Sovuq va mo’tadil iqlim mintaqalaridagi tabiat zonalari
![MAV ZU: Sovuq va mo’t adil iqlim
mint aqalaridagi t abiat
zonalari.
6-sinfl ar uchun t ay orlangan
Namangan viloyati XTBga qarashli Chust
tumanidagi 7-sonli davlat ixtisoslashtirilgan
maktab internatining Geografiya fani
o’qituvchisi Begmat ov a Sev ara
Zok irjonov naning tayorlagan
TAQDIMOTIMAV ZU: Sovuq va mo’t adil iqlim
mint aqalaridagi t abiat zonalari.](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_1.png)
![
Arktika mintaqasining tabiat
zonalari.Arktika mintaqasida bitta
tabiat zonasi - Arktika sahrolari
mavjud. Arktika sahrolari da havo
juda sovuq va past haroratli davr
uzoq davom etadi. Yog‘in qor
holatida yog‘adi. Ko‘p yillik muzlar
zonaning deyarli hamma qismini
egallagan. Orollarning toshloq
joylarida faqat mox va lishayniklar
o‘sadi. Hayvonlardan oq ayiq,
morj, tyulen, oq kakliklar ko‘p
tarqalgan.ARKTIKA
mintaqasining
tabiat zonalari.
Oq ay iq
Oq k ak lik Morj
Tulen](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_2.png)
![
Subark t i k a mint aqasi
ik k it a t abiat zonasidan:
tundra va o‘rmon-
tundradan t ark ib t opgan.
Tundra zonasida y il
dav omida harorat ancha
past bo‘ladi, y og‘in k am
y og‘adi . Zonaning j anubida
eng issiq oy ning o‘rt acha
harorat i +10°C bo‘l adi .
Zonaning asosi y t uproq
t ipi t undra-gley li , t orfl i -
gl ey li t uproqlardir. Ul ar
mox-lishay nik v a but alar
bi lan qoplangan. Pak ana
qay in, but alar, qut b
lolaqizg‘aldog‘i k o‘p
uchray di.Tundrada shimol
bug’usi,Lemingl ar
y ashay di .
SUBARKTIKA MINTAQASINING
TABIAT ZONALARI
TUNDRA ZONASI
Lemming Qutub lola
qizg’aldog’i
Shimol bug’usi](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_3.png)
![](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_4.png)
![
O‘r mon-tundra zonasi
iqlimi tundraga nisbatan
iliqroq. Iyulning o‘rtacha
harorati +11°, +13° C ga
teng. Yog‘in ko‘proq (300-
400 mm) yog‘adi. Zonada
podzolli-gleyli, torfli-
podzolli va botqoq tuproqlar
keng tarqalgan. Zonaning
siyrak o‘rmonlarida pakana
qarag‘ay, qayin, tilog‘och,
tol o‘sadi. Bu yerlarda qutb
tulkisi, qutb kakligi,
rosomaxa kabi hayvonlar
ko‘p tarqalgan. SUBARKTIKA MINTAQASINING
TABIAT ZONALARI
O’RMON-TUNDRA
ZONASI
ROSAMAXAQUTB
TULKISI](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_5.png)
![Mo’tadil
mintaqaning
tabiat zonalari O’RMON -DASHT VA
DASHT
ZONASI
CHALACHO’L
ZONASI
CHO’L
ZONASITAYGA
ZONA SI
ARALASH
O’RMONLARZ
ONASI
KENG BARGLI
O’RMONLAR
ZONASI](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_6.png)
![MO’TADIL MINTAQANING TABIAT ZONALARIDAGI TUPOQLARI VA
O’SIMLIKLARI
TAYGA
ZONA SI ARALASH
O’RMONLAR
ZONASI KENG BARGLI
O’RMONLAR
ZONASI O’rmon-dasht
Va
dasht Chalacho’l
zonasi Cho’l
zonasi
1.TUPROQLARI
PODZOL
2.O’SIMLIKLARI
YEVROPA
QARAG’AYI
QORA VA
OQ
QARAG’AY
KEDR
TILOG’OCH 1.TUPROQLARI
CHIMLI-
PODZOL
2.O’SIMLIKLARI 1.TUPROQLARI
1.TUPROQLARI 1.TUPROQLARI 1.TUPROQLARI
IGNA
BARGLI
VA KENG
BARGLI
DARAXTLAR
EMAN
QORA QAYIN
LIPA
ZARANG
GRAB
QO’NG’IR
O’RMON
2.O’SIMLIKLARI
KO’P YARUSLI
O’SIMLIKLAR
KENG BARGLI
O’RMONLAR
UCHUN XOSDIR
O’RMONLARDA
SUR-QO’NG’IR
DASHTLARDA
QORA
TUPROQ
2.O’SIMLIKLARI
ILOQ
BETAGA
SHUVOQ
QORAMTIR
KASHTAN
TIPIK
KASHTAN
OCH
KASHTAN
QUMOQ
SHORXOK
SUR-
QO’NG’IR
OCH BO’Z
2.O’SIMLIKLARI
ERTA
BAHORDAGI
