Zahiriddin Muhammad Bobur
![Bori elga yaxshilig`
qilg`ilki mundin
yaxshi yo`q
Kim degaylar dahr
aro qoldi falondin
yaxshilig`](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_1.png)
![Ulug` o`zbek shoiri, mutafakkir, tarixchi va
davlat arbobi; markazlashgan davlat va boburiylar
saltanati asoschisi
Zahiriddin Muhammad Bobur
Andijonda tug`ulgan Amir
Temurning beshinchi avlodi,
Farg`ona hukumdori Umarshayxning
farzandi.Bobur 12 yoshda (1494)
taxtga chiqdi. 1503-1504 yillarda
Afg`onistonni egalladi.1519-
1525yillarda Hindistonga 5 marta
yurush qildi. Uch asrdan ortiq
davom etgan (1526-1858) boburiylar
saltanatiga asos soldi dekabrda Agra
(1530 y 26 dekabr)da vafot
etdi.Qabri keyinchalik vasiyatiga
ko`ra Kobulga ko`chirilgan](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_2.png)
![Boburning ulug` asari “Boburnoma”
bo`lib, uni “Vaqoe” deb ham nomlaydilar.
Buyuk memorial asarda 1494-1529 yillari
Markaziy va Kichik Osiyoda , Yaqin va
O`rta sharq mamlakatlarida kechgan
voqealar bayon etilgan. “Boburnoma” ning
o`ndan ortiq qo`lyozma nusxalari
bor.Asarni Qozonda N.I.Ilminskiy(1857),
Londonda Beverij xonim nashr (1905)
etgan . O`zbekistonda dastlab professor
Fitrat 1928 yilda asrdan parchalar e`lon
qilindi. “Boburnoma” ning 1948-1949
yillarda ikki jildi; 1960 , 1989 yillarda
tuzatilgan, 2002 yilda to`ldirilgan qayta
nashri amalga oshirildi](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_3.png)
![Zahiriddin Muhammad
Bobur
(1483-1530 ) Asar asosan uch qismdan iborat bo‘lib,
uning
birinchi qismi - XV asrning ikkinchi
yarmida Markaziy Osiyoda ro‘y bergan
voqealarni;
ikkinchi qismi - XV as rning oxiri va
XVI asrning birinchi yarmida Kobul ulusi,
ya'ni Afg‘onistonda ro‘y bergan voqealarni;
uchinchi qismi - XVI asr
ning birinchi
choragidagi Shimoliy Hindiston xalqlari
tarixiga bag‘ishlangan.](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_4.png)
![“ Boburnoma” ni Abdurahim xonon (1586) fors tiliga, Vitsen
(1705) golland tiliga , J Leyden (1826) va V Erskin Ingiliz tiliga ,
Pavel de Kuteyel (1871) fransuz tiliga , Rashid Rahmati Arat
(1940) turkchaga , Mixall Sale (1943) rus tilga tarjima qilganlar
1826-1985 yillar davomida “Boburnoma” 4 marta ingiliz,
3marta fransuz , 1marta nemis tiliga o`girilgan](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_5.png)
![“ Boburnoma” ensklopedik asar. Uning
orginalligi shundaki asarda muallif asosan
o`zi ko`rgan-kechirgan bilgan narsalarni
yozadi. “Boburnoma”dan siyosatchilar,
etnograflar, aholishunoslar, geobataniklar,
zoografiklar, iqlimshunoslar, o`zlari uchun
kerakli bo`lgan juda ko`p faktik materialni
ajratib olishlari munkin. U tom ma`noda
aholi geografyasiga va uni ajralmas qismi
bo`lgan shaharshunoslikka bag`ishlangan
asar hamdir.](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_6.png)
![“ Boburnoma”da Andijon tasviri “Andijon
havosida kuzda ko`p odamlar bezgak kasaliga
mubtalo bo`ladi. Shahar ov qilishga qulay,
ayniqsa to`qayzorlarda qirg`ovul nihoyatda
ko`p. O`sh havosi nihoyatda yaxshi , oqar
suvlari ko`p.Bahor juda chiroy ochib
keladi ,qalin lola va gullar ochilur. Andijon
