Qozog’iston respublikasi iqtisodiy rayonlari aholisi va xo’jaligi

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

2505.9599609375 KB

Скачать

Mavzu:Qozog’iston respublikasi
iqtisodiy rayonlari aholisi va xo’jaligi
Reja:
1. Markaziy Qozog’iston iqtisodiy rayoni
2. Sharqiy Qozog’iston iqtisodiy rayoni
3. Shimoliy Qozog’iston iqtisodiy rayoni
4. G’arbiy Qozog’iston iqtisodiy rayoni
5. Janubiy Qozog’iston iqtisodiy rayoni

Markaziy Qozog’iston iqtisodiy rayoni
Qarag’anda va Jezqazg’an viloyatlarini o’z ichiga
oladi.Maydoni 398,8 ming kv km.aholisi 1mln.750 ming
kishidan ortiq. Markaziy Qozog’iston og’ir sanoati
taraqqiy etgan hududiy ishlab chiqarish
majmuasidan iborat.Iqtisodiy rayonda ishlab
chiqarishning ko’mir,metallurgiya-kimyo,
mashinasozlik majmualari davlatlararo
ahamihatga ega.Iqtisodiy rayondagi barcha og’ir
sanoat tarmoqlari ko’mir,rangli,qora,kam
uchraydigan metallarni qazib olish bilan uzviy
ravishda bog’liqdir.

Qozog‘istonning markaziy va sharqiy hududlari temir,
marganes, xrom, uran, mis, volfram, rux, qo‘rg‘oshin va
boshqa metallarning katta zaxiralariga ega. Noruda
mineral boyliklardan fosforit va oltingugurt alohida
e’tiborga loyiq.
temir
oltingugurt volfram rux qo‘rg‘oshinmarganes
xrom uran mis
fosforit

Neft va tabiiy gazning yirik konlari Kaspiy
dengiziga yaqin hududlarda, toshko‘mirning
asosiy zaxiralari (Qarag‘anda, Ekibastuz havzalari)
esa markaziy qismida joylashgan.
Neft
Qarag‘anda Tabiiy gaz
Ekibastuz


Qarag’anda-Temirtov sanoat tuguni eng
rivojlangan hisoblanadi. Ushbu tugun tarkibiga Abay,
Saran, Shaxtinsi kabi shaharlar va shahar tipidagi
manzilgohlari kiradi.Sanoat tugunlarida quyidagi
texnalogik jarayon amalga oshiriladi. Qarag’andadan
ko’mirni qazib olish, ko’mirni boyitish fabrikasi,
ko’mirni kokslash batariyasi, domna pechi, po’lat
eritish va briketlash sexlari. Bularning barchasi
Temirtovdagi metallurgiya kombinatida amalga
oshiriladi.Sanoat tugunida metalni ko’p talab
qiladigan mashinasozlik va azot o’g’itlari ishlab
chiqaradigan zavod ishlab turibdi.Suv ta’minotida
Irtish-Qarag’anda kanali va Nura suv ombori asosiy
o’rinni egallaydi.

Sharqiy Qozog’iston va Semipalatinsk
viloyatlarini o’z ichiga oladi.Maydoni
277 ming km kv.Aholisi 1772 ming kishi.

Sharqiy Qozog’iston

Sharqiy Qozog'iston iqtisodiy
rayonida,Respublikaning boshqa rayonlariga
nisbatan o'rmon va yog'ochni qayta ishlahs
sanoatining salmog'i katta.Iqtisodiy rayon o'rmon
maydonining kattaligi jihatidan Respublikada
yetakchi o'rinni egallaydi.Respublikda yog'och
tayyorlash Ulba, Buxtarma,Narim,Kurchukma
vodiylarida hamda Tilog'och qarag'ayzorlarida
amalga oshiriladi

