logo
  1. Bosh sahifa
  2. Referatlar
  3. Umumiy
  4. Mafkuraviy faoliyat – milliy g’oyani amalga oshirish vositasi

Mafkuraviy faoliyat – milliy g’oyani amalga oshirish vositasi

Yuklangan vaqt:

08.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

39.87890625 KB
Ko'chirib olish
Mafkuraviy faoliyat – milliy g’oyani amalga oshirish vositasi Reja. 1. «Mafkuraviy faoliyat» tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon bo’lish xususiyatlari 2. Milliy istiqlol mafkurasining bosh g’oyasini xalq qalbi va ongiga singdirish – mafkuraviy faoliyat yuritishning ustuvor yo’nalishi «Mafkuraviy faoliyat» tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon bo’lish xususiyatlari Jamiyatda yashovchi turli xil millat, elat, xalq, irq, diniy e’tiqod, ijtimoiy tabaqa, sinf, partiya kabi uyushma, birlashma, tashkilot, jamoalarga mansub bo’lgan odamlar orasida, ularning shaxsiy hamda umumiy manfaatlarini ifodavlovchi g’oya va mafkuralar tizimini yaratish, ularni hayotga tadbiq etish mafkuraviy faoliyat orqali amalga oshiriladi. Al-xusis,mafkuraviy faoliyatsiz hyech bir jamiyat yashay olmaydi, bu siz yashab kelayotgan jamiyatni tarixda ham, bugungi kunda ham hyech kim uchratgan emas. Jamiyatda kimlarning aql-idroki,tashabbusi,ilmiy-amaliy izlanishlari orqali yaratilgan fikr,g’oya,mafkura o’z-o’zidan tarqalib, kishilar ongiga avtomatik tarzda singib boravermaydi. Demak,muayyan g’oyaviy ta moyillar va ta’limotlar ishlab chiqilishining o’zi ularning kishilar faoliyatini belgilab beruvchi, unga ta’sir ko’rsatuvchi ijtimoiy hodisaga aylanishi uchun yetarli emas. Buning uchun ular kishilar orasida tarqalishi, odamlar ana shu g’oyalar ruhida tarbiyalanishi lozim. Aks holda, har qanday g’oya va mafkura qancha lik to’g’ri, jozibador bo’lmasin, muayyan hodisa sifatida tarix sahifasida qolib ketaveradi. Ayni paytda, har qanday g’oya va qarashlar tarqalishi uchun, eng avvalo, ular ishlab chiqilishi bilan birga, targ’ib va tashviq etilishi zarur. Mafkuraviy faoliyat esa hamisha shakllangan g’oyaviy qarashlar, baholar va maq sadlar tizimini odamlarga yetkazish, ularning ongiga singdirish borasidagi ishlarni amalga oshirish jarayonini anglatadi. Shu ma’noda, mafkuraviy faoliyat bu biron-bir g’oyani amalga oshirish, uni aholi ongi va qalbiga singdirish, muayyan g’oyaviy qarashlar tizimini shakllantirish, uning amali yotini ta’minlash, yot va begona mafkuralarga qarshi kurash bi lan bog’liq chora-tadbirlar majmuidan iborat bo’lib, u g’oyaviy qarashlar – bilimlar, baholar, maqsadlarni shakl lantirish hamda ularni tarqatish, g’oyaviy tarbiyani amalga oshi rish, mafkuraviy profilaktika va immunitetni shakllantirish jarayonini ham o’z ichiga qamrab oladi. Mafkuraviy faoliyat jarayonining namoyon bo’lish xususiyatlariga quyidagilar kiradi: 1. Mafkuraviy faoliyat jarayoning keng ommani ezgu g’oyalar aso sida tarbiyalash, ularning umumiy siyosiy va ma’naviy saviyasi ni yuksaltirish, ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish, bo’sh vaqtlarini samarali o’tkazishga ko’mak beruvchi tadbirlarni amal ga oshirishga qaratilganligi uning eng muhim xususiyatlaridan biri sanaladi. 2. Mafkuraviy faoliyat keng ma’noda o’quv muassasalari, ta’lim-tarbiya maskanlari, klublar, axborot-resurs markazlari, madaniyat va istirohat bog’lari faoliyatini ham muayyan darajada qamrab olishi bilan o’zgacha xususiyat kasb etadi. Bunda muzey, kinoteatr, teatr va boshqa madaniy-ma’rifiy muassasa lar, shuningdek, OAV (gazeta-jurnallar, Internet, radio, TV) muhim o’rin tutadi. 3. Mafkuraviy faoliyat mafkuraviy ishlar muassasalarining keng tarmog’ining tashkil etilishi, ularning o’sishi va takomillashu vi bilan unga rahbarlik qilish jarayonining ham mukammallashib borishi, rahbarlik qilish san’atining yangi qirralarini topishga bo’lgan ehtiyojning kuchayib borishi bilan ham ayricha xususiyatga ega bo’ladi. O’zbekiston Respub likasi Prezidentining 2006 yil 25 avgustdagi «Milliy g’oya tar g’iboti va ma’naviy-ma’rifiy ishlar samaradorligini oshirish to’g’risida»gi qaroriga binoan Respublika Ma’naviyat va ma’ri- fat kengashi faoliyati hamda tarkibiy tuzilishi qayta ko’rib chiqildi. Respublika Ma’naviyat va ma’rifat kengashining il miy-amaliy yo’nalishda faoliyat olib boradigan va davlat byud jeti hisobidan moliyalashtiriladigan "Milliy g’oya va mafkura ilmiy-amaliy markazi" tashkil etildi. Respublika Ma’naviyat va ma’rifat kengashinmng amaliy targ’ibot yo’nalishida faoliyat olib boradigan Respublika Ma’naviyat targ’ibot markazi shakl lantirildi. Barcha viloyatlarda hokimlarning ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo’yicha yordamchilari faoliyati yo’lga qo’yildi. Res publikamizdagi mahalla oqsoqollari va fuqarolar yig’inlari raislarining ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo’yicha maslahatchila ri tizimi shakllantirildi. 