FRANSIYANING BIRINCHI JAHON URUSHIDA ISHTIROKI VA OQIBATLARI
REJA: KIRISH……………………..…………………………………………….......…..2 I BOB. FRANSIYANING BIRINCHI JAHON URUSHIDA ISHTIROKI VA OQIBATLARI ………………………………………..…………………......….4 1.1. Ittifoq tizimi va urushning boshlanishi ….............................................…..4 1.2. G'arbiy front va xandaq urushi……………………………………….…..10 1.3. Birinchi jahon urushida oqibatlari …………………………………...…..14 II BOB. “ FRANSIYANING BIRINCHI JAHON URUSHIDA ISHTIROKI” MAVZUSINI O’TISHDA ZAMONAVIY PEDAGOGIK METODLARDAN FOYDALANISH………………………………………………………………..21 2.1 Blitz sorov metod ……………………………………………….……...…22 2.2. Uchta to`g`ri va bitta noto`g`ri metodi… ……. …………………………..24 XULOSA………………………………………………………………………..25 FOYDALANILGAN ADABIYOT VA MANBALAR RO YXATI…………26ʻ ~ 1 ~
KIRISH Frantsiya 1914 yildan 1918 yilgacha davom etgan Birinchi Jahon urushida muhim rol o'ynad. Frantsiya Germaniya, Avstriya-Vengriya, Usmonli imperiyasi va keyinchalik Bolgariyadan tashkil topgan markaziy kuchlarga qarshi bo'lgan Rossiya va Buyuk Britaniya bilan ittifoq bo'lgan Uch Antantaning bir qismi edi. Urush 1914 yil avgust oyida Avstriya-Vengriya archduke Frans Ferdinand o'ldirilganidan keyin boshlandi. Germaniya Rossiyaga urush e'lon qilib, Belgiyaga bostirib kirgach, Frantsiya tezda mojaroga tortildi, bu Frantsiyani shartnoma majburiyatlarini bajarishga va Germaniyaga urush e'lon qilishga undadi. La-Mansh bo'yidan Shveytsariya chegarasigacha cho'zilgan G'arbiy front Frantsiya va uning ittifoqchilarining Germaniyaga qarshi asosiy operatsiyalari teatri edi. G'arbiy frontdagi janglarning og'ir yuki Frantsiyaga tushdi. Bu jang urush boshida muhim burilish nuqtasi bo'lib, frantsuz va ingliz kuchlari nemislarning Parij tomon yurishini to'xtatdilar. G'arbiy frontdagi urushning ko'p qismi xandaq urushi bilan tavsiflangan turg'unlikka aylandi. Frantsiya Verdun (1916) va Somme (1916) kabi janglarda juda ko'p jabr ko'rdi va bu juda katta talofatlarga olib keldi. Verdun jangi 1916-yilning fevralidan dekabrigacha davom etgan urushning eng uzoq va eng qimmat janglaridan biri bo ldi. Bu Germaniyaning Fransiyaningʻ qonini oqlash va uning ruhiyatini buzishga qaratilgan hujumi edi, lekin frantsuzlar qal a shahrini muvaffaqiyatli himoya qilishdi. ʼ Frantsiya, boshqa yirik davlatlar singari, mojaro paytida kimyoviy qurol, jumladan, xlor va xantal gazidan foydalangan. Frantsiya 1917 yilda Qo'shma Shtatlarning urushga kirishini mamnuniyat bilan qabul qilib, Ittifoqchilarga yangi qo'shinlar va resurslarni taqdim etdi. ~ 2 ~
Urush 1918-yil 11-noyabrda Compiègne sulh bitimining imzolanishi bilan yakunlandi. Frantsiya o'z ittifoqchilari bilan g'alaba qozondi. Frantsiya 1919 yilda Germaniyaga nisbatan qattiq shartlar qo'ygan va Yevropa xaritasini o'zgartirgan Versal shartnomasini muzokara qilishda muhim rol o'ynadi. Biroq, shartnomaning jazo choralari va iqtisodiy yuklari uzoq davom etayotgan norozilik va iqtisodiy beqarorlikka yordam berdi va kelajakdagi mojarolarga yo'l ochdi. Frantsiyaning Birinchi Jahon urushidagi ishtiroki muhim ahamiyatga ega bo'lib, uning askarlari o'z mamlakatlari va ittifoqchilari mudofaasida katta qiyinchiliklar va qurbonlarni boshdan kechirdilar. ~ 3 ~
