C++ NING STANDART RUKKURSIV VA FOYDALANUVCHI FUNKSIYALARI
C++ NING STANDART RUKKURSIV VA FOYDALANUVCHI FUNKSIYALARI MUNDARIJA I:Kirish 4 1.1.C++ da standart qaytish va foydalanuvchi funksiyalarining ta’rifi II:Bob. Standart qaytarish funksiyalari 6 2.1. C++ tilidagi standart qaytarish funksiyalarining umumiy ko‘rinishi 6 III:Bob. Foydalanuvchi funksiyalari 8 3.1. Foydalanuvchi funksiyalarining ta’rifi va ahamiyati 8 3.2. C++ da foydalanuvchi funksiyalarini aniqlash va chaqirish sintaksisi 9 Xulosa 13 Foydalanilgan adabiyotlar 14 1
I:Kirish Kompyuter dasturlashda funksiyalar kodni tartibga solish va qayta ishlatish uchun asosiy vosita hisoblanadi. Funktsiyalar dasturchilarga murakkab vazifalarni kichikroq, boshqariladigan bo‘laklarga bo‘lish imkonini beradi, ularni dastur davomida kerak bo‘lganda chaqirish va qayta ishlatish mumkin. C++ tilida funksiyalarning ikkita asosiy turi mavjud: standart qaytarish funksiyalari va foydalanuvchi funksiyalari. Standart qaytarish funksiyalari C++ dasturlash tili tomonidan ta minlanganʼ o rnatilgan funksiyalardir. Bu funksiyalar matematik hisob-kitoblar yoki tasodifiy ʻ sonlarni yaratish kabi umumiy amallarni bajaradi va chaqiruvchi dasturga qiymat qaytaradi. Boshqa tomondan, foydalanuvchi funktsiyalari dastur doirasidagi aniq vazifalarni bajarish uchun dasturchi tomonidan yaratilgan funktsiyalardir. Foydalanuvchi funksiyalari muayyan dastur ehtiyojlariga mos ravishda moslashtirilishi va bir nechta dasturlarda qayta ishlatilishi mumkin. Ushbu kurs ishi C++ tilida standart qaytish va foydalanuvchi funksiyalari mavzusini o‘rganadi. Biz dasturlashda funksiyalarning ahamiyatini va ularning kodni tashkil qilish va qayta ishlatishdagi rolini muhokama qilishdan boshlaymiz. Keyin biz C++ da standart qaytarish funksiyalarining sintaksisi va ishlatilishini abs(), sqrt() va rand kabi umumiy funksiyalarga misollar bilan birga ko‘rib chiqamiz. (). Keyinchalik, foydalanuvchi funktsiyalari tushunchasini va ularning standart qaytarish funksiyalariga nisbatan afzalliklarini, shuningdek, calculateArea(), printMessage() va < kabi foydalanuvchi funksiyalariga misollar bilan tanishamiz. code>findMax(). Nihoyat, biz standart qaytarish va foydalanuvchi funksiyalarini solishtiramiz va taqqoslaymiz, har bir yondashuvning afzalliklari va kamchiliklarini muhokama qilamiz hamda C++ da funksiyalardan foydalanish bo‘yicha eng yaxshi amaliyotlarni taqdim etamiz. 2
1.1.C++ da standart qaytish va foydalanuvchi funksiyalarining ta’rifi C++ da standart qaytarish funksiyasi chaqiruvchiga qiymat qaytaruvchi funksiyadir. Bu qiymat butun son, suzuvchi nuqtali raqam yoki hatto foydalanuvchi tomonidan belgilangan turdagi ma lumotlar turida bo lishi mumkin.ʼ ʻ Foydalanuvchi funksiyasi esa foydalanuvchi tomonidan belgilangan funksiya bo lib, standart C++ kutubxonasining bir qismi emas. Foydalanuvchi ʻ funksiyalaridan standart kutubxonada taqdim etilmagan muayyan vazifalar yoki hisob-kitoblarni bajarish uchun foydalanish mumkin. Standart qaytarish funksiyalari ham, foydalanuvchi funksiyalari ham muayyan vazifalar yoki hisob-kitoblarni bajarish uchun boshqa funksiyalar yoki asosiy dastur tomonidan chaqirilishi mumkin. 3
II:Bob. Standart qaytarish funksiyalari 2.1. C++ tilidagi standart qaytarish funksiyalarining umumiy ko‘rinishi C++ da standart kutubxonaning bir qismi bo‘lgan bir nechta standart qaytarish funksiyalari mavjud. Quyida eng ko p qo llaniladigan standart qaytarishʻ ʻ funksiyalarining umumiy ko rinishi keltirilgan: ʻ 1. main() funktsiyasi: Bu har qanday C++ dasturining boshlang‘ich nuqtasidir. Bu dastur tugatilgandan so‘ng operatsion tizimga butun sonni qaytaradigan standart qaytarish funktsiyasi. main() funksiyasi tomonidan qaytarilgan butun son qiymati dasturning holatini bildiradi. Qaytish qiymati 0 dastur muvaffaqiyatli bajarilganligini, nolga teng bo‘lmagan qiymat esa xatolik yuz berganligini bildiradi. 2. abs() funktsiyasi: Bu funksiya raqamning mutlaq qiymatini qaytaradi. Raqamning mutlaq qiymati uning noldan uzoqligidir. Masalan, -5 ning mutlaq qiymati 5 ga, 5 ning mutlaq qiymati ham 5 ga teng. 3. sqrt() funktsiyasi: Bu funksiya raqamning kvadrat ildizini qaytaradi. Raqamning kvadrat ildizi o‘ziga ko‘paytirilganda asl sonni beradigan qiymatdir. Masalan, 16 ning kvadrat ildizi 4 ga teng. 4. pow() funktsiyasi: Bu funksiya raqamni belgilangan quvvatga oshirish natijasini qaytaradi. Funktsiyaning birinchi argumenti asos, ikkinchi argument esa ko‘rsatkichdir. Masalan, pow(2, 3) ifodasi 8 ni qaytaradi, bu 2 3 ning darajasiga ko‘tariladi. 5. ceil() funktsiyasi: Bu funksiya berilgan sondan katta yoki unga teng eng kichik butun sonni qaytaradi. Masalan, ceil(3.14) ifodasi 4 ni qaytaradi. 4
6. floor() funktsiyasi: Bu funksiya berilgan sondan kichik yoki unga teng eng katta butun sonni qaytaradi. Masalan, floor(3.14) ifodasi 3 ni qaytaradi. 7. max() funktsiyasi: Bu funksiya berilgan ikkita qiymat orasidagi maksimal qiymatni qaytaradi. Masalan, max(2, 5) ifodasi 5 ni qaytaradi. 8. min() funktsiyasi: Bu funksiya berilgan ikkita qiymat orasidagi minimal qiymatni qaytaradi. Masalan, min(2, 5) ifodasi 2 ni qaytaradi. Ushbu standart qaytarish funksiyalari C++ standart kutubxonasining bir qismi bo lib, har qanday C++ dasturida qo shimcha kod talab qilmasdanʻ ʻ foydalanish mumkin. 5