4. Mafkura viy faoliyatning navbatdagi muhim xususiyatlaridan biri,uning hamisha konkret tarixiy mazmunga, maqsad-muddao ga ega bo’lganligi bilan ifodalanadi. Bu, eng avvalo, inson bilimlari, shu jumladan, mafkuraning mazmun-mohiyati haqidagi bilimlarning rivojlanganlik darajasi bilan belgilanadi. Mafkura tizimidagi bilim lar to’g’ri yoki noto’g’ri, progressiv yoki reaksion mazmunga ega bo’lishi mumkin. Mazkur bilimlar o’z navbatida ular asosida shakllanadigan baholarning to’g’ri yoki noto’g’riligiga zamin yara tadi. Shakllanadigan baholarda esa real yoki kutilayotgan hodisa, jarayonlarga mavjud ehtiyojlar, manfaatlardan kelib chiqib, o’ziga xos munosabat ifodalanadi. Bilimlar qanchalik chuqur bo’lsa, hosil qilingan baholarga ishonch shunchalik yuqori bo’ladi. Shu ma’noda, baholar – qadriyatlar kishilarda ishonch, e’tiqodning shakllanishiga xizmat qiladi. Ba’zida erishilgan bilimlar, ularga asoslangan baholarning mutlaq to’g’riligiga ishonch dogma tizmga aylanib ketishini, bu mafkuraviy turg’unlikni yuzaga kel tirishini ham unutmaslik zarur. 5. Mafkuraviy faoliyatning yana bir ajoyib xususiyati g’oyaviy qarashlar doirasida belgilab olingan maqsadlarni bayon etishda istiqbolga, ertangi kunga ishonch tuyg’usini shakllantirishni ko’zlashi bilan belgilanadi. 6. Mafkuraviy faoliyat g’oyaviy qarashlarni tarqatish va unga mos tarbiyani amalga oshirishni ifodalash xususiyatiga ham ega bo’lib, mafkuraviy qarashlarni tarqatish tizimi, mexanizmlari, usul va vositalari doimo takomillashib borishni taqozo etadi. "Odamzod baxti uchun hamma narsadan voz kechishga o’rgatadigan ezgu g’oyalarni kishilarga singdirish buyuk san’atdir", deb yozgan edi fransuz yozuvchisi Stendal. Shu nuqtai nazardan qaraganda, mafkuraviy faoliyat g’oyaviy tarbiyani o’zga- ruvchan voqyelik va ijtimoiy guruhlarga xos xususiyatlarni hisobga olgan holda doimiy takomillashtirib borishni anglatadi. 7. Mafkuraviy faoliyatni tashkil etishda tex nika va texnologiyalar, targ’ibot va tashviqot olib borish usul larining rivojlanganlik darajasi ham o’ziga xos ahamiyat kasb etadi. Hozirgi davr da OAV mafkuraviy faoliyatni amalga oshirishning muhim bo’g’i ni hisoblanadi. Yaqin istiqbolda texnika va texnologiya rivoji odamlar ongiga ta’sir o’tkazish, ya’ni mafkuraviy faoliyatni tashkil etishning yangidan-yangi mexanizmlarini topishiga olib keladi, shu asosda mafkura viy faoliyatni ilmiy asosda tashkil etish ishlarini muntazam ravishda takomillashtirib borishga keng yo’l ochib beradi. 8. M afkuraviy faoliyat o’zining mohiyat-mazmuniga ko’ra o’zgaruvchan xususiyatga ham egadir. Mafkuraviy faoliyat stixiyali tarzda kechmaydi,balki ongli,tizimli va tadrijiy tarzda,biron bir aniq maqsadni ko’zlab, mavjud mafkuraviy vaziyatdan kelib chiqqan holda olib boriladi. Hozirgi kunda mafkuraviy faoliyat olib borishdan maqsad milliy istiqlol mafkurasining g’oyalarini xalq qalbi va ongiga singdirish ishlarini tashkil etishdan iborat. Milliy istiqlol mafkurasining bosh g’oyasini xalq qalbi va ongiga singdirish – mafkuraviy faoliyat yuritishning ustuvor yo’nalishi Milliy istiqlol mafkurasining bosh g’oyasi–ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etishdir. Bunda asosiy o’rin ozodlik g’oyasiga beriladi. 2. 1. Ozod Vatan g’oyasi. Bugungi kunda o’zbek xalqining tarixiy makon va zamonda bir million yilllik o’rni borligi tarixiy haqiqat sifatida ko’pchillik ilm ahliga ma’lum. Bu xalqning davlatchiligi tarixi esa 3 ming yildan ortiqroq vaqtni o’z ichiga qamrab oladi. Ular ana shu tarixiy davr ichida juda ko’plab baxtli va baxtsiz onlarni, ya’ni taraqqiyot va inqiroz, barqarorlik va beqarorlik, g’alaba va mag’lubiyat, hukmronlik va tobelik, saxovatpeshalik va mutelik, sadoqat va xiyonat kabi hayotning totli va achchiq damlarini boshdan kechirganlar. Ayniqsa, ular o’z hayotlarining 200 yilini ahamoniylar, 180 yilini grek-makedoniyaliklar, 200 yilini arab xalifaligi, 150 yilini mo’g’il bosqinchilari,130 yilini rus va sovet istilochilari,ya’ni jami bo’lib 800 yilini o’zgalar qo’lida qullik, qaramlik, tobelik, mustamlakachilik sharoitida o’tkazishga majbur bo’lganliklari sababli ozod Vatanda erkin yashashning nima ekanligini o’zgalardan ko’ra yaxshiroq anglaydilar. Shu tufayli «ozod Vatan» tushunchasi o’zbek xalqi milliy mafkurasining bosh g’oyasiga aylangan. «Ozod» so’zi fors tilidan o’zbek tiliga kirib kelgan bo’lib lug’aviy jihatdan «erkin, hur; asoratdan qutulgan; g’am-tashvishdan xoli; oliyjanob; saxovatli» degan ma’nolarni bildirgan holda kishilarning kundalik hayotida: 1) o’z erki, haq-huquqi o’z qo’lida bo’lgan,ozodlikka erishgan; erkin, hur; 2) qullikdan ozod etilgan, erkinlikka chiqqan, asoratdan qutilgan; 3) o’z holiga, mayliga qo’yilgan, bo’shatib yuborilgan, hyech qanday majburiyat bilan bog’lanmagan; bo’sh; 4) tik, tikka, ko’krakni kerib yuradigan odam, elat, millat, xalq ma’nosini anglatish uchun ishlatiladi 1 . Shundan ham ko’rinib turibdiki, ozodlik shunchalik oddiy so’z emas, balki o’zida chuqur falsafiy ma’noni aks ettirgan g’oyaviy ahamiyatga molik bo’lgan tushunchadir. Ozodlik tushunchasining falsafiy mazmundagi g’oyaviy tabiati: birinchidan, har bir inson, elat, millat, xalq va davlatning o’z haq-huquqlarini himoya qilishida ; ikkinchidan , ularning o’z erkini qo’lga kiritib erkin va farovon yashashga intilishida; uchinchidan, hayotiy adolatni qaror toptirib tenglar ichida teng bo’lib, tikka, ko’krak kerib yurishga intilishi sari qilayotgan xatta-harakatlarida; to’rtinchidan , kelgusi avlodlarga ozod va obod Vatan qoldirish maqsadida olib borayotgan mashaqqatli, ayni vaqtda sharafli ishlarni amalga oshirish uchun qanchalik darajada safarbarlik vazifasini uddalayotganligida yaqqol namoyon bo’ladi. Shunga ko’ra ozodlik tushunchasiga g’oya sifatida quyidagicha falsafiy ta’rif berish mumkin. Ozodlik bu mutelik va tobelikning har qanday ko’rinishlarini inkor etgan holda, har bir inson, elat, millat, xalq va davlatlarni qullik va qaramlik balosidan qutilib o’z erkini qo’lga kiritish, haq-huquqlarini himoya qilish, hayotiy adolatni qaror toptirib tenglar ichida teng bo’lib,erkin va farovon yashash uchun kurashga chorlaydigan, ularni shu yo’lda birlashtiradigan va safarbar qiladigan bunyodkor ijtimoiy-siyosiy g’oyadir . Insoniyat tarixidan shu narsa ma’lumki, har bir inson, elat, millat, xalq o’ziga tegishli bo’lgan ona-Vatanida, davlatida ozod va erkin yashaydi. Ona-Vatandan 1 Ўзбек тилининг изоҳли луғати.