I BOB. FRANSIYANING BIRINCHI JAHON URUSHIDA ISHTIROKI VA OQIBATLARI. 1. Ittifoq tizimi va urushning boshlanishi. Birinchi jahon urushi kontekstidagi ittifoq tizimi urush boshlanishidan oldin Evropa kuchlari o'rtasida mavjud bo'lgan murakkab shartnomalar va ittifoqlar tarmog'iga ishora qiladi. Bu ittifoqlar 19-asr oxiri va 20-asr boshlari mahsuli bo lib, kuchlar muvozanatini saqlash va milliy manfaatlarni himoya qilishʻ istagidan kelib chiqqan. Uch tomonlama Antanta : Bu ittifoq Fransiya, Rossiya va Buyuk Britaniyadan iborat edi. U Yevropada kuchayib borayotgan keskinliklarga, xususan, nemis kuchi va tajovuzkorligining kuchayishiga javoban shakllangan. Uch tomonlama Antanta rasmiy shartnoma emas, balki Germaniya ekspansionizmini to'xtatishga qaratilgan uch kuch o'rtasidagi bir qator kelishuvlar va kelishuvlar edi. 1 Triple Antanta Birinchi jahon urushi oldidan Yevropadagi asosiy ittifoqlardan biri edi. U markaziy kuchlarning, xususan, Germaniyaning kuchayishi va tajovuzkorligiga javoban tuzilgan. Uch tomonlama Antanta asosan uchta yirik davlatdan iborat edi: Frantsiya Germaniya bilan, xususan, 1870-1871 yillardagi Franko-Prussiya urushidan keyin Germaniya tomonidan qo'shib olingan Elzas va Lotaringiya provinsiyalari bo'yicha uzoq muddatli raqobat va hududiy bahslarga ega edi. Frantsiya nemis ekspansionizmini to'xtatishga va yo'qotilgan hududlarni qaytarib olishga harakat qildi. Uch tomonlama Antantaning eng yirik va aholisi eng ko'p a'zosi bo'lgan Rossiya Sharqiy Yevropa va Bolqonda o'zining geosiyosiy manfaatlariga ega edi. Rossiyani mintaqada o'z ta'sirini kuchaytirish va Germaniya bilan ittifoqchi bo'lgan Avstriya-Vengriyaning kuchayishiga qarshi turish istagi turtki bo'ldi. 1 https://chat.openai.com/ ~ 4 ~
Buyuk Britaniya o'zining ulkan global imperiyasiga ega bo'lgan Buyuk Britaniya, asosan, Germaniya dengiz kuchlarining kengayishi va mustamlakachilik ambitsiyalaridan tashvishlanib, Uch tomonlama Antantaga qo'shildi. Inglizlar Germaniyaning Yevropadagi hukmronligi ularning chet eldagi manfaatlariga tahdid solishi va kuchlar muvozanatini buzishi mumkinligidan qo'rqishdi. Uch tomonlama Antanta "Uch tomonlama ittifoq" kabi rasmiy shartnoma bo'lmasa-da, bu Germaniya agressiyasini ushlab turish va Evropada kuchlar muvozanatini saqlashga qaratilgan uch kuch o'rtasidagi bir qator tushunish va kelishuvlar edi. Bu shartnomalar harbiy hamkorlik, diplomatik muvofiqlashtirish va o zaro mudofaa majburiyatlarini o z ichiga olgan.ʻ ʻ Birinchi jahon urushi oldidan Yevropaning ittifoqlari va geosiyosiy landshaftini shakllantirishda Uch tomonlama Antanta hal qiluvchi rol o‘ynadi. 1914-yilda mojaro boshlanganida, Uch tomonlama Antanta markaziy kuchlarga qarama-qarshi bo‘lgan yirik ittifoqlardan biriga aylandi va oxir-oqibat butun qit’a bo‘ylab ittifoq tuzishga olib keldi. urush. Uch tomonlama ittifoq : Markaziy kuchlar sifatida ham tanilgan bu ittifoq dastlab Germaniya, Avstriya-Vengriya va Italiyani o'z ichiga olgan. U 1880- yillarda tashkil etilgan va vaqti-vaqti bilan yangilanib turilgan, birinchi navbatda, Frantsiya va Rossiya tomonidan qabul qilingan tahdidga qarshi mudofaa chorasi sifatida. Biroq, Italiya oxir-oqibat tomonlarini o'zgartirdi va 1915 yilda Uch tomonlama Antantaga qo'shildi va Germaniya va Avstriya-Vengriyani Markaziy kuchlarning asosiy a'zolari sifatida qoldirdi. 2 Uchlik ittifoq birinchi jahon urushi oldidan Yevropaning uchta yirik davlatidan tashkil topgan harbiy ittifoq edi. U, birinchi navbatda, boshqa Evropa davlatlari tomonidan qabul qilingan tahdidlarga qarshi mudofaa chorasi sifatida shakllantirildi. 2 https://chat.openai.com/ ~ 5 ~