YASHIL
RANG
O’SIMLIGI](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_7.png)
![Mo’tadil mintaqada uchraydigan o’simliklar](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_8.png)
![TAYGA ZONASIDAGI
HAYVONLAR TAYGA ZONASIDAGI
HAYVONLAR
QO’NG’IR AYIQ
BUG’U SILOVSIN
OLMAXON](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_9.png)
![
O‘rmon-dasht v a
dasht zonalari
Hayvonlari
sayg‘oq, sug‘ur,
bo‘ri, sassiqko‘zan,
yumronqoziq,
qo‘shoyoq,
burgut, olaxurjun
va sichqonlardan
iborat. O’RMON -DA SHT,CHA LACHO’L VA
CHO’L HAY VON LARI
CHALA CHO’L VA
CHO’L
HAY VON LARI
ikki o‘rkachli tuya,
Prjevalskiy oti,
jayron, sayg‘oq,
echkemar,
toshbaqa, ilonlar
va yovvoyi eshaklar
uchraydi.](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_10.png)
![](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_11.png)
![
1. Mavzuni o`qish
2. Yozuvsiz xaritadan
Yevrosiyoning tabiat zona
mavzuni b`oyab kelish
(shartli belgisi bilan birga)
3. Jadval to`ldirish Topshiriqlar](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_12.png)
![Tabiat zonasi Tuprog`
i O`simli
k hayvo
n
Arktika sahrolari
Tundra
O‘rmon-tundra
Tayga
Aralash o‘rmonlar
Keng bargli
O‘rmon-dasht va dasht
Chalacho‘l
Cho‘l](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_13.png)
![](/data/documents/018458ee-5695-4051-b11b-9fd8d53f366d/page_14.png)
MAV ZU: Sovuq va mo’t adil iqlim mint aqalaridagi t abiat zonalari. 6-sinfl ar uchun t ay orlangan Namangan viloyati XTBga qarashli Chust tumanidagi 7-sonli davlat ixtisoslashtirilgan maktab internatining Geografiya fani o’qituvchisi Begmat ov a Sev ara Zok irjonov naning tayorlagan TAQDIMOTIMAV ZU: Sovuq va mo’t adil iqlim mint aqalaridagi t abiat zonalari.
Arktika mintaqasining tabiat zonalari.Arktika mintaqasida bitta tabiat zonasi - Arktika sahrolari mavjud. Arktika sahrolari da havo juda sovuq va past haroratli davr uzoq davom etadi. Yog‘in qor holatida yog‘adi. Ko‘p yillik muzlar zonaning deyarli hamma qismini egallagan. Orollarning toshloq joylarida faqat mox va lishayniklar o‘sadi. Hayvonlardan oq ayiq, morj, tyulen, oq kakliklar ko‘p tarqalgan.ARKTIKA mintaqasining tabiat zonalari. Oq ay iq Oq k ak lik Morj Tulen
Subark t i k a mint aqasi ik k it a t abiat zonasidan: tundra va o‘rmon- tundradan t ark ib t opgan. Tundra zonasida y il dav omida harorat ancha past bo‘ladi, y og‘in k am y og‘adi . Zonaning j anubida eng issiq oy ning o‘rt acha harorat i +10°C bo‘l adi . Zonaning asosi y t uproq t ipi t undra-gley li , t orfl i - gl ey li t uproqlardir. Ul ar mox-lishay nik v a but alar bi lan qoplangan. Pak ana qay in, but alar, qut b lolaqizg‘aldog‘i k o‘p uchray di.Tundrada shimol bug’usi,Lemingl ar y ashay di . SUBARKTIKA MINTAQASINING TABIAT ZONALARI TUNDRA ZONASI Lemming Qutub lola qizg’aldog’i Shimol bug’usi
O‘r mon-tundra zonasi iqlimi tundraga nisbatan iliqroq. Iyulning o‘rtacha harorati +11°, +13° C ga teng. Yog‘in ko‘proq (300- 400 mm) yog‘adi. Zonada podzolli-gleyli, torfli- podzolli va botqoq tuproqlar keng tarqalgan. Zonaning siyrak o‘rmonlarida pakana qarag‘ay, qayin, tilog‘och, tol o‘sadi. Bu yerlarda qutb tulkisi, qutb kakligi, rosomaxa kabi hayvonlar ko‘p tarqalgan. SUBARKTIKA MINTAQASINING TABIAT ZONALARI O’RMON-TUNDRA ZONASI ROSAMAXAQUTB TULKISI