Ж.3. – Т.,2007.– Б.95. tashqaridagi ozodlik haqiqiy ozodlik emas, balki unga o’zgalar tomonidan in’om etilgan erkinlikdir. Shuning uchun har bir aqli rosa inson hamisha o’z ona-Vatanining ozodligi uchun kurashib kelgan. Shu sababli ozodlik g’oyasi insoniyat tarixining azaliy yo’ldoshi, o’tmishdan hozirga qadar o’z ahamiyatini saqlab kelayotgan ezgu qadri yat hisoblanadi. Ozodlik g’oyasining mazmun-mohiyatini bir necha yo’nalishda talqin va tahlil qilish mumkin. U ijtimoiy ma’noda – jamiyat hayotining qandayligi va qay tarzda tashkil etilganini, siyosiy ma’noda — mustaqil va emin-erkin yashashni, iqtisodiy ma’noda — mulk va moddiy boyliklarga barchaning teng ega bo’lish imkoni yatini, ma’naviy ma’noda — inson va jamiyatning turli tazyiq lardan xolisligi, fikr, e’tiqod va so’z erkinligini anglatadi. Ozodlik g’oyasini umuminsoniy, milliy va shaxsiy nuqtai nazarlardan ham talqin qilish mumkin. Umuminsoniy jihatdan, bu g’oya butun Yer yuzida taraqqiyot va erkinlik uchun kurashayotgan kishilar ning muzaffar bayrog’i, demokratik jamiyat va davlatlar hayoti ning ustuvor tamoyillaridan birini ifodalaydi. Milliy jihat dan, u har bir millat va xalqning o’z mustaqil tarakqiyot yo’li, o’z taqdirini o’zi belgalay olishi, milliy davlatchiligiga ega bo’li shini anglatadi. Shaxsiy darajada ozodlik - inson haq-huquklarining ro’yobga chiqishi, uning ijtimoiy- ma’naviy jihatdan erkinligini bildi radi. Faylasuf olim Q.N. Nazarov yozganidek:«Ozodlik g’oyasining qudrati shundaki, u odamlarning o’zaro munosabatlari, mamla katlar va davlatlararo munosabatlarni me’yor-mezonga soladi, turli kamsitishlar yoki ortiqcha ta’zim- tavozega chek qo’yadi» 2 . Yuqorida keltirilgan fikrlardan kelib chiqqan holda «ozod Vatan» g’oyasini quyidagicha ta’riflash mumkin. Ozod Vatan – o’z taqdirini o’zi mustaqil hal etish huquqini to’la ro’yobga chiqara olgan millatning yashash makoni bo’lib,jahon hamjamiyatida o’z o’rniga,nufuziga va mavqyeiga ega bo’lgan mamlakatdir . 3 Shuning uchun ham:«Milliy istiqlol mafkurasining bosh g’oyasida ozodlik tushunchasining 2 Қаранг: Назаров Қ.Н. Ғоялар фалсафаси.– Т., 2011. – Б.80. 3 Қаранг: Миллий ғоя ва раҳбар масъулияти. – Т., 2007. – Б.255. ustuvor va yetakchi o’rinda turishi Vatan mustaqilligi barcha orzu- intilishlarimiz, amaliy faoliyatimiz va yorug’ kelajagimizning asosi ekanidan dalolat beradi» 4 . 2. 2. Obod Vatan g’oyasi. Inson barcha tirik mavjudodlardan farqli o’laroq, o’zining yashayotgan maskanni obod qilishga harakat qilib kelgan. Shu tufayli jahon sivilizasiyasining obodlikni tarannum etuvchi o’choqlari yaratilgan. Obod yashash uchun kurash insoniyatning azaliy orzu-umidi bo’lib, u hayot sinovlaridan o’tgandan so’ng eng ilg’or ijtimoiy-siyosiy bunyodkor g’oyalar safidan joy olgan. Huddi, shu ma’noda I.A.Karimov aytganidek: «O’zbekning fe’l-atvori barchaga ayon. U yerni, tabiatni sevadi. Do’ppisida suv tashib bo’lsa ham, daraxt ko’kartiradi. O’zbek tom ma’noda bunyodkordir» 5 , – degan edi. O’zining yashayotgan joyini obod qiligan holda kun kechirish har bir o’zbekning qon-qoniga singib ketgan fazilatdir. Shu tufayli obod Vatan tushunchasi har bir o’zbek bolasi va uning oilasi uchun muqaddas g’oya hisoblanadi. «Obod» so’zi forscha bo’lib, o’zbek tilidagi lug’aviy ma’nosi «odam yashaydigan, ishlov berilgan, gullab yashnayotgan» degan ma’nolarni anglatgan holda kishilarning kundalik turmushida:1) ko’rkam binolar,chiroyli ko’chalar,bog’u rog’lar bilan go’zallik kasb etgan, gullab-yashnagan o’lka,mamlakat; 2) yaxshi qarov,parvarish bilan yetiltirilgan bog’lar, paxta, g’alla kabi ekin maydonlari; 3) xalq ko’p yig’iladigan, gavjum va serfayz joylar 4) odamlari xursand, shod degan ma’nolarni ifodalash uchun ishlatiladi 6 . O’zbek xalqi mustaqillikka erishgandan so’ng yurtboshimiz I.A.Karimov obod Vatan g’oyasini nazariy va amaliy jihatdan yoritib berar ekan,uning tushunchasi ma’no-mazmuni, tarixiy ildizi haqida quyidagi fikrlarni bildiradi. « Barchamizga yaxshi ayonki, har qaysi inson, millati, tili va dinidan qat’i nazar, bu dunyoga baxtli yashash uchun keladi. Bunday yuksak orzuga yetishning sharti va garovi bo’lgan omillar ko’p. Lekin ular orasida hayotimizga 4 Қаранг: Миллий истиқлол ғояси: асосий тушунча ва тамойиллар. – Т.:Ўзбекистон,2001.- Б.51. 5 Каримов И.А. Тарихий хотирасиз келажак йўқ// Унинг ўзи. Биз келажагимизни ўз қўлимиз билан қурамиз.Т.7. – Т.: Ўзбекистон,1999.– Б.142 –143. 6 Ўзбек тилининг изоҳли луғати.Ж.3. – Т.,2007.