Sharqiy Qozog'iston iqtisodiy rayonida,Respublikaning
boshqa rayonlariga nisbatan o'rmon va yog'ochni qayta
ishlahs sanoatining salmog'i katta.Iqtisodiy rayon o'rmon
maydonining kattaligi jihatidan Respublikada yetakchi
o'rinni egallaydi.Respublikda yog'och tayyorlash Ulba,
Buxtarma,Narim,Kurchukma vodiylarida amalga oshiriladi

Shimoliy Qozog’iston iqtisodiy rayoni

Shimoliy Qozog'iston Akmala,To'rg'ay,Ko'kshg'altov va
Pavlodar viloyatlarini o'z ichiga oladi.Maydoni 600,9
ming km kv.Aholisi 4431 ming kishi.Shimoliy
Qozog'iston respublikasining asosiy don va sut -
go'sht,sut xarakteridagi chorvachiligi
rivojlangan.Iqtisodiy rayonda agrosanoat majmuasi
ancha to'liq tarkib topgan.Urushdan keyingi yillarda
iqtisodiy rayonda tog'-kon,metallurgiya va
mashinasozlik sanoati rivojlangan.

Xo’jaligi

Shimoliy Qozog'iston xo'jaligiga xos xususiyalardan
biri.Ushbu zona uzoq yillar davomida qozoqlar
tomonidan yaylov sifatida foydalani kelindi.Iqtisodiy
rayonda dehqonchilik XVIII asr oxirlarida bularga
sibir qozoqlari,XIXasr oxiri XX asr boshlarida rus-
ukrain dehqonlarining ko'chirib kelish natijasida
rivojlangana boshladi.1997-yilga kelib Shimoliy
Qozog'iston qishloq xo'jaligi rivojlangan rayonlardan
biriga aylangan edi.Irtish bo'yi ko'larida osh
tuzi,Jetig'ora,Stepniyakda oz miqdorda oltinqazib
olinar edi.Petropavlovsk va Pavlodarda remont
mexanika korzonasi mavjud.

G’arbiy Qozog’iston iqtisodiy rayoni

G’arbiy Qozog’iston. Aktuba, Atirau, Mangistov va G’arbiy
Qozog’iston viloyatlarini o’z ichiga oladi.Maydono 729
ming km kv.Aholisi 2124 ming kishi.

G;arbiy Qozog’iston Respublika xalq xo’jaligida neft, gaz,
xrom va nikel rudalarini qazib olish rivojlantirganligi bilan
ajralib turadi.Bundan tashqari rayonda neft va gazni qayta
ishlash, neft sanoati uchun kerakli asbob-uskunalar ishlab
chiqarish,mineral o’g’itlar va agrosanoat majmuasi ham
rivojlanganligi bilan ham ajralib turadi.

Keyingi yillarda G’arbiy Qozog’iston sanoatining jadal sur’atlarda
rivojlanishi va dehqonchilikni uncha yaxshi rivojlanmaganligi tufayli aholi
salmog’ida shahar aholisining salmog’i kattadir.Iqtisodiy rayonda
respublika umumiy aholisining 12,5% i joylashgan.Aholining o’rtacha
zichligi 1kv kmga 2,7 kishini tashkil qiladi va u respublika aholisining
o’rtacha zichligidn ancha past.Aholi Shimoliy Qozog’istonning dasht
zonasi va Ural vodiysida ancha zich.Iqtisodiy rayoning janubiy qismi ya’ni
Aktuba va Atirau viloyatlarida aholi siyrak.

Hozirgi kunda iqtisodiy rayon xo’haligida neft-gaz kimyosi va
baliqni qayta ishlab chiqarish majmualari xususiy o’rinni
egallaydi:Tog’-kimyo va elektro-metallurgiya ishlab chiqarish
majmualari uncha kuchli rivojlanmagan,agrosanoat
majmuasi yanada sust rivojlangan.

