logo

Tadbirkorlik huquqi alohida huquq sohasi

Загружено в:

19.11.2024

Скачано:

0

Размер:

404.6728515625 KB
Mustaqil ishi 
Mavzu: Tadbirkorlik 
huquqi alohida huquq 
sohasi                                                                          Reja:
1.Tadbirkorlik huquqi nima
2.Tadbirkorlik huquqi alohida huquq sohasi 
3. Tadbirkorlik huquqining manbalari 
4. Tadbirkorlik huquqiy munosabatlar Tadbirkorlik(biznes)huquqi (inglizcha - enterprise, enterprising,
Ruscha -predprinimatelstvo) – foyda olish maqsadida fuqarolar va yuridik
shaxslarning o‘z tashabbusi asosida mustaqil faoliyatidir.
Sohibqiron Amir Temur tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlab
va tadbirkorlarni uluglab, ularning nafaqat o‘zi balki jamiyat uchun ham
katta nafi tegishini, inson doimo faol bo‘lishini ta’kidlab, o‘z tuzuklarida
“ Ishbilarmon, mardlik va shijoat sohibi, azmi qat’iy, tadbirkor va
hushyor bir kishi, ming-minglab, tadbirsiz, loqayd kishilardan
yaxshidir”, deb ko‘rsatadi .  Mamlakatimiz birinchi prezidenti I. Karimov qayd etganidek
“ ...Soha rivoji uchun mustahkam qonunchilik va huquqiy baza
shakllantirilgani va muntazam takomillashtirilib borilayotgani, biznes
uchun imtiyoz va preferentsiyalar berish, ishlab chiqarishni texnik va
texnologik qayta jihozlash hamda modernizatsiya qilish masalalarida
davlat tomonidan tizimli ravishda yordam ko‘rsatilayotganligini
ta’kidlash lozim”.  Tadbirkorlik(biznes) huquqining manbalarini O’zbekiston
Respublikasining normativ-huquqiy hujjatlar shuningdek, tadbirkorlik
subyektlari o‘rtasida vujudga keladigan tadbirkorlik faoliyatiga oid
mulkiy va nomulkiy munosabatlar ya’ni shartnomaviy va tadbirkorlik
faoliyatini amalga oshirish jarayonidagi vakolatli davlat organlari
tomonidan qabul qilinadigan, normativ-huquqiy hujjatlar tashkil qiladi.
Tadbirkorlik(biznes) huquqi manbalarini ikki yirik qismga
bo‘lish mumkin.
Birinchisi bu xususiy huquq normalari, ikkinchisi esa ommaviy
huquq normalari tashkil qiladi.  Birinchisi bu xususiy huquq normalari, ikkinchisi esa ommaviy
huquq normalari tashkil qiladi. Birinchisiga O‘zbekiston
Respublikasining Fuqarolik Kodeksi, Tadbirkorlik faoliyati erkinligining
kafolatlari to‘grisidagi, Akstiyadorlik jamiyatlari va akstiyadorlarning
huquqlarini himoya qilish to‘grisidagi, Xususiy korxona to‘grisidagi,
Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar
to‘grisidagi, Investistiyalar va investistiya faoliyati to‘grisidagi, Xususiy
mulkni himoya qilish va mulkdorlar huquqlarining kafolatlari to‘grisida
24.09.2012 yildagi O‘RQ-336-son Qonuni, Listenziyalash, ruxsat berish
va xabardor qilish tartib-taomillari to‘grisidagi O‘RQ-701-sonli 2021 yil
14-iyuldagi O‘zbekiston Respublikasining qonunlari, O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining farmon va qarorlari xamda ushbu soxaga oid
boshqa qonun va qonunosti hujjatlari.  Tadbirkorlik (biznes) huuquqiy munosabatlar tushunchasi.
Malumki ijtimoiy munosabatlarning huquq normalari bilan tartibga
solinadigan qismi huquqiy munosabatlarni tashkil qiladi. O`z navbatida
huquqiy munosabat o`zaro subyektiv huquq va majburiyatlar bilan
bog`liq bo`lgan shaxslar o`rtasidagi huquq normalari va muayyan yuridik
faktlar asosidagi aloqa hisoblanadi.
Tadbirkorlik huquqiy munosabatlar deganda, tadbirkorlik (biznes)
faoliyatini amalga oshirish jarayonida vujudga keladigan, tijorat hamda
notijorat tusdagi tadbirkorlik faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish
borasida tadbirkorlik yurituvchi subyektlar ishtirokida yuzaga keladigan
va tadbirkorlik huquqiy normalari bilan tartibga solib turiladigan
munosabatlar tushuniladi.  Tadbirkorlik huquqiy munosabatlarning tarkibiy qismlari
Tadbirkorlik huquqiy munosabatlarining subyektlari bo`lishlari
uchun tadbirkor fuqarolar huquq va muomala layoqatiga ega bo`lishlari
lozim.
Tadbirkor fuqarolarning huquq layoqati ularning tug`ilishi bilan
paydo bo`ladi va vafot etishi bilan bekor bo`ladi. Ularning to`la muomala
layoqati 18 yoshga etishi bilan boshlanadi, ammo ayrim hollarda
tadbirkor sifatida ro`yxatdan o`tkazilgan 16 yoshga to`lgan voyaga
yetmagan shaxs qonunda ko`rsatilgan asoslarda to`la muomala layoqatiga
ega deb hisoblanishi mumkin (FKning 28moddasi).  Tadbirkorlik huquqiy munosabatlar vujudga kelishi uchun huquqiy
normalarda to`g`ridan-to`g`ri nazarga tutilgan, shuningdek huquqiy
normalarda nazarda tutilmagan bo`lsada, lekin tadbirkorlik qonun
hujjatlarining umumiy asoslari va mazmuniga muvofiq keladigan
muayyan faktlar mavjud bo`lishi lozim. Tadbirkorlik huquqiy
munosabatlarni vujudga keltiradigan, o`zgartiradigan va bekor qiladigan
asoslar sifatida ko`rilgan yuridik faktlar to`rt guruhga: mamuriy hujjatlar,
yuridik hatti-harakatlar, hodisalar va boshqa harakatlarga bo`linishi
mumkin.  1.Biznes huquqi qaysi tildan olingan 
A.Ruscha 
B. Inglizcha 
C. Grekcha
2.Tadbirkor fuqarolarning huquq layoqati Qachon vujudga keladi.
A. Tug’ilishi bilan 
B. 18 Yoshda
C. 16 yoshda
3. Tadbirkor sifatida ruyxatdan utkazilgan 16 yoshga tulgan voyaga yetmagan shaxs qonunda kursatilgan asoslarda Tula muomila 
layoqatiga ega deb hisoblanishi mumkin bu qaysi modadan 
A FK 27 modasidan 
B. FK 28 moddasidan 
C. FK 30 moddasidan
4.Tadbirkorlik huquqiy munosabatlarni vujudga keltiradigan uzgartiradigan Va bekor qiladigan asoslar sifatida kurilgan yuridik 
faktlar nechi turga bulinadi 
A.4 turga 
B. 2 turga 
C. 3 turga 5. Xususiy mulkni himoya qilish Va mulkdorlar huquqlarining kafolatlari tug’risidagi qonun Qachon qabul qilingan.
A.2012 yil 
B. 2013 yil 
C.2014 yil
6. Tadbirkorlik huquqi manbalarini nechi qismga bulinadi 
A.2 qismga 
B. 3 qismga 
C. 4 qismga
7 . Biznesmen suzi birinchi Marta qayerda paydo bulgan 
A. Angliyada 
B. Germaniyada 
C. Amerikada
8.Fuqarolik kodeksining qaysi moddasida Fuqarolik huquq Va burchlarini vujudga keltirish haqida aytilgan 
A.8 
B.9 
C.10 9.Inovatsiya Suzi qaysi tildan olingan 
A. Inglizcha
B. Ruscha 
C. Grekcha
10.Harakatlar strategiyasi nechinchi yillarga muljallangan.
A. 2017 2021 
B. 2018 2020
C. 2016 2018
11.Tadbirkor faoliyati nechinchi asrda paydo bulgan
A 17 asrda 
B 18 asrda 
C 19 asrda
12.Biznesmen Suzi Angliyada qanday manoni anglatadi 
A mulk egasi 
B xususiy mulk 
C Davlat mulki 13. Inovatsiya Uzi Nima manoni anglatadi 
A. Yangilik 
B. Mulk 
C. Jarayon
14. Raqobat tug’risidagi qonun Qachon qabul qilingan 
A. 2010
B. 2008
C.2012
15. Tadbirkorlik faoliyati huquqi erkinligining kafolatlari tug’risidagi qonun Qachon qabul qilingan
A.2012
B.2013
C.2014                 NORMATIV HUQUQIY HUJJATLAR 
1.2012 YILDA TADBIRKORLIK FAOLIYATI HUQUQLARI 
ERKINLIKLARI TUG’RISIDAGI QONUNI QABUL QILINGAN 
2.2012 YILDA RAQOBAT TUG’RISIDAGI QONUNI 
3.2012 YILDA XUSUSIY MULKNI HIMOYA QILISH VA 
MULKDORLAR HUQUQLARINING KAFOLATLARI 
TUG’RISIDAGI QONUN 
Foydalanilgan adabiyotlar 