– Б.74. ma’no- mazmun beradigan, uni yanada yorug’ va fayzli qiladigan bir omil borki, u ham bo’lsa, odamning o’z uyi, o’z yurtini har t omonlama go’zal va obod qilib, shundan o’zi mamnun bo’lib, rozi bo’lib yashashi ida yaqqol namoyon bo’ladi. Shuni ta’kidlash kerakki,obod degan so’zning ma’nosini biz juda keng va chuqur tushunamiz. Obod deganda, xalqimiz, millatimiz nafaqat ko’rkam va chiroyli, shu bilan birga, tinch va osoyishtalik, o’zaro mehr-oqibat, ahllik, fayz-baraka hukmron bo’lgan joylarni, doimo pok niyat va sog’lom intilish bilan yashash tasavvur qiladi. Mustaq illik yillarida ”Obodlik ko’ngi ldan boshlanadi" degan chuqur mazmunli ibora el-yurtimiz o’rtasida keng tarqalib, odamlarimizni bunyodkorlik tuyg’usi bilan yashashga da’vat etib kelayotg ani ham bu fikrni tasdiklaydi. | Bunday mulohaza va fikrlarni umumlash rib, o’zbekona aytadigan bo’lsak, barcha mizni harakat va intilishlarimiz negiz ida avvalambor yurtimiz, Vatanimizni har tomonlama obod qilish, inson erkin nafas oladigan, tinch va farovon yashaydigan hayot barpo etish g’oyasi mujassam ekanini, o’ylaymanki, hammamiz yaxshi tushunamiz. Ana shunday orzu-niyatlar bilan kundalik hayotimizni to’ldirish, ularni hayoti mizning maqsadiga aylantirish,shund ay g’oya va intilishni amalga oshi- uchun davlatimiz va jamiyatimizning barcha kuch va imkoniyatlarini saf arbar etish, hyech shubhasiz, bugungi kunda muhim va dolzarb ahamiyat kasb etadi» 7 . Yuqorida bildirilgan fikrlardan kelib chiqqan holda obod Vatan tushunchasiga quyidagicha falsafiy ta’rif berish mumkin. Obod Vatan bu inson har tomonlama erkin nafas olib tinch va farovon yashaydigan, xavfsizligi har tomonlama ta’minlangan, osoyishtalik va barqarorlik, samarali ijod va yaratuvchanlik, o’zaro mehr oqibat, ahllik, fayz-baraka, jismoniy va ma’naviy poklik hukmron bo’lgan hududdir. 2. 3. Erkin va farovon hayot barpo etish g’oyasi. Insoniyatning rivojlanish tarixida mehnatkash xalq hal qiluvchi vazifalardan birini o’tab kelgan. Chunki, ular har qanday mamlakat fuqarolarining eng zaruriy oziq-ovqat mahsulotlari, 7 Каримов И.А. Инсон манфаати,ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш,ҳаётимизнинг янада эркин ва обод бўлишига эришиш – бизнинг бош мақсадимиз // Халқ сўзи, 2013 йил 8 декабрь. kiyim-kechaklarga bo’lgan ehtiyojini qondirishning moddiy manbasini yaratish bilan shug’ullanganlar. Shuning uchun ham aqli zukko davlat arboblari mehnatkash xalqning turmushini yaxshilash borasida qayg’urganlar. Sohibqiron Amir Temur obod qilish masalasida: «Xarob bo’lib yotgan yerlar egasiz bo’lsa,xolisa tarafdan obod qilinsin. Agar egasi bo’lsa-yu,lekin obod qilishga qurbi yetmasa,unga turli asboblar va kerakli narsalar bersinlar,toki o’z yerini obod qilib olsin. Katta-kichik har bir shahar, har bir qishloqda masjid,madrasa va xonaqohlar bino qilsinlar,faqiru miskinlarga langarxona (yo’lovchilar qo’nib o’tadigan yer; miskin va yetim-yesirga taom beriladigan joy; g’aribxona) solsinlar, kasallar uchun shifoxona qurdirsinlar va ularda ishlash uchun tabiblar tayinlasinlar» 8 ,-degan topshiriqlarni bergan va uning ijro etilishini qattiq nazorat ostiga olgan. Ajdodlarimizning bunday olijanob ishlari milliy g’oyamizning bosh maqsadini mamlakatimizda amalga oshirishning mustahkam tarixiy ildizga ega ekanligidan dalolat beradi. Masalan, Sobiq SSSR davrida O’zbekiston qishloqlarida yashovchi aholi quloqlashtirish, kollektivlashtirish, sovxozlashtirish, agrarsanoat asosida yiriklashtirish kabi bir qator tajriba-sinov maydoniga aylantirildi. Natijada, paxta tolasi va qoraqo’lning 90 foizi,tabiiy junning 71 foizi respublikadan arzimas baho bilan chetga olib ketilaverdi 9 . Shu tariqa bu yerda paxta yakkahokimligi o’rnatildi. Qishloqda yashayotgan 240 ming nafar oila yersiz bo’lib, daromad topishdan mahrum edi. Vaziyatning bunday shaklda yomonlashib borishi qishloq aholisining vitaminlarga boy ovqatlar yemasdan turli xil kasalliklarga chalinishiga olib keldi. Kommunistlar va’da qilgan yerdagi jannatiy hayot – kommunistik obod turmush o’zining sarob ekanligini ko’rsatdi. O’zbek xalqi mustaqillikka erishgach o’z oldiga moddiy va ma’naviy ishlab chiqarishning barcha sohalarida yirik islohotlarni amalga oshirib mamlakatimiz fuqarolari uchun erkin va farovon hayot barpo etishni bosh maqsad qilib qo’ydi. Bu maqsadni amalga oshirishda yurtboshimiz I.A.Karimov tomonidan: « Barchamizning ildizimiz,tomirimiz avvalambor qishloq zaminiga borib taqaladi. 8 Темур тузуклари.-Т. Ғ.Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти,1996.- Б.124-125. 9 Каримов И.А. Ўзбекистон мустақилликка эришиш остонасида.-Т.:Ўзбекистон,2011.