Janubiy Qozog’iston iqtisodiy rayoni

Janubiy Qozog’iston-Olma-ota,Toldiqo’rg’on,Jambil,Janubiy
Qozog’iston va Qizilo’rda viloyatlarini o’z ichiga oladi.
Maydoni 712,62 ming km kv.Aholisi 636,3 ming kishi.Janubiy
Qozog’iston respublikasida iqtisodiy jihatdan rivojlangan
rayonlardan biridir.Ixtisoslashuviga ko’ra iqtisodiy rayon
qo’shni Orta Osiyo respublikalarini eslatadi.Ushbu rayon
respublikadagi sug’orma dehqonchilikka asoslashgan texnika
ekinlari (paxta,qand lavlagi,tamaki) va don ekinlaridan
sholi,makkajo’xori,bog’dorchilik va uzumchilik,qo’ychilik
rivojlangan rayon hisoblanadi.

Aholisi

Aholining soni jihatidan Janubiy Qozog’iston
respublikasida birinchi o’rinni egallaydi.Bu
yerda respublika aholisining 38% i
yashaydi.Aholi zichligi 1 km kv ga 9 kishini
tashkil qiladi.Aholining asosiy qismi
Tyanshan,Jung’oriya Olatovi,Qoratovning tog’
oldi rayonlaridan Sirdaryo vodiylarida zich
joylashgan. Balxashbo’yi, Muyunqum,
Betbaqdala, Orolbo’yi Qoraqumi va Qizilqumi
hamda rayonning baland qismida aholi juda
siyrak. Ushbu rayonllarda aholi zichligi 1kv km
ga 2-4 kishini tashkil qiladi.

Xo’jaligi

janubiy Qozog’iston xalq xo’jaligidaog’ir sanoat
rivojlanishida juda katta o’zgarishlar yuz bergan
bo’lishiga qaramasdan,baribir bu yerda
agrosanoat majmui maxsulotlari asosiy o’rinni
egallaydi.Iqtiodiy rayon agrosanoat majmuasi 2
ya’ni dehqonchilik industrial va chorvachilik
industrial yo’nalishiga ega.Shu bilan birgalikda
iqtisodiy rayonda metallurgiya, tog’-kimyo va
mashinasozlik sanoat tarmoqlari ham yaxshi
rivojlangan.

Mavzu:Qozog’iston respublikasi iqtisodiy rayonlari aholisi va xo’jaligi Reja: 1. Markaziy Qozog’iston iqtisodiy rayoni 2. Sharqiy Qozog’iston iqtisodiy rayoni 3. Shimoliy Qozog’iston iqtisodiy rayoni 4. G’arbiy Qozog’iston iqtisodiy rayoni 5. Janubiy Qozog’iston iqtisodiy rayoni

Markaziy Qozog’iston iqtisodiy rayoni Qarag’anda va Jezqazg’an viloyatlarini o’z ichiga oladi.Maydoni 398,8 ming kv km.aholisi 1mln.750 ming kishidan ortiq. Markaziy Qozog’iston og’ir sanoati taraqqiy etgan hududiy ishlab chiqarish majmuasidan iborat.Iqtisodiy rayonda ishlab chiqarishning ko’mir,metallurgiya-kimyo, mashinasozlik majmualari davlatlararo ahamihatga ega.Iqtisodiy rayondagi barcha og’ir sanoat tarmoqlari ko’mir,rangli,qora,kam uchraydigan metallarni qazib olish bilan uzviy ravishda bog’liqdir.

Markaziy Qozog’iston

Qozog‘istonning markaziy va sharqiy hududlari temir, marganes, xrom, uran, mis, volfram, rux, qo‘rg‘oshin va boshqa metallarning katta zaxiralariga ega. Noruda mineral boyliklardan fosforit va oltingugurt alohida e’tiborga loyiq. temir oltingugurt volfram rux qo‘rg‘oshinmarganes xrom uran mis fosforit

Qozog’iston respublikasi iqtisodiy rayonlari aholisi va xo’jaligi

10.08.2023

0

2505.9599609375 KB

Похожие