SHARQIY AFRIKA XALQLARI
Sharqiy Afrika xalqlari
Reja: 1. Afrika hududining geografik klassifikasiyasi 2. Sharqiy Afrika xalqlari antropologik klassifikasiyasi 3. Sharqiy Afrika xalqlari dini 4. Sharqiy Afrika xalqlari lingvistik klassifikatsiyasi 5. Xulosa
• Afrika kattaligi Osiyodan keyin o’rinda turadi va 29,6 mln km kvni, orollar bilan 30,3 mln kv.ni tashkil etadi. Aholisi 2009 yilda 1 milliarddan oshgan. Afrikaning o’rta qismidan ekator chiziq’I kesib o’tgan. Shimolda janubga tomon qar yib 8 ming km ga cho’zilgan . Shimoliy qismining eng 7,5 kmni (Almadi bur nidan Xafun Bur nigacha). Q ismining eni 3100 km , Shimolda o’rta dengiz , g’arbda Atlantika okeani , Sharqda Hind okeani va qizil dengiz bilan o’ralgan . Afrika materigi
• Sharqiy afrika – Afrikaning sharqiy qismidagi ekvatorial va subekvatorial kengliklardagi yerlarni o ʻz ichiga olgan tabiiy oʻlka, shimolida Efiopiya yassitog ʻligi, g ʻarbda Kongo botig ʻi, janubida Zambezi daryosining quyi oqimi va sharqda Hind okeani bilan chegaralangan. Sh.A. H ududining aksari qismini Sharqiy Afrika yassitog ʻligi (bal. 1000 m dan ziyod) egallaydi. Yassitog ʻlik tektonik yoriklar bilan parchalangan. Relyefida palaxsali tog ʻlar, lavali plato va vulkan konuslari (Afrikaning eng baland joyi — Kilimanjaro so ʻngan vulkani, 5895 m), tub terrasalar, uzilmali botiqlar va jarliklar navbatlanib joylashgan. Dengizbo ʻyi qismi kambar pasttekislikdan iborat. Iqlimi ekvatorial mussonli, issiq, mavsumiy nam iqlim. Yillik yog ʻin 500 dan 3000 mm gacha. Sharqiy Afrika yassitog ʻligi Nil, Kongo, Zambezi va Hind okeaniga quyiladigan kichikroq daryolar havzalari o ʻrtasidagi suvayirg ʻich vazifasini bajaradi. Ko ʻl ko ʻp (Viktoriya, Tanganika, Nyasa va boshqalar). O ʻsimliklari turli tipdagi savannalar va siyrak o ʻrmonlardan iborat, tog ʻlarda oʻsimlikdar balandlik mintaqalari bo ʻylab tarqalgan. Sh.A.da Keniya, Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzaniya, Zambiya, Malavi, Somali, Efiopiya va Jibuti davlatlari joylashgan