-Б.240. Ona Vatan degan ulug’ va muqaddas tushuncha odamzod uchun guyoki qishloq timsolidan boshlanadi. Yurtimizning yanada obod, xalqimiz hayotining yanada farovon bo’lishi va oldimizda turgan yuksak vazifalarning bajarilishi, hyech shubhasiz, qishloqlarimizning taqdiri va kelajagi bilan bog’liqdir. Qishloq taraqqiy topsa,yurtimiz obod, hayotimiz yanada farovon bo’ladi» 10 ,- deb aytgan so’zlari metodologik asos bo’lib xizmat qiladi. Mamlakatimizda erkin va farovon hayot barpo etish nimalarni anglatadi? Erkin deganda, odatda kishilarning har qanday to’siq, g’ov, monelik va shu kabilardan xoli bo’lgan holda qiynalmay, qisilmay, ochiq-oydin, bemalol yurish- turishi, yashashi tushuniladi. Hayot ( arabcha – yashash,mavjud bo’lish,tiriklik ) bu insonlarning tug’ilgandan o’lgunga qadar bo’lgan tiriklik, mavjudlik, yashash holati hisoblanadi. Farovon yoki farovonlik ( forscha – mo’l, juda ko’p, ortiq, ziyoda ) esa odamlarning har jihatdan ta’minlanganlik, hamma narsasi mo’l-ko’l, to’q, serfayz baxtiyor holatini anglatadi. Yuqorida keltirilgan «erkin», «farovon», «hayot» so’zlarining ma’nosidan kelib chiqqan holda erkin va farovon hayot tushunchasiga quyidagicha falsafiy ta’rif berish mumkin. Erkin va farovon hayot deb mamlakat aholisining hayotiy zaruriyatlarini anglab yetgan holda hyech qanday qarshiliklarsiz, to’siqlarsiz, ochiq-oydin, qiynalmasdan o’z qobilyatlarini har tomonlama namoyon qilishlari orqali hamma narsaning to’kin-sochin, mo’l-qo’lchiligini ta’minlashga erishishi natijasida go’zal turmush, osuda, serfayz hayot kechirishiga aytiladi. Bunday hayotga erishish uchun uning moddiy va ma’naviy omillarini bilish, ularning rivojlanish qonuniyatlarini falsafiy jihatdan o’rganish zarur. Masalan, qishloqda erkin va farovon hayot–obod turmushni bunyod etishning moddiy omillariga quyidagilar kiradi: - tabiat omili: tuproq, suv, o’simlik va hayvonot olami,dashtu-dalalar; - ishlab chiqarish omili:paxtachilik,g’allachilik, sholikorlik, mevachilik, polizchilik, sabzavotchilik,chorvachilik va boshqalar; 10 Каримов И.А . Ватанимизнинг босқичма-босқич ва барқарор ривожланишини таъминлаш-бизнинг олий мақсадимиз.Т.17.- Т.:Ўзбекистон,2009.- Б.61,62,65. - ishlab chiqaruvchi kuch va vositalar omili: qishloq xo’jaligi texnikalari, mahsulotlarga qayta ishlov beruvchi qurilmalar,malakali ishchi kuchlari– dehqonlar,chorvadorlar va boshqa kerakli mutaxassislar; - zamonaviy turar joylar:odamlarning uy,shaxsiy ehtiyojlar uchun ajratilgan tomorqa yer va chorva mollari. Qishloqda erkin va farovon hayot–obod turmushni bunyod etishning ma’naviy omillariga quyidagilarni kiritish mumkin: - tabiatni muhofaza qilishga qaratilgan bilim va harakatlar,ya’ni ekologik ong,huquq va madaniyat; - ishlab chiqarish omilini rivojlantirish,ya’ni paxtachilik, g’allachilik, chorvachilik va boshqalardan mo’l hosil olishga qaratilgan bilimlar (agranomiya, zooveternariya, tuproqshunoslik va sh.k.) va to’plangan amaliy tajribalar; - ishlab chiqaruvchi kuch va vositalarni takomillashtirishga yo’naltirilgan iqtisodiy va texnikaviy bilim hamda tajribalar; - zamonaviy turar joylarni go’zallashtirishga qaratilgan me’moriy ilmlar; - bolalar bog’chasi,maktab,o’quv markazlari,madaniyat saroylari,sport inshootlari; - aholi o’rtasida azaldan davom etib kelayotgan urf-odatlar,an’ana va marosimlar,qadriyat darajasiga ko’tarilgan boshqa ma’naviy ish-harakatlar. Umuman olganda erkin va farovon hayot–obod turmushni bunyod etishning ana shu ikki omili o’rtasida dialektik qonuniyat mavjuddir. Bu haqda I.A.Karimov: «...insonga xos orzu–intilishlarni ro’yobga chiqarish,uning ongli hayot kechirishi uchun zarur bo’lgan moddiy va ma’naviy olamni bamisoli parvoz qilayotgan qushning ikki qanotiga qiyoslasak, o’ylaymanki, o’rinli bo’ladi. Qachonki ana shu ikki muhim omil o’zaro uyg’unlashsa,tom ma’nodagi qo’sh qanotga aylansa,shundagina inson,davlat va jamiyat hayotida o’sish-o’zgarish,yuksalish sodir bo’ladi» 11 ,- degan edi. Demak, erkin va farovon hayot–obod turmushni 11 Каримов И.А . Юксак маънавият – енгилмас куч.-Т.:«Маънавият»,2008.-Б.67. bunyod etish masalasi undagi moddiy va ma’naviy omillar qanchalik darajada uyg’unlashtirgan holda rivojlantirib borishimizga bog’liqdir. Xulosa tarzida shuni aytish mumkinki, ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot g’oyasi: bi rinchidan, ota-bobolarimizdan meros bo’lib qolgan, kin dik qonimiz to’kilgan muqaddas zaminning daxlsizligi ni, xavfsizligini ta’minlash; ikkinchidan, ma’naviy- ruhiy jihatdan milliy o’zligimizni anglash va uning ifo dasi bo’lgan qadriyatlarni saqlash, boyitish va avlodlarga meros qoldirish; uchinchidan, erksevar xalqimizning as riy orzu-umidlari bo’lgan mustaqillikni mustahkamlash ga barchani safarbar qilish; to’rtinchidan, har bir kishi ning farovonligi davlat, millat farovonligi asosi ekan ligini anglagan holda tashabbuskorlik, tadbirkorlik bilan fidokorona mehnat qilishga asoslanadi. Beshinchi dan , bu g’oya kelajakka qaratilgan bo’lib, xalqni uyushti rish, safarbar qilish vazifasini bajaradi. Oltinchidan, bu g’oyada mamlakatimizda yashayotgan barcha millat vakilla rining pirovard maqsadlari ifodalangan bo’lib, u ki shilarni kelajakka chorlovchi ulug’vor va jozibali shior tarzida namoyon bo’ladi. Bu g’oyani xalqimiz ongiga, qalbiga chuqur singdirish mustaqillikni mustahkamlash, buyuk kelajak qurish va O’zbekistonni ilg’or davlatlar qatoriga qo’shilish jarayo nining muhim omili hisoblanadi. 