy kalendarini qabul qilishga bir necha bor urinib
ko‘rildi. XIX asrning 20-yillari oxirida Fanlar Akademiyasida maxsus
guruh shu masalani tahlil qilib chiqdi va Rossiyada Grigoriy kalendarini
qabul qilish zarur degan xulosaga kelindi. Ammo Fanlar Akademivaining
bu taklifi Xalq ta'limi vaziri knyaz K.A. Livenning qarshiligiga
uchradi.](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_8.png)
![Foydalanilgan adabiyotlar
Parker, Richard A., "Qadimgi Misr taqvimlari", Qadimgi
Sharq tsivilizatsiyasi tadqiqotlari
, 26. Chikago:
Chicago University Press, 1950 yil.
^ Stern (2012) p. 179
^ Anjelikik M. B. Onasanya,
Hozirning dolzarbligi !:
Haqiqiy Nigeriya millatini barpo etish
^
Rhys (1840-1915), ser Jon (1892). Dinning kelib
chiqishi va o'sishi bo'yicha ma'ruzalar Keltlar
Heathendom tomonidan tasvirlangan . pp. 360 –382.
^
Uels xalqi : kelib chiqishi , tarixi , qonunlari , tili
haqidagi boblar ... - Ser Jon Riz , Ser Devid Braynmor
Jons - Google Books . p. 220. Olingan 2012 -10-22.](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_9.png)
![E'tiboringiz
uchun raxmat!](/data/documents/ee0a808d-b420-4abf-b6d3-225e6aee7285/page_10.png)
Qadimgi Ruslarda dastlab foydalanilgan vaqtning dastlabki o'lchov birliklari
Reja : 1.Ruslar foydalangan qadimgi taqvimla. 2. Vaqt o'lchov birliklarining ahamiyati 3. Xulosa
Rusda Yulian kalendari kirib kelishi bilan yetti kunlik hafta dan ham foydalaniladigan bo'ldi. Rusda haftalar yaxlit holda «sedmitsa» deb atalgan. XVI asrgacha zamonaviy yakshanba «nedelya» (ish yo'q kun ma'nosida) deb atalgan. Bugungi «voskresen’e» atamasi biri nchi marta X asr oxirlarida kirib keldi. XVI asrga kelib, «voskresen’e» at amasi hafta kunlarining birining nomi sifatida qo'llanila boshladi. Natija da «nedelya» esa «sedmitsa» - hafta ma’nosida ishlatiladigan bo'ldi.
Haftaning nomlari ularning o'rniga qarab. ponedelnik - n edelya(voskresene)dan keyingi kun, «vtornik» - nedelyadan keyingi ikkinchi kun. «sreda» - s edmitsaning o'rtasi, «chetverg» nedelyadan keyingi to‘rtinchi kun. «pyatnitsa» - nedelyadan keyingi beshinchi kun degan ma’nolarni bildir gan. «Subbota» atamasi yuqoridagilardan mustasno tarzda qadimgi yahudiy tilidagi «sabat» (shabat) so'zidan (ishning yakuni ma'nosini bildiradi) kelib chiqqan .