Buyuk geografik kashfiyotlarning fan-texnika tarqqiyotida tutgan oʻrni.

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3174.3427734375 KB

Ko'chirib olish

Mavzu:Buyuk geografik kashfiyotlarning fan-texnika
tarqqiyotida tutgan oʻrni.
Reja:
1)Buyuk geografik kashfiyotlarning boshlanish sabablari .
2)Buyuk geografik kashfiyotlarning tashabbuskorlari va
namoyondalari.
3 )Buyuk geografik kashfiyotlarning ahamiyati va
natijalari.
4)Buyuk geografik kashfiyotlarning
etnografiya,geografiya, tarx vaokeanshunoslik fanlarining
boyishida tutganoʻrni.

Buyuk geografik kashfiyotlar atamasi XV asr oxiri - XVII asr
o'rtalarida yevropalik sayyohlar tomonidan amalga
oshirilgan yirik geografik kashfiyotlarga nisbatan ishlatiladi.

Geografik kashfiyotlar
esa odamlar uchun
shu vaqtgacha
noma'lum bo'lgan
yangi yerlarning
qidirib topilishidir.

Buyuk geografik kashfiyotlarning tashabbuskorlari
Portugaliya va Ispaniya dengiz sayyohlari bo'lishdi.
Tabiiyki, buyuk geografik kashfiyotlarni dovyurak
dengizchi-sayyohlargina amalga oshira olar edilar.

Shunday dengiz
sayyohlaridan biri
admiral Xristofor Kolumb
(1451-1506) edi. U o'z
oldiga Hindistonga
Atlantika okeani orqali
boradigan yo'l ochishni
maqsad qilib qo'ydi.
Xristofor Kolumb

Shu tariqa Hindistonga boradigan yangi yo'l topish
yevropaliklar uchun hayotiy zaruratga aylangani buyuk
geografik kashfiyotlarning amalga oshirilishini muqarrar
qilib qo'ydi .

Nihoyat, 1492- yilda X. Kolumb Ispaniya qirollik oilasi bilan
Hindiston sari suv yo'li ochishga xizmat qiluvchi ekspeditsiyani
boshlash haqida shart- noma tuzishga muvaffaq bo'ldi.

X.Kolumb ekspeditsiyasi 12- oktabr kuni Amerika qit'asidagi
San-Salvador («Muqaddas xaloskor») oroli (hozirgi Bagama
orollari davlati hududidagi orol)ga kelib tushdi.
Shu tariqa Hindistonga
olib boradigan suv yo'li
ochish maqsadida
uyushtirilgan
ekspeditsiya
Amerikaning kashf
etilishiga olib keldi.

Bu dunyo xaritasini tuzgan XV asr olimlarining, xususan, P.
Toskanellining xatosi oqibati edi.
Keyinchalik olimlar bu
xatoni Buyuk kashfiyotga
olib kelgan buyuk xato, deb
atadilar. Chunki P. Toskanelli yerning
ekvator bo'ylab uzunligini
aniqlashda 12 ming
kilometrga adashgan edi.

1507- yilda xaritashunos olim M.Valdzemyuller Kolumb kashf
etgan yangi qit'ani Amerigo Vespuchchi sharafiga Amerika
deb atashni taklif etgan. Bu nom hammaga manzur bo'lgan.

1515- yilda Yangi Dunyo «Amerika» deb atalgan birinchi
globus Germaniyada yaratildi. 1569- yildan esa boshqa
xaritalarda ham Kolumb kashf etgan yerlar «Amerika» deb
yoziladigan bo'ldi.

Key ingi k ashfi y ot lar.
Atlantika okeani orqali
Hindistonga boriladigan dengiz
yo'li 1498- yilda kashf etildi.
Bu kashfiyotni portugaliyalik
dengiz sayyohi Vasko da Gama
amalga oshirdi.

1519- yilda yana bir
portugaliyalik dengizchi
F. Magellan Amerika
qit'asini aylanib o'tib,
Hindistonga boradigan
dengiz yo'lini ochdi.
F. Magellan

Dunyoni aylanib suzish 1522- yilda nihoyasiga yetkazildi. Bu
ekspeditsiya yerning dumaloqligini, uning katta qismi suv bilan
qoplanganligini isbotladi. L.V. Torres boshchiligidagi ekspeditsiya
esa 1605- yilda Avstraliyani kashf etdi.

Buyuk geografik
kashfiyotlar ilm-fan
uchun katta
ahamiyatga ega bo'ldi.
Uning natijasida geografiya, tarix, etnografiya va
okeanshunoslik fanlari yangi xulosalar, ma'lumotlar
bilan boyidi.

Bundan tashqari, bu
kashfiyotlar tufayli yangi
dengiz savdo yo'llari ochildi.
Bu yo'llar O'rta Yer dengizidan
Atlantika okeaniga ko'chdi. Bu
esa, o'z navbatida, jahon
savdosini vujudga keltirdi.

Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati.
1)Shuhrat Ergashev ,Jahon tarixi" 2007-yil.
2)Hamidulla Hasanov,,Sayyoh olimlar" 1987-yil
3) Ibrohimov ,,IbnBattutaning Oʻrta Osiyoga
sayohati"
4)ozir .org.// htps.
5)qomus .uz.

Mavzu:Buyuk geografik kashfiyotlarning fan-texnika tarqqiyotida tutgan oʻrni. Reja: 1)Buyuk geografik kashfiyotlarning boshlanish sabablari . 2)Buyuk geografik kashfiyotlarning tashabbuskorlari va namoyondalari. 3 )Buyuk geografik kashfiyotlarning ahamiyati va natijalari. 4)Buyuk geografik kashfiyotlarning etnografiya,geografiya, tarx vaokeanshunoslik fanlarining boyishida tutganoʻrni.

Buyuk geografik kashfiyotlar atamasi XV asr oxiri - XVII asr o'rtalarida yevropalik sayyohlar tomonidan amalga oshirilgan yirik geografik kashfiyotlarga nisbatan ishlatiladi.

Geografik kashfiyotlar esa odamlar uchun shu vaqtgacha noma'lum bo'lgan yangi yerlarning qidirib topilishidir.

Buyuk geografik kashfiyotlarning tashabbuskorlari Portugaliya va Ispaniya dengiz sayyohlari bo'lishdi. Tabiiyki, buyuk geografik kashfiyotlarni dovyurak dengizchi-sayyohlargina amalga oshira olar edilar.

Shunday dengiz sayyohlaridan biri admiral Xristofor Kolumb (1451-1506) edi. U o'z oldiga Hindistonga Atlantika okeani orqali boradigan yo'l ochishni maqsad qilib qo'ydi. Xristofor Kolumb

O'xshashlar

ABU RAYHON BERUNIYNING FAN VA TEXNIKA TARIXIDAGI TUTGAN O’RNI

Buyuk geografik kashfiyotlar davri

20-asr fan texnika rivoji

Imom Al Buxoriy va uning madaniyatda tutgan oʻrni

Buyuk geografik kashfiyotlar va uning fanga ta'siri