2.4. Ozod va obod Vatan,erkin va farovon hayot barpo etish g’oyasini amalga oshirishning ustuvor yo’nalishlari. I.A.Karimov mamlakatimizda ozod va obod Vatan,erkin va farovon hayot barpo etish g’oyasini amalga oshirishning ustuvor yo’nalishlarini quyidagicha belgilab bergan: «...Birinchidan , O’zbekistonimizda tinch lik-osoyishtalik va xavfsizlikni, fuqarolar va millatlararo ahillik va hamjihatlikni ko’z qorachig’idek saqlash va mustahkamlash bundan buyon ham eng muhim, hal qiluvchi vazifamiz bo’lib qolishi darkor. Albatta, bu masala bo’yicha mas’ul bo’lgan tegishli idoralar bor, kuch-qud- ratimiz ham yetarli. Lekin qachon yurt tinch va obod bo’ladi? Qachonki har qaysi uyda, har qaysi mahallada yashayotgan odam tinchlik va osudalikning qadriga yetib, uni mustahkamlashni, uni himoya lashni o’zining burchi, deb bilsa, tinch lik uchun kurashsagina bu maqsadga eri shish mumkin. Ikkinchidan, obod hayot degan tushuncha azal-azaldan xalqimizning ongu tafak kurida avvalambor farovonlik, to’kinchilik, mo’l-ko’lchilik, qut-baraka, bozorlarda arzonchilik ma’nosini o’zida mu jassam etib keladi, Shuning uchun ham bugungi kunda xalq farovonligi tushunchasi Vatan ravnaqi va yurt tinchligi degan,biz uchun eng aziz va muqaddas bo’lgan qadriyatlar bilan birgalikda milliy g’oyamizning asosiy mazmun-mohiyatini tashkil etmoqda. Bu g’oyani amalga oshirishda aholi farovonligi,uning real daromadlarini oshirish bandlik masalasini yechish, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik, fer merlik harakatini yanada rivojlanti rish, davlat tomonidan beriladigan aniq manzilli ijtimoiy yordam tizi mini takomillashtirish kabi vazifa lar e’tiborimiz markazida bo’lishi lo zim. Bir so’z bilan aytganda, xalqimiz ning "Mehnatdan kelsa boylik - tur- mush bo’lar chiroylik" degan maqoli za mirida mujassam bo’lgan haqiqatni hayotimiz tarziga aylantirish yo’lida katta-katta ishlarni amalga oshirishimiz zarur. Uchinchidan, obod turmushning yana bir muhim sharti - bu inson salomatligi ni mustahkamlash bilan bog’liq ekani ni barchamiz yaxshi tushunamiz. Haqiqatan ham, odamlarimiz qachon, qayerda bo’lmasin, duoga qo’l ochar ekan, avvalo, "Tani sog’lik,tinchlik-xotirjamlik bo’lsin,yurtimiz obod bo’lsin”, deb niyat qilishi bejiz emas ,albatta. Shu bois xalqimizning salomatligi ni himoyalash, buning uchun sog’liqni saq lash tizimini eng zamonaviy davolash vositalari, texnika va texnologiyalar bilan ta’minlash, profilaktika, ya’ni kasalliklarning oldini olish ishlari ni yanada kuchaytirish, bu sohada fido korona mehnat qilayotgan tibbiyot xo dimlarining mashaqqatli va mas’ul yatli mehnatini moddiy va ma’naviy rag’batlantirish masalalari biz uchun doimiy vazifa bo’lib qoladi, To’rtinchidan, xalqimizning hayot si fati va darajasini yuksaltirish, ju| ladan, yangi uy-joylar, zamonaviy yo’l va kommunikasiya tarmoklarini barpo etish, aholi punktlarini toza ichimlik suvi bilan ta’minlash, kommunal xiz mat sohasidagi muammolarni yechish kabi dolzarb masalalar bo’yicha ham aniq chora-tadbirlar belgilanishi kerak. Beshinchidan, biz turmushimizni yana da obod qilish vazifasini oldimiz qo’yar ekanmiz, bir haqiqatni chuqur ang lab olishimiz zarur. Ya’ni, hayotimizni obod qilishning muhim sharti – bu av valo mahallani obod qilish demakdi. Shu borada mahalla idorasining, ma hallada yashaydigan aholimizning o’zini o’zi boshqarish tizimini, kerak bo’lsa ijtimoiy himoyalash tizimini yanada ta komillashtirish, mahallaning ijtimo iy-iqtisodiy hayotimizdagi o’rni va ta sirini yanada kuchaytirish, unga yangi huquq va vakolatlar berish bo’yicha ham keng jamoatchilik ishtirokida amaliy takliflar ishlab chiqish maqsadga mu vofikdir. Oltinchidan, hayotimizni yanada sog’ lom va obod qilish, avvalo ayol zoti ning jamiyatimizdagi o’rni va nufuzini, ijtimoiy faolligini yanada oshi rish, xotin- qizlarning turli jabha yo’nalishlarda qilayotgan ishlarini mu nosib baholash, har qaysi xonadon, uy bekasi bo’lmish opa-singiplarimiz ning og’irini yengil qilish asnosida turmushimizni farovon etish bilan uz viy va chambarchas bog’likdir. Ana shu haqiqatni amalda qaror toptirish uchun bizning hali qiladigan ko’p ishlar miz borligini unutmasligimizni istardim» Foydalaniladigan asosiy darsliklar va o‘quv qo‘llanmalar ro‘yxati 1. Mirziyoyev SH.M. Milliy taraqqiyot yo’limizni qat’iyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga ko’taramiz. 1-jild, Toshkent,”O’zbekiston”, 2017 yil. 2. Mirziyoyev SH.M. Erkin va farovon demokratik O’zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. Toshkent, “O’zbekiston”, 2017 yil. 3. Mirziyoyev SH.M. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti SHavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga murojaatnomasi. “Xalq so’zi” gazetasi, 2017 yil, 23-dekabr, 2-bet. 4. Mirziyoyev SH.M. Konstitutsiya – erkin va farovon hayotimiz, mamlakatimizni yanada taraqqiy ettirishning mustahkam poydevoridir. “Xalq so’zi” gazetasi, 2017 yil, 8-dekabr, 1-3 betlar. 5. Mirziyoyev SH.M. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha harakatlar strategiyasi to’g’risida”gi farmoni. Toshkent, “Adolat”, 2018 yil. 6. Mirziyoyev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz. T., O’zbekiston, 2017 yil. 7. Mirziyoyev SH.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. T., O’zbekiston, 2017 yil. 8. Karimov I.A. Asarlar to’plami. 1-23 jildlar. -T.:“O’zbekiston”, 1996-2015 y.y. 9. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. –T.:“Ma’naviyat”, 2008. 10. Karimov I.A. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi. –T.:“O’zbekiston”, 2010. 11.Karimov I.A. O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. -T.:“O’zbekiston”, 2011.