1.Z.O Kuvandikov Tadbirkorlik huquqi 

2. Konstitutsiyaviy huquq 

3. Askarov J. Tadbirkorlik huquqi 

4.Ulashev I. Biznes huquqi 

5. W.w.w lex.uz 

6. W.w.w arxive.uz 

7. W.w.w advise.uz                                         E’tiboringiz uchun rahmat!                          
                                                                                                                                                                                        
                                                                     Absalomov Shaxzodbek .

Mustaqil ishi Mavzu: Tadbirkorlik huquqi alohida huquq sohasi

Reja: 1.Tadbirkorlik huquqi nima 2.Tadbirkorlik huquqi alohida huquq sohasi 3. Tadbirkorlik huquqining manbalari 4. Tadbirkorlik huquqiy munosabatlar

Tadbirkorlik(biznes)huquqi (inglizcha - enterprise, enterprising, Ruscha -predprinimatelstvo) – foyda olish maqsadida fuqarolar va yuridik shaxslarning o‘z tashabbusi asosida mustaqil faoliyatidir. Sohibqiron Amir Temur tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlab va tadbirkorlarni uluglab, ularning nafaqat o‘zi balki jamiyat uchun ham katta nafi tegishini, inson doimo faol bo‘lishini ta’kidlab, o‘z tuzuklarida “ Ishbilarmon, mardlik va shijoat sohibi, azmi qat’iy, tadbirkor va hushyor bir kishi, ming-minglab, tadbirsiz, loqayd kishilardan yaxshidir”, deb ko‘rsatadi .

Mamlakatimiz birinchi prezidenti I. Karimov qayd etganidek “ ...Soha rivoji uchun mustahkam qonunchilik va huquqiy baza shakllantirilgani va muntazam takomillashtirilib borilayotgani, biznes uchun imtiyoz va preferentsiyalar berish, ishlab chiqarishni texnik va texnologik qayta jihozlash hamda modernizatsiya qilish masalalarida davlat tomonidan tizimli ravishda yordam ko‘rsatilayotganligini ta’kidlash lozim”.