daryosi hozirgi o`shning o`rtasidan oqib o`tib,
Andijonga boradi, daryoning har ikkala
qirg`og`I bog`lar bilan qoplangan .Ushbu
bog`larda bahorda ochiladigan boychechaklar
juda ham chiroylidur. Farg`ona viloyatida O`sh
havosi sofligiga va tozaligiga teng keladigan
shahar yo`qdir”](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_7.png)
![Boburiylar merosi](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_8.png)
![Bobur nomida xalqaro ilmiy ekspiditsiya mavjud bo`lib, uning azolari Bobur qadamjolari
bo`ylab 5 marta safar uyishtirdilar. Ekspeditsiya materiallari asosida “Bobur va uning jahon
svilizatsiyasida tutgan o`rni” memorial muzeyi tashkil qilinib , uning jamg`armasida Bobur
nomi bilan bog`liq 500 yuzdan ortiq kitob va manbalar bor.Andijon Bog`i Bobur tashkil
qilinib, buyuk shoirning hoki keltirilgan ramziy qabr bor. Ark ichi memorial kompleksi Bobur
yashagan davr haqida ma`lumot beradi.](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_9.png)
![Bobur bog`i](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_10.png)
![E`tiboringiz uchun rahmat](/data/documents/2aa4a3c6-dfd0-46a9-ac86-641761f22e14/page_11.png)
Bori elga yaxshilig` qilg`ilki mundin yaxshi yo`q Kim degaylar dahr aro qoldi falondin yaxshilig`
Ulug` o`zbek shoiri, mutafakkir, tarixchi va davlat arbobi; markazlashgan davlat va boburiylar saltanati asoschisi Zahiriddin Muhammad Bobur Andijonda tug`ulgan Amir Temurning beshinchi avlodi, Farg`ona hukumdori Umarshayxning farzandi.Bobur 12 yoshda (1494) taxtga chiqdi. 1503-1504 yillarda Afg`onistonni egalladi.1519- 1525yillarda Hindistonga 5 marta yurush qildi. Uch asrdan ortiq davom etgan (1526-1858) boburiylar saltanatiga asos soldi dekabrda Agra (1530 y 26 dekabr)da vafot etdi.Qabri keyinchalik vasiyatiga ko`ra Kobulga ko`chirilgan
Boburning ulug` asari “Boburnoma” bo`lib, uni “Vaqoe” deb ham nomlaydilar. Buyuk memorial asarda 1494-1529 yillari Markaziy va Kichik Osiyoda , Yaqin va O`rta sharq mamlakatlarida kechgan voqealar bayon etilgan. “Boburnoma” ning o`ndan ortiq qo`lyozma nusxalari bor.Asarni Qozonda N.I.Ilminskiy(1857), Londonda Beverij xonim nashr (1905) etgan . O`zbekistonda dastlab professor Fitrat 1928 yilda asrdan parchalar e`lon qilindi. “Boburnoma” ning 1948-1949 yillarda ikki jildi; 1960 , 1989 yillarda tuzatilgan, 2002 yilda to`ldirilgan qayta nashri amalga oshirildi
Zahiriddin Muhammad Bobur (1483-1530 ) Asar asosan uch qismdan iborat bo‘lib, uning birinchi qismi - XV asrning ikkinchi yarmida Markaziy Osiyoda ro‘y bergan voqealarni; ikkinchi qismi - XV as rning oxiri va XVI asrning birinchi yarmida Kobul ulusi, ya'ni Afg‘onistonda ro‘y bergan voqealarni; uchinchi qismi - XVI asr ning birinchi choragidagi Shimoliy Hindiston xalqlari tarixiga bag‘ishlangan.
“ Boburnoma” ni Abdurahim xonon (1586) fors tiliga, Vitsen (1705) golland tiliga , J Leyden (1826) va V Erskin Ingiliz tiliga , Pavel de Kuteyel (1871) fransuz tiliga , Rashid Rahmati Arat (1940) turkchaga , Mixall Sale (1943) rus tilga tarjima qilganlar 1826-1985 yillar davomida “Boburnoma” 4 marta ingiliz, 3marta fransuz , 1marta nemis tiliga o`girilgan