Mafkuraviy faoliyat – milliy g’oyani amalga oshirish vositasi Reja. 1. «Mafkuraviy faoliyat» tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon bo’lish xususiyatlari 2. Milliy istiqlol mafkurasining bosh g’oyasini xalq qalbi va ongiga singdirish – mafkuraviy faoliyat yuritishning ustuvor yo’nalishi

«Mafkuraviy faoliyat» tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon bo’lish xususiyatlari Jamiyatda yashovchi turli xil millat, elat, xalq, irq, diniy e’tiqod, ijtimoiy tabaqa, sinf, partiya kabi uyushma, birlashma, tashkilot, jamoalarga mansub bo’lgan odamlar orasida, ularning shaxsiy hamda umumiy manfaatlarini ifodavlovchi g’oya va mafkuralar tizimini yaratish, ularni hayotga tadbiq etish mafkuraviy faoliyat orqali amalga oshiriladi. Al-xusis,mafkuraviy faoliyatsiz hyech bir jamiyat yashay olmaydi, bu siz yashab kelayotgan jamiyatni tarixda ham, bugungi kunda ham hyech kim uchratgan emas. Jamiyatda kimlarning aql-idroki,tashabbusi,ilmiy-amaliy izlanishlari orqali yaratilgan fikr,g’oya,mafkura o’z-o’zidan tarqalib, kishilar ongiga avtomatik tarzda singib boravermaydi. Demak,muayyan g’oyaviy ta moyillar va ta’limotlar ishlab chiqilishining o’zi ularning kishilar faoliyatini belgilab beruvchi, unga ta’sir ko’rsatuvchi ijtimoiy hodisaga aylanishi uchun yetarli emas. Buning uchun ular kishilar orasida tarqalishi, odamlar ana shu g’oyalar ruhida tarbiyalanishi lozim. Aks holda, har qanday g’oya va mafkura qancha lik to’g’ri, jozibador bo’lmasin, muayyan hodisa sifatida tarix sahifasida qolib ketaveradi. Ayni paytda, har qanday g’oya va qarashlar tarqalishi uchun, eng avvalo, ular ishlab chiqilishi bilan birga, targ’ib va tashviq etilishi zarur. Mafkuraviy faoliyat esa hamisha shakllangan g’oyaviy qarashlar, baholar va maq sadlar tizimini odamlarga yetkazish, ularning ongiga singdirish borasidagi ishlarni amalga oshirish jarayonini anglatadi. Shu ma’noda, mafkuraviy faoliyat bu biron-bir g’oyani amalga oshirish, uni aholi ongi va qalbiga singdirish, muayyan g’oyaviy qarashlar tizimini shakllantirish, uning amali yotini ta’minlash, yot va begona mafkuralarga qarshi kurash bi lan bog’liq chora-tadbirlar majmuidan iborat bo’lib, u g’oyaviy qarashlar – bilimlar, baholar, maqsadlarni shakl lantirish hamda ularni tarqatish, g’oyaviy tarbiyani amalga oshi rish, mafkuraviy profilaktika va immunitetni shakllantirish jarayonini ham o’z ichiga qamrab oladi. Mafkuraviy faoliyat jarayonining namoyon bo’lish xususiyatlariga quyidagilar kiradi:

1. Mafkuraviy faoliyat jarayoning keng ommani ezgu g’oyalar aso sida tarbiyalash, ularning umumiy siyosiy va ma’naviy saviyasi ni yuksaltirish, ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish, bo’sh vaqtlarini samarali o’tkazishga ko’mak beruvchi tadbirlarni amal ga oshirishga qaratilganligi uning eng muhim xususiyatlaridan biri sanaladi. 2. Mafkuraviy faoliyat keng ma’noda o’quv muassasalari, ta’lim-tarbiya maskanlari, klublar, axborot-resurs markazlari, madaniyat va istirohat bog’lari faoliyatini ham muayyan darajada qamrab olishi bilan o’zgacha xususiyat kasb etadi. Bunda muzey, kinoteatr, teatr va boshqa madaniy-ma’rifiy muassasa lar, shuningdek, OAV (gazeta-jurnallar, Internet, radio, TV) muhim o’rin tutadi. 3. Mafkuraviy faoliyat mafkuraviy ishlar muassasalarining keng tarmog’ining tashkil etilishi, ularning o’sishi va takomillashu vi bilan unga rahbarlik qilish jarayonining ham mukammallashib borishi, rahbarlik qilish san’atining yangi qirralarini topishga bo’lgan ehtiyojning kuchayib borishi bilan ham ayricha xususiyatga ega bo’ladi. O’zbekiston Respub likasi Prezidentining 2006 yil 25 avgustdagi «Milliy g’oya tar g’iboti va ma’naviy-ma’rifiy ishlar samaradorligini oshirish to’g’risida»gi qaroriga binoan Respublika Ma’naviyat va ma’ri- fat kengashi faoliyati hamda tarkibiy tuzilishi qayta ko’rib chiqildi. Respublika Ma’naviyat va ma’rifat kengashining il miy-amaliy yo’nalishda faoliyat olib boradigan va davlat byud jeti hisobidan moliyalashtiriladigan "Milliy g’oya va mafkura ilmiy-amaliy markazi" tashkil etildi. Respublika Ma’naviyat va ma’rifat kengashinmng amaliy targ’ibot yo’nalishida faoliyat olib boradigan Respublika Ma’naviyat targ’ibot markazi shakl lantirildi. Barcha viloyatlarda hokimlarning ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo’yicha yordamchilari faoliyati yo’lga qo’yildi. Res publikamizdagi mahalla oqsoqollari va fuqarolar yig’inlari raislarining ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo’yicha maslahatchila ri tizimi shakllantirildi. 4. Mafkura viy faoliyatning navbatdagi muhim xususiyatlaridan biri,uning hamisha konkret tarixiy mazmunga, maqsad-muddao ga ega bo’lganligi bilan

