logo

BO’YIMODARON O’SIMLIGI TARKIBIDAN AJRATILGAN EFIR MOYINING FIZIK-KIMYOVIY TARKIBINI OʼRGANISH

Yuklangan vaqt:

20.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4313.255859375 KB
BO’YIMODARON O’SIMLIGI  TARKIBIDAN AJRATILGAN 
EFIR MOYINING  FIZIK- KIMYOVIY TARKIBINI O RGANISHʼ Bo’yimodaronning kimyoviy tarkibi
              Efir  moyining  kimyoviy  tarkibini  tahlil  qilish  34  ta  birikma  mavjudligini 
ko'rsatdi,  ularning  asosiy  tarkibiy  qismlari  2-karen  (20,60%),  benzol,  1-metil-
3-(1-metiletil)-  (8,78%)  va  askaridol  (10,06%).  Boshqa  muhim  birikmalarga 
X6  (21,32%)  kiradi,  ularni  qo'llanilgan  usul  bilan  aniqlash  mumkin  emas  va 
X3 (11,37%), X4 (2,99%) va X5 (1,58%), ular ham aniqlanmagan. Aniqlangan 
birikmalar  monoterpenlar,  seskiterpenlar,   kislorodli  monoterpenlar  va 
kislorodli  moddalarni  o'z  ichiga  olgan  bir  nechta  sinflarga  guruhlangan .    
Monoterpenlar:  trans -Tuzhen (0,28%), a- Pinen (0,33%), Camphene (0,36%), 
Sabinene  (1,44%),  a-  Terpinolene  (1  ,10%),  1,3,8  -p-Mentatrien  (0,31%), 
Kofur  (2,31%),  Eugenol  (0,66%),  Yasmon  (0,76%),  a-  Terpinilpropionat 
(0,29%);  Seskiterpenlar  :   2-Karen  (20,60%),  m-  Simen  (8,78%),  g-Terpinen 
(1,18%),  Terpinen-4-ol  (3,35%),  p-Menth-2-en-1-ol  (1,73%)  ),  Piperitol 
(1,05%), Askaridol  (10,06%),  Karyofilin  (0,41%),  Kopan  (0,35%),  Spatulenol 
(0,21%), g- Eudesmole (0,39%);  Boshqalar:  3-Geksen-2-bir, 5-metil- (0,11%), 
Benzaldegid  (0,27%),  X1  (0,52%),  X2  (1,95%),  (R)  -Lavandulol  (1,90%),  X3 
(11,37)  %),  X4  (2,99%),  X5  (1,58%),  X6  (21,32%),  Hexadecanoic  kislota  , 
metil efir (0,17%), diizooktil ftalat (0,14%).  Efir moylarini ajratish
Achillea  Milefolium  o‘simli klar ining  maydalangan  er  ustki 
qismidan efir moyi suv bug‘i bilan haydash usulidan foydalanib 
ajratildi.  Tekshirilayotgan  o‘simlik  namunasidan  efir  moyi 
miqdorini aniqlash uchun 1-rasmda keltirilgan asbob ishlatildi.
1-rasm. O‘simlik tarkibidan efir moyi miqdorini aniqlash 
uchun asbob.
A  –  keng og‘izli tubi dumaloq kolba; 
B  –  rezinali tiqin;
V  –  sharikli qaytar sovutkich; 
G  –  darajalangan qabul qilgich.  Achillea Millefolium L dan ajratilgan efir 
moyining xromatogrammasi Ba’zi moddalarning mass-spektrlariN	 	Komponent 	
nomi	 	
U	shla	nish 	 	
vaqt	i, min 	 	
Tarkib, 	
%	 	
Strukturaviy formula	 	
1 	3-Geksen	-2-bir, 	
5-metil	- 	4049	 	0,11	 	
 	
2 	trans	-Thujene	 	6,611	 	0,28	 	
 	
3 	a-Pinene	 	6,787	 	0,33	 	
 	
4 	Kampen	 	7149	 	0,36	 	
 	
5 	Benzaldegid	 	7414	 	0,27	 	
 	
6 	cis	-sabinene	 	7593	 	1,44	 	
 	
7 	2-Karen	 	8,69	 	20,60	 	
 	
8 	m 	- Cymene	 	8833	 	8,78	 	
 	
9 	??????- Terpinen	 	9141	 	1,18	 	
 	
10	 	X1	 	9464	 	0,52	 	 	
N	 	Komponent 	
nomi	 	
U	shla	nish 	 	
vaqt	i, min 	 	
Tarkib, 	
%	 	
Strukturaviy formula	 	
1 	3-Geksen	-2-bir, 	
5-metil	- 	4049	 	0,11	 	
 	
2 	trans	-Thujene	 	6,611	 	0,28	 	
 	
3 	a-Pinene	 	6,787	 	0,33	 	
 	
4 	Kampen	 	7149	 	0,36	 	
 	
5 	Benzaldegid	 	7414	 	0,27	 	
 	
6 	cis	-sabinene	 	7593	 	1,44	 	
 	
7 	2-Karen	 	8,69	 	20,60	 	
 	
8 	m 	- Cymene	 	8833	 	8,78	 	
 	
9 	??????- Terpinen	 	9141	 	1,18	 	
 	
10	 	X1	 	9464	 	0,52	 	  11	 	a- Terpinolin	 	9546	 	1,10	 	
 	
12	 	1,3,8	-p	-	
mentatrien	 	9 829	 	0,31	 	
 	
13	 	X2	 	10 023	 	1.95	 	 	
14	 	kofur	 	10 345	 	2.31	 	
 	
15	 	(R) 	- 	
Lavandulol	 	10 524	 	1.90	 	
 	
16	 	Terpinen	-4	-ol	 	10 761	 	3.35	 	
 	
17	 	p	-Menth	-2	-en	-	
1	-ol	 	10 897	 	1.73	 	
 	
18	 	Piperitol	 	11,184	 	1.05	 	
 	
19	 	X3	 	11 614	 	11.37	 	 	
20	 	X4	 	11 689	 	2.99	 	 	
21	 	X5	 	11 786	 	1.58	 	 	
22	 	X6	 	12 452	 	21.32	 	 	
23	 	Askaridol	 	12 567	 	10.06	 	
  24	 Evgenol	 	12 685	 	0,66	 	
 	
