logo

qushlarning koʻchishi

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

418.2822265625 KB
QUSHLAR SINIFI 
VAKILLARI VA 
TARQALGAN 
JOYLARINI 
XARITAGA 
BELGILASH    
Qanotlarning paydo boʻlishi bilan oldingi oyoklar, 
yelka kamari suyaklari va muskullari shakllangan 
(koʻkrak toj suyagi rivojlangan, uchish muskullari 
tana vaznining 25% ini tashkil etgan); yerda 2 
oyoqda yurganida murakkab yaxlit tuzilgan 
dumgʻaza va orqa oyoqlari muskullari qayta muvo-
zanat saqlash vazifasini bajaradi. Qushlarning 
qovurgʻalari oʻzaro harakatchan qoʻshilgan 2 
qismdan iborat boʻlib, nafas olishda koʻkrak qafasi 
hajmining oʻzgarishiga, yaʼni elastikligi kam oʻpka 
toʻqimasi orqali havoni havo xaltalariga va 
naysimon suyaklar boʻshligʻiga oʻtishiga yordam 
beradi 
Lay lak lar  (Ciconidae) — uzun oyoqli  qushlar  
turkumining  bir  oilasi . 17  turni  birlashtirgan 11 
urugʻi  bor. Asosan, tropik, subtropik va moʻʼtadil 
mintaqalarda tarqalgan.  Oʻzbekistonda  oq laylak va 
qora laylak uchraydi. Oq laylakning tumshugʻi va 
oyoqlari  qizil, pati oq, qanot patlari qora. Vazni 4 kg 
gacha. Qora laylak oq laylakka qaraganda kichikroq. 
L. yalangliklarda,  togʻlarda  va  aholi punktlariga  yaqin 
yer larda yashaydi. Uyasini daraxtlarga, qoyalarga va 
minoralar tomiga quradi. 3—5 ta  tuxum  qoʻyadi. 
Ikkala jins ham tuxumini 30 kuncha galma-galdan 
bosadi.  
Qushlar qaysi issiq mamlakatlarga uchib ketishadi? 
Qushlarning katta kontsentratsiyasi qishda Nil vodiysida 
kuzatiladi. Ba’zi Arktika va Sibir qushlari Afrikaning 
qishlash joylariga uchadilar. Ularning ko’p sonli podalari, 
shuningdek, Xitoyning janubiy viloyatlarida, Hindistonda, 
Hind-Avstraliya arxipelagi orollarida joylashgan. 
Afrikaning shimoliy hududlarida va bedanalarda uchadi 
va qushlarning ayrim turlarining qishlash joylariga 
boradigan yo’li juda uzoqdir. Shunday qilib, Islandiya 
qumtepalari va Sharqiy Sibir shamol tegirmonlari Yangi 
Zelandiya sohillariga etib boradi.                                              
              Adabiyotlar roʻyxati.                                                       
            1.htt// Wikipedia.org.uz  
Yo’nalishlar qushlarning migratsiyasi ancha boshqacha. Shimoliy 
yarim sharning qushlari uchun shimoldan (qushlar uyasi bo’lgan 
joydan) janubga (qishda qishda) va aksincha uchish muhim. Bu 
harakat shimoliy yarim sharning mo’’tadil va arktik kengliklariga 
xosdir. Bu ko’chirish bir qator sabablarga asoslanadi, ularning 
asosiysi energiya xarajatlarida – yozda shimoliy kengliklarda 
kunduzgi soatlarning davomiyligi oshadi, bu esa kunduzgi qushlarga 
o’z avlodlarini boqish uchun ko’proq imkoniyat beradi: qushlarning 
tropik turlariga qaraganda, ularning tuxum ushlagichi balandroq. 
Kuzda, kunduzgi yorug’lik vaqti kamayganda, qushlar ko’chib 
ketishadi oziq –ovqat ta’minoti mavsumiy tebranishlarga tobe 
bo’lmagan issiqroq hududlarga.Evropadan qushlar nafaqat janubiy 
yo’nalishda ucha oladilar. Shuningdek, ular g’arbda qishlashni tashkil 
qilishadi.     ETIBORI N GI Z UCHUN  RAX MAT

QUSHLAR SINIFI VAKILLARI VA TARQALGAN JOYLARINI XARITAGA BELGILASH

 Qanotlarning paydo boʻlishi bilan oldingi oyoklar, yelka kamari suyaklari va muskullari shakllangan (koʻkrak toj suyagi rivojlangan, uchish muskullari tana vaznining 25% ini tashkil etgan); yerda 2 oyoqda yurganida murakkab yaxlit tuzilgan dumgʻaza va orqa oyoqlari muskullari qayta muvo- zanat saqlash vazifasini bajaradi. Qushlarning qovurgʻalari oʻzaro harakatchan qoʻshilgan 2 qismdan iborat boʻlib, nafas olishda koʻkrak qafasi hajmining oʻzgarishiga, yaʼni elastikligi kam oʻpka toʻqimasi orqali havoni havo xaltalariga va naysimon suyaklar boʻshligʻiga oʻtishiga yordam beradi

 Lay lak lar  (Ciconidae) — uzun oyoqli  qushlar   turkumining  bir  oilasi . 17  turni  birlashtirgan 11  urugʻi  bor. Asosan, tropik, subtropik va moʻʼtadil mintaqalarda tarqalgan.  Oʻzbekistonda  oq laylak va qora laylak uchraydi. Oq laylakning tumshugʻi va  oyoqlari  qizil, pati oq, qanot patlari qora. Vazni 4 kg gacha. Qora laylak oq laylakka qaraganda kichikroq. L. yalangliklarda,  togʻlarda  va  aholi punktlariga  yaqin yer larda yashaydi. Uyasini daraxtlarga, qoyalarga va minoralar tomiga quradi. 3—5 ta  tuxum  qoʻyadi. Ikkala jins ham tuxumini 30 kuncha galma-galdan bosadi.

 Qushlar qaysi issiq mamlakatlarga uchib ketishadi? Qushlarning katta kontsentratsiyasi qishda Nil vodiysida kuzatiladi. Ba’zi Arktika va Sibir qushlari Afrikaning qishlash joylariga uchadilar. Ularning ko’p sonli podalari, shuningdek, Xitoyning janubiy viloyatlarida, Hindistonda, Hind-Avstraliya arxipelagi orollarida joylashgan. Afrikaning shimoliy hududlarida va bedanalarda uchadi va qushlarning ayrim turlarining qishlash joylariga boradigan yo’li juda uzoqdir. Shunday qilib, Islandiya qumtepalari va Sharqiy Sibir shamol tegirmonlari Yangi Zelandiya sohillariga etib boradi. Adabiyotlar roʻyxati. 1.htt// Wikipedia.org.uz