ifodalanadi. Bu, eng avvalo, inson bilimlari, shu jumladan, mafkuraning mazmun-mohiyati haqidagi bilimlarning rivojlanganlik darajasi bilan belgilanadi. Mafkura tizimidagi bilim lar to’g’ri yoki noto’g’ri, progressiv yoki reaksion mazmunga ega bo’lishi mumkin. Mazkur bilimlar o’z navbatida ular asosida shakllanadigan baholarning to’g’ri yoki noto’g’riligiga zamin yara tadi. Shakllanadigan baholarda esa real yoki kutilayotgan hodisa, jarayonlarga mavjud ehtiyojlar, manfaatlardan kelib chiqib, o’ziga xos munosabat ifodalanadi. Bilimlar qanchalik chuqur bo’lsa, hosil qilingan baholarga ishonch shunchalik yuqori bo’ladi. Shu ma’noda, baholar – qadriyatlar kishilarda ishonch, e’tiqodning shakllanishiga xizmat qiladi. Ba’zida erishilgan bilimlar, ularga asoslangan baholarning mutlaq to’g’riligiga ishonch dogma tizmga aylanib ketishini, bu mafkuraviy turg’unlikni yuzaga kel tirishini ham unutmaslik zarur. 5. Mafkuraviy faoliyatning yana bir ajoyib xususiyati g’oyaviy qarashlar doirasida belgilab olingan maqsadlarni bayon etishda istiqbolga, ertangi kunga ishonch tuyg’usini shakllantirishni ko’zlashi bilan belgilanadi. 6. Mafkuraviy faoliyat g’oyaviy qarashlarni tarqatish va unga mos tarbiyani amalga oshirishni ifodalash xususiyatiga ham ega bo’lib, mafkuraviy qarashlarni tarqatish tizimi, mexanizmlari, usul va vositalari doimo takomillashib borishni taqozo etadi. "Odamzod baxti uchun hamma narsadan voz kechishga o’rgatadigan ezgu g’oyalarni kishilarga singdirish buyuk san’atdir", deb yozgan edi fransuz yozuvchisi Stendal. Shu nuqtai nazardan qaraganda, mafkuraviy faoliyat g’oyaviy tarbiyani o’zga- ruvchan voqyelik va ijtimoiy guruhlarga xos xususiyatlarni hisobga olgan holda doimiy takomillashtirib borishni anglatadi. 7. Mafkuraviy faoliyatni tashkil etishda tex nika va texnologiyalar, targ’ibot va tashviqot olib borish usul larining rivojlanganlik darajasi ham o’ziga xos ahamiyat kasb etadi. Hozirgi davr da OAV mafkuraviy faoliyatni amalga oshirishning muhim bo’g’i ni hisoblanadi. Yaqin istiqbolda texnika va texnologiya rivoji odamlar ongiga ta’sir o’tkazish, ya’ni mafkuraviy faoliyatni tashkil etishning yangidan-yangi mexanizmlarini topishiga olib keladi, shu asosda

mafkura viy faoliyatni ilmiy asosda tashkil etish ishlarini muntazam ravishda takomillashtirib borishga keng yo’l ochib beradi. 8. M afkuraviy faoliyat o’zining mohiyat-mazmuniga ko’ra o’zgaruvchan xususiyatga ham egadir. Mafkuraviy faoliyat stixiyali tarzda kechmaydi,balki ongli,tizimli va tadrijiy tarzda,biron bir aniq maqsadni ko’zlab, mavjud mafkuraviy vaziyatdan kelib chiqqan holda olib boriladi. Hozirgi kunda mafkuraviy faoliyat olib borishdan maqsad milliy istiqlol mafkurasining g’oyalarini xalq qalbi va ongiga singdirish ishlarini tashkil etishdan iborat. Milliy istiqlol mafkurasining bosh g’oyasini xalq qalbi va ongiga singdirish – mafkuraviy faoliyat yuritishning ustuvor yo’nalishi Milliy istiqlol mafkurasining bosh g’oyasi–ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etishdir. Bunda asosiy o’rin ozodlik g’oyasiga beriladi. 2. 1. Ozod Vatan g’oyasi. Bugungi kunda o’zbek xalqining tarixiy makon va zamonda bir million yilllik o’rni borligi tarixiy haqiqat sifatida ko’pchillik ilm ahliga ma’lum. Bu xalqning davlatchiligi tarixi esa 3 ming yildan ortiqroq vaqtni o’z ichiga qamrab oladi. Ular ana shu tarixiy davr ichida juda ko’plab baxtli va baxtsiz onlarni, ya’ni taraqqiyot va inqiroz, barqarorlik va beqarorlik, g’alaba va mag’lubiyat, hukmronlik va tobelik, saxovatpeshalik va mutelik, sadoqat va xiyonat kabi hayotning totli va achchiq damlarini boshdan kechirganlar. Ayniqsa, ular o’z hayotlarining 200 yilini ahamoniylar, 180 yilini grek-makedoniyaliklar, 200 yilini arab xalifaligi, 150 yilini mo’g’il bosqinchilari,130 yilini rus va sovet istilochilari,ya’ni jami bo’lib 800 yilini o’zgalar qo’lida qullik, qaramlik, tobelik, mustamlakachilik sharoitida o’tkazishga majbur bo’lganliklari sababli ozod Vatanda erkin yashashning nima ekanligini o’zgalardan ko’ra yaxshiroq anglaydilar. Shu tufayli «ozod Vatan» tushunchasi o’zbek xalqi milliy mafkurasining bosh g’oyasiga aylangan. «Ozod» so’zi fors tilidan o’zbek tiliga kirib kelgan bo’lib lug’aviy jihatdan «erkin, hur; asoratdan qutulgan; g’am-tashvishdan xoli; oliyjanob; saxovatli» degan ma’nolarni bildirgan holda kishilarning kundalik hayotida:

O'xshashlar

Mafkuraviy faoliyat - milliy g’oyani amalga oshirish vositasi.
Milliy g’oyani rivojlantirishning institutsional tizimi.
Milliy g’oyani rivojlantirishning institusional tizimi
Milliy-ma’naviy,g’oyaviy-mafkuraviy xavfsizlikni ta’minlash har xil mafkuraviy tahdid,xavf-xatar va tajoauzlarning oldini olish vositasi
Biotexnologik jarayonlarni amalga oshirish jihozlari