25	 (E) 	- Jasmon	 	12 986	 	0,76	 	
 	
26	 Karyofilin	 	13 233	 	0,41	 	
 	
27	 Kopan	 	13 739	 	0,35	 	
 	
28	 a- Terpinil 	
propionat	 	14 079	 	0,29	 	
 	
29	 Geranil	 	
izovaleratsiya	 	14,176	 	0,11	 	 	
30	 Spatulenol	 	14 538	 	0,21	 	
 	
31	 Karyofilin	 	
oksidi	 	14 606	 	0,17	 	
 	
32 g- Eudesmol 	e 	14 953	 	0,39	 	
 	
33 
Geksadekanoik 
kislota , 
metilester	 	
16 906	 	0,17	 	 	
34 Diizooktil	 ftalat	 	22.6	 	0,14	 	
 	
  Ishlatilish sohalari
Tibbiyot Parfyumeriya Oziq-ovqat    1. Murakkab  tarkibli  moddalar  aralashmasini  xromatografiya 
usullarida tadqiq etish bo‘yicha ilmiy ma’lumotlar to‘plandi va 
umumlashtirildi.
2. Bo’yimodaron  (  Achillea  Millefolium  L)  efir  moyining 
kimyoviy tarkibini G X -MS usulida o‘rganildi. 
3. (Achillea  Millefolium  L)   o‘simligidan  ajratilgan  efir  moy 
tarkibida  eng  ko‘p  uchraydigan  birikmalar  ularning  asosiy 
tarkibiy  qismlari  2-karen  (20,60%),  benzol,  1-metil-3-(1-
metiletil)-  (8,78%)  va  askaridol  (10,06%)  dir.   Aniqlangan 
birikmalar  monoterpenlar,  seskiterpenlar,   kislorodli 
monoterpenlar  va  kislorodli  moddalarni  o'z  ichiga  olgan  bir 
nechta sinflarga guruhlangan .XULOSALAR E’TIBORINGIZ 
UCHUN 
RAHMAT!

BO’YIMODARON O’SIMLIGI TARKIBIDAN AJRATILGAN EFIR MOYINING FIZIK- KIMYOVIY TARKIBINI O RGANISHʼ

Bo’yimodaronning kimyoviy tarkibi Efir moyining kimyoviy tarkibini tahlil qilish 34 ta birikma mavjudligini ko'rsatdi, ularning asosiy tarkibiy qismlari 2-karen (20,60%), benzol, 1-metil- 3-(1-metiletil)- (8,78%) va askaridol (10,06%). Boshqa muhim birikmalarga X6 (21,32%) kiradi, ularni qo'llanilgan usul bilan aniqlash mumkin emas va X3 (11,37%), X4 (2,99%) va X5 (1,58%), ular ham aniqlanmagan. Aniqlangan birikmalar monoterpenlar, seskiterpenlar, kislorodli monoterpenlar va kislorodli moddalarni o'z ichiga olgan bir nechta sinflarga guruhlangan . Monoterpenlar: trans -Tuzhen (0,28%), a- Pinen (0,33%), Camphene (0,36%), Sabinene (1,44%), a- Terpinolene (1 ,10%), 1,3,8 -p-Mentatrien (0,31%), Kofur (2,31%), Eugenol (0,66%), Yasmon (0,76%), a- Terpinilpropionat (0,29%); Seskiterpenlar : 2-Karen (20,60%), m- Simen (8,78%), g-Terpinen (1,18%), Terpinen-4-ol (3,35%), p-Menth-2-en-1-ol (1,73%) ), Piperitol (1,05%), Askaridol (10,06%), Karyofilin (0,41%), Kopan (0,35%), Spatulenol (0,21%), g- Eudesmole (0,39%); Boshqalar: 3-Geksen-2-bir, 5-metil- (0,11%), Benzaldegid (0,27%), X1 (0,52%), X2 (1,95%), (R) -Lavandulol (1,90%), X3 (11,37) %), X4 (2,99%), X5 (1,58%), X6 (21,32%), Hexadecanoic kislota , metil efir (0,17%), diizooktil ftalat (0,14%).

Efir moylarini ajratish Achillea Milefolium o‘simli klar ining maydalangan er ustki qismidan efir moyi suv bug‘i bilan haydash usulidan foydalanib ajratildi. Tekshirilayotgan o‘simlik namunasidan efir moyi miqdorini aniqlash uchun 1-rasmda keltirilgan asbob ishlatildi. 1-rasm. O‘simlik tarkibidan efir moyi miqdorini aniqlash uchun asbob. A – keng og‘izli tubi dumaloq kolba; B – rezinali tiqin; V – sharikli qaytar sovutkich; G – darajalangan qabul qilgich.

Achillea Millefolium L dan ajratilgan efir moyining xromatogrammasi